Konfederacja żołnierska

Konfederacja żołnierska (także konfederacja wojskowa) – w dawnej Polsce, w XVII wieku związki żołnierzy powstające zwykle w wyniku buntu z powodu niewypłacania żołdu. Konfederaci obierali sobie dowódców (regimentarzy) i najeżdżali dobra królewskie lub kościelne i siłą ściągali zaległy żołd. Pierwszym aktem związkowych było wypowiedzenie posłuszeństwa hetmanowi i wybranie innego wodza nazywanego marszałkiem konfederacji wojskowej. Obradowano publicznie, a dla utrzymania karności uchwalano nowe, bardzo surowe, artykuły wojskowe.

Przykłady

• Konfederacja z 1590 roku
• Konfederacja z 1597 roku
• Konfederacje wojska inflanckiego z lat 1602-1608
• Konfederacja grodzieńska z 1610 roku
• Konfederacja lwowska z 1622 roku
• Konfederacja w Wierzbłowie w 1655 r.
• Konfederacja w Choroszczy w 1657 r.
• Konfederacja w Kamieńcu w 1657 r.
• Konfederacja w Drohiczynie (Konfederacja Kmicicowska) w 1660 r.
• Nexus Fraternus czyli Wielka Konfederacja z lat 1661-1663
  • Związek Święcony z 1661 r. na terenie Korony przeciwko reformom królewskim
  • Związek Braterski z 1661 r. na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego przeciwko reformom królewskim
• Związek Pobożny z 1661 r. popierający króla Jana Kazimierza
• Konfederacja szczebrzeszyńska w 1672 roku
• Konfederacja gołąbska
• Konfederacja Baranowskiego w latach 1696-1697

Zobacz też

• Lisowczycy