Walentina Tierieszkowa

Walentina Władimirowna Tierieszkowa Валентина Владимировна Терешкова
Walentina Tierieszkowa (1969)
Data i miejsce urodzenia	6 marca 1937 Maslennikowo
Narodowość	rosyjska
Status	w stanie spoczynku
Funkcja	kosmonauta pilot
Czas spędzony w kosmosie	2 dni, 22 godziny, 50 minut, 8 sekund
Misje	Wostok 6
Emblematy załóg
Stopień	generał major
Inny zawód	inżynier
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Walentina Tierieszkowa w Wikicytatach

Walentina Władimirowna Tierieszkowa (Nikołajewa-Tierieszkowa), ros. Валентина Владимировна Терешкова (ur. 6 marca 1937 w Maslennikowie) – radziecka kosmonautka, inżynier, pierwsza kobieta, która odbyła lot po orbicie okołoziemskiej, Lotnik Kosmonauta ZSRR.

Biografia

Urodziła się we wsi Maslennikowo w okręgu Jarosławskim w ZSRR. Pracowała w fabryce opon, oraz w przędzalni bawełny. Amatorsko ćwiczyła skoki spadochronowe w aeroklubie.

16 lutego 1962 została wybrana jako kandydatka na kosmonautkę i skierowana na szkolenie dla kosmonautów.

16 czerwca 1963 rozpoczęła lot na statku Wostok 6, który trwał 2 doby 22 godziny 50 minut i 8 sekund. Lądowanie miało miejsce 19 czerwca 1963 po okrążeniu Ziemi 48 razy. Po powrocie z kosmosu została uhonorowana tytułem Bohatera Związku Radzieckiego. Pomimo wcześniejszych planów, kolejna kobieta poleciała w kosmos dopiero 19 lat później (Swietłana Sawicka).

Po locie Tierieszkowa studiowała w Akademii Sił Lotniczych w Żukowskim, którą ukończyła w 1969 jako inżynier kosmonauta, a w 1977 obroniła pracę doktorską.

22 stycznia 1969 wyszła bez szwanku z zamachu na Breżniewa, gdy zamachowiec pomylił samochody i ostrzelał ten, w którym na uroczyste spotkanie na Kremlu podążała grupa kosmonautów.

W 1967 została wybrana do Rady Najwyższej ZSRR, a w 1974 została członkiem prezydium Rady Najwyższej ZSRR. Od 1971 do 1991 była członkiem Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. W 1989 została wybrana do Rady Narodowości ZSRR. W 1997 przeszła na emeryturę w randze generała lotnictwa.

Była kierownikiem rosyjskiego rządowego Centrum Współpracy Międzynarodowej (2003).

W 2007 podczas obchodów swoich 70. urodzin w rezydencji Władimira Putina w Nowo Ogarowie oświadczyła, że chce umrzeć na Marsie.

Podczas XXII Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Soczi, Tierieszkowa była jedną z 8 osób niosących flagę olimpijską.

Życie prywatne

3 listopada 1963 poślubiła kosmonautę Andrijana Nikołajewa (1929–2004), w 1964 urodziła córkę Jelenę. W 1982 rozwiedli się, jej drugi mąż, Juliusz Szaposznikow, zmarł w 1999.

Loty kosmiczne

Została 10 człowiekiem w kosmosie i 6 kosmonautą sowieckim. Brała udział w jednej misji kosmicznej – Wostok 6.

Dane lotu

Lot kosmiczny, w którym uczestniczyła Walentina Tierieszkowa
Data startu	Statek kosmiczny	Data lądowania	Statek kosmiczny	Funkcja	Czas trwania
16 czerwca 1963	Wostok 6	19 czerwca 1963	Wostok 6	kosmonauta pilot	2 dni 22 godziny 50 minut i 8 sekund
Łączny czas spędzony w kosmosie — 2 dni 22 godziny 50 minut i 8 sekund

Odznaczenia i nagrody

• Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
• Order Zasług dla Ojczyzny II i III klasy
• Order Honoru
• Order Lenina (dwukrotnie)
• Order Rewolucji Październikowej
• Order Czerwonego Sztandaru Pracy
• Order Przyjaźni Narodów
• Order Przyjaźni
• Order Georgi Dymitrowa
• Krzyż Wielki Orderu Bernardo O'Higginsa
• Order Klementa Gottwalda
• Wielka Wstęga Orderu Nilu
• Order Gwiazdy II klasy (Indonezja)
• Order Flagi Jugosławii I klasy
• Order Suche Batora
• Order Karola Marksa
• Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru
• Order Krzyża Grunwaldu I klasy
• Order Flagi Węgierskiej Republiki Ludowej z Diamentami I klasy

Jest honorowym obywatelem 18 miast na całym świecie. M.in.: Kaługi, Jarosławia, Karagandy, Bajkonuru, Witebska, Bratysławy.

Upamiętnienie

• W 1964 stała się przebojem w Polsce piosenka pt. Wala twist, napisana ku czci pierwszej kosmonautki, a wykonywana przez żeńską grupę wokalną – Filipinki.

Zobacz też

• Alfabetyczna lista astronautów i kosmonautów
• Grupy i oddziały astronautów

Linki zewnętrzne

• spacefacts (ang.)
• Biografia na stronie Federalnej Agencji Kosmicznej (ros.)
• Wizyta Walentyny Tierieszkowej i Walerego Bykowskiego w Polsce w PKF na stronie KronikaRP