Przejdź do zawartości

Stanisław Dowoyno-Sołłohub

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Dowoyno-Sołłohub
Ilustracja
Stanisław Dowoyno-Sołłohub (przed 1934)
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

8 czerwca 1885
Kijów

Data i miejsce śmierci

22 września 1939
Ziołowo

Przebieg służby
Lata służby

19031936

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Formacja

II Korpus Polski w Rosji

Jednostki

61 Pułk Piechoty
4 Dywizja Piechoty
12 Dywizja Piechoty

Stanowiska

szef sztabu korpusu
dowódca pułku piechoty
dowódca piechoty dywizyjnej
dowódca dywizji piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Oficer Orderu Korony Rumunii Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wojenny 1914–1918 (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Stanisław Dowoyno-Sołłohub (ur. 27 maja?/8 czerwca 1885 w Kijowie, zm. 22 września 1939 w Ziołowie) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Dowoyno-Sołłohub urodził się 8 czerwca 1885 roku w Kijowie[1][2][3] w rodzinie Jana i Marii z d. Mikolawskiej[3]. Pochodził z dawnego polsko-litewskiego możnego rodu Sołłohubów herbu Prawdzic, skoligaconego ze Świrskimi, Giedroyciami, Ogińskimi, Puzynami, Sapiehami i Radziwiłłami[4]. Po ukończeniu Korpusu Kadetów w Kijowie w 1903 rozpoczął zawodową służbę w Armii Imperium Rosyjskiego[5]. W 1905 ukończył Oficerską Szkołę Piechoty w Moskwie, a w 1912 Mikołajewską Akademię Sztabu Generalnego w Petersburgu. Podpułkownik z 1916 elitarnego Lejb-Gwardyjskiego Siemionowskiego pułku w Sankt Petersburgu. Pełnił służbę w sztabach związków taktycznych.

W czasie I wojny światowej walczył na froncie austriackim. W latach 1917–1918 był szefem sztabu 4 Dywizji Strzelców Polskich, a w 1918 – II Korpusu Polskiego w Rosji[5]. Od lipca 1918 był pełnomocnikiem i szefem polskiej misji wojskowej w Murmaniu na północy Rosji. W 1919 został awansowany przez gen. Józefa Hallera do stopnia pułkownika.

Do Polski przybył w lipcu 1920 i po formalnym przyjęciu do Wojska Polskiego pozostawał w dyspozycji Ministerstwa Spraw Zagranicznych, będąc przedstawicielem II Rzeczypospolitej na konferencji w Baranowiczach i Rydze. W 1923 roku został dowódcą 61 pułku piechoty. W czerwcu 1924 roku został odkomenderowany z 14 Dywizji Piechoty do Obozu Warownego Poznań w celu pełnienia obowiązków komendanta obozu[6][5]. W sierpniu tego roku powrócił z odkomenderowania do dowództwa 14 DP[7]. Od października 1924 roku do stycznia 1927 roku pełnił funkcję dowódcy piechoty dywizyjnej w 4 Dywizji Piechoty w Toruniu[8][5]. W maju 1926 roku, w czasie zamachu stanu, stanął po stronie Józefa Piłsudskiego. Razem z majorem Sztabu Generalnego Stanisławem Krzysikiem był aresztowany z rozkazu dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII generała dywizji Jana Hubischty.

7 marca 1927 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go dowódcą 12 Dywizji Piechoty w Tarnopolu[5], a 16 marca 1927 roku awansował na generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 10. lokatą w korpusie generałów[9][10]. Obowiązki dowódcy dywizji sprawował do września 1935 roku. W 1936 roku został przeniesiony został w stan spoczynku. Obywatel honorowy miasta Tarnopola[11].

Na emeryturze osiadł w Warszawie, a lato spędzał w majątku Ziołowo w powiecie kobryńskim, będącym własnością jego żony Olgi Anatoliewnej ks. Dołgorukow (ślub 20 maja 1913[11]). We wrześniu 1939 gościł w nim gen. Leonarda Skierskiego z żoną Natalią i płk. dypl. Rajmunda Brzozowskiego, z którymi usiłował przeciwdziałać rabunkom i grabieżom mienia dokonywanym przez Sowietów po wkroczeniu Armii Czerwonej. Stanisław Dowoyno-Sołłohub zginął zastrzelony 22 września 1939 roku o godzinie 7 rano przez sowieckiego oficera[12], a naoczny świadek zbrodni gen. Skierski w wyniku donosu został aresztowany i uwięziony w Kobryniu, potem przewieziony do obozu w Starobielsku, gdzie podzielił tragiczny los polskich więźniów.

We wrześniu 2008 podczas prac ekshumacyjnych w rejonie kobryńskim odnaleziono szczątki kilkudziesięciu polskich żołnierzy, policjantów i cywilów pomordowanych przez Sowietów w 1939, a wśród nich – generała Stanisława Dowoyno-Sołłohuba. Ich uroczysty pogrzeb, przy asyście honorowej pocztów sztandarowych Wojska Polskiego i policji, odbył się 13 września 2008 na cmentarzu w Kobryniu. Uroczystościom przewodniczył ks. bp Tadeusz Płoski, ordynariusz polowy Wojska Polskiego[13].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Według kalendarza juliańskiego urodził się 27 maja, a według kalendarza gregoriańskiego - 8 czerwca. Zobacz daty nowego i starego porządku.
  2. W kwestionariuszu kawalera Orderu Virtuti Militari, który gen. Dowoyno-Sołłohub wypełnił 1 czerwca 1934, podaje on, że urodził się 7 czerwca 1985.
  3. a b c Kolekcja GiO ↓, s. 1.
  4. Sołłohub herbu Prawdzic (t. 8 s. 455-456) [online], wielcy.pl [dostęp 2024-01-25].
  5. a b c d e Kolekcja GiO ↓, s. 4.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 56 z 17 czerwca 1924 roku, s. 332.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 84 z 26 sierpnia 1924 roku, s. 477.
  8. Lista oficerów Sztabu Generalnego, Oddział V Sztabu Generalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku), Drukarnia Sztabu Generalnego, Warszawa 1926, s. 3.
  9. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 17 marca 1927 roku, s. 70.
  10. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 19 marca 1927 roku, s. 91.
  11. a b c d e f g h Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 62. [dostęp 2021-07-14].
  12. Odpis skrócony aktu zgonu z dnia 28.05.2002. Archiwum Andrzeja Słowickiego, pasierbowanego wnuka generała. Frankfurt nad Menem. Porę dnia ustalił A. Słowicki na podstawie zeznań świadków z Ziołowa. Wcześniej ustalona przez niego data zgonu i udostępniona w licznych publikacjach jest nieprawidłowa.
  13. Karolina Goździewska, Odzyskali imiona i nazwiska, „Nasz Dziennik”, 15 września 2008.
  14. „W zamian za otrzymane wstążeczki biało-amarantowe b. armii gen. Hallera”, Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2097 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 42, s. 1666)
  15. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  16. Decyzja Naczelnika Państwa z 12 grudnia 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 301)

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]