Otton Bruno Urban

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Otton Bruno Urban
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

30 października 1894
Kraków

Data i miejsce śmierci

27 stycznia 1954
Kraków

Przebieg służby
Lata służby

1912-

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

55 Pułk Piechoty
10 Pułk Piechoty
22 batalion KOP Nowe Troki
61 Pułk Piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

  • kampania wrześniowa
Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Krzyż Wojskowy Karola Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913 Krzyż Żelazny (1813) II Klasy

Otton Bruno Urban (ur. 30 października 1894 w Krakowie, zm. 27 stycznia 1954 tamże[1]) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Otton Bruno Urban był synem Jana (portier w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego) oraz Janiny z domu Nippon. Po ukończeniu kadeckiej szkoły średniej w Kónigsdorfie został 18 sierpnia 1912 roku awansowany na stopień chorążego i skierowany do austriackiego 55 pułku piechoty. W latach 1912–1913 brał udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach. 1 maja 1914 roku awansował na stopień podporucznika, a 1 lipca 1915 roku porucznika[2][3]. Do 1918 roku służył w armii austro-węgierskiej. Pełnił funkcje: w 55 pp był dowódcą plutonu, w szkole podoficerskiej i wywiadowczej instruktorem i ponownie w 55 pp dowódcą plutonu z którym 10 sierpnia trafił na front przeciwrosyjski[4], dowódcą kompanii i adiutantem pułku[5], a od 28 grudnia 1915 roku do 28 sierpnia 1917 roku był w Bielsku-Białej i Opolu dowódcą kompanii zapasowej trafiając z nią na front włoski, na którym 28 sierpnia 1917 roku odniósł poważną kontuzję i przebywał w Wiedniu do 25 grudnia 1917 roku lecząc się w tamtejszym szpitalu, a następnie powrócił na stanowisko dowódcy kompanii zapasowej, która stacjonowała w Bielsku i pozostał w niej do 1 października 1918 roku[2].

Od listopada 1919 roku rozpoczął służbę w Wojsku Polskim. W początkowym okresie służby w armii polskiej były konflikty i trudności. W kwietniu 1920 roku komisja weryfikacyjna miała zastrzeżenia do włączenia porucznika Urbana do korpusu oficerskiego. Dopiero Oficerski Trybunał Orzekający pod przewodnictwem generała podporucznika Władysława Frankowskiego przeprowadził postępowanie w sprawie ustalenia narodowości i co spowodowało opóźnione zgłoszenie się porucznika Urbana do Wojska Polskiego[2]. Trybunał uznał w dniu 7 czerwca 1921 roku, że porucznik Urban pomimo polskiego pochodzenia przez dobrowolne wstąpienie w lutym 1919 roku na służbę austro-niemiecką i pozostawanie tamże do dnia 1 października 1919 roku dowiódł kompletnego braku poczucia narodowego, to jednak zrehabilitował się po wstąpieniu do Wojska Polskiego nienaganną swą służbą frontową, podczas której został ranny i odznaczony Krzyżem Walecznych przez co wywalczył sobie prawo pozostania jako oficer w Wojsku Polskim[2].

Po rozpadzie armii austro-węgierskiej porucznik Urban służył w milicji ludowej republiki austro-niemieckiej, a przebywając jeszcze w Wiedniu czynił starania o przyjęcie do Wojska Polskiego[2]. 20 listopada 1919 roku otrzymał przydział do batalionu zapasowego 10 pułku piechoty, stacjonującego w Łowiczu, ponieważ słabo władał językiem polskim i nie znał regulaminów oraz musztry polskiej. Do oddziałów pułku pozostających na froncie przeniesiono go 18 maja 1920 roku[2].

Walcząc odważnie na polu walki w opinii przełożonych uchodził za dzielnego i odpowiedzialnego oficera, który posiadał żywy temperament. Ciężko ranny 4 sierpnia 1920 roku w boju pod Mordami, kiedy prowadził żołnierzy do przeciwnatarcia. Kontuzję leczył przez parę miesięcy w Zakopanem i Krakowie. 14 listopada 1920 roku powrócił do kadry Batalionu Zapasowego który stacjonował w Łowiczu. Odkomenderowany 29 listopada tegoż roku do Rembertowa na 5-miesięczny kurs aplikacyjny oficerów piechoty, kończąc go 2 maja 1921 roku i uzyskując wysokie noty z zastrzeżeniem: ma braki w języku polskim[6].

W 10 pułku piechoty pełnił funkcje: dowódcy 6 kompanii od 28 października 1921 roku; w tym samym roku wybrany został 1 listopada członkiem Sądu Honorowego; w zastępstwie od 11 sierpnia 1922 roku pełnił obowiązki dowódcy II baonu; odkomenderowany 12 lipca 1923 roku jako komendant szkoły do szkoły podoficerskiej przy Okręgu Korpusu; 17 grudnia 1924 roku był dowódcą II batalionu[6]. 24 lipca 1925 roku ogłoszono jego przesunięcie na stanowisko dowódcy III baonu detaszowanego w Skierniewicach[7]. 23 maja 1927 roku ogłoszono jego przesunięcie na stanowisko kwatermistrza pułku[8].

1 grudnia 1924 otrzymał awans na stopień majora ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 183. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9][10]. Przez ten okres służby otrzymał bardzo przychylne opinie: poważny oficer o wybitnym charakterze. Dbały o żołnierza. Zdyscyplinowany, koleżeński. Inteligencja bardzo duża. Bardzo dobry organizator. Zdolności kierownicze i wychowawcze duże. Ogólnie bardzo dobry oficer[6]. 26 września 1927 roku ogłoszono jego przeniesienie do Korpusu Ochrony Pogranicza z równoczesnym przeniesieniem do kadry oficerów piechoty[11]. Do lutego 1932 roku dowodził 22 batalionem KOP Nowe Troki[6]. Z okresu służby w KOP zachowały się dwie opinie personalne:

  1. ...w krótkim czasie swą niezmordowaną i sumienną pracą potrafił postawić baon na bardzo wysokim poziomie pod względem moralnym, kwaterowym i wyszkolenia. W stosunku do ludności cywilnej przeważnie niepolskiej swym stanowczym i pełnym głębokiego zrozumienia postępowaniem, wzbudził szacunek i ufność do władz polskich.
  2. Przez przeciąg około 6 lat pracuje w KOP jako dowódca baonu w Nowo-Trokach w środowisku ciągłego ruchu turystycznego jako też pracy WF, PW całej Polski, swymi zrozumiałymi zarządzeniami, osobistym kierownictwem, nie szczędząc wysiłku fizycznego i materialnego, przyczynił się w dużej mierze do podniesienia i ugruntowania polskości na kresach i bardzo ładnych wyników PW i WF. Opinie podpisali dowódca brygady KOP Wilno pułkownik Stanisław Schuster-Kruk i dowódca Korpusu generał brygady Jan Kruszewski[6].

W marcu 1932 roku ogłoszono jego przeniesienie z KOP do 61 pułku piechoty w Bydgoszczy na stanowisko kwatermistrza. W sierpniu 1935 roku został przesunięty na stanowisko dowódcy batalionu[12]. W lutym 1936 roku otrzymał awans na stopień podpułkownika i powrócił do 10 pp na stanowisko zastępcy dowódcy. W 1937 roku w Rembertowie odbył kurs dowódców pułków[6]. Podczas mobilizacji w czerwcu 1939 roku według planów mob. został wyznaczony dowódcą 10 pp, ale w związku z tym, że płk. Marian Krudowski pozostał w pułku[13] podporządkował się jemu jako dotychczasowemu wieloletniemu dowódcy pułku[6].

Razem z pułkiem przeszedł cały szlak wrześniowy. 19 września 1939 roku w pobliżu Witkowic nad dolną Bzurą dostał się do niemieckiej niewoli w której pozostawał do października 1940 roku[14]. Początkowo do marca 1940 roku przebywał w Oflagu IV A Hohnstein, a następnie do maja tego samego roku w Oflagu IV C Colditz z którego trafił do szpitala Konigsmarta znajdującego się w okolicach Drezna i szpitala w Tangerhiitte. Następnie został przewieziony do Krakowa i tam zwolniony. Podczas okupacji niemieckiej przebywał w Krakowie, pracując jako urzędnik handlowy[15] w prywatnych firmach. Z organizacjami podziemnymi konspiracyjnych kontaktów nie utrzymywał[14].

Zmobilizowany 22 października 1945 roku przez RKU Kraków-Miasto i przydzielony do kwatermistrzostwa. Komisja Rehabilitacyjna Departamentu Personalnego Wojska Polskiego mjr. Stanisława Skibniewskiego uznała wprawdzie, że ppłk Urban ma nastawienie prawicowe i jest typem koniunkturalisty bez wyraźnego oblicza politycznego, ale jej wniosek był opatrzony sentencją: nadaje się do armii. Ponieważ po kontuzjach i przebytych chorobach nie mógł służyć w linii, dzięki prywatnym opiniom, iż jest solidnym człowiekiem, trafił do pracy kwaterunkowej[14].

25 lutego 1922 roku zawarł związek małżeński z Eugenią Walczyk i mieli dzieci: córkę Danutę (ur. 1923) i syna Jerzego Eugeniusza (1924–2012)[14].

Zmarł w Krakowie. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera XIB-19-14)[16].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ogrody Wspomnień [Dostęp 2018.11.03]
  2. a b c d e f g Wysocki 1997 ↓, s. 131.
  3. Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 147.
  4. Przebywał od 2 stycznia do 21 kwietnia 1915 roku na leczeniu.
  5. Od 25 sierpnia do 28 grudnia 1915 roku kurował się w szpitalach w Katowicach i Zakopanem.
  6. a b c d e f g Wysocki 1997 ↓, s. 132.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 77 z 24 lipca 1925 roku, s. 416.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 154.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 735.
  10. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 145, 351.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 288.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 96.
  13. W planach mobilizacyjnych był przewidziany na dowódcę piechoty dywizyjnej.
  14. a b c d Wysocki 1997 ↓, s. 133.
  15. Był kierownikiem sklepu.
  16. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2020-09-17].
  17. M.P. z 1932 r. nr 52, poz. 55 „za zasługi w akcji przeciwpowodziowej na terenie województwa wileńskiego w r. 1931”.
  18. a b c d e Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 634.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]