Wikipedia:Strona główna
Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii o okrętach podwodnych:
…że okręty podwodne typu Pluviôse (na zdjęciu) były napędzane maszynami parowymi?
…kiedy U-609 został zatopiony przez francuską korwetę?
…ile osób zginęło na zatopionym przez SM UB-49 włoskim statku pasażerskim „Tripoli”?
…który niemiecki okręt podwodny dwa dni przed zakończeniem I wojny światowej zatopił brytyjski pancernik?
…ile jednostek liczył typ UC II, będący drugą co do wielkości serią okrętów podwodnych zbudowaną w Niemczech podczas I wojny światowej?
Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem
- Pokojową Nagrodą Nobla została uhonorowana japońska organizacja Nihon Hidankyō „za wysiłki na rzecz świata wolnego od broni jądrowej i za wykazanie poprzez zeznania świadków, że broń jądrowa nigdy nie może zostać ponownie użyta” (11 października)
- Koreańska pisarka Han Kang (na zdjęciu) otrzymała literacką Nagrodę Nobla „za prozę mierzącą się z historycznymi traumami i odsłaniającą kruchość ludzkiego życia” (10 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie chemii zostali David Baker za „obliczeniowe projektowanie białek” oraz Demis Hassabis i John Jumper za „przewidywanie struktury białka” (9 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki, w uznaniu „fundamentalnych odkryć i wynalazków umożliwiających uczenie maszynowe z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych”, zostali fizyk John Hopfield oraz informatyk i psycholog poznawczy Geoffrey Hinton (8 października)
- Amerykańscy biolodzy Victor Ambros i Gary Ruvkun otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny „za odkrycie mikroRNA i jego roli w potranskrypcyjnej regulacji genów” (7 października)
- Urząd prezydenta Meksyku objęła Claudia Sheinbaum, pierwsza kobieta na tym stanowisku (1 października)
Zmarli: Janusz Olejniczak • Jehuda Bauer • Mitzi Gaynor • Jahja Sinwar • Liam Payne • Philip Zimbardo • Alex Salmond • Ethel Kennedy • Leszek Moczulski • Ratan Tata • Leif Segerstam
21 października: imieniny obchodzą m.in.: Celina, Jakub i Urszula
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1854 – zmarła polska arystokratka, pisarka i filantropka Maria Wirtemberska
- 1914 – urodził się amerykański dziennikarz i popularyzator nauki Martin Gardner
- 1924 – urodził się polski informatyk, programista Władysław Klepacz
- 1959 – otwarto Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku
- 1969 – zmarł polski matematyk Wacław Sierpiński; na grobie kazał sobie wyryć napis Badacz nieskończoności (na animacji trójkąt Sierpińskiego)
- 1984 – zmarł francuski reżyser, scenarzysta, aktor i producent filmowy François Truffaut (na fotografii), przedstawiciel Nowej Fali
- 1999 – zmarł polski kompozytor i pianista żydowskiego pochodzenia Alfred Schütz, twórca muzyki do wielu pieśni i piosenek żołnierskich, w tym Czerwone maki na Monte Cassino do słów Feliksa Konarskiego; w okresie międzywojennym kierownik muzyczny Wesołej Lwowskiej Fali, od połowy lat 30. związany z warszawskimi kabaretami, komponował dla Hanki Ordonówny, Eugeniusza Bodo, Mieczysława Fogga
Pancerniki typu Kaiser Friedrich III – niemieckie pancerniki z przełomu XIX i XX wieku. Okręty miały wyporność 11 097 ton i osiągały prędkość ponad 17 węzłów, ich główne uzbrojenie stanowiły cztery działa kalibru 24 cm umieszczone w dwóch wieżach. W latach 1896–1902 w stoczniach Kaiserliche Werft, Germaniawerft, Schichau oraz Blohm & Voss zbudowano pięć okrętów tego typu, które otrzymały nazwy upamiętniające niemieckich władców. Załoga pojedynczej jednostki składała się z 39 oficerów oraz 612 podoficerów i marynarzy. W przypadku pełnienia funkcji okrętu flagowego liczebność załogi zwiększała się o 63–75 osób, z czego 12 stanowili oficerowie. Pancerniki zostały wcielone do służby w Kaiserliche Marine w latach 1898–1902. Służyły w Heimatflotte oraz w Hochseeflotte, biorąc ograniczony udział w I wojnie światowej. Z czynnej służby zostały wycofane w latach 1915–1920, po czym zostały złomowane. Czytaj więcej…
Gaur indyjski – gatunek dużego ssaka z rodziny wołowatych. Jeden z największych wołowatych. Osiąga od 250 do 330 cm długości głowy i tułowia, ważąc do 1000 kg, samce więcej niż samice. Mają także znacznie większe rogi. Ubarwiony ciemnobrązowo bądź czarno. Wyróżnia się 2, rzadziej 3 obecne podgatunki, kolejny wyginął. Zamieszkuje lasy oraz tereny trawiaste Azji Południowej i Południowo-Wschodniej. Prowadzi stadny tryb życia, samce mogą też żyć samotnie. Krowa rodzi po raz pierwszy w trzecim roku życia po trwającej około 270 dni ciąży pojedyncze młode. Cielę ssie 8 miesięcy. Gaur żywi się niską i wyższą roślinnością, pożera liczne gatunki. Pada ofiarą zwłaszcza tygrysa, lamparta i człowieka. Jest narażony na wyginięcie, zasiedla jednak liczne tereny chronione. Czytaj więcej…