Martin Sheen

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Martin Sheen
Ilustracja
Martin Sheen (2008)
Imię i nazwisko

Ramón Gerard Antonio Estévez

Data i miejsce urodzenia

3 sierpnia 1940
Dayton

Zawód

aktor, aktywista

Współmałżonek

Janet Templeton
(od 1961)

Lata aktywności

od 1959

Odznaczenia
podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Martin Sheen, właśc. Ramón Gerard Antonio Estévez[1][2] (ur. 3 sierpnia 1940 w Dayton) – amerykański aktor filmowy i telewizyjny, działacz pacyfistyczny pochodzenia irlandzkiego i hiszpańskiego[3]. Występował w roli głównej w filmie Czas apokalipsy (1979) i jako prezydent Josiah Bartlet w serialu Prezydencki poker (1999–2006)[4].

22 sierpnia 1989 otrzymał gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 1500 Vine Street[5][6].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Dayton w stanie Ohio jako siódme z dziesięciorga dzieci irlandzkiej imigrantki Mary-Ann (z domu Phelan; 1903–1951) i hiszpańskiego pracownika Francisco Estéveza Martíneza (1898–1974)[7]. Wychowywał się w wierze katolickiej[8]. Po ukończeniu Chaminade High School[4] w Dayton, udał się do Nowego Jorku, by rozpocząć karierę aktorską jak jego nieżyjący idol James Dean[7]. Aby nie być dyskryminowanym ze względu na swoje hiszpańskie imię, wybrał angielski pseudonim artystyczny – imię Martin od reżysera castingu CBS, Roberta Dale’a Martina, a nazwisko Sheen przyjął na cześć pisarza i publicysty arcybiskupa katolickiego Fultona Johna Sheena[7].

W późnych latach 50. XX wieku, dołączył do grupy teatralnej Juliana Becka i Judith Maliny, z którą występował w latach 1959-1961[7], m.in. w przedstawieniu The Connection[9]. W 1964 trafił na Broadway w spektaklu Never Live over a Pretzel Factory[9]. Zadebiutował na kinowym ekranie jako nastoletni Artie Connors, który wraz ze swoim wspólnikiem terroryzował metro 15 New York Travel, w dreszczowcu Larry’ego Peerce Incydent (The Incident, 1967) u boku Tony’ego Musante, Beau Bridgesa, Ruby Dee, Donny Mills i Thelmy Ritter. Rok potem wystąpił w roli Timmy’ego Cleary w ekranizacji powieści Franka D. Gilroy Róże w tytule (The Subject Was Roses, 1968) z Patricią Neal i Jackiem Albertsonem. W 1967 odniósł sukces sceniczny w roli tytułowej w nowoczesnej wersji Hamleta na off-Broadwayu. Pod pseudonimem Ramon G. Estevez napisał także sztukę Down the Morning Line, wydaną w 1969 roku przez „The Public Theatre”.

Gościnnie pojawiał się w serialach, w tym Mission: Impossible (1969), Hawaii Five-O (1970) czy Columbo (1972). Zagrał postać podporucznika Dobbsa w czarnej komedii Mike’a Nicholsa Paragraf 22 (Catch 22, 1970).

W latach 70. promował role młodych mężczyzn, którzy buntują się i gardzą konwencjami społecznymi[7], taki był w dramacie kryminalnym Terrence’a Malicka Badlands (1973) w roli nieobliczalnego, niedojrzałego i niebezpiecznego Kita. Przełomem w karierze stała się rola kapitana Benjamina L. Willarda w dramacie wojennym Francisa Forda Coppoli Czas apokalipsy (Apocalypse Now, 1979).

W miniserialu NBC Kennedy (1983) wcielił się w postać Johna F. Kennedy’ego.

23 grudnia 1961 ożenił się z Janet Elizabeth Templeton. Mają czworo dzieci, którzy zostali również aktorami: trzech synów – Emilio (ur. 12 maja 1962), Ramona (ur. 7 sierpnia 1963) i Charliego (ur. 3 września 1965) – oraz jedną córkę Renee (ur. 2 kwietnia 1967).

W 1995 roku został odznaczony Orderem Chorwackiej Jutrzenki[10].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Sheen (2004)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Martin Sheen. T. 5: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational, czerwiec 2009, s. 6. ISBN 978-83-252-0466-2.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Martin Sheen. Listal. [dostęp 2016-10-28]. (ang.).
  2. ↑ Personalidade: Martin Sheen (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2016-10-28]. (port.).
  3. ↑ AFP (2009-02-04): Martin Sheen plans movie on Spanish pilgrimage route. The Free Library. [dostęp 2013-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (ang.).
  4. ↑ a b Martin Sheen Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2016-10-28]. (ang.).
  5. ↑ Martin Sheen. Walk of Fame. [dostęp 2022-11-01]. (ang.).
  6. ↑ Susan King: Hollywood Star Walk: Martin Sheen. „Los Angeles Times”, 2010-06-15. [dostęp 2022-11-01]. (ang.).
  7. ↑ a b c d e Martin Sheen. ČSFD.cz. [dostęp 2016-10-28]. (cz.).
  8. ↑ Łukasz Adamski (2013-03-30): Nawróceni w Hollywood. Kto z wielkich filmowców ma Jezusa w sercu? Niektóre nazwiska są naprawdę zaskakujące. wPolityce.pl. [dostęp 2019-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-24)]. (pol.).
  9. ↑ a b Martin Sheen Biography (1940-). Film Reference. [dostęp 2016-10-28]. (ang.).
  10. ↑ Odluku kojom se odlikuje redom danice hrvatske s likom Marka Marulića filmski glumac Martin Sheen. narodne-novine.nn.hr. [dostęp 2016-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (chorw.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Złoty Glob dla najlepszego aktora w serialu dramatycznym
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Martin_Sheen&oldid=71539898”