Puchar Pokoju i Przyjaźni na żużlu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Puchar Pokoju i Przyjaźni na żużlu
Państwo

 Bułgaria
 Czechosłowacja
 NRD
 Polska
 Rumunia
 Węgry
 ZSRR

Dyscyplina

sport żużlowy

Data założenia

1977

Data rozwiązania

1989

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

 ZSRR (drużynowo),
Ihor Zwieriew (indywidualnie)

Najwięcej zwycięstw

 ZSRR (5 razy)

Puchar Pokoju i Przyjaźni na żużlu - cykl zawodów żużlowych, odbywający się wśród zawodników do 21. roku życia z państw socjalistycznych w latach 1979–1989.

Format[edytuj | edytuj kod]

Każdy kraj zobowiązany został do organizacji dwóch rund, w latach 1979–1983 zmagania odbywały w formie rywalizacji między siedmioma drużynami narodowymi, gdzie każda drużyna narodowa reprezentowana była przez dwóch zawodników i zawodnika rezerwowego. Zwycięzcą edycji zostawała reprezentacja, która zdobyła na torze największą liczbę punktów. Zawodnicy byli zobowiązani do startowania na motocyklach i wyposażeniu produkowanym w krajach socjalistycznych, m.in. motocykle Jawa, opony Barum[1].

Począwszy od sezonu 1984 w każdym z państw rozgrywano kolejno turniej drużynowy, a następnego dnia turniej indywidualny. Gospodarze w turniejach indywidualnych mogli nominować czterech zawodników oraz rezerwowych, pozostałe reprezentacje mogły wystawić po dwóch żużlowców. Począwszy od sezonu 1985 do klasyfikacji indywidualnej wliczano cztery najlepsze rezultaty[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Decyzja o rozgrywaniu pucharu podjęta została w 1977 roku na zjeździe federacji motorowych krajów socjalistycznych w Pradze. Do rozgrywek zgłosiły się Związek Radziecki, Polska, Węgry, Bułgaria, Rumunia, Niemiecka Republika Demokratyczna i Czechosłowacja.

Przedpremierowo cykl zawodów rozegrany został w sezonie 1978. Poszczególne rundy odbyły się m.in. w Braili, Lesznie[3], Tarnowie[4], Zohorze i Březolupach. W nieoficjalnej klasyfikacji zwyciężyła reprezentacja Czechosłowacji.

1979[edytuj | edytuj kod]

11 z 14 rund zwyciężyli Sowieci, dwie Bułgarzy, a jedną Polacy (na torze w Gnieźnie)[5]. Reprezentacje te zajęły tą samą kolejność w klasyfikacji końcowej.

1980[edytuj | edytuj kod]

Z powodu niesprzyjających warunków pogodowych odwołano jedną z rund w Związku Radzieckim, toteż odbyło się łącznie 13 rund. Czterokrotnie zwyciężali Sowieci i Polacy, trzykrotnie Czechosłowacy i dwukrotnie Węgrzy. Reprezentanci Czechosłowacji nie brali udziału w turniejach rozgrywanych w Polsce, w Gnieźnie i Ostrowie Wielkopolskim, ze względu na trwający w tym czasie krajowy czempionat juniorów[6]. Reprezentacja Polski nie wzięła udziału w rundach na terenie NRD, zaś Węgrzy nie wzięli udziału w rundzie w Związku Radzieckim.

1981[edytuj | edytuj kod]

Mimo że reprezentacja Polski wygrała największą liczbę rund – sześć, zajęła w końcowej klasyfikacji 2. miejsce, za reprezentacją Związku Radzieckiego, która wygrała pięć rund. Dwukrotnie triumfowali Czechosłowacy, a raz Węgrzy.

1982[edytuj | edytuj kod]

Po raz czwarty z rzędu wygrała reprezentacja Związku Radzieckiego, wygrywając przy tym 8 rund. Drugie miejsce zajęła Bułgaria, reprezentowana w tej edycji przez Zachariego Zachariewa, Georgiego Mitewa, Rudolfa Walentinowa, Miłczo Manewa i Aleksieja Todorowa[7]. Cztery rundy wygrali Węgrzy, po jednej Czechosłowacy i Polacy.

1983[edytuj | edytuj kod]

Po raz pierwszy Puchar zdobyła reprezentacja Węgier, notując przy tym zwycięstwa w trzech rundach. Drugie miejsce zajęła reprezentacja Czechosłowacji, która wygrała domowa rundy w Zohorze i Březolupach oraz w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Na trzecim miejscu zmagania zakończyli Polacy, który odnieśli 4 turniejowe zwycięstwa, m.in. w Ostrowie Wlkp. i Lesznie[8]. Reprezentacja Bułgarii nie wystąpiła w rundach rozgrywanych w Rumunii, natomiast Sowieci nie stanęli na starcie rund w NRD.

1984[edytuj | edytuj kod]

Drugi sezon z rzędu najlepszymi w zmaganiach drużynowych okazali się reprezentanci Węgier, wygrywając 4 z 7 rund. Reprezentacje ZSRR, Polski i NRD wygrały po jednej rundzie. W zawodach indywidualnych czołową postać odgrywał Węgier, József Petrikovics, który w pięciu turniejach, w których brał udział, zwyciężył trzykrotnie, a raz był drugi. Klasyfikację generalną wygrał jednak Ihor Zwieriew ze Związku Radzieckiego, który zgromadził większą liczbę punktów startując we wszystkich rundach[9], trzeci był František Ledecký z Czechosłowacji[10].

1985[edytuj | edytuj kod]

Dzięki zwycięstwom odniesionym w Slaným, Bułgarii i Rumunii, po raz pierwszy zwycięstwo w klasyfikacji drużynowej odniosła reprezentacja Czechosłowacji, którą reprezentowali Roman Matoušek, Bohumil Brhel, František Ledecký, Ivan Pacák i Josef Fejfar. Po dwa zwycięstwa odniosły reprezentacje ZSRR i Węgier. Tytuł w zmaganiach indywidualnych zdobył Roman Matoušek, przed Ihorem Marko i Ryszardem Franczyszynem[11].

1986[edytuj | edytuj kod]

Cztery zwycięstwa odniesione przez reprezentację Polski pozwoliły po raz pierwszy zwyciężyć jej w klasyfikacji drużynowej. Dwa turniejowe zwycięstwa odnieśli Sowieci, a w rundzie w Szumenie wygrali Czechosłowacy. Triumf indywidualny wywalczył Ihor Marko przed rodakiem, Fiodorem Zacharowem. Trzeci był Ryszard Dołomisiewicz, który wygrał trzy rundy w których startował, a miejsce na podium zyskał po biegu dodatkowym z Bohumilem Brhelem.

1987[edytuj | edytuj kod]

Reprezentacja Polski powtórzyła rezultat sprzed roku. Zawodnikami złotej drużyny byli m.in. Sławomir Drabik, Piotr Świst i Ryszard Dołomisiewicz. W rundzie rozgrywanej w Žarnovicy nie wystąpiła reprezentacja Rumunii, którą zastąpiła druga para czechosłowacka. Dołomisiewicz zwyciężył w klasyfikacji indywidualnej przed Węgrem Sándorem Újhelyim i Czechem Vladimírem Kaliną.

1988[edytuj | edytuj kod]

W tej edycji Pucharu nie zostały zorganizowane zawody w Rumunii, natomiast podwójna runda odbyła się w Bułgarii. Trzeci raz z rzędu klasyfikację drużyn wygrali Polacy. W klasyfikacji indywidualnej zwyciężył Waldemar Cieślewicz, przed swoim rodakiem Piotrem Świstem i Węgrem, Róbertem Nagyem.

1989[edytuj | edytuj kod]

Reprezentacja ZSRR zwyciężając cztery rundy, po raz piąty wygrała w klasyfikacji drużynowej, zostając najsilniejszą drużyną w 11 edycjach Pucharu. W składzie zwycięskiej drużyny radzieckiej występowali Ukraińcy Rusłan Kowal, Wiktor Hajdym, Wołodymyr Dubinin oraz Estończyk Rene Aas. W rozgrywkach indywidualnych odbyło się 6 rund, Jarosław Olszewski który je wygrał startował tylko w czterech z nich. Niższe stopnie podium zajęli Rene Aas i Sławomir Dudek.

Klasyfikacja drużynowa[edytuj | edytuj kod]

Rok Miejsce Złoto Srebro Brąz Źr.
1979  ZSRR  Bułgaria  Polska
1980  ZSRR  Czechosłowacja  Polska
1981  ZSRR  Polska  Czechosłowacja
1982  ZSRR  Bułgaria  Węgry [7]
1983  Węgry  Czechosłowacja  Polska
1984  Węgry  Polska  Czechosłowacja
1985  Czechosłowacja  ZSRR  Polska [12]
1986  Polska  Czechosłowacja  ZSRR
1987  Polska  Węgry  ZSRR
1988  Polska  ZSRR  Czechosłowacja
1989  ZSRR  Polska  Czechosłowacja

Klasyfikacja indywidualna[edytuj | edytuj kod]

Rok Miejsce Złoto Srebro Brąz Źr.
1984 Ihor Zwieriew József Petrikovics Czechosłowacja František Ledecký
1985 Czechosłowacja Roman Matoušek Ihor Marko Polska Ryszard Franczyszyn [11]
1986 Ihor Marko Fiodor Zacharow Polska Ryszard Dołomisiewicz
1987 Polska Ryszard Dołomisiewicz Sándor Újhelyi Czechosłowacja Vladimír Kalina
1988 Polska Waldemar Cieślewicz Polska Piotr Świst Róbert Nagy
1989 Polska Jarosław Olszewski Rene Aas Polska Sławomir Dudek

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ing Jozef Treščák, Z histórie Pohára mieru a priateľstva [online], Speedway Club Žarnovica [dostęp 2022-06-17] (słow.).
  2. Gorka, Speedway: К 30-летию первого чемпионства команды "Сигнал" (Ровно). Часть 23-я. Итоги "Кубка Дружбы" социалистических стран 1985 года. [online], Speedway, 2015 [dostęp 2022-06-10].
  3. Zoom Marketing, Dziś urodziny Macieja Jaworka. Mistrza Polski z 1986 roku [online], Falubaz.com [dostęp 2022-06-09].
  4. Wirtualna Polska Media, Robert Noga: Żużlowe podróże w czasie (104): Żużlowiec na miarę socjalizmu (II) [online], sportowefakty.wp.pl, 2 marca 2014 [dostęp 2022-06-09] (pol.).
  5. "Puchar Pokoju i Przyjaźni" - Gniezno 1979 [online], www.speedwayw.pl [dostęp 2022-06-09].
  6. SPEEDWAY HISTORY INFO - HISTORIA ŻUŻLA [online], www.historyspeedway.nstrefa.pl [dostęp 2022-06-09].
  7. a b Спидуей! - Купа "Дружба" - 1982г. [online], speedway-bg.com [dostęp 2022-06-09].
  8. Speedway w Polsce 1983 [online], www.speedwayw.pl [dostęp 2022-06-10].
  9. Gorka, Speedway: Игорю Звереву - 50! [online], Speedway, 2014 [dostęp 2022-06-10].
  10. Speedway w Polsce 1984 [online], www.speedwayw.pl [dostęp 2022-06-16].
  11. a b Gorka, Speedway: К 30-летию первого чемпионства команды "Сигнал" (Ровно). Часть 23-я. Итоги "Кубка Дружбы" социалистических стран 1985 года. [online], Speedway, 2015 [dostęp 2022-06-11].
  12. Спидуей! - Купа "Дружба" - 1985г. [online], speedway-bg.com [dostęp 2022-06-09].