Paul Verhoeven

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Paul Verhoeven
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 lipca 1938
Amsterdam

Zawód

reżyser, scenarzysta

Współmałżonek

Martine Tours
(od 1967)

Lata aktywności

od 1960

Paul Verhoeven (ur. 18 lipca 1938 w Amsterdamie) – holenderski reżyser i scenarzysta filmowy[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Amsterdamie[2] jako syn Nel van Schaardenburg, która zajmowała się kapelusznictwem, i Willema „Wima” Hendrika Verhoevena, nauczyciela[3]. W 1943 wraz z rodziną przeprowadził się do Hagi, gdzie mieściła się niemiecka siedziba w Holandii w okresie II wojny światowej. Dom Verhoevena znajdował się w pobliżu niemieckiej bazy wojskowej z wyrzutniami rakiet V1 i V2, która była wielokrotnie bombardowana przez siły alianckie. Dom ich sąsiadów został trafiony, a rodzice Verhoevena omal nie zginęli, gdy na skrzyżowaniu ulic spadły bomby. Z tego okresu, jak wspominał w wywiadach Verhoeven, pamięta obrazy przemocy, płonących domów, trupów na ulicy i ciągłego niebezpieczeństwa. Jako małe dziecko przeżywał wojnę jako ekscytującą przygodę i porównuje się z postacią Billa Rowana z filmu Nadzieja i chwała (1987)[4]. Uczęszczał do publicznej szkoły średniej Gymnasium Haganum w Hadze. Później, począwszy od 1955, studiował na Uniwersytecie w Lejdzie na wydziałach matematyki i fizyki. Ukończył studia doktoranckie z podwójnym kierunkiem, z matematyki i fizyki[5].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Po opuszczeniu uczelni wstąpił do Królewskiej Marynarki, gdzie otrzymał polecenie zrealizowania kilku dokumentów dla potrzeb wojska, w tym Één hagedis teveel (1960), a później telewizji - Het Korps Mariniers (1965)[6].

W 1969 wyreżyserował serial Floris, który okazał się dużym sukcesem. Serial ten był również debiutem aktora Rutgera Hauera, który pojawił się później w wielu filmach Verhoevena.

W 1971 kinowy debiut reżysera Biznes to biznes przeszedł bez echa. Dopiero jego drugi obraz, Tureckie owoce (1973), przyniósł mu popularność i nominację do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego[7].

Kiedy jego filmy stały się znane na świecie (Żołnierz Orański, Czwarty człowiek), Verhoeven przeniósł się do USA, gdzie w 1985 nakręcił pierwszy film w Hollywood pt. Ciało i krew. Światowy rozgłos zyskał erotycznym thrillerem Nagi instynkt (1992) z Sharon Stone i Michaelem Douglasem[8]. Jego pozycję w Ameryce potwierdziły także takie wcześniejsze obrazy jak RoboCop (1987) i Pamięć absolutna (1990)[9].

Następnym filmem Verhoevena była słabo przyjęta, oceniana przez NC-17 Showgirls (1995), o striptizerce z Las Vegas, która próbuje zrobić karierę jako tancerka. Film zdobył siedem nagród Złotej Maliny, w tym najgorszy film i najgorszy reżyser; Verhoeven został pierwszym reżyserem, który osobiście odebrał nagrodę. Potem film odniósł sukces na rynku domowych nagrań wideo, generując ponad 100 mln dolarów z wypożyczeń wideo i stał się jednym z 20 największych bestsellerów wszech czasów MGM.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 64. MFF w Wenecji (2007). Był przewodniczącym analogicznego jury na 67. MFF w Berlinie (2017)[10]. 1 kwietnia 2010 wydał książkę pt. Jezus z Nazaretu[11].

W kwietniu 2017 ogłosił prace nad nowym filmem francuskojęzycznym Benedetta, biografii zakonnicy Benedetty Carlini[12] z Virginie Efirą i Charlotte Rampling w rolach głównych[13], do którego zdjęcia rozpoczęły się w sierpniu tego samego roku[14]. Obraz miał swoją premierę w konkursie głównym na 74. MFF w Cannes w 2021[15].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

7 kwietnia 1967 poślubił Martine Tours, z którą ma dwie córki, Claudię (ur. 1972) i Helen (ur. 1974).

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł Reżyser Scenarzysta
1960 Een Hagedis teveel (film krótkometrażowy) T
1961 Nic specjalnego (Niets bijzonders, film krótkometrażowy) T
1962 De lifters (film krótkometrażowy) T
1963 Urządźmy zabawę! (Feest!, film krótkometrażowy) T
1965 Het Korps Mariniers (dokumentalny film krótkometrażowy) T
1969 Floris (serial telewizyjny) T
1970 Portret van Anton Adriaan Mussert (telewizyjny film dokumentalny) T
1971 Biznes to biznes (Wat zien ik!?) T
1971 Zapaśnik (De Worstelaar, film krótkometrażowy) T T
1973 Tureckie owoce (Turks fruit) T
1975 Namiętność Kate (Keetje Tippel) T
1977 Żołnierz Orański (Soldaat van Oranje) T T
1980 Ślepy traf (Spetters) T
1981 Wszystko minęło (Voorbij, voorbij, TV) T
1983 Czwarty człowiek (De Vierde man) T
1985 Ciało i krew (Flesh & Blood) T T
1986 Autostopowicz (The Hitchhiker, serial telewizyjny) - odc. Last Scene T
1987 RoboCop T
1990 Pamięć absolutna (Total Recall) T
1992 Nagi instynkt (Basic Instinct) T
1995 Showgirls T
1997 Żołnierze kosmosu (Starship Troopers) T
2000 Człowiek widmo (Hollow Man) T
2006 Czarna księga (Zwartboek) T T
2012 Steekspel (Tricked ) T T
2013 Lotgenoten T
2016 Elle T
2021 Benedetta T T

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Paul Verhoeven Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  2. Paul Verhoeven, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-07-11] (ang.).
  3. Andrew: Paul Verhoeven - What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs, 3 września 2017. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  4. Rob Testelmans: De cinema van Paul Verhoeven: voorbij de controverse. Ethesis, 2003. [dostęp 2021-07-11]. (niderl.).
  5. Paul Verhoeven - Director - Films as Director:, Publications. Film Reference. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  6. Paul Verhoeven. Rotten Tomatoes. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  7. Paul Verhoeven Awards. AllMovie. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  8. Paul Verhoeven: Sa biographie. AlloCiné. [dostęp 2021-07-11]. (fr.).
  9. Rovi: Paul Verhoeven Biography. AllMovie. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  10. BERLINALE 2017: Maggie Gyllenhaal i Diego Luna wybiorą laureata Złotego Niedźwiedzia. Filmweb, 2017-02-01. [dostęp 2017-05-31]. (pol.).
  11. Paul Verhoeven: Jesus of Nazareth. Seven Stories Press, 2011. ISBN 978-1583229057.
  12. Virginie Efira retourne chez Paul Verhoeven. Ecran Noir, 6 marca 2018. [dostęp 2021-07-11]. (fr.).
  13. Andreas Wiseman: Charlotte Rampling Set To Join Paul Verhoeven's Erotic Thriller 'Blessed Virgin'. Deadline, 1 maja 2018. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  14. Robert Mitchell: Paul Verhoeven to Direct 'Blessed Virgin,' Based on True Story of Lesbian Nun. „Variety”, 26 kwietnia 2017. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
  15. Brent Lang: ‘Benedetta’ Director Paul Verhoeven on Sex, His Jesus Fascination and Hollywood Puritanism. „Variety”, 7 lipca 2021. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]