Schronisko PTTK „Murowaniec”

{{{nazwa}}}

{{{opis zdjęcia}}}
Państwo	{{{państwo}}}
Pasmo	{{{pasmo}}}
Wysokość	{{{wysokość}}} m n.p.m.
Data otwarcia	{{{data otwarcia}}}
Data zamknięcia	{{{data zamknięcia}}}
Właściciel	{{{właściciel}}}
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}
Strona internetowa

{{Schronisko turystyczne infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | właściciel = | commons = | wysokość = | pasmo = | opis zdjęcia = | data zamknięcia = | data otwarcia = | nazwa = | państwo = | współrzędne = Nieznane pola: "sekundN", "Rok", "Mapa gór", "Dzień i miesiąc", "sekundE", "stopniN", "Właściciel", "stopniE", "Schronisko turystyczne", "minutE", "Pasmo", "Państwo", "Opis zdjęcia", "minutN", "Wysokość" oraz "galeria_commons".

Na odnowionej balustradzie zachowano swastyki

„Murowaniec” i Dolina Gąsienicowa

Schronisko PTTK „Murowaniec” na Hali Gąsienicowej – schronisko turystyczne w Tatrach położone na wysokości 1500 m n.p.m., na Hali Gąsienicowej. Aktualnie schronisko jest zarządzane przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze i posiada 120 miejsc noclegowych, w pokojach od 2- do 6-osobowych oraz w pokojach wieloosobowych (8-, 10- oraz 12-osobowych).

Historia schroniska

Schronisko „Murowaniec” powstało w latach 1921–1925 głównie staraniem Stanisława Osieckiego, prezesa Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego i wicemarszałka Sejmu (tablica pamiątkowa z 1969 roku). Pierwsze szkice budowli „z dużych głazów nieobrabianych na zewnątrz” nakreślił wiosną 1914 architekt Jan Witkiewicz Koszczyc. Autorami ostatecznego projektu byli Zdzisław Kalinowski i Karol Siciński.

Schronisko zostało zbudowane przez Wojsko Polskie. W budowę schroniska zostały zaangażowane następujące pododdziały WP:

• detaszowany pluton kompanii wysokogórskiej 3 pułku strzelców podhalańskich,
• detaszowana kompania 5 pułk saperów z Krakowa, która zbudowała drogę z Brzezin na Halę Gąsienicową o długości 1200 m i szerokości 2,5 m,
• detaszowany pluton 1 pułk saperów kolejowych z Krakowa, który zbudował kolejkę górską na Halę Gąsienicową, którą dowożono kamień i piasek do budowy schroniska.
• detaszowany pluton 1 pułku strzelców podhalańskich z Nowego Sącza, który budował schronisko.

W niedzielę 12 lipca 1925 miało miejsce uroczyste otwarcie schroniska. Otwarcia schroniska dokonał Prezydent RP, Stanisław Wojciechowski w obecności między innymi marszałka Senatu Wojciecha Trąmpczyńskiego i generała Mariusza Zaruskiego.

W latach 1950–1951 dobudowano zachodnie skrzydło i przerobiono wnętrze, powiększając obiekt do obecnych rozmiarów.

W 1963 schronisko uległo częściowemu spaleniu. W następnym roku zostało odbudowane ale bez słynnej sali na poddaszu, zwanej „Trumną”.

Od 1983 kierownikiem schroniska jest Andrzej Kusion, ratownik GOPR i TOPR, który przeprowadził modernizację obiektu.

U wejścia do schroniska wisi tablica poświęcona pamięci Adama Asnyka, wmurowana w 1929 roku, a odsłonięta w 1930 roku. Projekt z 1927 roku przewidywał wkucie jej w jedną ze skał nad Morskim Okiem.

Ciekawostką związaną ze schroniskiem jest umieszczenie w balustradzie klatki schodowej znaków swastyki, nazywanej przez górali „krzyżykiem niespodzianym”. Był to także ulubiony symbol Mieczysława Karłowicza i Walerego Eljasza-Radzikowskiego.

W pobliżu schroniska na Hali Gąsienicowej znajduje się m.in. Centralny Ośrodek Szkolenia PZA „Betlejemka”.

Szlaki turystyczne

Przy schronisku znajduje się bardzo duży węzeł szlaków:

– szlak niebieski z Kuźnic przez Boczań, Skupniów Upłaz i Przełęcz między Kopami do „Murowańca”, stąd dalej nad Czarny Staw Gąsienicowy i na Zawrat.

• Czas przejścia z Kuźnic do „Murowańca”: 2 h, ↓ 1:35 h
• Czas przejścia z „Murowańca” na Zawrat: 2:20 h, ↓ 1:50 h

– do Przełęczy między Kopami prowadzi też szlak żółty doliną Jaworzynką. Czas przejścia z Kuźnic do Murowańca tą drogą i dalej szlakiem niebieskim: 2 h (↓ 1:35 h)

– czarny do Drogi Oswalda Balzera w Brzezinach przez Psią Trawkę (6,4 km). Czas przejścia: ↓1:45 h, ↑ 2:15 h

– zielony do Wierchporońca przez Rówień Waksmundzką, Gęsią Szyję i Rusinową Polanę. Czas przejścia: 3:50 h, z powrotem 4:15 h

– żółty z Kasprowego Wierchu przez Roztokę Stawiańską do „Murowańca”, stąd doliną Pańszczycą na przełęcz Krzyżne.

• Czas przejścia z Kasprowego Wierchu do „Murowańca”: 1:05 h, ↑ 1:25 h
• Czas przejścia z „Murowańca” na Krzyżne: 2:45 h, ↓ 2:05 h

Schronisko „Murowaniec” jest wygodnym i popularnym punktem początkowym do przejścia najtrudniejszego tatrzańskiego szlaku – Orlej Perci, na którą można wejść od przełęczy Krzyżne (żółty szlak) albo jednym z kilku odcinków łącznikowych od Czarnego Stawu Gąsienicowego, do którego prowadzi niebieski szlak.

Bibliografia

• „Polska Zbrojna”, nr 193 z 16.07.1925 i nr 212 z 04.08.1925 r.
• Zarys Historii Wojennej Formacji Polskich 1918–1920 „5 Pułk Saperów”, str. 51.

Linki zewnętrzne

• Strona schroniska „Murowaniec”