Wielka Rycerzowa
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
1226 m n.p.m. |
| Wybitność |
196 m |
Położenie na mapie gminy Ujsoły  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu żywieckiego  | |
 49°24′57,0″N 19°05′30,2″E/49,415833 19,091722
| |
Wielka Rycerzowa (słow. Rycierova hora, 1226 m) – szczyt należący do Grupy Wielkiej Raczy w Beskidzie Żywiecko-Kisuckim (po słowackiej stronie są to Kysucké Beskydy)[1]. Dawniej, m.in. w „Przewodniku po Beskidach Zachodnich” Kazimierza Sosnowskiego, występował pod nazwą Bukowina[2]. Przez szczyt przebiega Wielki Europejski Dział Wodny (między zlewiskiem Bałtyku i Morza Czarnego) oraz granica polsko-słowacka[3].
Topografia
[edytuj | edytuj kod]Wielka Rycerzowa znajduje się w głównej grani, pomiędzy Majcherową (1105 m) a przełęczą Przysłop. Jest zwornikiem dla bocznego północno-wschodniego, krętego grzbietu, który poprzez Małą Rycerzową (1207 m), Wiertalówkę, Kotarz i Muńczoł ciągnie się aż do doliny Soły w Ujsołach. Grzbiet ten w całości położony jest na terenie Polski. Pomiędzy Wielką Rycerzową a Małą Rycerzową znajduje się trawiasta Przełęcz pod Rycerzową (także Przełęcz Halna, 1165 m). Są trzy grzbiety, są więc i trzy doliny między nimi. Spływają nimi trzy potoki: Cicha, Dziobaki i Majovsky potok[3].
Wielka Rycerzowa znajduje się w granicach miejscowości Soblówka w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Ujsoły[4].
Opis szczytu
[edytuj | edytuj kod]Na wierzchołku Wielkiej Rycerzowej znajduje się punkt triangulacyjny. Z samego szczytu, który jest częściowo porośnięty lasem, widoki są tylko wycinkowe. Można dostrzec Wielką Raczę i przełęcz Przegibek wraz z Kolonią wsi Rycerka Górna (przysiółkiem Rycerki Górnej) oraz niektóre szczyty Małej Fatry, takie jak Wielki Rozsutec. Najlepsze widoki rozciągają się natomiast z Hali Rycerzowej zajmującej siodło Przełęczy pod Rycerzową i stoki Wielkiej i Małej Rycerzowej. Z hali tej widoczny jest Beskid Śląski, pasmo Lipowskiej i Pilska, a w dalszym planie pasmo Babiej Góry. Dobrym punktem widokowym jest też wychodnia na zachodnim stoku[1]. Na południowych, słowackich stokach Wielkiej Rycerzowej znajduje się pomnik przyrody Vychylovské skálie z osuwiskiem[3].
Nazwa szczytu wywodzi się od miejscowości Rycerka Dolna i Rycerka Górna (dawniej Rycerka), które prawdopodobnie były własnością rycerską. Nazwę tej wsi oraz szczytu wymienia Andrzej Komoniecki w dziele Chronografia albo Dziejopis Żywiecki[1].
Szlaki piesze na Wielką Rycerzową
[edytuj | edytuj kod]
z Rycerki – przez Mładą Horę – do Bacówki na Rycerzowej. Średni czas przejścia 4 h,
z Soblówki do Bacówki na Rycerzowej. Średni czas przejścia 1,5 h,
z Soblówki do Bacówki na Rycerzowej. Średni czas przejścia 1,5 h,
z Soblówki (PKS) – przez przełęcz Przysłop – później żółtym – do Bacówki na Rycerzowej. Średni czas przejścia 2,5 h,- z Ujsół (PKS) – przez Muńczoł – do Bacówki na Rycerzowej. Średni czas przejścia 3 h,
- z Soli (PKP i PKS) – przez przełęcz Przegibek – później szlak niebieski lub czerwony. Średni czas przejścia 5,5 h,
- z Kolonii (PKS) – przez Przegibek, później szlak niebieski lub czerwony. Średni czas przejścia 3 h,
- z Glinki (PKS). Średni czas przejścia 2,5 h,
- ze Zwardonia (PKP i PKS) – przez Wielką Raczę. Średni czas przejścia 10 h,
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Stanisław Figiel, Urszula Janicka-Krzywda, Wojciech W. Wiśniewski Piotr Krzywda, Beskid Żywiecki: przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, s. 11, 318, 132–134, ISBN 978-83-62460-30-4.
- ↑ Kazimierz Sosnowski, Przewodnik po Beskidach Zachodnich. Tom I. Beskid Śląski i Żywiecki, wyd. 4, Kraków: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie, 1948, s. 164.
- ↑ a b c Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 2, ISBN 978-83-7605-084-3.
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2025-01-21].