The Velvet Underground

The Velvet Underground

The Velvet Underground (1966)
Pochodzenie	Stany Zjednoczone
Gatunek	rock eksperymentalny, indie rock, proto punk, rock alternatywny
Aktywność	1965–1973 1990–1994
Wydawnictwo	Verve MGM Atlantic Polydor Mercury Sire
Powiązania	Nico Theater of Ethernal Music
Skład
Lou Reed John Cale Sterling Morrison Maureen Tucker Nico Doug Yule Willie Alexander Angus Maclise Billy Yule Walt Powers Larry Estridge
Strona internetowa

The Velvet Underground, ok. 1968

The Velvet Underground – amerykańska grupa rockowa, będąca przedstawicielem awangardy rockowej i rocka eksperymentalnego.

Historia grupy

Historia zespołu zaczyna się w grupie The Primitives, zorganizowanej w 1964 roku tylko do nagrania singla Lou Reeda. Wszyscy muzycy tego kwartetu, czyli Lou Reed (gitara, wokal), John Cale (gitara basowa, wokal), Tony Conrad (gitara) i Walter De Maria (perkusja), wywodzili się z awangardowych kręgów nowojorskich. John Cale i Tony Conrad byli członkami radykalnego zespołu LaMonte'ego Younga The Theater of Ethernal Music, zwanego także The Dream Syndicate. Walter de Maria był już także znanym artystą i wkrótce stał się jednym z czołowych przedstawicieli minimalizmu. Reed i Cale wspólnie przeszli jeszcze przez efemeryczne grupy, aby w końcu w lutym 1965 roku założyć trio z gitarzystą Sterlingiem Morrisonem – The Warlocks. Niestety w kilka miesięcy później okazało się, że w San Francisco działa grupa o tej samej nazwie. Oba zespoły zmieniły więc nazwy: grupa nowojorska na The Falling Spikes, a Kalifornijczycy na The Grateful Dead. Jednak w grudniu, pod wpływem erotycznej powieści Reed z kolegami przybierają nazwę The Velvet Underground. Ich pierwszy koncert pod tą nazwą odbył się 11 grudnia 1965 roku w Summit High School Auditorium. Był to także ich pierwszy koncert z perkusistką Maureen Tucker. Miała ona zestaw perkusyjny za 50 dol. i grała na stojąco.

Jeszcze w tym samym miesiącu Andy Warhol, który potrzebował zespołu rockowego do swojego multimedialnego projektu zwanego Andy Warhol, Up-Tight wysłuchał ich koncertu w klubie The Cafe Bizarre i zespół został włączony w działalność The Factory. Współpraca Velvet Underground z Andym Warholem trwała około półtora roku. W styczniu do zespołu dołączono (na prośbę Warhola) wokalistkę i aktorkę Nico. Brali oni udział w serii multimedialnych programów składających się z kombinacji filmów Warhola, świateł Danny’ego Williamsa, muzyki Velvet Underground and Nico, tańców Gerarda Malangi i Edie Sedgwick, pokazów przezroczy, projekcji filmowych Paula Morrisseya, fotografii Billy’ego Linicha i Nata Finkelsteina.

Przez cały 1966 rok grupa występowała głównie w Nowym Jorku ale m.in. także w Los Angeles i San Francisco. 27 i 28 maja koncertowali w słynnej sali koncertowej Fillmore Auditorium (znanej także później jako Fillmore East). Na przełomie sierpnia i września 1966, zespół występował w ramach kolejnego projektu Warhola Exploding Plastic Inevitable. Pod koniec roku 1966 rozpoczęli serię koncertów w kilku stanach USA i w Kanadzie. Trwały one do 27 maja 1967 roku, gdy odeszła Nico, aby prowadzić karierę solową.

W marcu 1967 roku ukazał się ich pierwszy album The Velvet Underground & Nico, którego formalnym producentem był Warhol, ale prawdziwym – Tom Wilson. Ze względu na odmienność od ówczesnych standardów płyta nie przyniosła dużych zysków. Kontrowersyjna treść spowodowała niemal natychmiastowe wycofanie jej z wielu sklepów muzycznych. Wiele stacji radiowych odmówiło grania a czasopisma nie zamieszczały reklam. Klęska leżała też po stronie wydawnictwa Verve, któremu nie udało się wypromować płyty.

Po kolejnej serii koncertów (m.in. występy w słynnym klubie The Boston Tea Party w Bostonie), grupa wydała 30 stycznia 1968 roku drugi album White Light/White Heat. Kolejny brak komercyjnego sukcesu zmusił grupę do intensywnych tras koncertowych.

We wrześniu 1968 roku odszedł od grupy John Cale. Rozpoczął karierę solową i został producentem (Nico, The Stooges itd.). Na jego miejsce przyszedł basista, klawiszowiec i wokalista Doug Yule z zespołu Glass Menagerie. 4 października odbył się pierwszy koncert z jego udziałem w klubie La Cave w Cleveland.

W marcu 1969 roku zespół wydał swój trzeci album The Velvet Undeground i ruszył w długą serię występów. Ich plonem był dwupłytowy album Live 1969 wydany w kwietniu 1974 roku. W kwietniu 1970 roku Maureen Tucker wzięła przerwę na urodzenie dziecka. Grupa występowała jako trio – Yule został także perkusistą. Po dwóch miesiącach zaangażowali jako perkusistę młodszego brata Douga Youle'a – Billa Youle'a, który grał w zespole przez dwa miesiące do powrotu w październiku Maureen Tucker. Bill Youle wrócił do szkoły.

Od 24 czerwca do 28 sierpnia zespół występował w nowojorskim klubie The Max's Kansas City. Koncertowe nagrania z tego klubu zostały wydane 30 maja 1972 roku na albumie Live at Max's Kansas City. We wrześniu 1970 roku ukazał się ich album Loaded. Niestety, latem – przed ukazaniem się tej płyty – odszedł z zespołu Lou Reed. Po 2-letnim okresie przerwy rozpoczął karierę solową. W sierpniu 1970 roku został zastąpiony przez basistę i wokalistę Walta Powersa. Ten skład dotrwał do czerwca 1971 roku, gdy Powers spadł ze schodów i złamał szczękę. Na kilka koncertów został zastąpiony przez Larry’ego Estridge'a.

W sierpniu 1971 roku odszedł z zespołu Sterling Morrison, który po doktoracie z filozofii został profesorem na uniwersytecie w Teksasie. Zastąpił go Willie Alexander.

Grudzień 1971 roku to właściwie koniec istnienia zespołu. Doug Yule kontynuował karierę z nowymi muzykami i w lutym 1973 roku wydał swój solowy album Squeeze, pomyłkowo firmowany przez Velvet Underground.

Wspólne inicjatywy muzyków po rozwiązaniu grupy

• 29 stycznia 1972 roku John Cale, Lou Reed i Nico w klubie Bataclan w Paryżu
• 3 stycznia 1989 roku występ w składzie John Cale, Lou Reed i Maureen Tucker w Brooklyn Academy of Music, Brooklyn NY – Songs for Drella. Ukazała się płyta i wideo z tym programem poświęconym Warholowi.
• 15 czerwca 1990 roku John Cale, Lou Reed, Sterling Morrison i Maureen Tucker występują w Fondation Cartier w Jouy-En-Josas, Francja
• 20 lutego 1992 roku Lou Reed, Sterling Morrison i Maureen Tucker w Casino De Paris, Francja
• 5 grudnia 1992 roku John Cale, Lou Reed i Sterling Morrison na New York University.
• Czerwiec–lipiec 1993 roku, europejskie tournée w oryginalnym składzie: Lou Reed, John Cale, Sterling Morrison i Maureen Tucker. Wielka Brytania, Niemcy, Holandia, Czechy (w Pradze – zaproszenie od prez. Vaclava Havla), Francja, Szwajcaria, Dania, Włochy. Plonem jest podwójny album Live MCMXCIII oraz DVD Velvet Redux Live MCMXCIII
• 18 i 19 listopada 1994 John Cale, Sterling Morrison i Maureen Tucker w Andy Warhol Museum w Pittsburghu,
• 17 stycznia 1996 roku John Cale, Lou Reed i Maureen Tucker w The Waldorf Astoria w Nowym Jorku z okazji wprowadzenia grupy do Rockowego Panteonu Sławy (11th Rock and Roll Hall of Fame).

Muzycy

Lou Reed

• Lou Reed – gitara, śpiew, instrumenty klawiszowe
• John Cale – altówka, instrumenty klawiszowe, gitara basowa, śpiew
• Sterling Morrison – gitara, gitara basowa, śpiew
• Maureen Tucker – perkusja
• Nico – śpiew
• Doug Yule – gitara basowa, śpiew, instrumenty klawiszowe, gitara, perkusja
• Willie Alexander, ps. „Loco” – instrumenty klawiszowe, śpiew
• Angus Maclise – perkusja
• Billy Yule – perkusja
• Walt Powers – gitara basowa, śpiew
• Larry Estridge – gitara basowa

Dyskografia

Albumy

Oficjalne albumy studyjne

• The Velvet Underground and Nico ( marzec 1967 ) Verve 5008
• White Light/White Heat (styczeń 1968) Verve
• The Velvet Underground (marzec 1969) MGM SE 4617
• Loaded (wrzesień 1970) Cotillion 9034
• Squeeze (luty 1973) Polydor 2383 180 – solowy projekt Douga Yule'a pomyłkowo firmowany przez VU
• VU (luty 1985) Polygram 823 299
• Another View (1986) Polygram 829 405-1
• The Best of the Velvet Underground (1989) Polygram 841 164-2
• What Goes On (1993) – zawiera także nagrania koncertowe
• Peel Slowly and See (5 CD) (1995) Polydor 31452 7080-2 – zawiera także nagrania koncertowe
• Loaded: Fully Loaded Edition (1997) Rhino Atlantic R2 72563

Oficjalne albumy koncertowe

• Live at Max's Kansas City (maj 1972) Cotillion SD 9500
• Live 1969 (album VU) (kwiecień 1974) Mercury SRM 2-7504 (2LP)
• What Goes On (1993) – zawiera także nagrania studyjne
• Peel Slowly and See (1995) – zawiera także nagrania studyjne
• Bootleg Series, Volume 1: The Quine Tapes (3 CD) (2001) Polydor 314 589 067-2
• Live at Max's Kansas City (2004) – wydanie poszerzone
• Live MCMXCIII (październik 1993) Sire Warner Bros. 9 45464-2 – wersje 1-dyskowa (Warner Brothers 9332 45465-2) i 2-dyskowa (Warner Bros. 9362 45464-2)

Single

Jeśli nie zaznaczono rozmiaru, singiel jest 7-calowy

Single amerykańskie

• „Loop” (12. 1966) – 7-cal. jednostronna giętka płytka dołączona do magazynu Aspen No.3. Nowy Jork, Nowy Jork
• Bez tytułu (b.d.) – 7-cal. giętka płytka dołączona do Andy Warhol’s Index Book zawierająca dyskusję muzyków VU o tej książce na tle odtwarzanego pierwszego albumu VU. Zdjęcie na płytce przedstawia portret Lou Reeda
• „All Tomorrow’s Parties / I'll Be Your Mirror” (10.1966) Verve 10427
• „Sunday Morning / Femme Fatale” (12.1966) Verve 10466
• „White Light White Head / Here She Comes Now” (3.1968) Verve 10560
• „Here She Comes Now / I Heard Her Call My Name” (3.1968) Verve 10560 – (tylko promocyjny singiel, niewydany komercjalnie)
• „What Goes On Now / Jesus” (1969) MGM 14057
• „Who Loves the Sun / Oh Sweet Nuthin'” (1970) Cotillion 44107

Single brytyjskie

• „Who Loves the Sun / Sweet Jane” (4.1971) Atlantic 2091 088
• „Candy Says / Waiting for the Man / Run Run Run” (6.1973) MGM 2006 283
• „Sweet Jane / Rock and Roll” (8.1873) Atlantic K 10339
• „White Light White Heat / Heroin / Venus in Furs / Waiting for the Man” (12-cal.) (1981) Polydor POSPX 398
• „Heroin / Venus in Furs / Waiting for the Man / Run Run Run” (12-cal.)(10.1982) Polydor POSPX 603
• „Waiting for the Man / Heroin” (12-cal.) (3.1988) Old Gold OG 4049
• „Venus in Furs / All Tomorrow’s Parties” (12-cal.) Old Gold OG 4051 – „All Tomorrow’s Parties” jest wersją z alternatywnym miksowaniem
• „Venus in Furs / Waiting for the Man” (koncertowy) (2.1994) Warner Bros. W 0224 – także jako kasetowy singiel W 0224C
• „Venus in Furs / Sweet Jane / Heroin / Waiting for the Man” CD (2.1994) Warner Bros. W 0224CD

Wideografia

• Velvet Redux Live MCMXCIII

Bibliografia

• Clinton Heylin: All Yesterdays' Parties. The Velvet Underground in Print 1966–1971. Da Capo Press: Cambridge 2006. Str. 278 ISBN 0-306-81477-3
• Victor Bockris, Gerard Malanga: Up-tight. The Velvet Underground Story. Cooper Square Press: Nowy Jork 2003. Str. 144 ISBN 0-8154-1285-1

Linki zewnętrzne

• Strona The Velvet Underground. members.aol.com. [zarchiwizowane z tego adresu (1998-12-06)].