Papieska elekcja 1119

Papieska elekcja 1119
	Daty i miejsce
	2 lutego 1119
	Cluny
	Główne postacie
Dziekan	Crescenzio
Prodziekan	Kuno von Urach CanReg
Protoprezbiter	Bonifacy
Protoprezbiter elektorów	Boso
Protodiakon	Giovanni V OSB
Protodiakon elektorów	Roscemanno
	Wybory
Liczba elektorów; • uczestnicy; • nieobecni	; 10; 31
	Wybrany papież
	Gwidon z Burgundii; Przybrane imię: Kalikst II

Papieska elekcja 2 lutego 1119 – odbyła się po śmierci papieża Gelazjusza II i zakończyła wyborem Kaliksta II.

Śmierć Gelazjusza II[edytuj | edytuj kod]

Papież Gelazjusz II krótko po swoim wyborze w styczniu 1118 roku musiał uchodzić z Rzymu w obawie przed cesarzem Henrykiem V, z którym papiestwo od wielu już lat pozostawało w sporze o inwestyturę. Papież uszedł do Francji, gdzie przewodniczył kilku synodom, podczas gdy w Rzymie cesarz wyznaczył antypapieża w osobie arcybiskupa Maurycego Burdinusa z Bragi, który przyjął imię Grzegorz VIII. 29 stycznia 1119 roku Gelazjusz II zmarł w opactwie Cluny, polecając nielicznym towarzyszącym mu kardynałom wybór albo arcybiskupa Vienne Guy de Bourgogne, albo opata Cluny Ponce de Mergueil, albo kardynała Kuno von Urach, biskupa Palestriny.

Kardynałowie elektorzy[edytuj | edytuj kod]

W Cluny towarzyszyło Gelazjuszowi II zaledwie 10 z 41 kardynałów^[1]. Oni też po jego śmierci przystąpili do wyboru jego następcy.

Kuno von Urach CanReg (nominacja kardynalska 1108^[2]) – kardynał biskup Palestriny
Lamberto (1116) – kardynał biskup Ostii
Boso (1109) – kardynał prezbiter S. Anastasia
Corrado Demetri (1114) – kardynał prezbiter S. Pudenziana
Guido OSB (1116) – kardynał prezbiter S. Balbina
Giovanni da Crema (1116) – kardynał prezbiter S. Crisogono
Roscemanno OSB (1112) – kardynał diakon S. Giorgio in Velabro
Pietro Pierleoni OSBCluny (1113) – kardynał diakon Ss. Cosma e Damiano
Gregorio Papareschi (1116) – kardynał diakon S. Angelo in Pescheria
Crisogono (1117) – kardynał diakon S. Nicola in Carcere; kanclerz Świętego Kościoła Rzymskiego

Wszyscy elektorzy byli nominatami Paschalisa II.

Nieobecni[edytuj | edytuj kod]

Aż 31 kardynałów nie uczestniczyło w elekcji:

Crescenzio (1100) – kardynał biskup Sabiny; prymas Świętego Kolegium Kardynałów
Giovanni Marsicano OSB (1100) – kardynał biskup Tusculum
Pietro Senex (1102) – kardynał biskup Porto; wikariusz Rzymu
Witalis (1111) – kardynał biskup Albano
Bonifacy (1100) – kardynał prezbiter S. Marco; protoprezbiter Świętego Kolegium Kardynałów
Anastasio (1102) – kardynał prezbiter S. Clemente
Benedykt (1102) – kardynał prezbiter S. Pietro in Vincoli
Divizzo (1106) – kardynał prezbiter Ss. Silvestro e Martino
Jan (1106) – kardynał prezbiter S. Cecilia
Teobald (1111) – kardynał prezbiter Ss. Giovanni e Paolo
Rainier (1111) – kardynał prezbiter Ss. Marcellino e Pietro
Grzegorz (1115) – kardynał prezbiter. S. Prisca
Desiderio (1115) – kardynał prezbiter S. Prassede
Deusdedit (1116) – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Damaso; legat papieski w Hiszpanii
Gregorio Sienense (1116) – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Lucina
Giovanni OSB (1116) – kardynał prezbiter S. Eusebio
Ugone d'Alatri (1116) – kardynał prezbiter Ss. XII Apostoli
Sasso de Anagni (1116) – kardynał prezbiter. S. Stefano al Monte Celio
Pietro Pisano (1113) – kardynał prezbiter S. Susanna
Amico OSB (1117) – kardynał prezbiter Ss. Nereo ed Achilleo; opat S. Vincenzo al Volturno
Giovanni OSB (1073) – kardynał diakon S. Maria in Domnica; protodiakon Świętego Kolegium Kardynałów; opat Subiaco
Gregorio OSB (1108) – kardynał diakon S. Eustachio
Romoaldo (1109) – kardynał diakon S. Maria in Via Lata
Gregorio Gaetano (1109) – kardynał diakon S. Lucia in Septisolio
Aldo da Ferentino (1109) – kardynał diakon Ss. Sergio e Bacco
Teobaldo Boccapecora (1109) – kardynał diakon S. Maria Nuova
Oderisio di Sangro, O.S.B.Cas. (1112) – kardynał diakon S. Agata
Comes (1113) – kardynał diakon S. Maria in Aquiro
Enrico de Mazara (1117) – kardynał diakon S. Teodoro; dziekan Mazara del Vallo
Crescenzio di Anagni (1117) – kardynał diakon Świętego Kościoła Rzymskiego
Pietro Ruffino (9 marca 1118) – kardynał diakon S. Adriano

28 spośród tych kardynałów mianował Paschalis II, jednego Gelazjusz II, a jednego jeszcze papież Grzegorz VII.

Wybór Kaliksta II[edytuj | edytuj kod]

Po trzech dniach zwyczajowych modłów i nabożeństw po śmierci Gelazjusza II kardynałowie obecni w Cluny przystąpili do procedowania. Początkowo ich wybór padł na kardynała Kuno z Palestriny, który jednak odmówił przyjęcia tiary. Za jego radą obrano na papieża arcybiskupa Vienne Guy de Bourgogne, który także był jednym z kandydatów wskazanych przez zmarłego papieża. Elekt przyjął wybór jako Kalikst II i 9 lutego został koronowany w swojej dotychczasowej stolicy arcybiskupiej.

Ratyfikacja elekcji w Rzymie[edytuj | edytuj kod]

Wiadomość o wyborze Kaliksta II została niezwłocznie przekazana kardynałom w Rzymie, którzy powołali komisję mającą na celu ratfyfikację tego wyboru. W jej skład weszli kardynałowie-biskupi oraz po jednym przedstawicielu kardynałów prezbiterów i kardynałów diakonów:

Crescenzio, kardynał biskup Sabiny
Pietro, kardynał biskup Porto i wikariusz Rzymu
Witalis, kardynał biskup Albano
Manfred, biskup Tivoli^[3]
Bonifacy, kardynał prezbiter S. Marco
Comes, kardynał diakon S. Maria in Aquiro

Komisja zebrała się w dniu 1 marca 1119 i jednogłośnie ratyfikowała wybór Kaliksta II, przecinając wszelkie spekulacje co do legalności procedury przeprowadzonej w Cluny.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Na temat liczebności i składu Kolegium Kardynalskiego zob. artykuł papieska elekcja 1118. Jedynymi zmianami od tego czasu były wybór Giovanni Gaetani na papieża Gelzjusza II i nominacja dla kardynała Pietro Ruffino.
↑ Daty nominacji podane są w przybliżeniu. Podstawowym źródłem dla tych przybliżonych dat jest Hüls, s. 84-86
↑ Manfred nie był kardynałem-biskupem, prawdopodobnie, tak jak biskup Offo z Nepi podczas papieskiej elekcji 1099, działał jedynie w zastępstwie za nieobecnego kardynała biskupa Tusculum Giovanni Marsicano, który przebywał wówczas w Benewencie.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

H.W. Klewitz, Reformpapsttum und Kardinalkolleg, Darmstadt 1957
Salvador Miranda: The Cardinals of the Holy Roman Church – papal election, 1119
Amborgio Piazzoni, Historia wyboru papieży, Wyd. M, Kraków 2003, s. 163–164
I.S. Robinson, The Papacy 1073–1198. Continuity and Innovations, Cambridge University Press 1990, s. 64-65
Mary Stroll, Callixtus II (1119–1124): A Pope born to rule, s. 58-64
C.G. Fūrst, Kennen Wir die Wählern Gelsius' II?, (w:) Festschrift Karl Pivec. Zum 60. Geburtstag gewidmet von Kollegen, red. Anton Haidacher, Hans Eberhard Mayer, wyd. Sprachwissenschaftliches Institut der Leopold-Franzens-Universität, 1966, s. 69-80
R. Hüls, Kardinäle, Klerus und Kirchen Roms: 1049–1130, Tybinga 1977

[1] Na temat liczebności i składu Kolegium Kardynalskiego zob. artykuł papieska elekcja 1118. Jedynymi zmianami od tego czasu były wybór Giovanni Gaetani na papieża Gelzjusza II i nominacja dla kardynała Pietro Ruffino.

[2] Daty nominacji podane są w przybliżeniu. Podstawowym źródłem dla tych przybliżonych dat jest Hüls, s. 84-86

[3] Manfred nie był kardynałem-biskupem, prawdopodobnie, tak jak biskup Offo z Nepi podczas papieskiej elekcji 1099, działał jedynie w zastępstwie za nieobecnego kardynała biskupa Tusculum Giovanni Marsicano, który przebywał wówczas w Benewencie.

[1]

[2]

[3]

XI wiek	1061 1073 1086 1088 1099
XII wiek	1118 1119 1124 1130 1138 (antypapież) 1143 1144 1145 1153 1154 1159 1164 (antypapież) 1168 (antypapież) 1181 1185 1187 (I) 1187 (II) 1191 1198
XIII wiek	1216 1227 1241 1243 1254 1261 1264–1265 1268–1271 1276 (I) 1276 (II) 1276 (III) 1277 1280–1281 1285 1287–1288 1292–1294 1294
XIV wiek	1303 1304–1305 1314–1316 1334 1342 1352 1362 1370 1378 (papież) 1378 (antypapież) 1389 1394 (antypapież)
XV wiek	1404 1406 1409 (antypapież) 1410 (antypapież) 1417 1423 (antypapież) 1431 1447 1455 1458 1464 1471 1484 1492
XVI wiek	1503 (I) 1503 (II) 1513 1521–1522 1523 1534 1549–1550 1555 (I) 1555 (II) 1559 1565–1566 1572 1585 1590 (I) 1590 (II) 1591 1592
XVII wiek	1605 (I) 1605 (II) 1621 1623 1644 1655 1667 1669–1670 1676 1689 1691 1700
XVIII wiek	1721 1724 1730 1740 1758 1769 1774–1775 1799–1800
XIX wiek	1823 1829 1830–1831 1846 1878
XX wiek	1903 1914 1922 1939 1958 1963 1978 (I) 1978 (II)
XXI wiek	2005 2013