49°21′35″N 22°06′03″E/49,359722 22,100833Jawornik (powiat sanocki)
| Artykuł | 49°21′35″N 22°6′3″E |
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°21'31"N, 22°5'51"E |
| - błąd | 39 m |
| Odległość | 287 m |
| ||||
| ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  podkarpackie
| |||
| Powiat | sanocki | |||
| Gmina | Komańcza | |||
| Liczba ludności (2008) | 28 | |||
| Strefa numeracyjna | 13 | |||
| SIMC | 0354287 | |||
Położenie na mapie gminy Komańcza  | ||||
Położenie na mapie Polski  | ||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | ||||
Położenie na mapie powiatu sanockiego  | ||||
| 49°21′35″N 22°06′03″E/49,359722 22,100833
| ||||
| Strona internetowa | ||||
Jawornik (j. łemkowski Явірник) – osada w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Komańcza[1][2], obecnie obręb geodezyjny.
Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 892.
Wieś królewska położona na przełomie XVI i XVII wieku w ziemi sanockiej województwa ruskiego[3], w drugiej połowie XVII wieku należała do starostwa krośnieńskiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krośnieńskiego.
Jawornik (Villa Jawornik 1546, Jawornik wyesz, prawem wołoskiem zasadzona 1565, na Jaworniku 1580, Jawornik 1665).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś była w posiadaniu Mikołaja Herburta Odnowskiego około roku 1539. Od 1340–1772 ziemia sanocka, województwo ruskie, do 1914 powiat sanocki austriacka prowincja Galicja, do 1939 powiat sanocki, województwo lwowskie.
W połowie XIX wieku właścicielami posiadłości tabularnej w Jaworniku Dolnym i Górnym byli Wincenty Morze i jego żona Sabina[5].
Do 1914 powiat sądowy Sanok, gmina Bukowsko. Parafia łacińska w Bukowsku. W roku 1898 wieś liczyła 485 mieszkańców oraz 70 domów, pow. wsi wynosiła 7,21 km². Częścią wsi była osada dworska Miklaszki, zamieszkana przez Polaków. Cerkiew wybudowano w roku 1843 pw. św. Dymitra, spalona w roku 1946. Od listopada 1918 do stycznia 1919 Republika Komańczańska. Latem 1944 doszło w Jaworniku do walk pomiędzy zgrupowaniem AK "Południe" a oddziałami SS.
Mieszkańcy Jawornika zostali wysiedleni w 1947 podczas Akcji Wisła.
Agroturystyka[edytuj | edytuj kod]
Obecnie we wsi znajduje się jedynie kilka domów przy szosie, na terenie dawnego przysiółka Miklaszki. Natomiast w głębi doliny znajdują się dwa cmentarze i kaplica greckokatolicka wybudowana w latach 80. XX wieku na cerkwisku. Dalej w dolinie działa latem studencka baza namiotowa zorganizowana przez Orkiestrę św. Mikołaja.
Jawornik jest również miejscem spotkań Rainbow Family.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej wydany z zasiłkiem Akademii Umiejętności w Krakowie , [T. 1] , Epoka przełomu z wieku XVI-ego na XVII-sty. Dział II-gi. "Ziemie Ruskie" Rzeczypospolitej, Dział opracowany przez Aleksandra Jabłonowskiego [...], k. 4.
- ↑ Lustracja województwa ruskiego 1661-1665. Cz. 1, Ziemia Przemyska i Sanocka, wydali Kazimierz Arłamowski i Wanda Kaput, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970, s. 282.
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 77.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Jawornik Górny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 517.
- Opis, historia i fotografie z portalu beskid-niski.pl