Wikipedia:Artykuły na Medal/archiwum/2022-01

2022-01-01

Lampa diabła – obraz hiszpańskiego malarza Francisca Goi, znajdujący się w kolekcji National Gallery w Londynie. Obraz przedstawia scenę zaczerpniętą z komedii satyrycznej Antonia de Zamory pt. Siłą zaczarowany. Bohaterem utworu jest bojaźliwy i przesądny kleryk don Claudio, przekonany, że niewolnica Lucia rzuciła na niego urok. Jego życie zależy od podtrzymywania płomienia magicznej lampy oliwnej, znajdującej się w pokoju Lucii. Goya przedstawia Claudia w czarnym habicie duchownego i dużym kapeluszu. Jego postura i mimika zdradzają wielkie przerażenie. Przed nim widać kandelabr w kształcie drewnianego kozła, symbol diabła, który „podaje” płonącą czerwonożółtym płomieniem lampę do napełnienia. Wystraszony don Claudio pospiesznie dolewa oliwy z dzbanka, prawdopodobnie wierząc, że ma przed sobą samego szatana. Obraz należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych o wymiarach ok. 43 × 30 cm, których tematem są czary. Nie tworzą one razem jednej historii, nie mają też wspólnego znaczenia, dlatego właściwa jest interpretacja każdego z osobna. Czytaj więcej…

2022-01-02

Drimia – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje około 100 gatunków występujących w Afryce, południowej Europie oraz południowej Azji, na obszarach sezonowo suchych lub półpustynnych. Wiele gatunków kwitnie późną wiosną lub latem, niezależnie od pory opadów deszczu na danym obszarze. Niektóre gatunki tych roślin są stosowane od starożytności do celów leczniczych, w szczególności do leczenia chorób układu krążenia, z uwagi na zawartość glikozydów nasercowych. Przepis na stosowaną do czasów współczesnych miksturę na kaszel sporządzaną z cebul urginii morskiej, octu i miodu przypisuje się Pitagorasowi. Pitagoras zalecać miał również wieszanie całej rośliny przed drzwiami domu wiosną w celu ochrony przed złymi duchami i niepożądanymi gośćmi. Tradycja ta przetrwała w Grecji do czasów współczesnych. Czytaj więcej…

2022-01-03

Dekalog – cykl dziesięciu telewizyjnych filmów psychologicznych z 1988 roku w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego, zrealizowanych na podstawie scenariusza napisanego przezeń wraz z Krzysztofem Piesiewiczem. Dekalog został wyprodukowany przez Telewizję Polską oraz Zespół Filmowy „Tor”. Cykl Kieślowskiego i Piesiewicza nawiązuje tematycznie do tytułowych dziesięciu przykazań judeochrześcijańskich. Niemal wszystkie filmy wchodzące w skład Dekalogu, osadzone w rzeczywistości Polski lat 80. XX wieku, wiąże ze sobą postać tajemniczego mężczyzny (Artur Barciś). Bohater kreowany przez Barcisia obserwuje występki głównych bohaterów, którzy naruszają tabu moralne ustanowione przez Dekalog i mierzą się z konsekwencjami etycznymi swoich czynów. Dekalog okazał się jednym z najważniejszych dzieł filmowych w karierze Kieślowskiego i Piesiewicza. Na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji cykl otrzymał nagrodę FIPRESCI oraz nagrodę Young Cinema. Dekalog figuruje również na watykańskiej liście 15 filmów o szczególnych walorach moralnych. Czytaj więcej…

2022-01-04

Medaliści igrzysk olimpijskich w skeletonie – zestawienie zawodników i zawodniczek, którzy przynajmniej raz stanęli na podium zawodów olimpijskich w skeletonie. Skeleton jest jedną z trzech dyscyplin zaliczanych do sportów saneczkowych, które znajdują się w programie zimowych igrzysk olimpijskich. Zawody skeletonowe zadebiutowały na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1928 w szwajcarskim Sankt Moritz. Po raz drugi w historii zawody skeletonowe na zimowych igrzyskach olimpijskich rozegrano w 1948 roku, ponownie na torze w Sankt Moritz. Po tej imprezie, skeleton usunięto z programu imprezy. Podczas Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2002 w Salt Lake City, po 54-letniej przerwie skeleton powrócił do programu zimowych igrzysk olimpijskich. Wówczas to, oprócz konkurencji męskich jedynek, po raz pierwszy w historii, rozegrano również zawody jedynek kobiet. Łącznie medale zimowych igrzysk olimpijskich w skeletonie zdobywało osiemnastu mężczyzn. Jednocześnie tylko czterech z nich zdobyło więcej niż jeden medal – Aleksandr Trietjakow, Jack Heaton, Martins Dukurs oraz Gregor Stähli. Wśród kobiet, medale zdobyło czternaście zawodniczek. Jedyną dwukrotną medalistką jest Brytyjka Elizabeth Yarnold z dwoma złotymi medalami. Czytaj więcej…

2022-01-05

FIS Ladies Winter Tournee 2011 – dwunasta edycja FIS Ladies Winter Tournee, przeprowadzona w sezonie 2010/2011 na skoczniach w Niemczech. Początek turnieju nastąpił 8 stycznia 2011 roku, podczas zawodów indywidualnych na skoczni w Schonach. Trzy dni później rozegrano dwa konkursy indywidualne na skoczni w Hinterzarten. Turniej zakończył się dwoma konkursami 15 i 16 stycznia na obiekcie w Braunlage. Pierwsze dwa konkursy indywidualne wygrała Daniela Iraschko. W trzech kolejnych zmaganiach zwyciężała Coline Mattel. Ostatecznie zwyciężczynią dwunastej edycji turnieju została po raz pierwszy Coline Mattel, która zdobyła najwięcej punktów w klasyfikacji łącznej FIS Ladies Winter Tournee. Na drugim stopniu podium w generalnej klasyfikacji turnieju stanęła Daniela Iraschko, a na trzecim – Jessica Jerome. W cyklu wystartowały łącznie 62 zawodniczki z czternastu narodowych reprezentacji. Czytaj więcej…

2022-01-06

Hr.Ms. Johan Maurits van Nassau – holenderska kanonierka z okresu dwudziestolecia międzywojennego. Jednostka była zmodyfikowaną i ulepszoną wersją zbudowanych w latach 20. kanonierek typu Flores. Okręt wypierał 1795 ton, a jego główne uzbrojenie stanowiły trzy działa kalibru 15 cm (149 mm) Boforsa, uzupełniane przez artylerię przeciwlotniczą. Jednostka została zwodowana 20 sierpnia 1932 roku w stoczni Damen Schelde Naval Shipbuilding we Vlissingen, a do składu Koninklijke Marine wcielono ją 5 kwietnia 1933 roku. Nazwę otrzymała na cześć gubernatora holenderskich posiadłości w Brazylii oraz dowódcy floty Kompanii Zachodnioindyjskiej z XVII wieku – Mauritza Johana von Nassau-Siegena. Okręt przeznaczony był do służby w holenderskich posiadłościach w Ameryce Środkowej, stacjonując na Antylach. Po wybuchu II wojny światowej kanonierka powróciła do metropolii. Po ataku Niemiec na Holandię „Johan Maurits van Nassau” wspierał oddziały w bitwie o Afsluitdijk, a 14 maja 1940 roku został zatopiony na zachód od miejscowości Callantsoog przez niemieckie bombowce. W wyniku ataku śmierć poniosło 18 członków załogi okrętu. Czytaj więcej…

2022-01-07

Sandakańskie marsze śmierci – przymusowa ewakuacja alianckich jeńców wojennych więzionych w obozie jenieckim w Sandakanie na Borneo Północnym, przeprowadzona przez Cesarską Armię Japońską w 1945 roku, w ostatniej fazie wojny na Pacyfiku, zakończona eksterminacją ponad 99% jeńców. W styczniu 1945 roku, w związku z obawami przed aliancką inwazją oraz zniszczeniem lotniska, przy którego budowie pracowali jeńcy, dowództwo japońskiej 37. Armii postanowiło przenieść jeńców na zachodnie wybrzeże protektoratu. Ze względu na fakt, iż alianci panowali na morzu i w powietrzu, ewakuacja została przeprowadzona drogą lądową. Pierwsza grupa jeńców wyruszyła z Sandakanu 28 stycznia, druga – 29 maja, a trzecia – 15 czerwca. Przemarsz przez bagna i pokryte gęstą puszczą góry zamienił się w „marsz śmierci”, podczas którego Australijczycy oraz Brytyjczycy masowo ginęli z wyczerpania lub z rąk strażników. Ostatecznie zamiast do odległego o 400 km celu – Tuaran, jeńcy dotarli tylko do Ranau na 250. kilometrze szlaku. Niezdolnych do marszu pozostawiono w Sandakanie, gdzie wszyscy zmarli z głodu i chorób lub zostali zabici przez strażników. Niemal wszyscy jeńcy, którym udało się dotrzeć do Ranau, także zmarli lub zostali wymordowani. Spośród 2434 Australijczyków oraz Brytyjczyków, których więziono w Sandakanie, przeżyło zaledwie sześciu. Czytaj więcej…

2022-01-08

Lampa diabła – obraz hiszpańskiego malarza Francisca Goi, znajdujący się w kolekcji National Gallery w Londynie. Obraz przedstawia scenę zaczerpniętą z komedii satyrycznej Antonia de Zamory pt. Siłą zaczarowany. Bohaterem utworu jest bojaźliwy i przesądny kleryk don Claudio, przekonany, że niewolnica Lucia rzuciła na niego urok. Jego życie zależy od podtrzymywania płomienia magicznej lampy oliwnej, znajdującej się w pokoju Lucii. Goya przedstawia Claudia w czarnym habicie duchownego i dużym kapeluszu. Jego postura i mimika zdradzają wielkie przerażenie. Przed nim widać kandelabr w kształcie drewnianego kozła, symbol diabła, który „podaje” płonącą czerwonożółtym płomieniem lampę do napełnienia. Wystraszony don Claudio pospiesznie dolewa oliwy z dzbanka, prawdopodobnie wierząc, że ma przed sobą samego szatana. Obraz należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych o wymiarach ok. 43 × 30 cm, których tematem są czary. Nie tworzą one razem jednej historii, nie mają też wspólnego znaczenia, dlatego właściwa jest interpretacja każdego z osobna. Czytaj więcej…

2022-01-09

Drimia – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje około 100 gatunków występujących w Afryce, południowej Europie oraz południowej Azji, na obszarach sezonowo suchych lub półpustynnych. Wiele gatunków kwitnie późną wiosną lub latem, niezależnie od pory opadów deszczu na danym obszarze. Niektóre gatunki tych roślin są stosowane od starożytności do celów leczniczych, w szczególności do leczenia chorób układu krążenia, z uwagi na zawartość glikozydów nasercowych. Przepis na stosowaną do czasów współczesnych miksturę na kaszel sporządzaną z cebul urginii morskiej, octu i miodu przypisuje się Pitagorasowi. Pitagoras zalecać miał również wieszanie całej rośliny przed drzwiami domu wiosną w celu ochrony przed złymi duchami i niepożądanymi gośćmi. Tradycja ta przetrwała w Grecji do czasów współczesnych. Czytaj więcej…

2022-01-10

Dekalog – cykl dziesięciu telewizyjnych filmów psychologicznych z 1988 roku w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego, zrealizowanych na podstawie scenariusza napisanego przezeń wraz z Krzysztofem Piesiewiczem. Dekalog został wyprodukowany przez Telewizję Polską oraz Zespół Filmowy „Tor”. Cykl Kieślowskiego i Piesiewicza nawiązuje tematycznie do tytułowych dziesięciu przykazań judeochrześcijańskich. Niemal wszystkie filmy wchodzące w skład Dekalogu, osadzone w rzeczywistości Polski lat 80. XX wieku, wiąże ze sobą postać tajemniczego mężczyzny (Artur Barciś). Bohater kreowany przez Barcisia obserwuje występki głównych bohaterów, którzy naruszają tabu moralne ustanowione przez Dekalog i mierzą się z konsekwencjami etycznymi swoich czynów. Dekalog okazał się jednym z najważniejszych dzieł filmowych w karierze Kieślowskiego i Piesiewicza. Na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji cykl otrzymał nagrodę FIPRESCI oraz nagrodę Young Cinema. Dekalog figuruje również na watykańskiej liście 15 filmów o szczególnych walorach moralnych. Czytaj więcej…

2022-01-11

Medaliści igrzysk olimpijskich w skeletonie – zestawienie zawodników i zawodniczek, którzy przynajmniej raz stanęli na podium zawodów olimpijskich w skeletonie. Skeleton jest jedną z trzech dyscyplin zaliczanych do sportów saneczkowych, które znajdują się w programie zimowych igrzysk olimpijskich. Zawody skeletonowe zadebiutowały na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1928 w szwajcarskim Sankt Moritz. Po raz drugi w historii zawody skeletonowe na zimowych igrzyskach olimpijskich rozegrano w 1948 roku, ponownie na torze w Sankt Moritz. Po tej imprezie, skeleton usunięto z programu imprezy. Podczas Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2002 w Salt Lake City, po 54-letniej przerwie skeleton powrócił do programu zimowych igrzysk olimpijskich. Wówczas to, oprócz konkurencji męskich jedynek, po raz pierwszy w historii, rozegrano również zawody jedynek kobiet. Łącznie medale zimowych igrzysk olimpijskich w skeletonie zdobywało osiemnastu mężczyzn. Jednocześnie tylko czterech z nich zdobyło więcej niż jeden medal – Aleksandr Trietjakow, Jack Heaton, Martins Dukurs oraz Gregor Stähli. Wśród kobiet, medale zdobyło czternaście zawodniczek. Jedyną dwukrotną medalistką jest Brytyjka Elizabeth Yarnold z dwoma złotymi medalami. Czytaj więcej…

2022-01-12

FIS Ladies Winter Tournee 2011 – dwunasta edycja FIS Ladies Winter Tournee, przeprowadzona w sezonie 2010/2011 na skoczniach w Niemczech. Początek turnieju nastąpił 8 stycznia 2011 roku, podczas zawodów indywidualnych na skoczni w Schonach. Trzy dni później rozegrano dwa konkursy indywidualne na skoczni w Hinterzarten. Turniej zakończył się dwoma konkursami 15 i 16 stycznia na obiekcie w Braunlage. Pierwsze dwa konkursy indywidualne wygrała Daniela Iraschko. W trzech kolejnych zmaganiach zwyciężała Coline Mattel. Ostatecznie zwyciężczynią dwunastej edycji turnieju została po raz pierwszy Coline Mattel, która zdobyła najwięcej punktów w klasyfikacji łącznej FIS Ladies Winter Tournee. Na drugim stopniu podium w generalnej klasyfikacji turnieju stanęła Daniela Iraschko, a na trzecim – Jessica Jerome. W cyklu wystartowały łącznie 62 zawodniczki z czternastu narodowych reprezentacji. Czytaj więcej…

2022-01-13

Hr.Ms. Johan Maurits van Nassau – holenderska kanonierka z okresu dwudziestolecia międzywojennego. Jednostka była zmodyfikowaną i ulepszoną wersją zbudowanych w latach 20. kanonierek typu Flores. Okręt wypierał 1795 ton, a jego główne uzbrojenie stanowiły trzy działa kalibru 15 cm (149 mm) Boforsa, uzupełniane przez artylerię przeciwlotniczą. Jednostka została zwodowana 20 sierpnia 1932 roku w stoczni Damen Schelde Naval Shipbuilding we Vlissingen, a do składu Koninklijke Marine wcielono ją 5 kwietnia 1933 roku. Nazwę otrzymała na cześć gubernatora holenderskich posiadłości w Brazylii oraz dowódcy floty Kompanii Zachodnioindyjskiej z XVII wieku – Mauritza Johana von Nassau-Siegena. Okręt przeznaczony był do służby w holenderskich posiadłościach w Ameryce Środkowej, stacjonując na Antylach. Po wybuchu II wojny światowej kanonierka powróciła do metropolii. Po ataku Niemiec na Holandię „Johan Maurits van Nassau” wspierał oddziały w bitwie o Afsluitdijk, a 14 maja 1940 roku został zatopiony na zachód od miejscowości Callantsoog przez niemieckie bombowce. W wyniku ataku śmierć poniosło 18 członków załogi okrętu. Czytaj więcej…

2022-01-14

Sandakańskie marsze śmierci – przymusowa ewakuacja alianckich jeńców wojennych więzionych w obozie jenieckim w Sandakanie na Borneo Północnym, przeprowadzona przez Cesarską Armię Japońską w 1945 roku, w ostatniej fazie wojny na Pacyfiku, zakończona eksterminacją ponad 99% jeńców. W styczniu 1945 roku, w związku z obawami przed aliancką inwazją oraz zniszczeniem lotniska, przy którego budowie pracowali jeńcy, dowództwo japońskiej 37. Armii postanowiło przenieść jeńców na zachodnie wybrzeże protektoratu. Ze względu na fakt, iż alianci panowali na morzu i w powietrzu, ewakuacja została przeprowadzona drogą lądową. Pierwsza grupa jeńców wyruszyła z Sandakanu 28 stycznia, druga – 29 maja, a trzecia – 15 czerwca. Przemarsz przez bagna i pokryte gęstą puszczą góry zamienił się w „marsz śmierci”, podczas którego Australijczycy oraz Brytyjczycy masowo ginęli z wyczerpania lub z rąk strażników. Ostatecznie zamiast do odległego o 400 km celu – Tuaran, jeńcy dotarli tylko do Ranau na 250. kilometrze szlaku. Niezdolnych do marszu pozostawiono w Sandakanie, gdzie wszyscy zmarli z głodu i chorób lub zostali zabici przez strażników. Niemal wszyscy jeńcy, którym udało się dotrzeć do Ranau, także zmarli lub zostali wymordowani. Spośród 2434 Australijczyków oraz Brytyjczyków, których więziono w Sandakanie, przeżyło zaledwie sześciu. Czytaj więcej…

2022-01-15

Lampa diabła – obraz hiszpańskiego malarza Francisca Goi, znajdujący się w kolekcji National Gallery w Londynie. Obraz przedstawia scenę zaczerpniętą z komedii satyrycznej Antonia de Zamory pt. Siłą zaczarowany. Bohaterem utworu jest bojaźliwy i przesądny kleryk don Claudio, przekonany, że niewolnica Lucia rzuciła na niego urok. Jego życie zależy od podtrzymywania płomienia magicznej lampy oliwnej, znajdującej się w pokoju Lucii. Goya przedstawia Claudia w czarnym habicie duchownego i dużym kapeluszu. Jego postura i mimika zdradzają wielkie przerażenie. Przed nim widać kandelabr w kształcie drewnianego kozła, symbol diabła, który „podaje” płonącą czerwonożółtym płomieniem lampę do napełnienia. Wystraszony don Claudio pospiesznie dolewa oliwy z dzbanka, prawdopodobnie wierząc, że ma przed sobą samego szatana. Obraz należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych o wymiarach ok. 43 × 30 cm, których tematem są czary. Nie tworzą one razem jednej historii, nie mają też wspólnego znaczenia, dlatego właściwa jest interpretacja każdego z osobna. Czytaj więcej…

2022-01-16

Drimia – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje około 100 gatunków występujących w Afryce, południowej Europie oraz południowej Azji, na obszarach sezonowo suchych lub półpustynnych. Wiele gatunków kwitnie późną wiosną lub latem, niezależnie od pory opadów deszczu na danym obszarze. Niektóre gatunki tych roślin są stosowane od starożytności do celów leczniczych, w szczególności do leczenia chorób układu krążenia, z uwagi na zawartość glikozydów nasercowych. Przepis na stosowaną do czasów współczesnych miksturę na kaszel sporządzaną z cebul urginii morskiej, octu i miodu przypisuje się Pitagorasowi. Pitagoras zalecać miał również wieszanie całej rośliny przed drzwiami domu wiosną w celu ochrony przed złymi duchami i niepożądanymi gośćmi. Tradycja ta przetrwała w Grecji do czasów współczesnych. Czytaj więcej…

2022-01-17

Spider-Man: Homecoming– amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2017 roku na podstawie serii komiksów o superbohaterze o pseudonimie Spider-Man wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadał Jon Watts na podstawie scenariusza napisanego wspólnie z Jonathanem Goldsteinem, Johnem Francisem Daleyem, Christopherem Fordem, Chrisem McKenną oraz Erikiem Sommersem. Tytułową rolę zagrał Tom Holland. Po wydarzeniach w filmie Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów, główny bohater, Peter Parker, z pomocą swojego mentora, Tony’ego Starka, stara się pogodzić życie zwykłego nastolatka z Nowego Jorku z życiem superbohatera o imieniu Spider-Man, który zwalcza przestępczość w swoim mieście. Nagle pojawia się zagrożenie w postaci niebezpiecznego złoczyńcy, Vulture’a. Jest to kolejny reboot serii o Człowieku-Pająku. Powstał on przy współpracy Sony Pictures z Marvel Studios. Spider-Man: Homecoming wchodzi w skład III Fazy Marvel Cinematic Universe, jest to szesnasty film należący do tej franczyzy i tworzy on jej pierwszy rozdział zatytułowany The Infinity Saga. Światowa premiera odbyła się 28 czerwca 2017 roku w Los Angeles. Film zarobił ponad 880 milionów dolarów przy budżecie 175 milionów i otrzymał pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2022-01-18

Medaliści igrzysk olimpijskich w skeletonie – zestawienie zawodników i zawodniczek, którzy przynajmniej raz stanęli na podium zawodów olimpijskich w skeletonie. Skeleton jest jedną z trzech dyscyplin zaliczanych do sportów saneczkowych, które znajdują się w programie zimowych igrzysk olimpijskich. Zawody skeletonowe zadebiutowały na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1928 w szwajcarskim Sankt Moritz. Po raz drugi w historii zawody skeletonowe na zimowych igrzyskach olimpijskich rozegrano w 1948 roku, ponownie na torze w Sankt Moritz. Po tej imprezie, skeleton usunięto z programu imprezy. Podczas Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2002 w Salt Lake City, po 54-letniej przerwie skeleton powrócił do programu zimowych igrzysk olimpijskich. Wówczas to, oprócz konkurencji męskich jedynek, po raz pierwszy w historii, rozegrano również zawody jedynek kobiet. Łącznie medale zimowych igrzysk olimpijskich w skeletonie zdobywało osiemnastu mężczyzn. Jednocześnie tylko czterech z nich zdobyło więcej niż jeden medal – Aleksandr Trietjakow, Jack Heaton, Martins Dukurs oraz Gregor Stähli. Wśród kobiet, medale zdobyło czternaście zawodniczek. Jedyną dwukrotną medalistką jest Brytyjka Elizabeth Yarnold z dwoma złotymi medalami. Czytaj więcej…

2022-01-19

Sergio Reina (ur. 26 stycznia 1985 w Cali) – kolumbijski piłkarz występujący na pozycji środkowego obrońcy, od 2021 roku zawodnik gwatemalskiego Deportivo Marquense. Jest wychowankiem akademii juniorskiej klubu América de Cali. Nie potrafił się przebić w pierwszym zespole, wobec czego przez kolejne lata występował w drugiej lidze kolumbijskiej, z półroczną przerwą na grę w kostarykańskim CS Cartaginés. W 2009 roku z powodzeniem występował w peruwiańskim Inti Gas Deportes, w którego barwach był uznawany za czołowego obrońcę ligi i wzbudził zainteresowanie silniejszych klubów. W latach 2010–2012 był zawodnikiem Zagłębia Lubin, dla którego rozegrał 48 spotkań w Ekstraklasie. Następnie powrócił do Ameryki Łacińskiej, gdzie występował kolejno w Kolumbii, Boliwii, Peru oraz Gwatemali. Jako zawodnik boliwijskiego Bloomingu wystąpił w rozgrywkach Copa Sudamericana, zaś w barwach Marquense wygrał drugą ligę gwatemalską. Tym samym w wieku 36 lat wywalczył pierwsze trofeum w zawodowej karierze. Był powoływany do reprezentacji Kolumbii U-20, lecz nie znalazł się w kadrze na żaden oficjalny turniej. Czytaj więcej…

2022-01-20

Hr.Ms. Johan Maurits van Nassau – holenderska kanonierka z okresu dwudziestolecia międzywojennego. Jednostka była zmodyfikowaną i ulepszoną wersją zbudowanych w latach 20. kanonierek typu Flores. Okręt wypierał 1795 ton, a jego główne uzbrojenie stanowiły trzy działa kalibru 15 cm (149 mm) Boforsa, uzupełniane przez artylerię przeciwlotniczą. Jednostka została zwodowana 20 sierpnia 1932 roku w stoczni Damen Schelde Naval Shipbuilding we Vlissingen, a do składu Koninklijke Marine wcielono ją 5 kwietnia 1933 roku. Nazwę otrzymała na cześć gubernatora holenderskich posiadłości w Brazylii oraz dowódcy floty Kompanii Zachodnioindyjskiej z XVII wieku – Mauritza Johana von Nassau-Siegena. Okręt przeznaczony był do służby w holenderskich posiadłościach w Ameryce Środkowej, stacjonując na Antylach. Po wybuchu II wojny światowej kanonierka powróciła do metropolii. Po ataku Niemiec na Holandię „Johan Maurits van Nassau” wspierał oddziały w bitwie o Afsluitdijk, a 14 maja 1940 roku został zatopiony na zachód od miejscowości Callantsoog przez niemieckie bombowce. W wyniku ataku śmierć poniosło 18 członków załogi okrętu. Czytaj więcej…

2022-01-21

Sandakańskie marsze śmierci – przymusowa ewakuacja alianckich jeńców wojennych więzionych w obozie jenieckim w Sandakanie na Borneo Północnym, przeprowadzona przez Cesarską Armię Japońską w 1945 roku, w ostatniej fazie wojny na Pacyfiku, zakończona eksterminacją ponad 99% jeńców. W styczniu 1945 roku, w związku z obawami przed aliancką inwazją oraz zniszczeniem lotniska, przy którego budowie pracowali jeńcy, dowództwo japońskiej 37. Armii postanowiło przenieść jeńców na zachodnie wybrzeże protektoratu. Ze względu na fakt, iż alianci panowali na morzu i w powietrzu, ewakuacja została przeprowadzona drogą lądową. Pierwsza grupa jeńców wyruszyła z Sandakanu 28 stycznia, druga – 29 maja, a trzecia – 15 czerwca. Przemarsz przez bagna i pokryte gęstą puszczą góry zamienił się w „marsz śmierci”, podczas którego Australijczycy oraz Brytyjczycy masowo ginęli z wyczerpania lub z rąk strażników. Ostatecznie zamiast do odległego o 400 km celu – Tuaran, jeńcy dotarli tylko do Ranau na 250. kilometrze szlaku. Niezdolnych do marszu pozostawiono w Sandakanie, gdzie wszyscy zmarli z głodu i chorób lub zostali zabici przez strażników. Niemal wszyscy jeńcy, którym udało się dotrzeć do Ranau, także zmarli lub zostali wymordowani. Spośród 2434 Australijczyków oraz Brytyjczyków, których więziono w Sandakanie, przeżyło zaledwie sześciu. Czytaj więcej…

2022-01-22

Lampa diabła – obraz hiszpańskiego malarza Francisca Goi, znajdujący się w kolekcji National Gallery w Londynie. Obraz przedstawia scenę zaczerpniętą z komedii satyrycznej Antonia de Zamory pt. Siłą zaczarowany. Bohaterem utworu jest bojaźliwy i przesądny kleryk don Claudio, przekonany, że niewolnica Lucia rzuciła na niego urok. Jego życie zależy od podtrzymywania płomienia magicznej lampy oliwnej, znajdującej się w pokoju Lucii. Goya przedstawia Claudia w czarnym habicie duchownego i dużym kapeluszu. Jego postura i mimika zdradzają wielkie przerażenie. Przed nim widać kandelabr w kształcie drewnianego kozła, symbol diabła, który „podaje” płonącą czerwonożółtym płomieniem lampę do napełnienia. Wystraszony don Claudio pospiesznie dolewa oliwy z dzbanka, prawdopodobnie wierząc, że ma przed sobą samego szatana. Obraz należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych o wymiarach ok. 43 × 30 cm, których tematem są czary. Nie tworzą one razem jednej historii, nie mają też wspólnego znaczenia, dlatego właściwa jest interpretacja każdego z osobna. Czytaj więcej…

2022-01-23

Drimia – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje około 100 gatunków występujących w Afryce, południowej Europie oraz południowej Azji, na obszarach sezonowo suchych lub półpustynnych. Wiele gatunków kwitnie późną wiosną lub latem, niezależnie od pory opadów deszczu na danym obszarze. Niektóre gatunki tych roślin są stosowane od starożytności do celów leczniczych, w szczególności do leczenia chorób układu krążenia, z uwagi na zawartość glikozydów nasercowych. Przepis na stosowaną do czasów współczesnych miksturę na kaszel sporządzaną z cebul urginii morskiej, octu i miodu przypisuje się Pitagorasowi. Pitagoras zalecać miał również wieszanie całej rośliny przed drzwiami domu wiosną w celu ochrony przed złymi duchami i niepożądanymi gośćmi. Tradycja ta przetrwała w Grecji do czasów współczesnych. Czytaj więcej…

2022-01-24

Spider-Man: Homecoming– amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2017 roku na podstawie serii komiksów o superbohaterze o pseudonimie Spider-Man wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadał Jon Watts na podstawie scenariusza napisanego wspólnie z Jonathanem Goldsteinem, Johnem Francisem Daleyem, Christopherem Fordem, Chrisem McKenną oraz Erikiem Sommersem. Tytułową rolę zagrał Tom Holland. Po wydarzeniach w filmie Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów, główny bohater, Peter Parker, z pomocą swojego mentora, Tony’ego Starka, stara się pogodzić życie zwykłego nastolatka z Nowego Jorku z życiem superbohatera o imieniu Spider-Man, który zwalcza przestępczość w swoim mieście. Nagle pojawia się zagrożenie w postaci niebezpiecznego złoczyńcy, Vulture’a. Jest to kolejny reboot serii o Człowieku-Pająku. Powstał on przy współpracy Sony Pictures z Marvel Studios. Spider-Man: Homecoming wchodzi w skład III Fazy Marvel Cinematic Universe, jest to szesnasty film należący do tej franczyzy i tworzy on jej pierwszy rozdział zatytułowany The Infinity Saga. Światowa premiera odbyła się 28 czerwca 2017 roku w Los Angeles. Film zarobił ponad 880 milionów dolarów przy budżecie 175 milionów i otrzymał pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2022-01-25

Medaliści igrzysk olimpijskich w skeletonie – zestawienie zawodników i zawodniczek, którzy przynajmniej raz stanęli na podium zawodów olimpijskich w skeletonie. Skeleton jest jedną z trzech dyscyplin zaliczanych do sportów saneczkowych, które znajdują się w programie zimowych igrzysk olimpijskich. Zawody skeletonowe zadebiutowały na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1928 w szwajcarskim Sankt Moritz. Po raz drugi w historii zawody skeletonowe na zimowych igrzyskach olimpijskich rozegrano w 1948 roku, ponownie na torze w Sankt Moritz. Po tej imprezie, skeleton usunięto z programu imprezy. Podczas Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2002 w Salt Lake City, po 54-letniej przerwie skeleton powrócił do programu zimowych igrzysk olimpijskich. Wówczas to, oprócz konkurencji męskich jedynek, po raz pierwszy w historii, rozegrano również zawody jedynek kobiet. Łącznie medale zimowych igrzysk olimpijskich w skeletonie zdobywało osiemnastu mężczyzn. Jednocześnie tylko czterech z nich zdobyło więcej niż jeden medal – Aleksandr Trietjakow, Jack Heaton, Martins Dukurs oraz Gregor Stähli. Wśród kobiet, medale zdobyło czternaście zawodniczek. Jedyną dwukrotną medalistką jest Brytyjka Elizabeth Yarnold z dwoma złotymi medalami. Czytaj więcej…

2022-01-26

Sergio Reina (ur. 26 stycznia 1985 w Cali) – kolumbijski piłkarz występujący na pozycji środkowego obrońcy, od 2021 roku zawodnik gwatemalskiego Deportivo Marquense. Jest wychowankiem akademii juniorskiej klubu América de Cali. Nie potrafił się przebić w pierwszym zespole, wobec czego przez kolejne lata występował w drugiej lidze kolumbijskiej, z półroczną przerwą na grę w kostarykańskim CS Cartaginés. W 2009 roku z powodzeniem występował w peruwiańskim Inti Gas Deportes, w którego barwach był uznawany za czołowego obrońcę ligi i wzbudził zainteresowanie silniejszych klubów. W latach 2010–2012 był zawodnikiem Zagłębia Lubin, dla którego rozegrał 48 spotkań w Ekstraklasie. Następnie powrócił do Ameryki Łacińskiej, gdzie występował kolejno w Kolumbii, Boliwii, Peru oraz Gwatemali. Jako zawodnik boliwijskiego Bloomingu wystąpił w rozgrywkach Copa Sudamericana, zaś w barwach Marquense wygrał drugą ligę gwatemalską. Tym samym w wieku 36 lat wywalczył pierwsze trofeum w zawodowej karierze. Był powoływany do reprezentacji Kolumbii U-20, lecz nie znalazł się w kadrze na żaden oficjalny turniej. Czytaj więcej…

2022-01-27

Hr.Ms. Johan Maurits van Nassau – holenderska kanonierka z okresu dwudziestolecia międzywojennego. Jednostka była zmodyfikowaną i ulepszoną wersją zbudowanych w latach 20. kanonierek typu Flores. Okręt wypierał 1795 ton, a jego główne uzbrojenie stanowiły trzy działa kalibru 15 cm (149 mm) Boforsa, uzupełniane przez artylerię przeciwlotniczą. Jednostka została zwodowana 20 sierpnia 1932 roku w stoczni Damen Schelde Naval Shipbuilding we Vlissingen, a do składu Koninklijke Marine wcielono ją 5 kwietnia 1933 roku. Nazwę otrzymała na cześć gubernatora holenderskich posiadłości w Brazylii oraz dowódcy floty Kompanii Zachodnioindyjskiej z XVII wieku – Mauritza Johana von Nassau-Siegena. Okręt przeznaczony był do służby w holenderskich posiadłościach w Ameryce Środkowej, stacjonując na Antylach. Po wybuchu II wojny światowej kanonierka powróciła do metropolii. Po ataku Niemiec na Holandię „Johan Maurits van Nassau” wspierał oddziały w bitwie o Afsluitdijk, a 14 maja 1940 roku został zatopiony na zachód od miejscowości Callantsoog przez niemieckie bombowce. W wyniku ataku śmierć poniosło 18 członków załogi okrętu. Czytaj więcej…

2022-01-28

Sandakańskie marsze śmierci – przymusowa ewakuacja alianckich jeńców wojennych więzionych w obozie jenieckim w Sandakanie na Borneo Północnym, przeprowadzona przez Cesarską Armię Japońską w 1945 roku, w ostatniej fazie wojny na Pacyfiku, zakończona eksterminacją ponad 99% jeńców. W styczniu 1945 roku, w związku z obawami przed aliancką inwazją oraz zniszczeniem lotniska, przy którego budowie pracowali jeńcy, dowództwo japońskiej 37. Armii postanowiło przenieść jeńców na zachodnie wybrzeże protektoratu. Ze względu na fakt, iż alianci panowali na morzu i w powietrzu, ewakuacja została przeprowadzona drogą lądową. Pierwsza grupa jeńców wyruszyła z Sandakanu 28 stycznia, druga – 29 maja, a trzecia – 15 czerwca. Przemarsz przez bagna i pokryte gęstą puszczą góry zamienił się w „marsz śmierci”, podczas którego Australijczycy oraz Brytyjczycy masowo ginęli z wyczerpania lub z rąk strażników. Ostatecznie zamiast do odległego o 400 km celu – Tuaran, jeńcy dotarli tylko do Ranau na 250. kilometrze szlaku. Niezdolnych do marszu pozostawiono w Sandakanie, gdzie wszyscy zmarli z głodu i chorób lub zostali zabici przez strażników. Niemal wszyscy jeńcy, którym udało się dotrzeć do Ranau, także zmarli lub zostali wymordowani. Spośród 2434 Australijczyków oraz Brytyjczyków, których więziono w Sandakanie, przeżyło zaledwie sześciu. Czytaj więcej…

2022-01-29

Lampa diabła – obraz hiszpańskiego malarza Francisca Goi, znajdujący się w kolekcji National Gallery w Londynie. Obraz przedstawia scenę zaczerpniętą z komedii satyrycznej Antonia de Zamory pt. Siłą zaczarowany. Bohaterem utworu jest bojaźliwy i przesądny kleryk don Claudio, przekonany, że niewolnica Lucia rzuciła na niego urok. Jego życie zależy od podtrzymywania płomienia magicznej lampy oliwnej, znajdującej się w pokoju Lucii. Goya przedstawia Claudia w czarnym habicie duchownego i dużym kapeluszu. Jego postura i mimika zdradzają wielkie przerażenie. Przed nim widać kandelabr w kształcie drewnianego kozła, symbol diabła, który „podaje” płonącą czerwonożółtym płomieniem lampę do napełnienia. Wystraszony don Claudio pospiesznie dolewa oliwy z dzbanka, prawdopodobnie wierząc, że ma przed sobą samego szatana. Obraz należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych o wymiarach ok. 43 × 30 cm, których tematem są czary. Nie tworzą one razem jednej historii, nie mają też wspólnego znaczenia, dlatego właściwa jest interpretacja każdego z osobna. Czytaj więcej…

2022-01-30

Drimia – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje około 100 gatunków występujących w Afryce, południowej Europie oraz południowej Azji, na obszarach sezonowo suchych lub półpustynnych. Wiele gatunków kwitnie późną wiosną lub latem, niezależnie od pory opadów deszczu na danym obszarze. Niektóre gatunki tych roślin są stosowane od starożytności do celów leczniczych, w szczególności do leczenia chorób układu krążenia, z uwagi na zawartość glikozydów nasercowych. Przepis na stosowaną do czasów współczesnych miksturę na kaszel sporządzaną z cebul urginii morskiej, octu i miodu przypisuje się Pitagorasowi. Pitagoras zalecać miał również wieszanie całej rośliny przed drzwiami domu wiosną w celu ochrony przed złymi duchami i niepożądanymi gośćmi. Tradycja ta przetrwała w Grecji do czasów współczesnych. Czytaj więcej…

2022-01-31

Spider-Man: Homecoming – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2017 roku na podstawie serii komiksów o superbohaterze o pseudonimie Spider-Man wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadał Jon Watts na podstawie scenariusza napisanego wspólnie z Jonathanem Goldsteinem, Johnem Francisem Daleyem, Christopherem Fordem, Chrisem McKenną oraz Erikiem Sommersem. Tytułową rolę zagrał Tom Holland. Po wydarzeniach w filmie Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów, główny bohater, Peter Parker, z pomocą swojego mentora, Tony’ego Starka, stara się pogodzić życie zwykłego nastolatka z Nowego Jorku z życiem superbohatera o imieniu Spider-Man, który zwalcza przestępczość w swoim mieście. Nagle pojawia się zagrożenie w postaci niebezpiecznego złoczyńcy, Vulture’a. Jest to kolejny reboot serii o Człowieku-Pająku. Powstał on przy współpracy Sony Pictures z Marvel Studios. Spider-Man: Homecoming wchodzi w skład III Fazy Marvel Cinematic Universe, jest to szesnasty film należący do tej franczyzy i tworzy on jej pierwszy rozdział zatytułowany The Infinity Saga. Światowa premiera odbyła się 28 czerwca 2017 roku w Los Angeles. Film zarobił ponad 880 milionów dolarów przy budżecie 175 milionów i otrzymał pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…