Komisariat Straży Celnej „Bielszowice”
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Kontynuacja |
Komisariat Straży Granicznej „Bielszowice” |
| Komendanci | |
| Pierwszy |
komisarz Bernard Górny[1] |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Komisariat Straży Celnej „Bielszowice” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1922–1928.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[2]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[3]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[4].
Zarządzeniem Dyrekcji Ceł „Mysłowice” z 15 czerwca 1922 roku utworzono komisariat Straży Celnej „Bielszowice” podległy Inspektoratowi Celnemu w Rybniku[5][6]. W dniu następnym do Bielszowic przybyła załoga komisariatu w sile 40 strażników. Rozlokowano się w domu gminnym przy ulicy Głównej 3[7]. Kierownicy placówek zabrali swoich podwładnych i odmaszerowali do Karol-Emanuel, Pawłowa, Kończyc i Makoszowa[5]. Ochraniany odcinek granicy państwowej zaczynał się przy kamieniu granicznym nr 159 na cmentarzu w Rudzie Śląskiej, a kończył w Mizerowie przy kamieniu nr 204. Długość odcinka wynosiła 12 730 metrów[7].
W 1928 roku przystąpiono do reorganizacji komisariatu. Placówka Karol Emanuel włączona została do komisariatu Lipiny, a w zamian komisariat „Bielszowice” otrzymał placówkę „Piaśniki”. Komisariat przeszedł w podporządkowanie Inspektoratu Granicznego „Piaśniki”. Długość odcinka wynosiła wówczas około 14 kilometrów, zaczynała się od kamienia nr 169, a kończyła na kamieniu 218[8].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
- Sąsiednie komisariaty
Kierownicy komisariatu[edytuj | edytuj kod]
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
|---|---|---|---|
| komisarz | Konrad Górny[9] | 15 VI 1922 – II 1924 | pomocnik kierownika inspektoratu[10] |
| komisarz | Franciszek Hesek[9][11] | II 1924 – VII 1928 | |
| komisarz | Marian Mutka[9] | VII 1928 – |
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
Organizacja komisariatu w 1922[5]
- komenda − Bielszowice
- placówka Straży Celnej „Karol Emanuel”
- placówka Straży Celnej „Pawłów”
- placówka Straży Celnej „Kończyce”
- placówka Straży Celnej „Makoszowy”
Organizacja komisariatu w 1926 roku[6]:
- komenda – Bielszowice
- placówka Straży Celnej „Makoszowy”
- placówka Straży Celnej „Kończyce”
- placówka Straży Celnej „Pawłów”
- placówka Straży Celnej „Karol Emanuel”
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kronika IG „Rybnik” ↓, s. 4.
- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 126.
- ↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
- ↑ a b c Kronika komisariatu „Nowa Wieś” ↓, s. 2.
- ↑ a b Kozłowski 2012 ↓, s. 31.
- ↑ a b Kronika komisariatu „Nowa Wieś” ↓, s. 3.
- ↑ Kronika komisariatu „Nowa Wieś” ↓, s. 9.
- ↑ a b c Kronika komisariatu „Nowa Wieś” ↓, s. 7.
- ↑ Kronika IG „Rybnik” ↓, s. 10.
- ↑ Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 243.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
- Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927.
- Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757.
- Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
- Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.
- Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83874246.}
- Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Nowa Wieś” z lat 1921–1935. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Szkic historyczny z działalności Inspektoratu Straży Granicznej „Rybnik” z lat 1918–1935. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.