Cippi Liwni
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
8 lipca 1958 |
|---|---|
| Minister spraw zagranicznych oraz I wicepremier w rządzie Olmerta i w II rządzie Szarona | |
| Okres |
od 18 stycznia 2006 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister sprawiedliwości w rządzie Olmerta | |
| Okres |
od 29 listopada 2006 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister ds. absorpcji imigrantów w II rządzie Ariela Szarona | |
| Okres |
od 28 stycznia 2003 |
| Przynależność polityczna | |
| Minister budownictwa i mieszkalnictwa w II rządzie Szarona | |
| Okres |
od 31 lipca 2004 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister sprawiedliwości w II rządzie Ariela Szarona | |
| Okres |
od 10 stycznia 2005 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Minister rolnictwa i rozwoju wsi w I rządzie Ariela Szarona | |
| Okres |
od 17 grudnia 2002 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister współpracy regionalnej w I rządzie Ariela Szarona | |
| Okres |
od 7 marca 2001 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
Cippi Liwni, właśc. Cippora Malka Liwni (hebr. ציפורה מלכּה „ציפי” לבני, wym. [tsipoˈʁa malˈka ˈtsipi ˈlivni]; ur. 8 lipca 1958 w Tel Awiwie) – izraelska polityk, posłanka do Knesetu i minister kilku resortów z ramienia Likudu, a następnie Kadimy. W latach 2008–2012 przewodnicząca Kadimy, w latach 2009–2013 liderka opozycji. Od 2012 przewodnicząca partii Ruch (Ha-Tenu’a).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w Tel Awiwie[1]. Jest córką Eitana Liwniego (urodzonego w Grodnie) i Sary Rosenberg. Jej rodzice byli członkami organizacji Irgun[2]. We wczesnych latach 80. XX wieku służyła w armii izraelskiej (osiągnęła stopień porucznika) i przez niemal dwa lata pracowała w Mosadzie[3], rezygnując z zamążpójścia i ukończenia studiów prawniczych. W późniejszym czasie pojawiły się informacje, że pracując w wywiadzie tropiła arabskich terrorystów[4], choć inne świadczą o tym, że była raczej agentką niskiego szczebla[5]. W tym czasie mieszkała m.in. w Paryżu[6]. Ukończyła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Bar-Ilana w Ramat Ganie, specjalizując się w prawie handlowym. Przez 10 lat prowadziła własną praktykę prawniczą.
Kariera polityczna
[edytuj | edytuj kod]W 1999 została po raz pierwszy wybrana do Knesetu z ramienia partii Likud. Była aktywną zwolenniczką polityki Ariela Szarona i kiedy został on premierem w lipcu 2001, otrzymała stanowisko ministra współpracy regionalnej. Później otrzymała także teki ministra rolnictwa, imigracji oraz budownictwa i konstrukcji[6]. W 2004 roku została uhonorowana nagrodą Abirat Ha-Shilton, przyznawaną najbardziej efektywnym politykom. W styczniu 2005 roku Liwni została ministrem sprawiedliwości, po kilku miesiącach pełnienia obowiązków szefa tego resortu[7].
W gabinecie Szarona wspierała plan szefa rządu opierający się na polityce jednostronnych posunięć w stosunkach z Palestyńczykami. Postrzegana była jako jeden z głównych umiarkowanych członków partii. Często była autorką mediacji pomiędzy skrajnymi elementami w ugrupowaniu. Miała m.in. duży udział w doprowadzeniu do ratyfikacji przez Kneset planu Szarona. 12 listopada 2005 przemawiała w imieniu Likudu na uroczystości upamiętniającej śmierć Icchaka Rabina[8].
20 listopada 2005 razem z Szaronem opuściła Likud, przechodząc do nowej formacji Kadima. W styczniu 2006, kiedy rządem ze względu na chorobę Szarona kierował Ehud Olmert, objęła resort spraw zagranicznych po Silwanie Szalomie (zachowując także stanowisko ministra sprawiedliwości)[9]. Była drugą w historii Izraela kobietą na czele ministerstwa spraw zagranicznych (po Goldzie Meir). Wymieniana w gronie kandydatów Kadimy na premiera w wyborach 2006, zrezygnowała z ubiegania się o to stanowisko (była numerem 3. na liście wyborczej Kadimy) i poparła Ehuda Olmerta[10].
Po wyborach w 2006 roku, 4 maja, wraz z zaprzysiężeniem 31. rządu w historii Izraela, Liwni została wicepremierem, zachowując jednocześnie tekę ministra spraw zagranicznych. Zrezygnowała z urzędu ministra sprawiedliwości, ale sprawowała go ponownie w okresie od 29 listopada 2006 do 7 lutego 2007 roku[10]. W tym okresie była opisywana jako drugi najpotężniejszy polityk w Izraelu[11]. W 2007 roku znalazła się na liście 100 najbardziej wpływowych ludzi świata magazynu Time[12]. Forbes uznał ją natomiast za 52. najpotężniejszą kobietą na świecie[13].
Liwni została pierwszym izraelskim ministrem jasno odróżniającym ataki bojowników palestyńskich na obiekty wojskowe i izraelskich cywilów. Podczas wywiadu dla telewizji amerykańskiej udzielonego 28 marca 2006 roku, Liwni powiedziała m.in.:
Ktoś, kto walczy z izraelskimi żołnierzami jest wrogiem i my będziemy z nim walczyć, ale myślę, że nie podpada to pod definicję terroryzmu, jeśli celem jest żołnierz[14].
W lipcu 2007 roku spotkała się z palestyńskim premierem, Salamem Fajjadem, z którym dyskutowała nad kwestią poprawienia życia narodu palestyńskiego, bez zagrożenia dla bezpieczeństwa Izraela[15].
2 maja 2008 Liwni wezwała premiera Ehuda Olmerta do rezygnacji po ujawnieniu raportu komisji Winograda (jego przedmiotem były wyniki śledztwa nad postępowaniem władz przed i podczas konfliktu z Libanem). Stwierdziła, że powinna zastąpić go na czele Kadimy, wskazując na to, że wygrałaby z Olmertem w przypadku wewnątrzpartyjnych wyborów na lidera tego ugrupowania[16][17]. Jej wezwanie zostało jednak zignorowane[18].
30 lipca 2008 roku premier Olmert zakomunikował, że nie będzie się ubiegał o kolejną kadencję na stanowisku przewodniczącego partii[19]. Swoje kandydatury w wewnątrzpartyjnych wyborach, zgłosili za to: Cippi Liwni, Sza’ul Mofaz, Awi Dichter i Me’ir Szitrit[20]. 17 września 2008 nową przewodniczącą partii została wybrana Liwni, która otrzymała 43,1 proc. głosów. Drugi Sza’ul Mofaz, zapewnił sobie 42 proc. głosów. W wewnątrzpartyjnych wyborach wzięło udział 55 proc. członków partii, a Liwni zwyciężyła przewagą tylko 431 głosów (1,1 proc.)[21]. Nowy lider rozpoczął negocjacje z partiami wchodzącymi dotąd w skład koalicji rządowej i zastąpi najprawdopodobniej Olmerta na stanowisku premiera Izraela[22].
21 września 2008 Ehud Olmert złożył oficjalną rezygnację ze stanowiska premiera na ręce prezydenta Szimona Peresa[23]. Ten przekazał misję uformowania nowego rządu Liwni. Zgodnie z ustawami zasadniczymi Izraela, w przypadku braku sukcesu po upływie 42 dni od uzyskania nominacji, rozpisywane są nowe wybory[24][25]. Liwni ostatecznie nie udało się utworzyć nowej koalicji. Prezydent Peres rozpisał wybory do Knesetu na 10 lutego 2009 roku[26][27]. Do czasu sformowania nowego rządu po wyborach w 2009 r., premierem był Ehud Olmert[28].
W 2012 stanęła na czele grupy secesjonistów z Kadimy ugrupowanie Ruch (Ha-Tenu’a). Do nowej partii wstąpiło siedmioro członków Knesetu, którzy odeszli z Kadimy: Rachel Adatto, Jo’el Chason, Szelomo Mola, Me’ir Szitrit, Robert Tiwjajew, Madżalli Wahbi i Orit Zu’arec[29]. 1 grudnia 2012 do Ha-Tenu’a przyłączył się były przywódca Partii Pracy, Amram Micna[30], a 6 grudnia uczynił to także Amir Perec (również były lider Partii Pracy)[31].
W wyniku wyborów w styczniu 2013, partia Ha-Tenu’a otrzymała 6 miejsc w Knesecie. Weszła ona do koalicji rządowej stworzonej przez Binjamina Netanjahu. Liwni została ministrem sprawiedliwości[32].
Pod koniec 2014 w rządzie Binjamina Netanjahu zaczęły narastać napięcia między partnerami tworzącymi koalicję w sprawach takich jak budżet na 2015 rok, wysokie koszty życia, polityka wobec Palestyńczyków, a zwłaszcza zaproponowanej przez premiera kontrowersyjnej ustawy, która określiłaby Izrael jako „państwo narodowe” narodu żydowskiego[33]. 2 grudnia 2014 premier Netanjahu zdymisjonował dwoje ministrów, liderów koalicyjnych centrowo-liberalnych ugrupowań – Liwni oraz Ja’ira Lapida, lidera Jest Przyszłość[34], zarzucając im „spiskowanie”, „podważanie jego pozycji” i „nieustające ataki z wnętrza rządu”[35]. Efektem kryzysu rządowego był wniosek o skrócenie kadencji Knesetu, która normalnie trwałaby do 2017[33].
10 grudnia 2014 Liwnu oraz lider Partii Pracy Jicchak Herzog ogłosili wspólnie powstanie sojuszu wyborczego przed wyborami[36]. Nowy podmiot uzyskał nazwę Unia Syjonistyczna i w wyborach zajął drugie miejsce wprowadzając do Knesetu łącznie 24 deputowanych[37]. Ugrupowanie pozostało w opozycji do rządzącego prawicy.
W kwietniu 2019 Liwni utraciła miejsce w parlamencie[6].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Mieszka w Tel Awiwie, jest żoną Naftalego Spitzera, ma dwójkę dzieci – Omriego i Juwala. Jest wegetarianką[8], posługuje się językiem hebrajskim, angielskim i francuskim.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ The Times: Olmert on brink over war failure as his deputy and party desert him. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
- ↑ Ha-Arec: News in Brief. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
- ↑ Izrael: Cipi Liwni była agentką Mosadu. [dostęp 2009-01-04].
- ↑ The Sunday Times: Tzipi Livni: terrorist-hunter secret of woman tipped to lead Israel. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
- ↑ The Jerusalem Post: Channel 1: Livni’s past in Mossad not spectacular. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
- ↑ a b c Cippi Liwni (ang.) – profil na stronie Knesetu.
- ↑ Anshel Pfeffer, The Jerusalem Post: Behind the Lines: And who, may we ask, is Tzipi Livni?. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
- ↑ a b Roger Cohen, The Jerusalem Post: Her Jewish State. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
- ↑ The Independent: Tzipi Livni: Agent of change. [dostęp 2008-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-05)]. (ang.).
- ↑ a b Jewish Virtual Library: Tzipi Livni (1958-). [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
- ↑ Washington Post: Tzipi Livni Named Vice Premier in Israel. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
- ↑ The Time 100: Tzipi Livni. [dostęp 2008-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 września 2010)]. (ang.).
- ↑ Forbes: The 100 Most Powerful Women sorted by rank. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
- ↑ Antonio Cassese: The Multifaceted Criminal Notion of Terrorism in International Law. Oxford University Press, 2006.
- ↑ Aluf Benn: Livni and Fayad meet, discuss improving Palestinians’ lives. Ha-Arec, 7 sierpnia 2008. [dostęp 2008-09-12]. (ang.).
- ↑ David Rosenberg: Olmert’s Survival Prospects Dim Amid Livni Challenge. Bloomberg, 3 maja 2008. [dostęp 2008-09-12]. (ang.).
- ↑ Gil Hoffman: Olmert to decide on his future ‘very soon’. The Jerusalem Post, 29 czerwca 2008. [dostęp 2008-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 lutego 2012)]. (ang.).
- ↑ Josi Verter, Mazal Mualem: PM Olmert to tell deputy Livni: Stop undermining me, or resign. Ha-Arec, 2 maja 2008. [dostęp 2008-09-12]. (ang.).
- ↑ Jillian York: Israel: Olmet to Resign Following Kadima Party. Global Voices Online, 31 lipca 2008. [dostęp 2008-08-31]. (ang.).
- ↑ Hillel Fendel: Kadima Primaries: HaNegbi Supports Livni. Aruc Szewa, 13 sierpnia 2008. [dostęp 2008-08-31]. (ang.).
- ↑ Victorious Livni: I will approach this job with ‘great reverence’. Ha-Arec, 17 września 2008. [dostęp 2008-09-18]. (ang.).
- ↑ After narrow win, Livni begins to forge coalition. Ha-Arec, 18 września 2008. [dostęp 2008-09-18]. (ang.).
- ↑ Mazal Mualem, Szachar Ilan, Barak Rawid: Olmert formally submits his resignation to Peres. Ha-Arec, 21 września 2008. [dostęp 2008-10-18]. (ang.).
- ↑ Gil Hoffman, Greer Fay Cashman: Peres entrusts Livni with forming gov’t. The Jerusalem Post, 22 września 2008. [dostęp 2008-10-18]. (ang.).
- ↑ Gwen Ackerman, Jonathan Ferziger: Netanyahu Calls for Elections in Israel, Rejects Livni Offer. The Jerusalem Post, 23 września 2008. [dostęp 2008-10-18]. (ang.).
- ↑ Israel’s Livni to call for elections. CNN, 25 października 2008. [dostęp 2008-11-07]. (ang.).
- ↑ Ethan Bronner: Israeli Party Leader Seeks Early Elections. New York Times, 25 października 2008. [dostęp 2008-11-07]. (ang.).
- ↑ Roni Sofer: Olmert to make political comeback. Jedi’ot Acharonot, 26 października 2008. [dostęp 2008-11-19]. (ang.).
- ↑ Mergers and splits among parliamentary groups. knesset.gov.il. [dostęp 2013-12-30]. (ang.).
- ↑ Yuval Karni: Amram Mitzna joins Livni’s new party. Jedi’ot Acharonot, 1 grudnia 2012. [dostęp 2013-12-30]. (ang.).
- ↑ Yuval Karni: מפץ פוליטי: פרץ עוזב את יחימוביץ' ועובר. Jedi’ot Acharonot, 6 grudnia 2012. [dostęp 2013-12-30]. (hebr.).
- ↑ Nineteenth Knesset: Government 33. knesset.gov.il. [dostęp 2013-12-30]. (ang.).
- ↑ a b Maayan Lubell: Netanyahu says Israel could be headed to early election. Reuters, 1 grudnia 2014. [dostęp 2014-12-27]. (ang.).
- ↑ Będą przedterminowe wybory w Izraelu. Bo ministrowie nie chcieli uznać, że państwo należy do „ludu żydowskiego”. Gazeta.pl. [dostęp 2014-12-28]. (pol.).
- ↑ Elie Leshem, Ilan Ben Zion: Accusing Lapid and Livni of attempted ‘putsch,’ Netanjahu fires them, calls elections. The Times of Israel, 2 grudnia 2014. [dostęp 2014-12-27]. (ang.).
- ↑ Jonathan Lis: Labor, Livni agree to join forces ahead of elections. [w:] Ha-Arec [on-line]. 10 grudnia 2014. [dostęp 2015-03-22]. (ang.).
- ↑ Final Unofficial* results of the Elections for the Twentieth Knesset. [dostęp 2015-03-22]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Cippi Liwni (ang.) – profil na stronie Knesetu.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
|
|
|
|
|
\
- Izraelscy ministrowie absorpcji imigrantów
- Izraelscy ministrowie budownictwa
- Izraelscy ministrowie rolnictwa
- Izraelscy ministrowie sprawiedliwości
- Izraelscy ministrowie spraw zagranicznych
- Funkcjonariusze izraelskich służb specjalnych
- Ludzie urodzeni w Tel Awiwie
- Politycy Kadimy
- Politycy Likudu
- Politycy partii Ruch
- Politycy Unii Syjonistycznej
- Posłowie do Knesetu XV kadencji
- Posłowie do Knesetu XVI kadencji
- Posłowie do Knesetu XVII kadencji
- Posłowie do Knesetu XVIII kadencji
- Posłowie do Knesetu XIX kadencji
- Posłowie do Knesetu XX kadencji
- Przewodniczący izraelskich ugrupowań politycznych
- Urodzeni w 1958