Przejdź do zawartości

Piechota łanowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Piechota łanowa
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1655

Rozformowanie

1673

Działania zbrojne
Potop szwedzki
Organizacja
Rodzaj wojsk

piechota

Skład

około 3000 żołnierzy

Piechota łanowa – rodzaj oddziałów wojskowych w Polsce wzorowany na piechocie wybranieckiej, do których pierwszy zaciąg przeprowadzono w 1655 r. wśród chłopów z dóbr królewskich, szlacheckich i kościelnych[1].

Każdy właściciel ziemski miał obowiązek wystawić jednego żołnierza z 15 łanów (240 ha), zamiast jak dotąd z 20 łanów (320 ha)[2] ziemi uprawnej.

Od 1673 r. została zastąpiona przez zaciąg według liczby budynków mieszkalnych - była to tzw. piechota dymowa. W miastach podstawą poboru rekruta zawsze była liczba domów (dymów). Szeregowi, nazywani łannikami[3], nosili umundurowanie w kolorze błękitnym podbite czerwienią[4].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Józef Urbanowicz, Mała encyklopedia wojskowa t.2. Warszawa 1970, s.596. Piechota wybraniecka rekrutowana była tylko z królewszczyzn.
  2. Zygmunt Gloger Encyklopedia staropolska t. III s. 159 (reprint Wiedza Powszechna, Warszawa 1985), Volumina Legum tom 4 str. 221n "Wyprawa piechoty łanowej", normę 1 żołnierz z 20 łanów utrzymano w królewszczyznach Wielkiego Księstwa Litewskiego (tamże str. 224 "Wyprawa piechoty z dóbr naszych królewskich").
  3. Włodzimierz Kwaśniewicz. Od rycerza do wiarusa czyli słownik dawnych formacji funkcji instytucji i stopni wojskowych. Zielona Góra: Lubuska Oficyna Wydawnicza, 1993, s. 115.
  4. Szymon Kobyliński, Gawędy o broni i mundurze. Warszawa 1984, s. 28.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Józef Urbanowicz [red.]: Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1970
  • Tadeusz Marian Nowak, Jan Wimmer, Historia oręża polskiego 963-1795, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1981, ISBN 83-214-0133-3, OCLC 835735421.
  • Konstanty Górski: Historia piechoty polskiej, Kraków 1893