Trąby (herb szlachecki)
 {{{opis grafiki}}} | |
| Typ herbu | |
|---|---|
| Alternatywne nazwy |
Trąby, Trąbki, Tuba, Tres Tubae, Tria Cornua, Trzy Trąby, Tubae |
| Pierwsza wzmianka | |
.svg)
Trąby (Trąbki, Tuba, Tres Tubae, Tria Cornua, Trzy Trąby, Tubae) – polski herb szlachecki o zawołaniach Brzezina i Trąba. Występował głównie w ziemi krakowskiej, łęczyckiej, przemyskiej i na Rusi[2].
Opis herbu
Opis zgodnie z klasycznymi regułami blazonowania:
W polu srebrnym trzy trąby czarne o okuciach złotych, połączone ustnikami.
W klejnocie pięć piór strusich.
Labry herbowe czarne, podbite srebrem.
Innymi odmianami tego herbu są trąby w polu czerwonym, albo błękitnym.
Najwcześniejsze wzmianki
Najstarsza pieczęć z 1385 - Wojciecha z Sącienna, najstarsza zapiska sądowa z 1388[3].
Herb został przedstawiony wśród innych polskich herbów w Herbarzu Złotego Runa z lat 1433-1435.
Najwcześniejsze lokalne źródło heraldyczne wymieniające herb to datowane na lata 1464–1480 Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae polskiego historyka Jana Długosza, który zalicza go do rdzennie polskich. Zapisuje on informacje o herbie wśród 71 najstarszych polskich herbów szlacheckich we fragmencie: "Trambi: tres tubas nigras transuersaliter sibi iunctas defert Genus Polonicum simulationis ignarum."[4].
Aktem unii horodelskiej w 1413 r. herb Trąby został przeniesiony na Litwę (przyjął bojar Krystyn Ościk z Kiernowa adoptowany przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Mikołaja Trąbę). Pieczęć przywieszona pod aktem przez arcybiskupa nie zawierała jednak herbu Trąby, ale na tarczy herbowej wyraźny wizerunek głowy ludzkiej (przez Piekosińskiego herb ten sklasyfikowany został jako herb Mora; nie napisał on jednak że należał on do arcybiskupa)[5].
Wybrane rody
Występowanie w heraldyce terytorialnej
Herb Trąby rodziny Jordanów został przyjęty przez miejscowości Dukla i Zakliczyn. Nawiązuje do niego również herb Jordanowa, a także gmin Siepraw, Lubień i Tokarnia. Trąby są jednym z elementów herbów Sławatycz i Węgrowa, które długo były miastami prywatnymi Radziwiłłów. Również herb gminy Nieborów zawiera Trąby z herbu ostatnich właścicieli dóbr nieborowskich. Herb gminy Przygodzice zawiera herb Trąby Radziwiłłów oraz Wieniawę Gołuchowskich i Leszczyńskich.
Przypisy
- ↑ a b c Antoni Prochaska: Materyały archiwalne wyjęte głównie z metryki litewskiej od 1348 do 1607 roku. J. Sewer Hr. Dunin Borkowski, 1890.
- ↑ Alfred Znamierowski: Herbarz rodowy. Warszawa: Świat Książki, 2004, s. 172. ISBN 83-7391-166-9.
- ↑ Andrzej Kulikowski: Wielki herbarz rodów polskich. Warszawa: Świat Książki, 2005, s. 306. ISBN 83-7391-523-0.
- ↑ Celichowski 1885 ↓.
- ↑ O litewskich rodach bojarskich zbratanych ze szlachtą polską w Horodle r. 1413. – 6. Ród Ościka (Trąba). „Miesięcznik Heraldyczny”. 5, s. 39, 1920. Lwów.
Bibliografia
- Zygmunt Celichowski: Jan Długosz, "Insignia seu clenodia regis et regni Poloniae.Z kodeksu kórnickiego.". Poznań: Zygmunt Celichowski, 1885.
- Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007. ISBN 978-83-60597-10-1.
- Antoni Prochaska: Materyały archiwalne wyjęte głównie z metryki litewskiej od 1348 do 1607 roku. J. Sewer Hr. Dunin Borkowski, 1890.
Linki zewnętrzne
- Szablon:Herbarz
- Herb Trąby w serwisie Genealogia dynastyczna
- Herby szlachty litewskiej. Herb Trąby, odmianę i herbowni. (pol.)
- Herbarz szlachty białoruskiej. (pol.)
Szablon:Herby szlacheckie w Polsce
| Herby | |
|---|---|
| Elementy herbu | |
| Oznaki godności | |
| Inne | |
| Działy heraldyki |
