Salut 6

Salut 6

Inne nazwy	DOS-5
Indeks COSPAR	1977-097A
Państwo	ZSRR
Rakieta nośna	Proton K
Miejsce startu	Bajkonur, Kazachska SRR
Orbita (docelowa, początkowa)
Perygeum	219 km
Apogeum	275 km
Okres obiegu	89,1 min
Nachylenie	51,6°
Czas trwania
Początek misji	29 września 1977 06:50:00 UTC
Powrót do atmosfery	29 lipca 1982
Wymiary
Wymiary	4,5 m x 15,8 m
Masa całkowita	19 824 kg

Salut 6 (ros. Салют-6) – radziecka stacja kosmiczna, ósma z wszystkich stacji programu Salut. Została wyniesiona na orbitę 29 września 1977 za pomocą rakiety Proton K z kosmodromu Bajkonur w ZSRR (obecnie Kazachstan). Funkcjonowała przez pięć lat.

Była to pierwsza stacja, którą odwiedzili ludzie spoza USA czy ZSRR, w ramach programu Interkosmos. Byli to głównie obywatele państw członkowskich Układu Warszawskiego, w tym Polski. Stacja Salut 6 była także pierwszym celem statku zaopatrzeniowego Progress. Stację zdjęto z orbity za pomocą bezzałogowego statku Kosmos 1267 w dniu 29 lipca 1982.

Budowa stacji

W bazie satelitarnej dokonano istotnych modyfikacji w porównaniu z poprzednimi Salutami. Przede wszystkim dodano drugi węzeł cumowniczy. Umieszczono go na drugim końcu kadłuba bazy. Węzeł cumowniczy został domontowany do przedziału przejściowego. Dodatkowy węzeł cumowniczy został w zasadzie przeznaczony do przyjmowania statków typu Progress, ale również mogły do niego cumować statki typu Sojuz i Sojuz-T. Zainstalowanie dodatkowego węzła i przedziału przejściowego na agregatowej stronie bazy, zmusiło do innego zlokalizowania obu silników manewrowych niż w bazach Salut 4 i Salut 5. Musiały być odsunięte na większą odległość od wzdłużnej osi bazy. Zmniejszono przy tym ciąg obu silników z 4000 N do około 3000 N, a także zastosowano jako materiał pędny dimetylohydrazynę i tetratlenek diazotu zamiast nafty i kwasu azotowego. W skład systemu orientacyjnego i korekcyjnego weszły 32 rakietowe dysze (główne i zapasowe) rozmieszczone w części agregatowej bazy. Wzbogacono wyposażenie naukowe i inaczej je rozmieszczono. Wśród wyposażenia znalazła się aparatura Zakładów Zeissa MKF6M, przeznaczona do dokładnych fotografii powierzchni Ziemi. Oprócz tego w bazie znalazły się:

• druga kamera fotograficzna KATE 140
• teleskop BST1M wykonujący obserwacje w dalekiej podczerwieni
• spektrometr podczerwieni FM 107
• spektrometr Mikron
• radiometr nadfioletowy FM 4 UF, przeznaczony do obserwacji gwiazd

Zainstalowano aparaturę do topienia substancji (piece Spław i Kristałł) przeznaczone do uzyskiwania nietypowych stopów metali. Zasadnicze źródło energii stanowiły fotoogniwa słoneczne. Rozmieszczone na trzech płytach umieszczonych tak jak na Salucie 4 i 5, ale o powierzchni zwiększonej do 60 m². Wytworzony prąd ładował akumulatory niklowo-kadmowe. W systemie regulacji temperatury zastosowano dwa obwody cieczowe. W systemie oczyszczającym atmosferę zamontowano urządzenia do odzyskiwania wody użytkowej z atmosfery bazy. Zmniejszało to wilgotność bazy i korzystnie wpływało na komfort klimatyczny pomieszczeń.

Historia

Operacje dokowania

Godziny podane według czasu moskiewskiego.

Pojazd	Dzień dokowania	Godzina dokowania	Port cumowniczy	Dzień odłączenia	Godzina odłączenia	Czas połączenia (w dniach)
Sojuz 25	10 października 1977	07:09	przedni	11 października 1977	08:00	1,03
Sojuz 26	11 grudnia 1977	06:02	tylny	16 stycznia 1978	14:22	36,35
Sojuz 27	11 stycznia 1978	17:06	przedni	16 marca 1978	11:00	63,75
Progress 1	22 stycznia 1978	13:12	tylny	7 lutego 1978	08:55	15,82
Sojuz 28	3 marca 1978	20:10	tylny	10 marca 1978	13:25	6,72
Sojuz 29	17 czerwca 1978	00:58	przedni	3 września 1978	11:23	78,43
Sojuz 30	29 czerwca 1978	20:08	tylny	5 lipca 1978	13:15	6,71
Progress 2	9 lipca 1978	15:59	tylny	2 sierpnia 1978	07:57	23,66
Progress 3	10 sierpnia 1978	03:00	tylny	21 sierpnia 1978	-	~11
Sojuz 31	27 sierpnia 1978	19:37	tylny	7 września 1978	13:53	10,76
Sojuz 31	7 września 1978	14:21	przedni	2 listopada 1978	10:46	55,85
Progress 4	6 października 1978	04:00	tylny	24 października 1978	16:07	18,50
Sojuz 32	26 lutego 1979	08:30	przedni	13 czerwca 1979	12:51	107,18
Progress 5	14 marca 1979	10:20	tylny	3 kwietnia 1979	19:10	20,37
Progress 6	15 maja 1979	09:19	tylny	8 czerwca 1979	11:00	24,07
Sojuz 34	8 czerwca 1979	23:02	tylny	14 czerwca 1979	19:18	5,84
Sojuz 34	14 czerwca 1979	~19:50	przedni	19 sierpnia 1979	12:08	65,86
Progress 7	30 czerwca 1979	14:18	tylny	18 lipca 1979	06:50	17,69
Sojuz T-1	19 grudnia 1979	17:05	przedni	24 marca 1980	00:04	94,29
Progress 8	29 marca 1980	23:01	tylny	25 kwietnia 1980	11:04	26,50
Sojuz 35	10 kwietnia 1980	18:16	przedni	3 czerwca 1980	14:47	53,85
Progress 9	29 kwietnia 1980	11:09	tylny	20 maja 1980	21:51	21,45
Sojuz 36	27 maja 1980	22:56	tylny	4 czerwca 1980	18:08	7,86
Sojuz 36	4 czerwca 1980	19:38	przedni	31 lipca 1980	14:55	56,86
Sojuz T-2	6 czerwca 1980	18:58	tylny	9 czerwca 1980	12:24	2,73
Progress 10	1 lipca 1980	08:53	tylny	18 lipca 1980	01:21	16,69
Sojuz 37	24 czerwca 1980	23:02	tylny	1 sierpnia 1980	19:43	7,86
Sojuz 37	1 sierpnia 1980	~20:10	przedni	11 października 1980	09:30	70,56
Progress 11	30 września 1980	20:03	tylny	9 grudnia 1980	13:23	69,72
Sojuz T-3	28 listopada 1980	18:54	przedni	10 grudnia 1980	09:10	11,59
Progress 12	26 stycznia 1981	18:56	tylny	19 marca 1981	21:14	52,09
Sojuz T-4	13 marca 1981	23:33	przedni	26 maja 1981	-	~74
Sojuz 39	23 marca 1981	19:28	tylny	30 marca 1981	11:22
Sojuz 40	15 maja 1981	21:50	tylny	22 maja 1981	13:37	6,66
Kosmos 1267	19 czerwca 1981	10:52	przedni	przyłączony na stałe	-	-

Załogi

Godziny podane według czasu GMT.

Ekspedycja	Załoga (w przypadku kosmonautów spoza ZSRR podano kraj pochodzenia)	Data startu	Pojazd dowożący	Data powrotu	Pojazd odwożący	Czas trwania (w dniach)
Salut 6 - EO-1	Jurij Romanienko, Gieorgij Grieczko	10 grudnia 1977 01:18:40	Sojuz 26	16 marca 1978 11:18:47	Sojuz 27	96,42
Salut 6 - EP-1	Władimir Dżanibekow, Oleg Makarow	10 stycznia 1978 12:26:00	Sojuz 27	16 stycznia 1978 11:24:58	Sojuz 26	5,96
Salut 6 - EP-2	Aleksiej Gubariew, Vladimír Remek - Czechosłowacja	2 marca 1978 15:28:00	Sojuz 28	10 marca 1978 13:44:00	Sojuz 28	7,93
Salut 6 - EO-2	Władimir Kowalonok, Aleksandr Iwanczenkow	15 czerwca 1978 20:16:45	Sojuz 29	2 listopada 1978 11:04:17	Sojuz 31	139,62
Salut 6 - EP-3	Piotr Klimuk, Mirosław Hermaszewski - Polska Rzeczpospolita Ludowa	27 czerwca 1978 15:27:21	Sojuz 30	5 lipca 1978 13:30:20	Sojuz 30	7,92
Salut 6 - EP-4	Walerij Bykowski, Sigmund Jähn - Niemiecka Republika Demokratyczna	26 sierpnia 1978 14:51:30	Sojuz 31	3 września 1978 11:40:34	Sojuz 29	7,87
Salut 6 - EO-3	Władimir Lachow, Walerij Riumin	25 lutego 1979 11:53:49	Sojuz 32	19 sierpnia 1979 12:29:26	Sojuz 34	175,02
Salut 6 - EO-4	Leonid Popow, Walerij Riumin	9 kwietnia 1980 13:38:22	Sojuz 35	11 października 1980 09:49:57	Sojuz 37	184,84
Salut 6 - EP-5	Walerij Kubasow, Bertalan Farkas - Węgierska Republika Ludowa	26 maja 1980 18:20:39	Sojuz 36	3 czerwca 1980 15:06:23	Sojuz 35	7,87
Salut 6 - EP-6	Jurij Małyszew, Władimir Aksionow	5 czerwca 1980 14:19:30	Sojuz T-2	9 czerwca 1980 12:39:00	Sojuz T-2	3,93
Salut 6 - EP-7	Wiktor Gorbatko, Phạm Tuân - Wietnam	23 lipca 1980 18:33:03	Sojuz 37	31 lipca 1980 15:15:02	Sojuz 36	7,86
Salut 6 - EP-8	Jurij Romanienko, Arnaldo Tamayo Méndez - Kuba	18 września 1980 19:11:03	Sojuz 38	26 września 1980 15:54:27	Sojuz 38	7,86
Salut 6 - EO-5	Leonid Kizim, Oleg Makarow Giennadij Striekałow	27 listopada 1980 14:18:28	Sojuz T-3	10 grudnia 1980 09:26:10	Sojuz T-3	12,80
Salut 6 - EO-6	Władimir Kowalonok, Wiktor Sawinych	12 marca 1981 19:00:11	Sojuz T-4	26 maja 1981 12:37:34	Sojuz T-4	74,73
Salut 6 - EP-9	Władimir Dżanibekow, Dżügderdemidijn Gürragczaa - Mongolia	22 marca 1981 14:58:55	Sojuz 39	30 marca 1981 11:40:58	Sojuz 39	7,86
Salut 6 - EP-10	Leonid Popow, Dumitru Prunariu - Rumunia	14 maja 1981 17:16:38	Sojuz 40	22 maja 1981 13:58:30	Sojuz 40	7,86

Spacery kosmiczne

Godziny podane według czasu GMT.

Spacer kosmiczny	Kosmonauci	Data	Początek	Koniec	Czas trwania (w godzinach)	Komentarz
Salut 6 - PE-1	Romanienko i Grieczko	19 grudnia 1977	21:36	23:04	1:28	Test skafandra Orłan-D, kontrola aparatu cumowniczego i montaż kasety Meduza.
Salut 6 - PE-2	Kowalonok i Iwanczenkow	29 lipca 1978	04:00	06:20	2:05	Odłączenie kasety Meduza i pasywnego wykrywacza mikrometeroidów, montaż czujników promieniowania i nowych zestawów eksperymentów.
Salut 6 - PE-3	Riumin i Lachow	15 sierpnia 1979	14:16	15:39	1:23	Demontaż anteny radiowej KRT-10, odłączenie kaset z eksperymentami.

Podsumowanie

• Liczba dni na orbicie: 1764
• Liczba dni z załogami na orbicie: 676
• Liczba załóg: 16
• Liczba załóg podstawowych: 5
• Liczba załóg odwiedzających: 10 (w tym 8 międzynarodowych)
• Jedna „załoga remontowa”
• Liczba kosmonautów: 27 (w tym 6 dwukrotnie)
• Dwóm załogom nie udało się dotrzeć na stację
• 12 statków towarowych dostarczyło załogom 20 ton różnorodnych ładunków
• Do stacji dokowały 35 razy obiekty z załogą i bez

Linki zewnętrzne

• NSSDC Master Catalog (ang.)
• Encyclopedia Astronautica (ang.)