Epuraea fuscicollis
| Epuraea fuscicollis | |||
| (Stephens, 1835) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Epuraea fuscicollis | ||
| Synonimy | |||
| |||
Epuraea fuscicollis – gatunek chrząszcza z rodziny łyszczynkowatych i podrodziny Nitidulinae. Zamieszkuje Palearktykę. Bytuje w soku wyciekającym z uszkodzonych drzew liściastych. Postacie dorosłe ponadto odwiedzają kwiaty.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1835 roku przez Jamesa Francisa Stephensa pod nazwą Nitidula fuscicollis[1].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o owalnym w zarysie ciele[2] długości od 2,3 do 3,7 mm[3]. Wierzch ciała ubarwiony jest rdzawobrunatnie z żółtawymi plamami na przedpleczu i pokrywach; w przeciwieństwie do E. guttata plamy te mają brzegi rozmyte i nie są wyraźnie odcięte od ciemnego tła[2], a ponadto plamy po bokach szwu na pokrywach zwykle przechodzą jedna w drugą. Podobnie jak u E. guttata jedna z plam leży na przedpleczu przed tarczką. Czułki u samców mają człon dziewiąty niewiele szerszy od dziesiątego, zaś u samic wyraźnie od niego szerszy. Powierzchnia przedplecza jest gładka, natomiast pokryw wyraźnie skórzasta. Przedplecze jest 1,75 raza szersze niż długie[3], po bokach z wąskim, rynienkowatym obrzeżeniem. Pokrywy również mają wąskie, rynienkowate obrzeżenie krawędzi bocznych[2]. Zapiersie jest znacznie dłuższe od pierwszego z widocznych sternitów odwłoka[3]. Odnóża mają stopy o pazurkach pozbawionych ząbków u podstawy[2][3]. Pary odnóży środkowa i tylna mają golenie wyraźnie rozszerzone ku szczytowi, zaś para tylna ma uda pozbawione zgrubień i ząbków[3], a golenie o wewnętrznej krawędzi niezałamanej. Odwłok samicy ma ostatni sternit z szerokim wgnieceniem na wierzchołku[2][3]. Samiec ma genitalia z prąciem na szczycie zaokrąglonym[2].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad saproksyliczny. Bytuje w soku wyciekającym z uszkodzonych drzew liściastych[2][4], w tym brzóz i dębów. Postacie dorosłe od czerwca do sierpnia odwiedzają kwiaty roślin z rodziny selerowatych. Czasem przylatują też do wytłoczyn owoców[4].
Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Andory, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Monako, Belgii, Luksemburga, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskich części Rosji i Turcji. W Azji zamieszkuje Cypr, azjatycką część Turcji, Bliski Wschód oraz wschodnią część Palearktyki. Ponadto znany jest z Afryki Północnej[1]. W Polsce jest owadem bardzo rzadkim, stwierdzonym tylko na dwóch stanowiskach w południowo-zachodniej części kraju[4]. Z kolei na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony został ze statusem zagrożonego wymarciem (EN)[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Epuraea fuscicollis. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2021-10-24].
- ↑ a b c d e f g Marian Nunberg: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze — Coleoptera. Zeszyt 65 Łyszczynkowate — Nitidulidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1976, s. 59.
- ↑ a b c d e f Mike Hackston: Keys for the identification of British Nitidulidae (the pollen beetles). Genus Epuraea. [dostęp 2021-10-24].
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (12), 1986.
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.