Husiatyn: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
ilustracja |
drobne redakcyjne |
||
Linia 3: | Linia 3: | ||
|nazwa oryginalna = |
|nazwa oryginalna = |
||
|zdjęcie = |
|zdjęcie = |
||
|opis zdjęcia = |
|opis zdjęcia = |
||
|herb = POL Husiatyn COA.svg |
|herb = POL Husiatyn COA.svg |
||
|flaga = |
|flaga = |
Wersja z 10:46, 8 sie 2017
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Prawa miejskie | |||||
Populacja (2001) • liczba ludności |
| ||||
Kod pocztowy |
48205 | ||||
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Położenie na mapie Ukrainy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:airport} | |||||
Strona internetowa |
Husiatyn (ukr. Гусятин) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, siedziba władz rejonu husiatyńskiego w obwodzie tarnopolskim. Liczył 6,4 tys. mieszkańców w 2006 r.
Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1552 roku położone było w XVI wieku w województwie podolskim[1].
Historia
Prawa miejskie otrzymał w roku 1559. Od XVI wieku miasto cierpiało z powodu najazdów tatarskich. W 1649 roku Kozacy z czernią wymordowali miejscowych Żydów i spalili zamek. Odbudowa miasta była możliwa po 1683 roku, gdy Husiatyn stał się własnością Potockich. Do roku 1772 wchodził w skład województwa podolskiego Rzeczypospolitej (z tego okresu pochodzi zamieszczony herb), następnie w zaborze austriackim. I rozbiór Polski podzielił Husiatyn na część austriacką i część rosyjską, która zupełnie podupadła. Po osiedleniu się w Husiatynie rabina Mordechaja Szragi Friedmana miasto stało się jednym z ważniejszych ośrodków chasydyzmu na Podolu. W 1890 roku mieszkało tu 4197 Żydów (ponad 2/3 mieszkańców miasta). Działała drukarnia hebrajska, 4 banki żydowskie, miasto było zelektryfikowane[2][3].
W czasie I wojny światowej miasto doznało poważnych strat, rosyjscy żołnierze spalili 600 z 699 domów, większość żydowskich mieszkańców na zawsze opuściła miasto[3].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości do 17 września 1939 w powiecie kopyczynieckim województwa tarnopolskiego. Do roku 1914 linia kolejowa oraz przejście graniczne między Galicją a Rosją, do agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 r. przejście graniczne z ZSRR.
Od 7 lipca 1941 do 24 marca 1944 okupowany przez Niemców. 6 lipca 1941 Ukraińcy rozstrzelali w Husiatynie około 200 Żydów. Pozostałych Niemcy przesiedlili w marcu 1942 do Probużnej i Kopyczyniec[4][3].
Zabytki[5]
- zamek - zniszczony w ruinie[6]
- synagoga z końca XVII w., wyremontowana pod koniec XIX wieku, zniszczona częściowo na pocz. I wojny światowej, częściowo odbudowana w latach 30. XX w.
- cerkiew św. Onufrego z końca XVI w. lub pocz. XVII w.
- kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny i klasztor Bernardynów ufundowany w 1610 roku przez starostę Walentego Kalinowskiego i jego syna hetmana polnego Marcina Kalinowskiego, odbudowany w XVIII w.m po 1945 roku magazyn chemikaliów, zwrócony katolikom w 1990 r., odbudowa szczytu w 2017 r.
Ludzie związani z miastem
- Felicjan Plato Bałaban – polski dowódca wojskowy, płk. WP, dowódca Żandarmerii w l. 1929-39
- Kazimierz Bigda – polski oficer wojskowy
- Eugeniusz Dültz – starosta c. k. powiatu husiatyńskiego, honorowy obywatel Husiatynia z 1906[7]
- Zdzisław Kawecki – polski dowódca wojskowy, sportowiec, rtm. kawalerii WP, srebrny medalista olimpijski w jeździectwie
- Seweryn Nalewajko – hetman kozacki
- Marian Rechowicz – polski biskup rzymskokatolicki, historyk Kościoła, rektor KUL
- Józef Ziółkowski – polski chemik, profesor
Galeria
-
Kościół bernardynów przed remontem
-
Synagoga
-
Cerkiew św. Onufrego
-
Willa secesyjna, ul. Nezależnosti 14
-
Budynek "Sokoła", ul. Suchodolska 4
Zobacz też
Pobliskie miejscowości
- ↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 165.
- ↑ Historia miejscowości. Wirtualny sztetl. [dostęp 2015-12-30]. (pol.).
- ↑ a b c Historia. Wirtualny sztetl. [dostęp 2015-12-30]. (pol.).
- ↑ Холокост на территории СССР: Энциклопедия, Red. I.A. Altman, Moskwa 2009, ISBN 978-5-8243-1296-6 s. 250
- ↑ J. Tokarski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie, t.2, Burchard Edition 2001, ISBN 83-87654-11-6, s.66-69
- ↑ Husiatyn. [dostęp 13.8.13].
- ↑ Wiadomości bieżące. Husiatyn. Obywatelstwo honorowe. „Słowo Polskie”, s. 7, Nr 166 z 17 kwietnia 1906.
Linki zewnętrzne
- Husiatyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 223 .
- Historia Żydów w Husiatynie na portalu Wirtualny Sztetl
- Zamek w Husiatynie
- Zdjęcia z Husiatyna