Kazimierz Heilman-Rawicz

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Heilman-Rawicz
Antoni Orłow, Orzeł
Ilustracja
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

27 lutego 1896
Błażowa

Data i miejsce śmierci

12 grudnia 1969
Gliwice

Przebieg służby
Lata służby

1914–1945

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

62 Pułk Piechoty

Stanowiska

zastępca dowódcy pułku
dowódca pułku piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Multimedia w Wikimedia Commons

Kazimierz Roman Heilman-Rawicz, ps. „Antoni Orłow”, „Orzeł” (ur. 27 lutego 1896 w Błażowej, zm. 12 grudnia 1969 w Gliwicach) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, żołnierz Legionów Polskich i Armii Hallera, uczestnik kampanii wrześniowej, organizator struktur Związku Walki Zbrojnej w Rzeszowskiem, więzień KL Auschwitz i Mauthausen-Gusen, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Kazimierz Heilman-Rawicz w niemieckim obozie Auschwitz

Urodził się w podrzeszowskiej Błażowej, w rodzinie Antoniego, miejscowego nauczyciela, i Teodozji. Ukończył szkołę ludową w Błażowej, uczył się kolejno w II Gimnazjum w Rzeszowie, Gimnazjum św. Jacka w Krakowie, zaś świadectwo dojrzałości uzyskał w 1914 roku w gimnazjum we Lwowie.

Od 1912 roku był członkiem Drużyn Strzeleckich. Po wybuchu I wojny światowej został żołnierzem Legionów Polskich, od 1915 roku w II Brygadzie. 1 listopada 1916 roku awansował na podporucznika saperów. Po kryzysie przysięgowym, jako żołnierz Polskiego Korpusu Posiłkowego wziął udział w przebiciu frontu pod Rarańczą. W składzie II Korpusu brał udział w bitwie pod Kaniowem i dostał się do niewoli niemieckiej. Zbiegł w maju 1918 roku i dotarł do Warszawy. Wysłany następnie w głąb Rosji, uczestniczył w organizowaniu 4 Dywizji Strzelców. W kwietniu 1919 roku wyjechał do Francji, skąd powrócił razem z Armią Hallera, jako oficer sztabowy 12 pułku strzelców.

Od maja 1919 roku służył w Wojsku Polskim, w stopniu porucznika. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. 8 października 1921 roku został przeniesiony z korpusu oficerów saperów do korpusu oficerów piechoty i wcielony do 2 pułku piechoty Legionów[1].

Po jej zakończeniu, zweryfikowany jako kapitan ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 211. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Pełnił służbę między innymi w sztabie 2 Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach, 2 pułku piechoty Legionów oraz pełnił obowiązki dowódcy II batalionu 59 pułku piechoty w Inowrocławiu[2]. 31 marca 1924 awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 81. lokatą w korpusie oficerów piechoty. 11 marca 1926 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy 5 batalionu granicznego w Łużkach[3]. 2 grudnia 1930 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 9. lokatą w korpusie oficerów piechoty[4]. Z dniem 30 listopada 1931 roku został przeniesiony z KOP do 62 pułku piechoty w Bydgoszczy na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[5]. W październiku 1936 roku został dowódcą tego oddziału.

W kampanii wrześniowej walczył w składzie 15 Dywizji Piechoty na przedpolach Bydgoszczy i w samym mieście, w bitwie nad Bzurą oraz, po przebiciu się resztek pułku do Warszawy, w obronie stolicy.

Po kapitulacji uniknął niewoli i rozpoczął organizację pierwszych struktur konspiracyjnych. Poszukiwany przez gestapo w związku z wydarzeniami bydgoskiej krwawej niedzieli, wyjechał na Rzeszowszczyznę. Po skontaktowaniu się z dowództwem Organizacji Orła Białego porzucił zamiar przedostania się do Francji i rozpoczął działalność konspiracyjną w południowej Polsce. W grudniu 1939 roku przeszedł przez granicę na Węgry i w polskim poselstwie w Budapeszcie został zaprzysiężony do Związku Walki Zbrojnej oraz odbył przeszkolenie w zakresie pracy konspiracyjnej. W drodze powrotnej do Rzeszowa, gdzie miał objąć dowództwo struktur ZWZ w Małopolsce Środkowej, 16 stycznia 1940 na skutek zdrady został aresztowany przez policję ukraińską w Baligrodzie wraz z towarzyszącymi mu osobami (Łukasz Ciepliński, Lucjan Kühn i Zygmunt Pawłowicz)[6].

Przebywał w więzieniach w Sanoku i Tarnowie, skąd 8 stycznia 1941 roku został przewieziony do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Otrzymał numer obozowy 9319, był znany pod nazwiskiem Jan Hilkner, takimi dokumentami posługiwał się w chwili aresztowania i nie został rozpoznany przez Niemców. Współorganizował konspirację obozową, był wyznaczony na dowódcę Związku Organizacji Wojskowej. 7 lipca 1942 roku został przewieziony do Mauthausen, gdzie przebywał do wyzwolenia w maju 1945 roku. Po okresie rekonwalescencji powrócił do Polski, zamieszkał w Gliwicach. Zmienił nazwisko na Kazimierz Roman Rawicz. Zmarł w Gliwicach 12 grudnia 1969 roku. Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Gliwicach (sektor A3-E-3)[7].

Z żoną Józefą miał czterech synów: Jana, Kazimierza, Ryszarda i Zbigniewa oraz dwie córki: Krystynę i Barbarę. Jego rodzony brat, Stanisław Heilman, był podpułkownikiem Wojska Polskiego, dowódcą okręgu wileńskiego Armii Krajowej, zmarł w 1947 roku w łagrze w Workucie. Z dwóch braci przyrodnich Romuald był nauczycielem, żołnierzem AK i działaczem WiN, zaś Jan więźniem Auschwitz, zamordowanym w maju 1942 roku. Syn Jan działał z pułkownikiem w ramach trasy przerzutowej podczas wojny[6].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 8 października 1921 roku, s. 1437.
  2. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 293, 406.
  3. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 marca 1926 roku, s. 81.
  4. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 327.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 332.
  6. ↑ a b Andrzej Zagórski, Konspiracja w Sanoku w okresie okupacji. W latach II wojny światowej i konspiracji [w:] Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 702–703.
  7. ↑ Cmentarze komunalne w Gliwicach - wyszukiwarka osób pochowanych [online], gliwice.grobonet.com [dostęp 2021-05-29].
  8. ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
  9. ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, s. 390.
  11. ↑ M.P. z 1928 r. nr 262, poz. 641 „za zasługi w służbie granicznej”.
  12. ↑ a b Na podstawie fotografii [1].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kazimierz_Heilman-Rawicz&oldid=72242436”