Wikiprojekt:Tłumaczenie artykułów/Nine Inch Nails
Nine Inch Nails (znany również pod skrótem NIN) - amerykański zespół muzyczny grający rock industrialny, założony w 1988 roku przez Trenta Reznora w Cleveland w stanie Ohio. Jako główny producent, wokalista, autor tekstów i instrumentalista, Reznor jest jedynym stałym członkiem zespołu i jest odpowiedzialny za kierowanie nim[1]. Muzyka NIN łączy w sobie wiele gatunków muzycznych, zachowując jednocześnie charakterystyczne brzmienie dzięki użyciu instrumentów elektronicznych i odpowiedniemu przetworzeniu. Po nagraniu nowego albumu, Reznor zazwyczaj zbiera grupę muzyków, którzy będzą z nim występować podczas koncertów. Nine Inch Nails występujące na żywo niekiedy jest traktowane jako zupełnie oddzielny byt[2][3]. Na scenie często pojawiają się spektakularne efekty wizualne, które współgrają z dźwiękiem. W kulminacyjnym momencie muzycy zazwyczaj niszczą swoje instrumenty[4].
Fani muzyki alternatywnej ciepło przyjęli pierwsze nagrania Nine Inch Nails. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku zespół nagrał kilka ważnych albumów, które zdobyły popularność na całym świecie. Wiele utworów stało się hitami radiowymi[5], dwa nagrania zostały nagrodzone nagrodą Grammy, zespół sprzedał ponad 20 milionów płyt na całym świecie[6], a w samych Stanach Zjednoczonych aż 10,5 mln[7]. W 2004 roku magazyn Rolling Stone zamieścił Nine Inch Nails na 94. miejscu listy 100 największych artystów rockowych wszech czasów[8].Pomimo uznania zespół często wdawał się w wojny z ludźmi reprezentującymi komercyjną stronę przemysłu muzycznego, a w 2007 roku Trent Reznor ogłosił, że od tej pory Nine Inch Nails będzie niezależne od jakiejkolwiek wytwórni płytowej[9].
W przeszłości NIN wydawało swoje kolejne albumy w dużych odstępach czasowych. Luki te wypełniały płyty z remiksami lub nagraniami koncertowymi. Reznor tłumaczy te przestoje problemami osobistymi. Dlatego też pisane przez niego piosenki często dotykają jego mrocznej strony[10]. Najnowszy album, Year Zero, jest wyjątkiem w introspektywnej twórczości Reznora, a płyta ukazała się już po dwóch latach od premiery poprzedniczki.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]W roku 1987 Reznor grał na keyboardzie w również pochodzącej z Cleveland grupie Exotic Birds, którą kierował John Malm Jr. Reznor i Malm szybko zostali przyjaciółmi i kiedy pierwszy opuścił zespół, aby pracować na własny rachunek, drugi został jego nieformalnym menadżerem. Reznor był wtedy zatrudniony jako konserwator i woźny w studiu nagraniowym Right Track Studios[1]. Pewnego dnia poprosił właściciela, Barta Kostera, o pozwolenie na nagranie kilku utworów demo, gdy studio będzie nieużywane. Ten zgodził się, stwierdzając, że "minimalne zużycie urządzeń to dla niego żaden koszt"[11].
Nagrywając te utwory, Reznor nie był w stanie znaleźć zespołu, który zagrałby jego kompozycje dokładnie tak, jak to sobie wyobrażał. Skutkiem tego, zainspirowany dokonaniami Prince'a, nagrał wszystkie piosenki sam, grając na każdym instrumencie, oprócz perkusji[12]. W rolę multiinstrumentalisty lider NIN wcielał się przy okazji tworzenia każdej kolejnej płyty, czasami tylko korzystał z pomocy innych muzyków i asystentów.
W 1988, po pierwszych występach na żywo jako support zespołu Skinny Puppy, Trent Reznor postanowił wydać jeden, 12-calowy singel dla jakiejś małej europejskiej wytwórni.[13]. Kilka z nich odpowiedziało pozytywnie na przesłany materiał demo. Nine Inch Nails zdecydowało się podpisać kontrakt z TVT Records[1]. Później, w roku 1994, dziewięć utworów ze wspomnianego dema znalazło się na nieoficjalnym wydawnictwie Purest Feeling, a część, z drobnymi zmianami, ukazała się na pierwszym studyjnym albumie grupy, Pretty Hate Machine.
Reznor powiedział w 1994 roku, że wymyślił nazwę "Nine Inch Nails", ponieważ "łatwo się ją skraca", a nie z powodu "jakiegokolwiek znaczenia dosłownego"[14]. Popularne są również tezy, że muzyk chciał w ten sposób nawiązać do ukrzyżowania Chrystusa, który rzekomo został przybity do krzyża dziewięciocalowymi gwoźdźmi[15] lub że jest to nawiązanie dziewięciocalowych paznokci Freddy'ego Kruegera[16]. Logo Nine Inch Nails zostało zaprojektowane przez Trenta Reznora i Gary'ego Talpasa. Składają się na nie litery "NIN" umieszczone w ramce, z tym, że druga litera "N" jest lustrzanym obiciem pierwszej. Było ono zainspirowane typografią Tibora Kalmana z okładki albumu Remain in It zespołu Talking Heads[17]. Logo po raz pierwszy pojawiło się na debiutanckim wydawnictwie grupy, Down in It. Pochodzący z Cleveland Talpas projektował grafiki dla NIN aż do 1997 roku.[18].
Pretty Hate Machine
[edytuj | edytuj kod]Napisany, zaaranżowany i wykonany przez Trenta Reznora, pierwszy album NIN Pretty Hate Machine zadebiutował w 1989 roku. It marked Reznor's first collaboration with Adrian Sherwood (who produced the lead single "Down in It" in London, England without having met Reznor face-to-face)[19] and Mark "Flood" Ellis. Flood's production would appear on each major Nine Inch Nails release until 1994, and Sherwood has done remixes for the band as recently as 2000. Reznor and his co-producers expanded upon the Purest Feeling demos, and added future singles "Head Like a Hole" and "Sin". Rolling Stone's Michael Azerrad described the album as "industrial-strength noise over a pop framework" and "harrowing but catchy music";[20] Reznor proclaimed this combination "a sincere statement" of "what was in [his] head at the time".[21] After spending 113 weeks on the Billboard 200,[22] Pretty Hate Machine became one of the first independently released records to attain platinum certification.[23] MTV aired videos for "Down in It" and "Head Like a Hole", but an explicit video for "Sin" was only released on the 1997 home video Closure.
In 1990, NIN toured North America as an opening act for Rock alternatywny artists such as Peter Murphy and The Jesus and Mary Chain.[23] At some point, Reznor would begin smashing his equipment while on stage; Rockbeat interviewer Mike Gitter attributed NIN's early success in front of rock oriented audiences to this aggressive attitude.[24] Nine Inch Nails then embarked on a world tour that continued through the first Lollapalooza festival in 1991, where the band "stole the show" from headliners Jane's Addiction despite numerous equipment problems.[25] After a disastrous European reception opening for Guns N' Roses, NIN returned to America amid pressure from TVT to produce a more commercial follow-up to Pretty Hate Machine. In response, Reznor secretly began recording under various pseudonyms to avoid record company interference.[26]
Broken
[edytuj | edytuj kod]In his liner notes, Trent Reznor credits the 1991 Nine Inch Nails touring band as an influence on the 1992 Broken EP's six songs and two bonus tracks. Reznor characterized the EP as a guitar-based "blast of destruction", which was intentionally "a lot harder[...] than Pretty Hate Machine".[27] Songs from Broken have garnered NIN their only two Grammy Awards: a performance of the EP's first single "Happiness in Slavery" from Woodstock '94,[28] and the second single "Wish".[28]
Peter "Sleazy" Christopherson of the bands Coil and Throbbing Gristle directed a performance video for "Wish",[29] but the EP's most infamous video accompanied "Happiness in Slavery". The video was almost universally banned for its graphic depiction of performance artist Bob Flanagan disrobing in front of the camera and lying on a machine that pleasures, tortures, then kills him.[30] A third video for "Pinion", partially incorporated into MTV's Alternative Nation opening sequence, showed a toilet that apparently flushes into the mouth of an individual in bondage.[31] Reznor and Christopherson compiled these three clips along with footage for "Help Me I Am In Hell" and "Gave Up" into a longform music video also called Broken. It depicts the murder of a young man who is kidnapped and tortured while forced to watch the videos. This footage was never officially released, but instead appeared covertly among tape trading circles.[30]
A separate performance video for "Gave Up" featuring Richard Patrick and Marilyn Manson was filmed at 10050 Cielo Drive (then renamed "Le Pig studios" by Reznor), site of the Tate murders;[23] a live recording of "Wish" was also filmed, and both videos appeared on the Closure compilation in 1997.[32] Broken was followed by the remix EP Fixed in late 1992. Rather than tour in support of the new material, Reznor began living and recording full-time at Le Pig, working on a follow-up free of restrictions from his record label. The Downward Spiral was the result of this creative environment.
The Downward Spiral
[edytuj | edytuj kod]W 1994 roku drugi pełnowymiarowy album Nine Inch Nails, The Downward Spiral, zadebiutował na drugim miejscu listy przebojów Billboard 200.[33] Pozostaje on nadal najlepiej sprzedającym się albumem NIN w Stanach Zjednoczonych.[34] Na płycie The Downward Spiral, zainspirowanej rockowymi albumami Low Davida Bowiego i The Wall zespołu Pink Floyd z końca lat 70., można odnaleźć wiele struktur i nastrojów, które odzwierciedlają rozwój psychiki głównego bohatera.[35] Przy tej płycie po raz ostatni współpracował z zespołem Flood, który ponownie został współproducentem kilku utworów; jego wieloletni współpracownik Alan Moulder zmiksował większą część The Downward Spiral, a także przejął więcej obowiązków producenckich na następnych płytach NIN.
The Downward Spiral nagrano w studiu nagraniowym Le Pigs Studios w Beverly Hills, które zostało wybudowane przez Reznora w domu, w którym "rodzina" Charlesa Mansona zamordowała Sharon Tate, żonę znanego reżysera Romana Polańskiego.
Na singlach wydano dwa utwory z tego albumu: "March of the Pigs" oraz "Closer"; "Hurt" i "Piggy" emitowano w radiu, mimo że nie ukazały się na oficjalnych singlach. Teledysk do "Closer", który wyreżyserował Mark Romanek często pokazywano w MTV, po tym, jak stacja usunęła z niego kilka scen, które uznała za zbyt obsceniczne.[36] Wersja radiowa utworu, w której częściowo wyciszono niecenzuralne zwroty, także była chętnie grana przez stacje radiowe.[37] W 1997 roku wydano Closure, box set zawierający fragmenty koncertów NIN z trasy Self Destruct, pełne wersje nagranych na żywo teledysków "Eraser" i "Hurt" i nakręcony dla MTV, składający się z jednego ujęcia teledysk "March of the Pigs".
Na The Downward Spiral gościnnie wystąpili Stephen Perkins (który grał w Jane's Addiction i Porno for Pyros) oraz Tommy Lee z Mötley Crüe.
Większość krytyków oceniła The Downward Spiral pozytywnie: w 2005 roku album znalazł się na 25-tym miejscu w rankingu "100 najlepszych albumów, 1985-2005"[38] magazynu Spin, a w 2003 roku Rolling Stone przyznał mu 200-tne miejsce na liście "500 najlepszych albumów wszechczasów".[39] Po The Downward Spiral Reznor wyprodukował album z remiksami zatytułowany Further Down the Spiral, jedyny minialbum NIN, który uzyskał status złotej płyty w Stanach Zjednoczonych.[40] Był to wynik współpracy m. in. z grającym muzykę elektroniczną Aphex Twinem, producentem Rickiem Rubinem i dawnym gitarzystą Jane's Addiction Davem Navarro.
Trasa koncertowa Self Destruct promująca płytę przyciągnęła największe do tej pory grono odbiorców - dostępny przez Pay-Per-View występ w błocie na festiwalu Woodstock’94 obejrzano w 24 milionach domów.[41] Zespół odniósł spory sukces komercyjny; występy Nine Inch Nails zaczęto organizować ze znacznie większym rozmachem i wzbogacono je o spektakularne efekty wizualne.[42] Mniej więcej w tym samym czasie perfekcjonistyczny Reznor[43] zmagał się w studiu nagraniowym z brakiem weny i, jak podają niektóre źródła, uzależnieniem, co wpłynęło na opóźnienia w produkcji następnego albumu.[44]
W 1997 roku Reznor wyprodukował soundtrack do filmu Davida Lyncha "Zagubiona autostrada", z którego wydano singiel "The Perfect Drug". Reżyserem teledysku do tego utworu został po raz kolejny Mark Romanek. Dziesiątą rocznicę wydania The Downward Spiral uczczono jego ekskluzywną reedycją w 2004 roku.[45]
The Fragile
[edytuj | edytuj kod]We wrześniu 1999 roku, pięć lat po wydaniu The Downward Spiral, na rynku pojawił się następny pełnowymiarowy album NIN, dwupłytowy The Fragile.[46] Po poprzednich sukcesach NIN media przez ponad rok z niecierpliwością wyczekiwały The Fragile [47] i już wtedy mówiono, że data jego wydania została wielokrotnie przesunięta.[48] Kiedy album został wreszcie wydany, zadebiutował jako numer jeden na liście Billboard 200, sprzedając 228.000 kopii w ciągu tygodnia i odebrał przychylne opinie ze strony recenzentów.[49] Spin hailed The Fragile as the "album of the year", and several songs from it were regular features on alternative rock radio stations.[50] However, the album slipped out of the Billboard Top 10 only a week after its release, and Reznor was forced to pay for the subsequent North American tour out of his own pocket.[49]
According to Reznor, The Fragile was conceived by making "songwriting and arranging and production and sound design [...] the same thing. A song would start with a drum loop or a visual and eventually a song would emerge out of it and that was the song."[51] Canadian rock producer Bob Ezrin was consulted on the album's track listing; the liner notes state that he "provided final continuity and flow."
Before the album's release, the song "Starfuckers, Inc." provoked media speculation about whom Reznor had intended its acerbic lyrics to satirize.[52] Cinesexuality critic Patricia MacCormack interprets the song as a "scathing attack on the alternative music scene", particularly Reznor's former friend and protégé Marilyn Manson.[53] The two artists put aside their differences when Manson co-directed and appeared in the song's music video, retitled "Starsuckers, Inc." and performed on stage with NIN at Madison Square Garden in 2000. Nine Inch Nails released three commercial singles from the album in different territories: "The Day the World Went Away" in North America; "We're in This Together" in the EU and Japan (on three separate discs); and an EP with "Into the Void" as its lead track in Australia. MTV aired videos for the latter two tracks, as well as "Starsuckers, Inc."
Reznor followed The Fragile with another remix album, Things Falling Apart, released after the 2000 Fragility tour, which itself was recorded and released on CD, DVD, and VHS in 2002 as And All that Could Have Been. A deluxe edition of the live CD came with the companion disc Still, featuring stripped-down re-interpretations of songs from the band's entire career along with several new pieces of music.
With Teeth
[edytuj | edytuj kod]Nine Inch Nails' fourth full-length album, With Teeth, was released in 2005, though it was leaked prior to its official release date. The album was written and recorded following Reznor's battle with alcoholism and substance abuse.[54] Rolling Stone's Rob Sheffield described the album as "vintage Nine Inch Nails",[55] while Robert Christgau criticized the album as "shtick".[56] Like The Fragile, With Teeth debuted on top of the Billboard 200.[57] The album's package art lacks typical liner notes; it simply lists the names of songs and co-producers, and the URL for an online PDF poster with lyrics and full credits.[58] The entire album was made available in streaming audio on the band's official MySpace page in advance of its release date.[59]
A promotional video for the song "The Hand That Feeds" premiered on NIN's website in March 2005, rather than the traditional music channels, and Trent Reznor released the source files for "The Hand that Feeds" in GarageBand format a month later, allowing fans to remix the song.[60] This release spawned an unofficial remix contest, in which over 500 fan remixes were submitted.[61] Reznor also released the source files for the album's second single "Only" in a wider range of formats, including Pro Tools and ACID Pro; fans were also invited to access the band's official MySpace page to upload remixes, vote for favorites, and comment about them in a blog.[62] David Fincher directed a video for "Only" using primarily computer-generated imagery. The third single, "Every Day Is Exactly the Same", was released in April 2006 along with an EP of With Teeth remixes, but a planned music video was reportedly scrapped in the post-production stage.[63] The song topped Billboard's 2006 year-end Hot Dance Singles Sales and Hot Digital Songs charts.[64]
Nine Inch Nails launched a North American arena tour in autumn 2005, supported by Queens of the Stone Age and Autolux.[65] Another opening act on this tour, hip-hop artist Saul Williams, performed on stage with Nine Inch Nails at the Voodoo Music Experience festival during a headlining appearance in hurricane-stricken New Orleans, Reznor's former home.[66] To conclude the With Teeth era of the band, NIN completed a tour of North American amphitheaters in the summer of 2006, joined by Bauhaus, TV on the Radio, and Peaches.[23] In late 2006, the official NIN website announced that a tour documentary entitled Beside You in Time would be released in three formats: DVD, HD DVD and Blu-ray Disc.[67] After taking a break to complete work on a follow-up album, NIN embarked on a world tour in 2007. Trent Reznor personally invited Ladytron to open for the band in Europe.[68]
Year Zero
[edytuj | edytuj kod]Nine Inch Nails' latest studio album, Year Zero, was released only two years after With Teeth. With its lyrics written from the perspective of multiple fictitious characters, Reznor described Year Zero as a concept album criticizing the United States government's current policies and how they will impact the world 15 years in the future.[69] Critical response to the album was generally favorable, with an average rating of 76% on MetaCritic. Robert Christgau described Year Zero as Reznor's "most songful album."[70]
An alternate reality game emerged parallel to the Year Zero concept, expanding upon its storyline. Clues hidden on tour merchandise initially led fans to discover a network of fictitious, in-game websites that describe an "Orwellian picture of the United States circa the year 2022".[71] Before Year Zero's release, unheard songs from the album were reportedly found on USB drives hidden at NIN concert venues in Europe.[72] Fan participation in the alternate reality game caught the attention of media outlets such as USA Today and Billboard, who have cited fan-site The NIN Hotline, forum Echoing the Sound, fan club The Spiral, and NinWiki as sources for new discoveries.[73][74]
The album's first single, "Survivalism", and other tracks from Year Zero were released as multitrack audio files for fans to remix.[75] A posting on the official NIN website announced the official Year Zero Remixed compilation,[76] which is Nine Inch Nails' final new release on a major record label as of November 20, 2007.[77] The remix album was accompanied by an interactive remix site with multi-track downloads and the ability to post remixes,[78] after legal issues delayed its debut.
Reznor is currently at work on new material.[79] Reznor also recently posted a comment on the official website stating that he was 'working on secret stuff' that he would share with the community 'soon'. He has recently narrowed 'soon' down to a period of 2 weeks as of 16th February 2008.
Wpływ
[edytuj | edytuj kod]Nine Inch Nails wpłynęło na wielu młodszych artystów. Według Reznora, rozciągają się oni od "ogólnych imitacji", zachęconych wczesnym sukcesem NIN, do młodych zespołów, w których brzmieniu w sposób "bardziej prawdziwy, nieudawany" odbija się echem styl Nine Inch Nails[80]. Po ukazaniu się albumu The Downward Spiral, artyści głównego nurtu zaczęli dostrzegać znaczenie zespołu. David Bowie porównał wpływ NIN na muzykę do tego, co uczynił zespół The Velvet Underground[8]. W 1997 roku Trent Reznor znalazł się na liście najbardziej wpływowych ludzi Ameryki magazynu Time, magazyn Spin opisał go jako "najbardziej istotnego muzyka"[81]. RIAA podaje, że zespół sprzedał 10,5 mln albumów w USA[7], co stanowi ponad połowę liczby sprzedanych płyt na całym świecie[6]. Bob Erzin, producent takich artystów jak Pink Floyd, Kiss, Alice Cooper czy Peter Gabriel, opisał w 2007 roku Reznora jako "prawdziwego wizjonera" i postawił go młodym muzykom jako wzór bezkompromisowości w kwestiach artystycznych[82]. W tym samym roku zespół niespodziewanie pojawił się na rozdaniu nagród magazynu Kerrang! w Londynie, aby odebrać nagrodę Kerrang! Icon za nieustający wpływ zespołu na muzykę rockową[83].
Charakterystyka muzyczna
[edytuj | edytuj kod]Steve Huey z AllMusic twierdzi, że Nine Inch Nails to najpopularniejszy zespół grający industrial w historii muzyki i jest w głównej mierze odpowiedzialny za rozpowszechnienie się tego gatunku muzycznego wśród masowej publiczności[1]. Reznor nigdy nie określał swojej muzyki jako industrial, ale przyznaje, że czerpał inspirację z dokonań wczesnych zespołów industrialowych, takich jak Throbbing Gristle i Test Dept[14]. Pomimo różnic między tymi grupami i Nine Inch Nails, dziennikarze muzyczni bardzo często używali terminu "industrial", aby opisać muzykę NIN. Tak naprawdę, twórczość Reznora bardzo trudno jest sklasyfikować. Sam artysta w wywiadzie dla magazynu Spin powiedział, że na "Down in It" są znaczące wpływy wczesnego stylu zespołu Skinny Puppy, ale w tym samym wywiadzie określił inne piosenki z albumu Pretty Hate Machine jako synth pop[84]. W swojej recenzji płyty The Fragile, krytyk Steve Cooper pisze, że album zestawia ze sobą wiele, bardzo różnych gatunków, np. solo piano w "The Frail" i drum and bass w "Starfuckers, Inc."[85].
W zbiorze technik używanych przez Nine Inch Nails znajdziemy m.in. zmiany w dynamice utworu, np. w piosenkach "Wish" i "The Day the World Went Away" ciche fragmenty momentalnie przechodzą w bardzo głośne, aby nagle się skończyć. Śpiew Reznora powiela ten wzorzec, często przechodząc od szeptu do krzyku i odwrotnie. Zespół czasami korzysta ze skomplikowanych sygnatur czasowych, jak np. w "The Collector" z albumu With Teeth[86] i w "March of the Pigs", niezwykle popularnym na koncertach[87]. Reznor wykorzystuje szum i wiele zniekształconych dźwięków, często łączy ze sobą dysonans z chromatyczną melodią i/lub harmonią. Wszystkie te techniki zostały wykorzystane w słynnym utworze "Hurt", gdzie występuje wysoce dysonansowy tryton grany na gitarze w czasie zwrotek[88]. "Closer" kończy się natomiast motywem chromatycznego pianina, ta sama melodia jest zapętlona w piosence tytułowej z albumu The Downward Spiral[86]. Na The Fragile Reznor powraca do techniki powtarzania w różnych utworach tego samego motywu muzycznego. Jest on wtedy grany na innym instrumencie, albo w innym tempie[89].
Członkowie
[edytuj | edytuj kod]Nine Inch Nails jako grupa grająca na żywo jest rozumiana jako grupa różniąca się w składzie od tej nagrywającej w studio.[90][91] Okazjonalnie, byli członkowie grupy są zapraszani do udziału w tym procesie, jednak skład grupy, jeśli nie jest bezpośrednio związany z nagrywanym materiałem, zmienia się drastycznie pomiędzy większymi trasami koncertowymi. Oprócz Trenta Reznora, który pozostał głównym wokalistą i gitarzystą, nic związanego z występami na żywo pozostało takie samo od zainicjowania grupy. Reznor cited the long gestation period between studio albums as part of the reason for these frequent personnel changes.[92] Beginning in late 2005, the live band featured Aaron North on guitar, Jeordie White on bass guitar, Alessandro Cortini on keyboards, and Josh Freese on drums, though all occasionally performed with different instruments.[93] This lineup toured Europe, Asia, Australia, and America through 2007.[94] Trent Reznor reported that he would disband the "rock band configuration" of his touring lineup after their concert in Honolulu, Hawaii on September 18, 2007, and would explore other means to perform Nine Inch Nails material on subsequent tours.[95]
Stosunek do przemysłu muzycznego
[edytuj | edytuj kod]Trent Reznor otwarcie krytykuje przemysł muzyczny, a w szczególności wszelkie próby ograniczenia jego artystycznej wolności przez muzyczne korporacje. W rezultacie zespół Nine Inch Nails popadł w konflikt z paroma z nich i ostatecznie postanowił kontynuować karierę samodzielnie, bez podpisywania kontraktów z wytwórniami płytowymi.
- Na początku lat 90. zespół Nine Inch Nails zamieszany był w osławiony konflikt z TVT Records, swoją pierwszą wytwórnią płytową. Reznor sprzeciwiał się czynionym przez wytwórnię próbom ingerencji w jego własność intelektualną.[27] Ostatecznie powstało wspólne przedsięwzięcie Nine Inch Nails i Interscope Records, w wyniku czego Reznor zrzekł się części swoich praw wydawniczych na rzecz TVT Music, w zamian za możliwość posiadania własnego logo – Nothing Records.[25] W 2005 roku Reznor pozwał swojego byłego przyjaciela i współzałożyciela Nothing Records – Johna Malma – między innymi za oszustwo oraz naruszenie warunków umowy i obowiązków powierniczych.[96] Ich znajomość została oficjalnie zakończona podczas rozprawy w Nowym Jorku, kiedy to Reznorowi przyznane zostało odszkodowanie przewyższające sumę trzech milionów dolarów.[97]
- Na wniosek Prudential Securities, w czasie postępowania upadłościowego w 2005 roku, TVT wystawiło na aukcję prawa wytwórni do nagrań Reznora. Oferta ta obejmowała cały katalog TVT, włączając Pretty Hate Machine i część tantiem z wydawnictwa Reznora, Leaving Hope Music/TVT Music. Wytwórnia Rykodisc, mimo przegranej aukcji, zdołała nabyć prawa autorskie od Prudential i 22 listopada 2005 roku ponownie wydała album Pretty Hate Machine, którego poprzedni nakład zdążył się wyczerpać.[98] 31 stycznia 2006 roku Ryko wydała także singiel "Head Like a Hole" oraz winylową edycję Pretty Hate Machine. Wytwórnia rozważała również wydanie limitowanej edycji specjalnej, podobnej do The Downward Spiral wypuszczonej przez Interscope, jednak Reznor odmówił wyprodukowania jej bez wynagrodzenia.[99]
- Nine Inch Nails miało zagrać na MTV Movie Awards w 2005 roku, jednak zespół sam zrezygnował w wyniku nieporozumienia z siecią o tło do "The Hand that Feeds", gdzie użyto nie zmienionego w żaden sposób wizerunku George’a W. Busha. Wkrótce potem Reznor napisał na oficjalnej stronie NIN: "najwyraźniej widok naszego prezydenta jest tak samo obraźliwy dla MTV, jak i dla mnie".[97] MTV odpowiedziało, że szanuje punkt widzenia Reznora, jednak czuło się "nieswojo" z występem "opartym na stronniczych politycznych oświadczeniach". Foo Fighters zajęli lukę w show pozostawioną przez NIN.[100]
- W 2006 roku, po ostrzeżeniu otrzymanym ze strony internetowej fanów, Reznor wystąpił do sądu o nakaz zaprzestania działalności dla Fox News za bezprawne wykorzystanie trzech utworów z The Fragile na antenie. Utwory "La Mer", "The Great Below" i "The Mark Has Been Made" pojawiły się w jednym z odcinków War Stories with Oliver North dotyczącym bitwy o Iwo Jimę.[101] Na swoim blogu Reznor napisał: "Dzięki dla kierownictwa Fox News. Wystąpiłem o nakaz zaprzestania działalności. Pieprzyć pieprzone Fox News".[102][103]
- Jako część alternate reality game, która towarzyszyła wydaniu Year Zero, trzy nagrania z albumu celowo "wyciekły" przed premierą na kilku koncertach NIN w postaci pen drive’ów.[72] Wysokiej jakości pliki audio szybko dostały się do Internetu, a właściciele stron, na których znajdowały się materiały, wkrótce otrzymali od Recording Industry Association of America nakazy usunięcia danych, mimo że kampania wirusowa, wraz z pen drive’ami, przeprowadzana była za zgodą wytwórni płytowej zespołu.[104] The source that broke the story was quoted as saying "These fucking idiots are going after a campaign that the label signed off on."[104]
Konflikt z Universal Music Group
[edytuj | edytuj kod]In May 2007, Reznor made a post on the official Nine Inch Nails website condemning Universal Music Group (parent company of Nine Inch Nails's record label, Interscope Records) for their pricing and distribution plans for Year Zero.[105] He criticized the company's retail pricing of Year Zero in Australia as "ABSURD", [sic!] concluding that "as a reward for being a 'true fan' you get ripped off". Reznor went on to say that as "the climate grows more and more desperate for record labels, their answer to their mostly self-inflicted wounds seems to be to screw the consumer over even more."[106] Reznor's post, specifically his criticism of the recording industry at large, elicited considerable media attention.[107]
In September 2007, Reznor continued his attack on UMG at a concert in Australia, urging fans there to "steal" his music online instead of purchasing it legally.[108] Reznor went on to encourage the crowd to "steal and steal and steal some more and give it to all your friends and keep on stealin'."[109]
Reznor announced on October 8, 2007 that Nine Inch Nails had fulfilled its contractual commitments to Interscope Records and was now free to proceed as a "totally free agent, free of any recording contract with any label".[110] Reznor also speculated that he would release the next NIN album online in a similar fashion to The Inevitable Rise and Liberation of NiggyTardust!, which he produced.[111]
Via another post on the official NIN website, Reznor again openly criticized Universal Music Group for preventing him from launching an official interactive fan remix website, http://remix.nin.com. Universal declined to host the site just days before its scheduled launch, citing the potential "accusation", in Reznor's words, "that they are sponsoring the same technical violation of copyright they are suing [other media companies] for."[112] Reznor wrote in response that he was "challenged at the last second to find a way of bringing this idea to life without getting splashed by the urine as these media companies piss all over each other's feet".[113] Despite these challenges, the remix website was launched on November 27, 2007.
Dyskografia
[edytuj | edytuj kod]Nine Inch Nails wyprodukowało pięć albumów studyjnych:
- 1989: Pretty Hate Machine
- 1994: The Downward Spiral
- 1999: The Fragile
- 2005: With Teeth
- 2007: Year Zero
Wydany w 1992 roku EP Broken czasami jest uważany za album studyjny, jako że zawiera nowy materiał.
Oprócz wymienionych, ukazało się również kilkanaście innych wydawnictw, takich jak albumy z remiksami, single z rozbudowanymi b-side'ami i dokumentacje tras koncertowych. Większość z nich jest oznaczona tak zwanymi numerami Halo, które składają się na chronologiczny system numerowania oficjalnych nagrań zespołu.
Nine Inch Nails nagrało również pięć piosenek, które ukazały się tylko na ścieżkach dźwiękowych filmów: cover utworu "Dead Souls" zespołu Joy Division do filmu Kruk, piosenka "Burn" i nowa wersja "Something I Can Never Have" do Urodzonych morderców, "The Perfect Drug" do Zagubionej autostrady i Deep do Lara Croft: Tomb Raider[114]. Inna muzyka filmowa, jak np. "You Know What You Are?" ze ścieżki dźwiękowej autorstwa Clinta Mansella do filmu Doom, to remiksy nagrań zespołu w wykonaniu innych artystów[115]. Reznor sam zremiksował pokaźną liczbę utworów innych wykonawców, ale tylko kilka z nich jest zaliczanych do dorobku NIN.
Zespół stworzył również muzykę do słynnej gry komputerowej Quake[116] i pomógł w nagrywaniu efektów dźwiękowych, dzięki czemu logo NIN pojawia się w grze na pudełkach z amunicją[117].
Nadchodzące wydawnictwa
[edytuj | edytuj kod]Reznor wyraził chęć wydania nowych wersji albumów Pretty Hate Machine, Broken/Fixed i The Fragile w związku z dziesiątym, jubileuszowym wydaniem The Downward Spiral[118]. Specjalne dwu płytowe wydanie DVD Closure zostało dostarczone do Interscope Records w 2004 roku, ale jego wydanie zostało opóźnione[119]. Jednakże oba dyski ukazały się w sieci BitTorrent w grudniu 2006[120].
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]Certyfikaty RIAA
[edytuj | edytuj kod]Następujące statystyki zostały stworzone na podstawie internetowej bazy danych RIAA[121].
- Pretty Hate Machine (Potrójna platynowa płyta - maj 2003)
- Broken (Platynowa płyta - grudzień 1992)
- The Downward Spiral (Poczwórna platynowa płyta - październik 1998)
- Further Down the Spiral (Złota płyta - lipiec 1996)
- The Fragile (Podwójna platynowa płyta - styczeń 2000)
- With Teeth (Złota płyta - lipiec 2005)
Nagrody Grammy
[edytuj | edytuj kod]Nine Inch Nails było nominowane do nagrody Grammy osiem razy i wygrało dwa razy. Zwycięskie nominacje zostały poniżej wyróżnione pogrubieniem.
- "Wish" - Nagroda Grammy w kategorii Best Metal Performance, 1992[122]
- The Downward Spiral - Nagroda Grammy w kategorii Best Alternative Music Performance, 1994 (nominacja)[122]
- "Happiness in Slavery" - Nagroda Grammy w kategorii Best Metal Performance, 1995 (ze składanki Woodstock '94)[122]
- "Hurt" - Nagroda Grammy w kategorii Best Rock Song, 1995 (nominacja)[122]
- "The Perfect Drug" - Nagroda Grammy w kategorii Best Hard Rock Performance, 1997 (nominacja)[122]
- The Fragile - Nagroda Grammy w kategorii Best Alternative Music Performance, 1999 (nominacja)[122]
- "Starfuckers, Inc." - Nagroda Grammy w kategorii Best Metal Performance, 1999 (nominacja)[122]
- "Into the Void" - Nagroda Grammy w kategorii Best Male Rock Vocal Performance, 2000 (nominacja)[122]
- "The Hand That Feeds" - Nagroda Grammy w kategorii Best Hard Rock Performance, 2005 (nominacja)[123]
- "Every Day Is Exactly the Same" - Nagroda Grammy w kategorii Best Hard Rock Performance, 2006 (nominacja)[124]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Steve Huey: Nine Inch Nails. All Music Guide. [dostęp 21 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Gareth Branwyn: Industrial Introspection. Mondo 2000. [dostęp 21 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Allan Wigney: NIN keyboardist having a blast. Ottawa Sun. [dostęp 21 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Artist Chart History - Nine Inch Nails. Billboard. [dostęp 21 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ a b Charlie Amter: Reznor Bares Teeth in Court. Yahoo! Music. [dostęp 21 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ a b Best Sellers: Gold & Platinum Top Artists. Recording Industry Association of America. [dostęp 21 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ a b David Bowie: Nine Inch Nails. Rolling Stone, 21 kwietnia 2005. [dostęp 21 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Jonathan Cohen: Nine Inch Nails Celebrates Free Agent Status. Billboard.com. [dostęp 21 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Jo Roberts: Hammer time over. Sydney Morning Herald. [dostęp 21 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ a b Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Greg Rule: Electro Shock!: Groundbreakers of Synth Music. Backbeat Books, 1999. ISBN 0-8793-0582-7. (ang.).
- ↑ Chuck Klosterman: Arriving late to the Nine Inch Nails party. Spin, marzec 1992. [dostęp 22 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Trent Reznor: Response from Trent. nin.com, 21 lipca 2004. [dostęp 22 października 2006]. (ang.).
- ↑ Trent Reznor: area co-conspirators. Cleveland.com, 21 lipca 2004. [dostęp 22 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ USUNIĘTY PRZYPIS
- ↑ Michael Azerrad. Nine Inch Nails. „Rolling Stone”, 1990.
- ↑ Martin, Steve. Nine Inch Nails. „Thrasher”, 1990.
- ↑ The Billboard 200 - Pretty Hate Machine. [dostęp 2007-10-08].
- ↑ a b c d USUNIĘTY PRZYPIS
- ↑ Gitter, Mike. The man behind the machine. „Rockbeat”, 1992.
- ↑ a b Martin Huxley: Nine Inch Nails: Self Destruct. St. Martin's Griffin, September 1997. ISBN 0-312-15612-X. Błąd w przypisach: Nieprawidłowy znacznik
<ref>
; nazwę „Huxley” zdefiniowano więcej niż raz z różną zawartością - ↑ Nine Inch Nails. „Musician”, March 1994.
- ↑ a b Greg Rule: Electro Shock!: Groundbreakers of Synth Music. Backbeat Books, 1999. ISBN 0-8793-0582-7. (ang.).
- ↑ a b USUNIĘTY PRZYPIS
- ↑ Wish. 2007. [dostęp 2007-08-07].
- ↑ a b Jonathan Gold. Love it to death. „Rolling Stone”. 690, s. 50, September 8, 1994.
- ↑ Pinion. 2007. [dostęp 2007-08-07].
- ↑ Gave Up. 2007. [dostęp 2007-08-07].
- ↑ Trent Reznor: Timeline. [dostęp 2006-12-18].
- ↑ Gold and Platinum database. Recording Industry Association of America. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Nine Inch Nails: Closure (VHS). [dostęp 2007-08-26].
- ↑ Artist Chart History – Nine Inch Nails. Billboard. [dostęp 21 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ 100 Greatest Albums, 1985–2005.
- ↑ The RS 500 Greatest Albums of All Time. 2003-11-18. [dostęp 2007-08-26].
- ↑ Gold and Platinum database. Recording Industry Association of America. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Umstead, R. Thomas: Feedback muddy from Woodstock PPV. 1994-08-22. s. 3–4.
- ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Brian Hiatt: DualDisc format takes off. 2005-03-25. [dostęp 2007-08-26].
- ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ a b Soeder, John. Rock's outlook bleak, but this Nail won't bend. „Cleveland.com”, 2000-04-09.
- ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Moss, Corey: The upward spiral. May 2005. [dostęp 2006-12-18].
- ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). . - ↑ Patricia MacCormack: All the fun of the (not so) fair. [dostęp 2007-08-26].
- ↑ Roberts, Jo: Hammer time over. 2005-08-05. [dostęp 2006-11-28].
- ↑ Rob Sheffield: Nine Inch Nails - With Teeth. 2005-05-05. [dostęp 2007-08-26].
- ↑ Robert Christgau: Nine Inch Nails. [dostęp 2006-08-25].
- ↑ Artist Chart History - Nine Inch Nails. [dostęp 2006-12-18].
- ↑ With Teeth: Online Content. [dostęp 2006-12-24].
- ↑ Smaller bands: web propels music sales. 2005-05-01. [dostęp 2006-10-22].
- ↑ Current. 2005-04-15. [dostęp 2007-08-26].
- ↑ NINRemixes.com History. [dostęp 2007-05-08].
- ↑ NIN remixes. [dostęp 2006-12-24].
- ↑ EDIETS Video to Air TODAY on MTV!. 2006-04-13. [dostęp 2006-11-28].
- ↑ Billboard 2006 Year in Music. 2006-12-17. [dostęp 2006-12-19].
- ↑ Chris Harris: Nine Inch Nails Postpone Show Due To Drummer's Heart Trouble. 2005-09-30. [dostęp 2007-08-24].
- ↑ Keith Spera: Rockin' relief. 2005-11-01. [dostęp 2007-08-24].
- ↑ Nine Inch Nails : Live: Beside You in Time DVD. [dostęp 2007-08-20].
- ↑ Ladytron goes on tour with NIN. 2007-02-27. [dostęp 2007-02-27].
- ↑ Jason Gregory: Trent Reznor Blasts the American Government. 2007-03-26. [dostęp 2007-04-20].
- ↑ Robert Christgau: June 2007: Nine Inch Nails It, But Aguilera Is a Dud. June 2007. [dostęp 2007-09-10].
- ↑ Montgomery, James: Weird web trail: conspiracy theory — or marketing for nine inch nails LP?. 2007-02-15. [dostęp 2007-02-15].
- ↑ a b Year Zero Project = Way Cooler Than Lost. 2007-02-22. [dostęp 2007-04-20]. Błąd w przypisach: Nieprawidłowy znacznik
<ref>
; nazwę „CoolerThanLost” zdefiniowano więcej niż raz z różną zawartością - ↑ Whitney Matheson: NIN's web of intrigue. 2007-02-15. [dostęp 2007-02-15].
- ↑ Elizabeth Goodman: NIN fans = marketing team's dream. 2007-02-15. [dostęp 2007-02-15].
- ↑ Multitracks for 3 YZ songs posted on nin.com. 2007-04-26. [dostęp 2007-04-27].
- ↑ Paul Thompson: The Faint Remix NIN for Year Zero Remix Album. 2007-08-17. [dostęp 2007-08-24].
- ↑ Nine Inch Nails Announce Remix Album Details. 2007-10-12. [dostęp 2007-10-14].
- ↑ remix.nin.com. [dostęp 2007-11-27].
- ↑ Trent Reznor on Year Zero, Planting Clues, and What's Ludicrous About Being a Musician Today. 2007-12-20. [dostęp 2008-01-14].
- ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Marc Lostracco: 'Thank God for Trent Reznor'. The Torontoist, 19 kwietnia 2007. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Kerrang Awards revealed. BBC 6, 23 sierpnia 2007. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Steve Cooper: NIN's new effort threads the line between beauty and destruction. The Cavalier Daily, 24 września 1999. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ a b Mike Schiller: "Nine Inch Nails: With Teeth". PopMatters, 18 maja 2005. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Rob Nash: Arts reviews: Nine Inch Nails. The Independent, 5 kwietnia 2005. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Tom Reynolds: I Hate Myself and I Want to Die. Sanctuary Publishing, 2005. ISBN 978-1860746284. (ang.).
- ↑ Lex Marburger: The Fragile. Lollipop Online, maj 2000. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Gareth Branwyn: Industrial Introspection. 1991-06-19. [dostęp 2007-02-10]. Archived at WELL.
- ↑ Allan Wigney: NIN keyboardist having a blast. 2006-03-03. [dostęp 2007-02-10]. Archived at Canadian Online Explorer.
- ↑ {{{tytuł}}} .
- ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ Performance 2007 tour dates. 2006-02-03. [dostęp 2006-02-07].
- ↑ Gary Chun: Reznor's edge cuts NIN's bleak outlook. 2007-09-14. [dostęp 2007-09-18].
- ↑ Błąd w składni szablonu {{Cytuj stronę}}. Brak podanego adresu cytowanej strony (parametr
url=|
). - ↑ a b Charlie Amter: Reznor bails on MTV, nails manager. E! Online, 2005-05-27. [dostęp 2006-11-28]. (ang.).
- ↑ Rykodisk to reissue pretty hate machine *updated*. The NIN Hotline, 2005-10-27. [dostęp 2006-11-28]. (ang.).
- ↑ Liisa Ladouceur: Reznor grits his teeth. The Toronto Sun, 2005-11-08. [dostęp 2006-10-22]. (ang.).
- ↑ James Montgomery: Nine Inch Nails Drop Out Of MTV Movie Awards Over Bush Dispute. MTV, 2005-05-27. [dostęp 2007-08-20]. (ang.).
- ↑ Fox News, War Stories, and Nine Inch Nails. The NIN Hotline, 2006-10-23. [dostęp 2006-11-29]. (ang.).
- ↑ Trent Reznor issues a cease and desist to Fox News. Music Towers, 2007-10-25. [dostęp 2007-08-22]. (ang.).
- ↑ Trent Reznor: Updates from Trent. 2006-10-24. [dostęp 2007-08-22]. (ang.). Archiwizowany na The NIN Hotline.
- ↑ a b Michael Paoletta: Online Odyssey Stoking Interest In New NIN Album. Billboard, 2007-03-30. [dostęp 2007-05-20].
- ↑ Daniel Kreps: Nine Inch Nails' Trent Reznor Slams Records Labels for Sorry State of the Industry. 2007-05-14. [dostęp 2007-05-19].
- ↑ Trent Reznor: Updates from Trent. 2007-05-13. [dostęp 2007-08-22].
- ↑ Reznor Smashes UMG, Websites Write About It. 2007-05-17. [dostęp 2007-05-19].
- ↑ Asher Moses: Nails frontman urges fans to steal music. 2007-09-18. [dostęp 2007-09-18].
- ↑ Trent follows up on Universal AU. 2007-09-16. [dostęp 2007-09-18].
- ↑ Cohen, Jonathan: Nine Inch Nails Celebrates Free Agent Status. 2007-10-08. [dostęp 2007-10-08].
- ↑ Westhoff, Ben: Trent Reznor and Saul Williams discuss their new collaboration.... 2007-10-30. [dostęp 2007-10-31].
- ↑ Kreps, Daniel: Trent Reznor puts new NIN site on hold. 2007-11-20. [dostęp 2007-11-21].
- ↑ Universal's Legal Tangles With YouTube Kill Official Nine Inch Nails Fan Remix Site. 2007-11-26. [dostęp 2008-01-29].
- ↑ Nine Inch Nails. Discogs. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Doom Soundtrack. Soundtrack.net. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Full cast and crew for Quake (1996) (VG). IMDB. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Marc Laidlaw: The Egos at Id. Wired News, sierpień 1996. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Trent Reznor: Responses from Trent. Wired News, 3 grudnia 2004. [dostęp 28 listopada 2006]. (ang.).
- ↑ Current. Nine Inch Nails, 15 kwietnia 2005. [dostęp 26 sierpnia 2007]. (ang.).
- ↑ Closer to Closure?. The NIN Hotline, 12 grudnia 2005. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ Gold and Platinum database. Recording Industry Association of America. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Awards Database. Los Angeles Times. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
- ↑ 48th Annual Grammy Awards Nominee List. National Academy of Recording Arts and Sciences. [dostęp 7 grudnia 2006]. (ang.).
- ↑ 49th Annual Grammy Awards Nominee List. National Academy of Recording Arts and Sciences. [dostęp 23 lutego 2008]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- nin.com − oficjalna strona internetowa
- The Spiral − oficjalny fan club