Avro 504
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ | |
| Konstrukcja |
dwupłat o konstrukcji drewnianej, podwozie klasyczne – stałe |
| Załoga |
2 |
| Historia | |
| Data oblotu | |
| Lata produkcji | |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
1 × ABC, gwiazdowy (Avro 504A, Avro 504B, Avro 504C, Avro 504D) |
| Moc |
100 KM (74 kW) (ABC i Gnôme Monosoupape) |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
10,98 m |
| Długość |
8,98 m |
| Wysokość |
3,18 m |
| Powierzchnia nośna |
30,07 m² |
| Masa | |
| Własna |
558 kg |
| Startowa |
828 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
145 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
3,4 m/s |
| Pułap |
4480 m |
| Zasięg |
402 km |
| Długotrwałość lotu |
4,5 h |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 1 lub 2 × Karabin maszynowy Lewis kal. 7,69 mm 36 kg bomb uzbrojenie posiadały tylko niektóre wersje | |
| Użytkownicy | |
| Wielka Brytania, Belgia, Japonia, ZSRR | |
| Rzuty | |
| |
Avro 504 – brytyjski samolot szkolny i wielozadaniowy z okresu I wojny światowej, powstały w zakładach Avro (A. V. Roe Co), używany od 1913.
Historia konstrukcji[edytuj | edytuj kod]
Prototyp dwumiejscowego samolotu szkolnego Avro 504 oblatano 17 września 1913[1]. Okazał się on bardzo dobry w pilotażu i posiadający dobre charakterystyki lotne. Samolot ten został następnie zamówiony przez brytyjskie lotnictwo. Na początku I wojny światowej, Avro 504 zaczął być wykorzystywany także jako samolot bojowy: lekki bombowiec, samolot zwiadowczy, a nawet początkowo myśliwiec, zwłaszcza przeznaczony do zwalczania sterowców Zeppelin (nocne myśliwce uzbrajano w strzelające do góry km-y Lewisa na montażu Fostera[2]). Powstało nawet kilka specjalnych wersji bojowych samolotu, produkowanych w niewielkiej liczbie (oznaczenia B – H). Po pojawieniu się jednak lepszych samolotów bojowych, od 1915 roku Avro 504 powrócił do roli samolotu szkolnego.
Samolot budowano w kilku wersjach, oznaczanych literami. Najliczniejsze z nich były wersje szkolno-treningowe: Avro 504A (1485 sztuk), Avro 504J z 1916 (2000 sztuk) i Avro 504K z 1918 roku (co najmniej 5850 sztuk). Łącznie do końca wojny zbudowano w kilku fabrykach aż 8340 sztuk tego udanego samolotu. Jego produkcja trwała aż do lat 20., produkowany był także w kilku innych krajach, m.in. w Belgii i Japonii. Również w ZSRR wyprodukowano od 1923 do 1931 ponad 700 sztuk Avro 504K pod oznaczeniem U-1, w tym w wariancie wodnosamolotu pływakowego MU-1 (73 szt.)[3]. W 1925 roku firma Avro podjęła na zamówienie lotnictwa brytyjskiego produkcję zmodernizowanego wariantu Avro 504N Lynx, produkowanego do 1932 (555 sztuk).
Avro 504 był podstawowym brytyjskim samolotem szkolnym, używane też były w kilku innych krajach. W lotnictwie brytyjskim jako samoloty szkolne zostały następnie zastąpione przez Avro 621 Tutor. Kilka sztuk 504N służyło jeszcze podczas II wojny światowej.
Jeden samolot Avro 504K został zakupiony w 1919 przez polskie lotnictwo wojskowe i używany do szkolenia w Warszawie do 1926, następnie został uszkodzony.
Podczas I wojny światowej, Avro 504 był pierwszym zestrzelonym samolotem ententy – 22 sierpnia 1914. Trzy samoloty tego typu były również pierwszymi samolotami bombardującymi Niemcy – wytwórnię sterowców w Friedrichshafen nad Jeziorem Bodeńskim 21 listopada 1914.
Opis techniczny[edytuj | edytuj kod]
Samolot dwupłatowy o konstrukcji drewnianej krytej płótnem, dwumiejscowy (w wersji Avro 504D jednomiejscowy samolot myśliwski). Podwozie samolotu stałe z charakterystyczną pojedynczą płozą drewnianą między kołami podwozia głównego, oraz płozą ogonową. Silnik gwiazdowy rotacyjny, różnych typów, o mocy 80 KM – 130 KM (głównie Gnome 80 KM, Le Rhone 110 KM, Gnome Monosoupape 100 KM, Clerget 130 KM). Avro 504N miał silnik gwiazdowy Armstrong Siddeley Lynx IV 200 KM.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Niccoli 2001 ↓, s. 23.
- ↑ H. F. King: Armament of British aircraft, 1909-1939. London: Putnam, 1971, s. 28. ISBN 0-370-00057-9. (ang.).
- ↑ G.F. Pietrow, Gidrosamolioty i ekranoplany Rossii 1910-1999 (Гидросамолеты и экранопланы России ), Rusavia, 2000
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Riccardo Niccoli: Samoloty : najważniejsze typy, najciekawsze konstrukcje. Aldershot: Bellona, 2001. ISBN 978-83-11-09406-2. OCLC 297740160.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- British Aircraft Directory. [dostęp 2009-08-08]. (ang.).
| Samoloty myśliwskie | |
|---|---|
| Samoloty bombowe i torpedowe | |
| Wodnosamoloty i łodzie latające | |
| Samoloty wielozadaniowe | |
| Samoloty rozpoznawcze | |
| Konstrukcje prototypowe |
