Muzykoterapia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Elementy sesji muzykoterapii: dodałam "artykulację" jako 7 element elementów muzyki
Linia 8: Linia 8:
[[Plik:USMC-05376.jpg|thumb|240px|Sesja muzykoterapii w Naval Medical Center w [[San Diego]] (2010)]]
[[Plik:USMC-05376.jpg|thumb|240px|Sesja muzykoterapii w Naval Medical Center w [[San Diego]] (2010)]]
Podstawowym środkiem oddziaływania w muzykoterapii jest [[dźwięk]] – [[Dźwięk (muzyka)|muzyka]], która często jest wyzwalaczem i katalizatorem przeżyć i [[Emocja|emocji]]. Ze względu na techniki stosowane obecnie w muzykoterapii zasadniczo wyróżnia się podział na:
Podstawowym środkiem oddziaływania w muzykoterapii jest [[dźwięk]] – [[Dźwięk (muzyka)|muzyka]], która często jest wyzwalaczem i katalizatorem przeżyć i [[Emocja|emocji]]. Ze względu na techniki stosowane obecnie w muzykoterapii zasadniczo wyróżnia się podział na:
* „muzykoterapię aktywną”, do której zalicza się oddziaływania angażujące „fizycznie” (jak śpiew, gra na instrumentach, ruch przy muzyce, improwizacja)
* „muzykoterapię aktywną”, do której zalicza się oddziaływania angażujące „fizycznie” (jak śpiew, gra na instrumentach, ruch przy muzyce, improwizacja);
* „muzykoterapię receptywną”, której podstawą jest słuchanie muzyki, relaksacja i wizualizacja.
* „muzykoterapię receptywną”, której podstawą jest słuchanie muzyki, relaksacja i wizualizacja.
Równolegle istnieje rozróżnienie, bazujące na metodach i podejściach:
Równolegle istnieje rozróżnienie, bazujące na metodach i podejściach:
* „muzyka w terapii” – muzyka stosowana jako element każdej sesji – istotny, jednak nie zawsze podstawowy; często stanowi tło lub uzupełnienie stosowanych technik psychoterapeutycznych czy ćwiczeń rehabilitacyjnych
* „muzyka w terapii” – muzyka stosowana jako element każdej sesji – istotny, jednak nie zawsze podstawowy; często stanowi tło lub uzupełnienie stosowanych technik psychoterapeutycznych czy ćwiczeń rehabilitacyjnych;
* „muzyka jako terapia” – postępowania, w których – w czasie każdej sesji – muzyce jest wyznaczane priorytetowe miejsce; uznaje się, że już sam kontakt z muzyką, jej odtwarzanie lub tworzenie ma znaczący walor terapeutyczny
* „muzyka jako terapia” – postępowania, w których – w czasie każdej sesji – muzyce jest wyznaczane priorytetowe miejsce; uznaje się, że już sam kontakt z muzyką, jej odtwarzanie lub tworzenie ma znaczący walor terapeutyczny.
Potocznie mianem muzykoterapii określa się niekiedy również [[Terapia zajęciowa|terapię zajęciową]], w której muzyka, śpiew, czy gra na instrumentach odgrywają podstawową rolę (przyjętym na świecie warunkiem nazywania takich zajęć „muzykoterapią” jest posiadanie przez osobę je prowadzącą odpowiednich kwalifikacji do wykonywania zawodu muzykoterapeuty).
Potocznie mianem muzykoterapii określa się niekiedy również [[Terapia zajęciowa|terapię zajęciową]], w której muzyka, śpiew, czy gra na instrumentach odgrywają podstawową rolę (przyjętym na świecie warunkiem nazywania takich zajęć „muzykoterapią” jest posiadanie przez osobę je prowadzącą odpowiednich kwalifikacji do wykonywania zawodu muzykoterapeuty).


W sesji muzykoterapii może uczestniczyć każda osoba, bez względu na poziom jej umiejętności muzycznych, stopień [[Niepełnosprawność ruchowa|niepełnosprawności ruchowej]] lub [[Niepełnosprawność intelektualna|intelektualnej]] (np. [[Otępienie|otępienie starcze]]{{r|Wosch}}) lub inny rodzaj zaburzeń. Przeciwwskazania odnoszą się jedynie do osób cierpiących na tzw. ''[[Padaczka#Przyczyny|epilepsję muzykogenną]]'' oraz w przypadkach ''[[Psychoza|ostrych stanów psychotycznych]]''.
W sesji muzykoterapii może uczestniczyć każda osoba, bez względu na poziom jej umiejętności muzycznych, stopień [[Niepełnosprawność ruchowa|niepełnosprawności ruchowej]] lub [[Niepełnosprawność intelektualna|intelektualnej]] (np. [[Otępienie|otępienie starcze]]<ref name="Wosch" />) lub inny rodzaj zaburzeń. Przeciwwskazania odnoszą się jedynie do osób cierpiących na tzw. ''[[Padaczka#Przyczyny|epilepsję muzykogenną]]'' oraz w przypadkach ''[[Psychoza|ostrych stanów psychotycznych]]''.


Dla terapeuty oraz dla efektywności terapii liczy się przede wszystkim sam proces, zaangażowanie uczestników. Z tego też względu śpiewu czy [[Improwizacja (muzyka)|improwizacji muzycznych]], powstających w czasie sesji muzykoterapii, nigdy nie ocenia się w kategoriach artystycznych czy estetycznych.
Dla terapeuty oraz dla efektywności terapii liczy się przede wszystkim sam proces, zaangażowanie uczestników. Z tego też względu śpiewu czy [[Improwizacja (muzyka)|improwizacji muzycznych]], powstających w czasie sesji muzykoterapii, nigdy nie ocenia się w kategoriach artystycznych czy estetycznych.
Linia 21: Linia 21:
== Modele muzykoterapii ==
== Modele muzykoterapii ==
Współcześnie na świecie istnieje kilka głównych modeli muzykoterapii, m.in.:
Współcześnie na świecie istnieje kilka głównych modeli muzykoterapii, m.in.:
* [[Muzykoterapia Nordoff-Robbins|muzykoterapia kreatywna]] (zwana również muzykoterapią Nordoff-Robbins{{r|Nordoff-Robbins}})
* [[Muzykoterapia Nordoff-Robbins|muzykoterapia kreatywna]] (zwana również muzykoterapią Nordoff-Robbins<ref name="Nordoff-Robbins" />)
* „Wizualizacja Kierowana z Muzyką” ([[język angielski|ang.]] ''Guided Imagery and Music''){{r|GIM}}
* „Wizualizacja Kierowana z Muzyką” ([[język angielski|ang.]] ''Guided Imagery and Music'')<ref name="GIM" />
* muzykoterapia improwizacyjna (np. w przypadkach [[Autyzm dziecięcy|autyzmu dziecięcego]]{{r|Autyzm}})
* muzykoterapia improwizacyjna (np. w przypadkach [[Autyzm dziecięcy|autyzmu dziecięcego]]<ref name="Autyzm" />)
* muzykoterapia zorientowana analitycznie{{r|Microanalysis}}
* muzykoterapia zorientowana analitycznie<ref name="Microanalysis" />
* muzykoterapia behawioralna
* muzykoterapia behawioralna


W Polsce najbardziej znane są metody:
W Polsce najbardziej znane są metody:
* „Portret Muzyczny” (E. Galińskiej){{r|Galińska}}
* „Portret Muzyczny” (E. Galińskiej)<ref name="Galińska" />
* „Mobilna Rekreacja Muzyczna” (M. Kierył){{r|MobilnaRM}}
* „Mobilna Rekreacja Muzyczna” (M. Kierył)<ref name="MobilnaRM" />


== Elementy sesji muzykoterapii ==
== Elementy sesji muzykoterapii ==
Linia 40: Linia 40:
* [[Tempo (muzyka)|agogika]] (tempo)
* [[Tempo (muzyka)|agogika]] (tempo)
* [[Harmonika (muzyka)|harmonia]] (współbrzmienie kilku dźwięków)
* [[Harmonika (muzyka)|harmonia]] (współbrzmienie kilku dźwięków)
⚫
Badania roli poszczególnych elementów były prowadzone od dawna. [[Hermann von Helmholtz|H. Helmholtz]]{{#tag:ref|[[Hermann von Helmholtz]] jest jedynym autorem książki ''On the Sensations of Tone - As a Physiological Basis for the Theory of Music'', której kolejne wydanie ukazało się w roku 2009<ref name="Helmholtz" />. Drugie wydanie angielskojęzyczne dostosował do potrzeb studentów muzyki [[Alexander John Ellis]]<ref name="Helmholtz&Co" />.|group="uwaga"}} i S. Gurney stwierdzili m.in. że<ref name="Bukowska" />:
* artykulacja
⚫
Badania roli poszczególnych elementów były prowadzone od dawna. [[Hermann von Helmholtz|H. Helmholtz]]{{#tag:ref|[[Hermann von Helmholtz]] jest jedynym autorem książki ''On the Sensations of Tone - As a Physiological Basis for the Theory of Music'', której kolejne wydanie ukazało się w roku 2009{{r|Helmholtz}}. Drugie wydanie angielskojęzyczne dostosował do potrzeb studentów muzyki [[Alexander John Ellis]]{{r|Helmholtz&Co}}.|group="uwaga"}} i S. Gurney stwierdzili m.in. że{{r|Bukowska}}:
* [[Skala durowa|tonacja majorowa]] wywołuje reakcje szczęścia, radości, rześkości itp., [[Skala molowa|minorowa]] – smutku, rozmarzenia ([[tonacja]] nie ma wpływu np. na [[podniecenie]], godność, pogodność)
* [[Skala durowa|tonacja majorowa]] wywołuje reakcje szczęścia, radości, rześkości itp., [[Skala molowa|minorowa]] – smutku, rozmarzenia ([[tonacja]] nie ma wpływu np. na [[podniecenie]], godność, pogodność)
* [[Wysokość dźwięku|dźwięki wysokie]] są odbierane jako radosne, a niskie – jako poważne, majestatyczne, godne
* [[Wysokość dźwięku|dźwięki wysokie]] są odbierane jako radosne, a niskie – jako poważne, majestatyczne, godne
* tempa [[Largo (muzyka)|largo]], [[Adagio (muzyka)|adagio]] i podobne najczęściej sprzyjają spokojowi, godności, odprężeniu, a tempa szybkie (np. [[Allegro (muzyka)|allegro]], ''vivo vivace'', ''presto'') – rześkości i aktywności
* tempa [[Largo (muzyka)|largo]], [[Adagio (muzyka)|adagio]] i podobne najczęściej sprzyjają spokojowi, godności, odprężeniu, a tempa szybkie (np. [[Allegro (muzyka)|allegro]], ''vivo vivace'', ''presto'') – rześkości i aktywności
* zależności [[Nastrój|nastroju]] od kierunku linii melodycznej precyzyjnie nie ustalono (obserwowane tendencje: linia zstępująca – pojawianie się odprężenia i pogody, linia wstępująca – nastrój godności i tajemniczości)
* zależności [[Nastrój|nastroju]] od kierunku linii melodycznej precyzyjnie nie ustalono (obserwowane tendencje: linia zstępująca – pojawianie się odprężenia i pogody, linia wstępująca – nastrój godności i tajemniczości)
* [[Harmonia (muzyka)|harmonia]] [[dysonans]]owa – pobudza i aktywizuje, a [[konsonans]]owa – sprzyja pogodzie ducha, odczuciom szczęścia, wdzięku i liryczności
* [[Harmonia (muzyka)|harmonia]] [[dysonans]]owa – pobudza i aktywizuje, a [[konsonans]]owa – sprzyja pogodzie ducha, odczuciom szczęścia, wdzięku i liryczności
* rytmy mocne, o powtarzającej się strukturze – sprzyjają energiczności i powadze, a rytmy spokojne uważa się za marzycielskie, wdzięczne (miękkie, szczęśliwe); podniecenia, satysfakcji i pogody nie udało się powiązać z charakterystycznymi strukturami rytmicznymi
* rytmy mocne, o powtarzającej się strukturze – sprzyjają energiczności i powadze, a rytmy spokojne uważa się za marzycielskie, wdzięczne (miękkie, szczęśliwe); podniecenia, satysfakcji i pogody nie udało się powiązać z charakterystycznymi strukturami rytmicznymi


== Cele muzykoterapii ==
== Cele muzykoterapii ==
Linia 53: Linia 52:
* [[dobrostan subiektywny|samopoczucie człowieka]]
* [[dobrostan subiektywny|samopoczucie człowieka]]
* napięcie mięśni
* napięcie mięśni
* [[Układ krwionośny człowieka|układ krążenia]], w chorobie wieńcowej serca muzykoterapia ma korzystny wpływ na ciśnienie tętnicze krwi, częstość akcji serca i oddechu, lęk (w szczególności w zawale mięśnia sercowego), jakość snu i dolegliwości bólowe{{r|bradt}}.
* [[Układ krwionośny człowieka|układ krążenia]], w chorobie wieńcowej serca muzykoterapia ma korzystny wpływ na ciśnienie tętnicze krwi, częstość akcji serca i oddechu, lęk (w szczególności w zawale mięśnia sercowego), jakość snu i dolegliwości bólowe<ref name="bradt" />.
* [[układ pokarmowy]] i [[układ oddechowy|oddechowy]]
* [[układ pokarmowy]] i [[układ oddechowy|oddechowy]]
* stopień odczuwania [[ból]]u (np. łagodzenie bólu w czasie zabiegów chirurgicznych, stomatologicznych, w położnictwie i ginekologii)
* stopień odczuwania [[ból]]u (np. łagodzenie bólu w czasie zabiegów chirurgicznych, stomatologicznych, w położnictwie i ginekologii)
* łagodzenie objawów [[Choroby psychosomatyczne|chorób psychosomatycznych]], ułatwianie [[Rehabilitacja medyczna|rehabilitacji]] [[Narząd ruchu|narządów ruchu]]
* łagodzenie objawów [[Choroby psychosomatyczne|chorób psychosomatycznych]], ułatwianie [[Rehabilitacja medyczna|rehabilitacji]] [[Narząd ruchu|narządów ruchu]]
* [[leczenie uzależnień]], muzykoterapia jest obiecującą metodą dla polepszenia uczestnictwa w [[Terapia grupowa|terapii grupowej]] pacjentów [[Uzależnienie|uzależnionych]]{{r|ding}}
* [[leczenie uzależnień]], muzykoterapia jest obiecującą metodą dla polepszenia uczestnictwa w [[Terapia grupowa|terapii grupowej]] pacjentów [[Uzależnienie|uzależnionych]]<ref name="ding" />
* w rehabilitacji po [[Udar mózgu|udarze mózgu]], muzykoterapia jest skuteczna jako leczenie wspomagające, stosowane w celu przywrócenia [[Kompetencje społeczne|funkcji społecznych]] i pełniejszego uczestniczenia w procesach rehabilitacji{{r|nayak}}
* w rehabilitacji po [[Udar mózgu|udarze mózgu]], muzykoterapia jest skuteczna jako leczenie wspomagające, stosowane w celu przywrócenia [[Kompetencje społeczne|funkcji społecznych]] i pełniejszego uczestniczenia w procesach rehabilitacji<ref name="nayak" />
* w postępowaniu [[Rehabilitacja medyczna|rehabilitacyjnym]] przy [[Afazja|afazji]] przydatna jest metoda wykorzystująca wykonywanie przez chorego [[Fraza (muzyka)|fraz muzycznych]]{{r|into}}{{r|alten}}
* w postępowaniu [[Rehabilitacja medyczna|rehabilitacyjnym]] przy [[Afazja|afazji]] przydatna jest metoda wykorzystująca wykonywanie przez chorego [[Fraza (muzyka)|fraz muzycznych]]<ref name="into" /><ref name="alten" />
* muzykoterapia może być przydatna w postępowaniu [[Rehabilitacja medyczna|rehabilitacyjnym]] przy [[otępienie|otępieniu]]{{r|han}}
* muzykoterapia może być przydatna w postępowaniu [[Rehabilitacja medyczna|rehabilitacyjnym]] przy [[otępienie|otępieniu]]<ref name="han" />
* w wyniku stosowania muzykoterapii stwierdzono polepszenie [[Nastrój|nastroju]]{{r|muz}} oraz [[Afekt|funkcji afektywnych]] i [[Kognitywistyka|kognitywnych]]{{r|kog}}
* w wyniku stosowania muzykoterapii stwierdzono polepszenie [[Nastrój|nastroju]]<ref name="muz" /> oraz [[Afekt|funkcji afektywnych]] i [[Kognitywistyka|kognitywnych]]<ref name="kog" />
* muzykoterapię stosuje się z powodzeniem w [[Zespół stresu pourazowego|zespole stresu pourazowego]]{{r|drums}}
* muzykoterapię stosuje się z powodzeniem w [[Zespół stresu pourazowego|zespole stresu pourazowego]]<ref name="drums" />



Celem terapii jest:
Celem terapii jest:
Linia 83: Linia 80:


== Profesjonalizacja muzykoterapii w Polsce ==
== Profesjonalizacja muzykoterapii w Polsce ==
W 2012 roku rozpoczęto [[Certyfikat|certyfikację]] muzykoterapeutów, prowadzoną przez powołane w tym celu [[Polskie Stowarzyszenie Muzykoterapeutów (PSMT)]]{{r|PSMT}}. Proces certyfikacji został opracowany i jest kierowany przez PSMT przy wsparciu Komisji Edukacji i Szkolenia Muzykoterapeutów Światowej Federacji Muzykoterapii (''World Federation of Music Therapy'', WFMT, ''Commission on Education and Training''){{r|WFMT|ec.europa}}. Ma na celu wyłonienie i rekomendowanie instytucjom państwowym, prywatnym, placówkom terapeutycznym, leczniczym, edukacyjnym muzykoterapeutów dobrze wykonujących swoją pracę. W skład Komisji Certyfikacyjnej, działającej zgodnie z regulaminem opublikowanym na stronie internetowej stowarzyszenia{{r|Certyfikat}}, wchodzą uznani specjaliści z zakresu muzykoterapii z Polski i zagranicy.
W 2012 roku rozpoczęto [[Certyfikat|certyfikację]] muzykoterapeutów, prowadzoną przez powołane w tym celu [[Polskie Stowarzyszenie Muzykoterapeutów (PSMT)]]<ref name="PSMT" />. Proces certyfikacji został opracowany i jest kierowany przez PSMT przy wsparciu Komisji Edukacji i Szkolenia Muzykoterapeutów Światowej Federacji Muzykoterapii (''World Federation of Music Therapy'', WFMT, ''Commission on Education and Training'')<ref name="WFMT" /><ref name="ec.europa" />. Ma na celu wyłonienie i rekomendowanie instytucjom państwowym, prywatnym, placówkom terapeutycznym, leczniczym, edukacyjnym muzykoterapeutów dobrze wykonujących swoją pracę. W skład Komisji Certyfikacyjnej, działającej zgodnie z regulaminem opublikowanym na stronie internetowej stowarzyszenia<ref name="Certyfikat" />, wchodzą uznani specjaliści z zakresu muzykoterapii z Polski i zagranicy.


== Uwagi ==
== Uwagi ==
Linia 89: Linia 86:


== Przypisy ==
== Przypisy ==
<references responsive>
{{Przypisy|
⚫
<ref name="alten">{{cytuj pismo |autor = Eckart Altenmüller and Gottfried Schlaug |tytuł = Apollo’s gift: new aspects of neurologic music therapy |url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4425943/ |czasopismo = Prog Brain Res. |wolumin = 217 |wydanie = |strony = 237–252 |data = 2015 |issn = |doi = 10.1016/bs.pbr.2014.11.029 |język = en |data dostępu = 2016-11-12}}</ref>
⚫
<ref name="Wosch">{{Cytuj książkę | autor = Thomas Wosch | tytuł = Musik und Alter in Therapie und Pflege: Grundlagen, Institutionen und Praxis der Musiktherapie im Alter und bei Demenz (informacje bibliograficzne) | wydawca = Kohlhammer Verlag | data = 2011 | id = {{ISBN|3170281763}}, {{ISBN|9783170281769}} | url = https://books.google.pl/books?id=kVhvDAAAQBAJ&dq=editions:ISBN3170281763&hl=pl}}</ref>
⚫
<ref name="Helmholtz&Co">{{Cytuj książkę | autor = [[Hermann von Helmholtz|Hermann L. F. Helmholtz]] , [[Alexander John Ellis]], [[Henry Margenau]] | tytuł = On the Sensations of Tone as a Physiological Basis for the Theory of Music... 2nd English Ed., Transl... Rev. and Corrected, Rendered Conformal to the 4th German Ed. of 1877... Especially Adapted to the Use of Music Students by Alexander J. Ellis | wydawca = Dover publications | data = 1954}}</ref>
⚫
<ref name="Helmholtz">{{Cytuj książkę | autor = Hermann L. F. Helmholtz | tytuł = On the Sensations of Tone - As a Physiological Basis for the Theory of Music | wydawca = Read Books | data = 2009}}</ref>
⚫
<ref name="Microanalysis">{{Cytuj książkę | autor = Thomas Wosch, Tony Wigram | tytuł = Microanalysis in Music Therapy: Methods, Techniques and Applications for Clinicians, Researchers, Educators and Students | wydawca = Jessica Kingsley Publishers | data = 2007 | url = https://books.google.pl/books?id=k_YPBQAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=pl&source=gbs_atb#v=onepage&q&f=false}}</ref>
<ref name="Bukowska">{{Cytuj stronę | url = http://arteterapia.pl/od-emocji-po-fizjologie-czyli-o-oddzialywaniu-muzyki-na-organizm-czlowieka/ | tytuł = Od emocji po fizjologię – czyli o oddziaływaniu muzyki na organizm człowieka | autor = Anna Bukowska | data = 2010-02-19 | praca = Od emocji po fizjologię – czyli o oddziaływaniu muzyki na organizm człowieka | opublikowany = Polskie Stowarzyszenie Terapii przez Sztukę | data dostępu = 2016-11-10}}</ref>
<ref name="Autyzm">{{Cytuj <!--| url = Ksenija Burić, Ana Katušić -->| tytuł = Zastosowanie muzykoterapii u dzieci z autyzmem | autor = Ksenija Burić, Ana Katušić | data = 31 grudnia 2011 | praca = Terapia przez Sztukę | opublikowany = Polskie Stowarzyszenie Terapii przez Sztukę | data dostępu = 2016-11-09}}</ref>
<ref name="Autyzm">{{Cytuj <!--| url = Ksenija Burić, Ana Katušić -->| tytuł = Zastosowanie muzykoterapii u dzieci z autyzmem | autor = Ksenija Burić, Ana Katušić | data = 31 grudnia 2011 | praca = Terapia przez Sztukę | opublikowany = Polskie Stowarzyszenie Terapii przez Sztukę | data dostępu = 2016-11-09}}</ref>
<ref name="bradt">{{cytuj pismo |autor = Joke Bradt, Cheryl Dileo, Noah Potvin |tytuł = Music for stress and anxiety reduction in coronary heart disease patients |czasopismo = Cochrane Database of Systematic Reviews |data = 28 December 2013 |wydawca = Cochrane Heart Group |doi = 10.1002/14651858.CD006577.pub3 |data dostępu = 2016-11-09}}</ref>
<ref name="GIM">{{Cytuj stronę | url = http://www.gim-trainings.com/about.html | tytuł = Guided Imagery and Music (GIM) | autor = prof. dr. Gina Kaestele | praca = Informacyjna strona internetowa | opublikowany = gim-trainings.com | język = en | data dostępu = 2016-11-09 | archiwum = https://web.archive.org/web/20170430162642/http://www.gim-trainings.com/about.html | zarchiwizowano = 2017-04-30 }}</ref>
<ref name="Nordoff-Robbins">{{Cytuj stronę | url = https://www.nordoff-robbins.org.uk/ | tytuł = Nordoff Robbins Music Therapy | praca = Strona internetowa Nordoff Robbins Centre | język = en | data dostępu = 2016-11-09}}</ref>
<ref name="Bukowska">{{cytuj stronę |url = http://arteterapia.pl/od-emocji-po-fizjologie-czyli-o-oddzialywaniu-muzyki-na-organizm-czlowieka/ |tytuł = Od emocji po fizjologię – czyli o oddziaływaniu muzyki na organizm człowieka |autor = Anna Bukowska |data = 2010-02-19 |praca = Od emocji po fizjologię – czyli o oddziaływaniu muzyki na organizm człowieka |opublikowany = Polskie Stowarzyszenie Terapii przez Sztukę |data dostępu = 2016-11-10}}</ref>
<ref name="PSMT">{{Cytuj stronę | url = http://arteterapia.pl/polskie-stowarzyszenie-muzykoterapeutow/ | tytuł = Polskie Stowarzyszenie Muzykoterapeutów | autor = admin | praca = Strona internetowa Terapia przez Sztukę | opublikowany = Polskie Stowarzyszenie Terapii Przez Sztukę | język = pl | data dostępu = 2015-10-17}}</ref>
<ref name="Certyfikat">{{cytuj stronę |url = http://arteterapia.pl/regulamin-certyfikacji/ |tytuł = Regulamin przyznawania Certyfikatu Muzykoterapeuty Polskiego Stowarzyszenia Muzykoterapeutów |autor = admin |praca = Strona internetowa Terapia przez Sztukę |opublikowany = Polskie Stowarzyszenie Terapii Przez Sztukę |język = pl |data dostępu = 2015-10-17}}</ref>
⚫
<ref name="ding">{{cytuj pismo |autor = Dingle GA, Gleadhill L, Baker FA |tytuł = Can music therapy engage patients in group cognitive behaviour therapy for substance abuse treatment? |url = https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/09595230701829371?scroll=top&needAccess=true |czasopismo = Drug and Alcohol Review |wolumin = 27 |wydanie = |strony = 190–196 |data = March 2008 |issn = |doi = 10.1080/09595230701829371 |język = en |data dostępu = 2016-11-11}}</ref>
⚫
<ref name="Certyfikat">{{Cytuj stronę | url = http://arteterapia.pl/regulamin-certyfikacji/ | tytuł = Regulamin przyznawania Certyfikatu Muzykoterapeuty Polskiego Stowarzyszenia Muzykoterapeutów | autor = admin | praca = Strona internetowa Terapia przez Sztukę | opublikowany = Polskie Stowarzyszenie Terapii Przez Sztukę | język = pl | data dostępu = 2015-10-17}}</ref>
⚫
<ref name="drums">{{cytuj pismo |nazwisko = Bensimon |imię = Moshe |nazwisko2 = Amir |imię2 = Dorit |nazwisko3 = Wolf |imię3 = Yuval |tytuł = Drumming through trauma: Music therapy with post-traumatic soldiers |url = http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0197455607000883|czasopismo = The Arts in Psychotherapy |wolumin = 35 |numer = 1 |strony = 34–48 |data = 2008 |doi = 10.1016/j.aip.2007.09.002}}</ref>
<ref name="Galińska">{{Cytuj stronę | url = http://www.ujk.edu.pl/strony/Izabela.Debicka/ | tytuł = Muzykoterapia. muzykoprofilaktyka i muzykoterapia w leczeniu nerwic dziecięcych | autor = Izabela Dębicka | praca = Strona internetowa [[Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach|Uniwersytetu Kochanowskiego]] w [[Kielce|Kielcach]] | opublikowany = www.ujk.edu.pl | data dostępu = 2015-10-17 | archiwum = https://web.archive.org/web/20130904224001/http://www.ujk.edu.pl/strony/Izabela.Debicka/ | zarchiwizowano = 2013-09-04 }}</ref>
<ref name="MobilnaRM">{{Cytuj stronę | url = http://www.etins.nazwa.pl/wszgrit/logopedicus/logopedicus.edu.pl/publikacje/Mobilna_Rekreacja_Muzyczna.doc | tytuł = Mobilna Rekreacja Muzyczna – teoria i praktyka | autor = Anna Dróżdż | opublikowany = www.etins.nazwa.pl | data dostępu = 2015-10-18 | archiwum = https://web.archive.org/web/20160310005234/http://www.etins.nazwa.pl/wszgrit/logopedicus/logopedicus.edu.pl/publikacje/Mobilna_Rekreacja_Muzyczna.doc | zarchiwizowano = 2016-03-10 }}</ref>
<ref name="ec.europa">{{cytuj stronę |url = http://ec.europa.eu/education/ |tytuł = Education and training |praca = European Commission |opublikowany = ec.europa.eu |data dostępu = 2015-10-18}}</ref>
<ref name="WFMT">{{Cytuj stronę | url = http://www.musictherapyworld.net/WFMT/Home.html | tytuł = World Federation of Music Therapy (WFMT) | praca = Strona internetowa WFTM | opublikowany = www.musictherapyworld.net | język = en | data dostępu = 2015-10-18}}</ref>
<ref name="Galińska">{{cytuj stronę |url = http://www.ujk.edu.pl/strony/Izabela.Debicka/ |tytuł = Muzykoterapia. muzykoprofilaktyka i muzykoterapia w leczeniu nerwic dziecięcych |autor = Izabela Dębicka |praca = Strona internetowa [[Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach|Uniwersytetu Kochanowskiego]] w [[Kielce|Kielcach]] |opublikowany = www.ujk.edu.pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20130904224001/http://www.ujk.edu.pl/strony/Izabela.Debicka/ |zarchiwizowano = 2013-09-04 |data dostępu = 2015-10-17}}</ref>
<ref name="ec.europa">{{Cytuj stronę | url = http://ec.europa.eu/education/ | tytuł = Education and training | praca = European Commission | opublikowany = ec.europa.eu | data dostępu = 2015-10-18}}</ref>
<ref name="GIM">{{cytuj stronę |url = http://www.gim-trainings.com/about.html |tytuł = Guided Imagery and Music (GIM) |autor = prof. dr. Gina Kaestele |praca = Informacyjna strona internetowa |opublikowany = gim-trainings.com |język = en |archiwum = https://web.archive.org/web/20170430162642/http://www.gim-trainings.com/about.html |zarchiwizowano = 2017-04-30 |data dostępu = 2016-11-09}}</ref>
<ref name="bradt">{{Cytuj pismo | tytuł = Music for stress and anxiety reduction in coronary heart disease patients | autor = Joke Bradt, Cheryl Dileo, Noah Potvin | data = 28 December 2013 | wydawca= Cochrane Heart Group | czasopismo= Cochrane Database of Systematic Reviews | doi= 10.1002/14651858.CD006577.pub3 | data dostępu = 2016-11-09}}</ref>
<ref name="han">{{cytuj pismo |autor = Han JW, Lee H, Hong JW et al |tytuł = Multimodal Cognitive Enhancement Therapy for Patients with Mild Cognitive Impairment and Mild Dementia: A Multi- Center, Randomized, Controlled, Double-Blind, Crossover Trial |czasopismo = Journal of Alzheimer’s Disease |pmid = 27802233 |wolumin = |wydanie = |strony = |data = 2016 |issn = |doi = 10.3233/JAD-160619 |język = en |data dostępu = 2016-11-13}}</ref>
⚫
<ref name="Helmholtz">{{cytuj książkę |autor = Hermann L. F. Helmholtz |tytuł = On the Sensations of Tone – As a Physiological Basis for the Theory of Music |wydawca = Read Books |data = 2009}}</ref>
⚫
<ref name="ding">{{Cytuj pismo |autor =Dingle GA, Gleadhill L, Baker FA | tytuł = Can music therapy engage patients in group cognitive behaviour therapy for substance abuse treatment?| url =https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/09595230701829371?scroll=top&needAccess=true | czasopismo = Drug and Alcohol Review | wolumin = 27| wydanie = | strony = 190 – 196| data = March 2008| issn = | doi = 10.1080/09595230701829371| język = en| data dostępu = 2016-11-11}}</ref>
⚫
<ref name="Helmholtz&Co">{{cytuj książkę |autor = [[Hermann von Helmholtz|Hermann L. F. Helmholtz]], [[Alexander John Ellis]], [[Henry Margenau]] |tytuł = On the Sensations of Tone as a Physiological Basis for the Theory of Music... 2nd English Ed., Transl... Rev. and Corrected, Rendered Conformal to the 4th German Ed. of 1877... Especially Adapted to the Use of Music Students by Alexander J. Ellis |wydawca = Dover publications |data = 1954}}</ref>
<ref name="nayak">{{Cytuj pismo |autor =Sangeetha Nayak, Barbara L. Wheeler, Samuel C. Shiflett, Sandra Agostinelli | tytuł = Effect of Music Therapy on Mood and Social Interaction Among Individuals With Acute Traumatic Brain Injury and Stroke | url = http://psycnet.apa.org/journals/rep/45/3/274/| czasopismo = Rehabilitation Psychology | wolumin = 45 | wydanie = 3| strony = 274-283| data = 2000| issn = | doi = 10.1037/0090-5550.45.3.274| język = en| data dostępu = 2016-11-11}}</ref>
<ref name="into">{{Cytuj pismo |autor =Ken-ichi Tabei, Masayuki Satoh, Chizuru Nakano et al. | tytuł = Improved Neural processing efficiency in a Chronic aphasia patient Following Melodic Intonation therapy: a Neuropsychological and Functional MRI study | url = http://journal.frontiersin.org/article/10.3389/fneur.2016.00148/full| czasopismo = Frontiers in Neurology | wolumin = 45 | wydanie = 3| strony = 274-283| data = 19 September 2016 | issn = | doi = 10.3389/fneur.2016.00148| język = en| data dostępu = 2016-11-12}}</ref>
<ref name="into">{{cytuj pismo |autor = Ken-ichi Tabei, Masayuki Satoh, Chizuru Nakano et al |tytuł = Improved Neural processing efficiency in a Chronic aphasia patient Following Melodic Intonation therapy: a Neuropsychological and Functional MRI study |url = http://journal.frontiersin.org/article/10.3389/fneur.2016.00148/full |czasopismo = Frontiers in Neurology |wolumin = 45 |wydanie = 3 |strony = 274–283 |data = 19 September 2016 |issn = |doi = 10.3389/fneur.2016.00148 |język = en |data dostępu = 2016-11-12}}</ref>
⚫
<ref name="kog">{{cytuj pismo |nazwisko = Ehud Bodner, Iulian Iancu, Avi Gilboa et al. |imię = |tytuł = Finding words for emotions: The reactions of patients with major depressive disorder towards various musical excerpts |url = http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0197455606001134|czasopismo = The Arts in Psychotherapy |wolumin = 34 |numer = 2 |strony = 142–150 |data = 2007 |doi = 10.1016/j.aip.2006.12.002}}</ref>

⚫
<ref name="Microanalysis">{{cytuj książkę |autor = Thomas Wosch, Tony Wigram |tytuł = Microanalysis in Music Therapy: Methods, Techniques and Applications for Clinicians, Researchers, Educators and Students |url = https://books.google.pl/books?id=k_YPBQAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=pl&source=gbs_atb#v=onepage&q&f=false|wydawca = Jessica Kingsley Publishers |data = 2007}}</ref>
<ref name="alten">{{Cytuj pismo |autor =Eckart Altenmüller and Gottfried Schlaug | tytuł = Apollo’s gift: new aspects of neurologic music therapy
<ref name="MobilnaRM">{{cytuj stronę |url = http://www.etins.nazwa.pl/wszgrit/logopedicus/logopedicus.edu.pl/publikacje/Mobilna_Rekreacja_Muzyczna.doc |tytuł = Mobilna Rekreacja Muzyczna – teoria i praktyka |autor = Anna Dróżdż |opublikowany = www.etins.nazwa.pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20160310005234/http://www.etins.nazwa.pl/wszgrit/logopedicus/logopedicus.edu.pl/publikacje/Mobilna_Rekreacja_Muzyczna.doc |zarchiwizowano = 2016-03-10 |data dostępu = 2015-10-18}}</ref>
⚫
| url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4425943/| czasopismo = Prog Brain Res. | wolumin = 217 | wydanie = | strony = 237–252| data = 2015 | issn = | doi = 10.1016/bs.pbr.2014.11.029| język = en| data dostępu = 2016-11-12}}</ref>
⚫
<ref name="muz">{{cytuj pismo |nazwisko = Anna Maratos, Christian Gold, Xu Wang et al. |imię = |tytuł = Music therapy for depression |url = http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD004517.pub2/pdf|czasopismo = Cochrane Database of Systematic Reviews |wolumin = |strony = 1059–1066 |data = 23 January 2008 |doi = 10.1002/14651858.CD004517.pub2}}</ref>
<ref name="han">{{Cytuj pismo |autor =Han JW, Lee H, Hong JW et al.| tytuł = Multimodal Cognitive Enhancement Therapy for Patients with Mild Cognitive Impairment and Mild Dementia: A Multi- Center, Randomized, Controlled, Double-Blind, Crossover Trial
| pmid =27802233 | czasopismo = Journal of Alzheimer's Disease| wolumin = | wydanie = | strony = | data = 2016 | issn = | doi = 10.3233/JAD-160619 | język = en| data dostępu = 2016-11-13}}</ref>
<ref name="nayak">{{cytuj pismo |autor = Sangeetha Nayak, Barbara L. Wheeler, Samuel C. Shiflett, Sandra Agostinelli |tytuł = Effect of Music Therapy on Mood and Social Interaction Among Individuals With Acute Traumatic Brain Injury and Stroke |url = http://psycnet.apa.org/journals/rep/45/3/274/ |czasopismo = Rehabilitation Psychology |wolumin = 45 |wydanie = 3 |strony = 274–283 |data = 2000 |issn = |doi = 10.1037/0090-5550.45.3.274 |język = en |data dostępu = 2016-11-11}}</ref>
<ref name="Nordoff-Robbins">{{cytuj stronę |url = https://www.nordoff-robbins.org.uk/ |tytuł = Nordoff Robbins Music Therapy |praca = Strona internetowa Nordoff Robbins Centre |język = en |data dostępu = 2016-11-09}}</ref>

⚫
<ref name="PSMT">{{cytuj stronę |url = http://arteterapia.pl/polskie-stowarzyszenie-muzykoterapeutow/ |tytuł = Polskie Stowarzyszenie Muzykoterapeutów |autor = admin |praca = Strona internetowa Terapia przez Sztukę |opublikowany = Polskie Stowarzyszenie Terapii Przez Sztukę |język = pl |data dostępu = 2015-10-17}}</ref>
⚫
<ref name="muz">{{cytuj pismo | nazwisko = Anna Maratos, Christian Gold, Xu Wang et al. | imię = | nazwisko2 = | imię2 = | tytuł = Music therapy for depression | czasopismo = Cochrane Database of Systematic Reviews| wolumin = | strony = 1059-1066 | data = 23 January 2008 | doi = 10.1002/14651858.CD004517.pub2| wydawca = | url = http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD004517.pub2/pdf}}</ref>
<ref name="WFMT">{{cytuj stronę |url = http://www.musictherapyworld.net/WFMT/Home.html |tytuł = World Federation of Music Therapy (WFMT) |praca = Strona internetowa WFTM |opublikowany = www.musictherapyworld.net |język = en |data dostępu = 2015-10-18}}</ref>

⚫
<ref name="Wosch">{{Cytuj książkę |autor = Thomas Wosch |tytuł = Musik und Alter in Therapie und Pflege: Grundlagen, Institutionen und Praxis der Musiktherapie im Alter und bei Demenz (informacje bibliograficzne) |url = https://books.google.pl/books?id=kVhvDAAAQBAJ&dq=editions:ISBN3170281763&hl=pl|wydawca = Kohlhammer Verlag |data = 2011 |id = {{ISBN|3170281763}}, {{ISBN|9783170281769}}}}</ref>
⚫
<ref name="kog">{{cytuj pismo | nazwisko = Ehud Bodner, Iulian Iancu, Avi Gilboa et al. | imię = | nazwisko2 = | imię2 = | tytuł = Finding words for emotions: The reactions of patients with major depressive disorder towards various musical excerpts
</references>
| czasopismo = The Arts in Psychotherapy| wolumin = 34 | numer= 2 | strony = 142–150| data = 2007 | doi = 10.1016/j.aip.2006.12.002| wydawca = | url = http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0197455606001134}}</ref>

⚫
<ref name="drums">{{cytuj pismo |imię=Moshe |nazwisko=Bensimon|imię2=Dorit |nazwisko2= Amir|imię3=Yuval |nazwisko3=Wolf| tytuł = Drumming through trauma: Music therapy with post-traumatic soldiers | czasopismo = The Arts in Psychotherapy| wolumin = 35 | numer= 1 | strony = 34–48| data = 2008 | doi = 10.1016/j.aip.2007.09.002| wydawca = | url = http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0197455607000883}}</ref>
}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* ''Wprowadzenie do muzykoterapii'', Ludwika Konieczna-Nowak (Impuls, Kraków 2013).
* ''Wprowadzenie do muzykoterapii'', Ludwika Konieczna-Nowak (Impuls, Kraków 2013).
* ''Podstawy muzykoterapii'', [[Krzysztof Stachyra (red.)]], (Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012).
* ''Podstawy muzykoterapii'', [[Krzysztof Stachyra (red.)]] (Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012).
* ''Modele, metody i podejścia w muzykoterapii'', [[Krzysztof Stachyra (red.)]], (Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012).
* ''Modele, metody i podejścia w muzykoterapii'', [[Krzysztof Stachyra (red.)]] (Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012).
* ''Terapia muzyką w pracy z dziećmi niepełnosprawnymi. Historia, metoda i praktyka'', [[Paul Nordoff, Clive Robbins]] (Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków 2008).
* ''Terapia muzyką w pracy z dziećmi niepełnosprawnymi. Historia, metoda i praktyka'', [[Paul Nordoff, Clive Robbins]] (Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków 2008).
* ''Muzykoterapia i wizualizacja w rozwijaniu kompetencji emocjonalnych studentów pedagogiki'', [[Krzysztof Stachyra]] (Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009).
* ''Muzykoterapia i wizualizacja w rozwijaniu kompetencji emocjonalnych studentów pedagogiki'', [[Krzysztof Stachyra]] (Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009).
* ''Wstęp do nauki o muzykoterapii'', [[Tadeusz Natanson (muzyk)|Tadeusz Natanson]] (Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1978).
* ''Wstęp do nauki o muzykoterapii'', [[Tadeusz Natanson (muzyk)|Tadeusz Natanson]] (Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1978).
* ''Muzykoterapia i terapia przez sztuki plastyczne w piśmiennictwie polskojęzycznym'' [[Krzysztof Stachyra, Ewa Grudziewska]] (Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007).
* ''Muzykoterapia i terapia przez sztuki plastyczne w piśmiennictwie polskojęzycznym'' [[Krzysztof Stachyra, Ewa Grudziewska]] (Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007).
* ''[http://arteterapia.pl/podobienstwa-i-roznice-miedzy-muzykoterapia-i-edukacja-muzyczna/ Podobieństwa i różnice między muzykoterapią i edukacją muzyczną]'', [[Krzysztof Stachyra]] „Terapia przez Sztukę” nr 1/2009, s. 3-6.
* ''[http://arteterapia.pl/podobienstwa-i-roznice-miedzy-muzykoterapia-i-edukacja-muzyczna/ Podobieństwa i różnice między muzykoterapią i edukacją muzyczną]'', [[Krzysztof Stachyra]] „Terapia przez Sztukę” nr 1/2009, s. 3–6.


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}

Wersja z 12:04, 21 cze 2022

Louis Gallait, „Moc muzyki” (1860)

Muzykoterapia – dziedzina posługująca się muzyką lub jej elementami w celu przywracania zdrowia lub poprawy funkcjonowania osób z różnorodnymi problemami natury emocjonalnej, fizycznej lub umysłowej (np. zaburzenia depresyjne, zaburzenia nerwicowe, zaburzenie osobowości; zob. też psychopatologia, dobrostan subiektywny). Tradycje stosowania muzyki w terapii sięgają już czasów plemiennych, kiedy szaman w czasie rytuałów leczniczych stosował śpiew, grę na instrumentach i taniec (zob. ekstaza w religiach naturalnych). Obecnie jest to dziedzina oparta na podstawach naukowych, w której muzykoterapeuta w procesie kształcenia musi przyswoić wiedzę z zakresu wielu dyscyplin naukowych (m.in. psychologia, medycyna, pedagogika, psychoterapia).

Środki oddziaływania

Szaman grający na siku
Sesja muzykoterapii w Naval Medical Center w San Diego (2010)

Podstawowym środkiem oddziaływania w muzykoterapii jest dźwięk – muzyka, która często jest wyzwalaczem i katalizatorem przeżyć i emocji. Ze względu na techniki stosowane obecnie w muzykoterapii zasadniczo wyróżnia się podział na:

  • „muzykoterapię aktywną”, do której zalicza się oddziaływania angażujące „fizycznie” (jak śpiew, gra na instrumentach, ruch przy muzyce, improwizacja);
  • „muzykoterapię receptywną”, której podstawą jest słuchanie muzyki, relaksacja i wizualizacja.

Równolegle istnieje rozróżnienie, bazujące na metodach i podejściach:

  • „muzyka w terapii” – muzyka stosowana jako element każdej sesji – istotny, jednak nie zawsze podstawowy; często stanowi tło lub uzupełnienie stosowanych technik psychoterapeutycznych czy ćwiczeń rehabilitacyjnych;
  • „muzyka jako terapia” – postępowania, w których – w czasie każdej sesji – muzyce jest wyznaczane priorytetowe miejsce; uznaje się, że już sam kontakt z muzyką, jej odtwarzanie lub tworzenie ma znaczący walor terapeutyczny.

Potocznie mianem muzykoterapii określa się niekiedy również terapię zajęciową, w której muzyka, śpiew, czy gra na instrumentach odgrywają podstawową rolę (przyjętym na świecie warunkiem nazywania takich zajęć „muzykoterapią” jest posiadanie przez osobę je prowadzącą odpowiednich kwalifikacji do wykonywania zawodu muzykoterapeuty).

W sesji muzykoterapii może uczestniczyć każda osoba, bez względu na poziom jej umiejętności muzycznych, stopień niepełnosprawności ruchowej lub intelektualnej (np. otępienie starcze[1]) lub inny rodzaj zaburzeń. Przeciwwskazania odnoszą się jedynie do osób cierpiących na tzw. epilepsję muzykogenną oraz w przypadkach ostrych stanów psychotycznych.

Dla terapeuty oraz dla efektywności terapii liczy się przede wszystkim sam proces, zaangażowanie uczestników. Z tego też względu śpiewu czy improwizacji muzycznych, powstających w czasie sesji muzykoterapii, nigdy nie ocenia się w kategoriach artystycznych czy estetycznych.

Modele muzykoterapii

Współcześnie na świecie istnieje kilka głównych modeli muzykoterapii, m.in.:

W Polsce najbardziej znane są metody:

  • „Portret Muzyczny” (E. Galińskiej)[6]
  • „Mobilna Rekreacja Muzyczna” (M. Kierył)[7]

Elementy sesji muzykoterapii

Przebieg sesji muzykoterapii zależny jest przede wszystkim od osoby, z którą muzykoterapeuta pracuje, jej potrzeb, problemów i deficytów, celu oraz zastosowanego modelu muzykoterapii.

Elementy muzyki

Badania roli poszczególnych elementów były prowadzone od dawna. H. Helmholtz[a] i S. Gurney stwierdzili m.in. że[10]:

  • tonacja majorowa wywołuje reakcje szczęścia, radości, rześkości itp., minorowa – smutku, rozmarzenia (tonacja nie ma wpływu np. na podniecenie, godność, pogodność)
  • dźwięki wysokie są odbierane jako radosne, a niskie – jako poważne, majestatyczne, godne
  • tempa largo, adagio i podobne najczęściej sprzyjają spokojowi, godności, odprężeniu, a tempa szybkie (np. allegro, vivo vivace, presto) – rześkości i aktywności
  • zależności nastroju od kierunku linii melodycznej precyzyjnie nie ustalono (obserwowane tendencje: linia zstępująca – pojawianie się odprężenia i pogody, linia wstępująca – nastrój godności i tajemniczości)
  • harmonia dysonansowa – pobudza i aktywizuje, a konsonansowa – sprzyja pogodzie ducha, odczuciom szczęścia, wdzięku i liryczności
  • rytmy mocne, o powtarzającej się strukturze – sprzyjają energiczności i powadze, a rytmy spokojne uważa się za marzycielskie, wdzięczne (miękkie, szczęśliwe); podniecenia, satysfakcji i pogody nie udało się powiązać z charakterystycznymi strukturami rytmicznymi

Cele muzykoterapii

Muzyka wpływa na:

Celem terapii jest:

  • uspokojenie, rozluźnienie
  • poznanie (cel dydaktyczno-poznawczy)
  • zabawa
  • poznanie siebie nawzajem
  • oddziaływanie kulturotwórcza
  • wytworzenie za pośrednictwem muzyki równowagi pomiędzy sferą przeżyć emocjonalnych a procesami fizjologicznymi

Funkcje muzykoterapii

  • muzyka pozwala na docieranie do głęboko ukrytych konfliktów oraz wydobywa i aktywizuje emocje
  • poprawa nastroju uczestnika oraz realizacja ćwiczeń zaburzonych sfer psychicznych
  • dostarczenie pozytywnych przeżyć uczestnikowi
  • pozwala na specyficzne doznania, mogące doprowadzić do głębszego zainteresowania muzyką
  • wspólne przeżywanie pozytywnych emocji daje szansę na przełamanie barier nieśmiałości, rozładowanie napięcia
  • stwarzanie okazji do zabawy

Profesjonalizacja muzykoterapii w Polsce

W 2012 roku rozpoczęto certyfikację muzykoterapeutów, prowadzoną przez powołane w tym celu Polskie Stowarzyszenie Muzykoterapeutów (PSMT)[20]. Proces certyfikacji został opracowany i jest kierowany przez PSMT przy wsparciu Komisji Edukacji i Szkolenia Muzykoterapeutów Światowej Federacji Muzykoterapii (World Federation of Music Therapy, WFMT, Commission on Education and Training)[21][22]. Ma na celu wyłonienie i rekomendowanie instytucjom państwowym, prywatnym, placówkom terapeutycznym, leczniczym, edukacyjnym muzykoterapeutów dobrze wykonujących swoją pracę. W skład Komisji Certyfikacyjnej, działającej zgodnie z regulaminem opublikowanym na stronie internetowej stowarzyszenia[23], wchodzą uznani specjaliści z zakresu muzykoterapii z Polski i zagranicy.

Uwagi

  1. ↑ Hermann von Helmholtz jest jedynym autorem książki On the Sensations of Tone - As a Physiological Basis for the Theory of Music, której kolejne wydanie ukazało się w roku 2009[8]. Drugie wydanie angielskojęzyczne dostosował do potrzeb studentów muzyki Alexander John Ellis[9].

Przypisy

  1. ↑ Thomas Wosch: Musik und Alter in Therapie und Pflege: Grundlagen, Institutionen und Praxis der Musiktherapie im Alter und bei Demenz (informacje bibliograficzne). Kohlhammer Verlag, 2011. ISBN 3-17-028176-3, ISBN 978-3-17-028176-9.
  2. ↑ Nordoff Robbins Music Therapy. [w:] Strona internetowa Nordoff Robbins Centre [on-line]. [dostęp 2016-11-09]. (ang.).
  3. ↑ prof. dr. Gina Kaestele: Guided Imagery and Music (GIM). [w:] Informacyjna strona internetowa [on-line]. gim-trainings.com. [dostęp 2016-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-30)]. (ang.).
  4. ↑ Ksenija Burić, Ana Katušić, Zastosowanie muzykoterapii u dzieci z autyzmem, [w:] Terapia przez Sztukę [online], Polskie Stowarzyszenie Terapii przez Sztukę, 31 grudnia 2011 [dostęp 2016-11-09].
  5. ↑ Thomas Wosch, Tony Wigram: Microanalysis in Music Therapy: Methods, Techniques and Applications for Clinicians, Researchers, Educators and Students. Jessica Kingsley Publishers, 2007.
  6. ↑ Izabela Dębicka: Muzykoterapia. muzykoprofilaktyka i muzykoterapia w leczeniu nerwic dziecięcych. [w:] Strona internetowa Uniwersytetu Kochanowskiego w Kielcach [on-line]. www.ujk.edu.pl. [dostęp 2015-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-04)].
  7. ↑ Anna Dróżdż: Mobilna Rekreacja Muzyczna – teoria i praktyka. www.etins.nazwa.pl. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-10)].
  8. ↑ Hermann L. F. Helmholtz: On the Sensations of Tone – As a Physiological Basis for the Theory of Music. Read Books, 2009.
  9. ↑ Hermann L. F. Helmholtz, Alexander John Ellis, Henry Margenau: On the Sensations of Tone as a Physiological Basis for the Theory of Music... 2nd English Ed., Transl... Rev. and Corrected, Rendered Conformal to the 4th German Ed. of 1877... Especially Adapted to the Use of Music Students by Alexander J. Ellis. Dover publications, 1954.
  10. ↑ Anna Bukowska: Od emocji po fizjologię – czyli o oddziaływaniu muzyki na organizm człowieka. [w:] Od emocji po fizjologię – czyli o oddziaływaniu muzyki na organizm człowieka [on-line]. Polskie Stowarzyszenie Terapii przez Sztukę, 2010-02-19. [dostęp 2016-11-10].
  11. ↑ Joke Bradt, Cheryl Dileo, Noah Potvin. Music for stress and anxiety reduction in coronary heart disease patients. „Cochrane Database of Systematic Reviews”, 28 December 2013. Cochrane Heart Group. DOI: 10.1002/14651858.CD006577.pub3. 
  12. ↑ Dingle GA, Gleadhill L, Baker FA. Can music therapy engage patients in group cognitive behaviour therapy for substance abuse treatment?. „Drug and Alcohol Review”. 27, s. 190–196, March 2008. DOI: 10.1080/09595230701829371. [dostęp 2016-11-11]. (ang.). 
  13. ↑ Sangeetha Nayak, Barbara L. Wheeler, Samuel C. Shiflett, Sandra Agostinelli. Effect of Music Therapy on Mood and Social Interaction Among Individuals With Acute Traumatic Brain Injury and Stroke. „Rehabilitation Psychology”. 45 (3), s. 274–283, 2000. DOI: 10.1037/0090-5550.45.3.274. [dostęp 2016-11-11]. (ang.). 
  14. ↑ Ken-ichi Tabei, Masayuki Satoh, Chizuru Nakano et al. Improved Neural processing efficiency in a Chronic aphasia patient Following Melodic Intonation therapy: a Neuropsychological and Functional MRI study. „Frontiers in Neurology”. 45 (3), s. 274–283, 19 September 2016. DOI: 10.3389/fneur.2016.00148. [dostęp 2016-11-12]. (ang.). 
  15. ↑ Eckart Altenmüller and Gottfried Schlaug. Apollo’s gift: new aspects of neurologic music therapy. „Prog Brain Res.”. 217, s. 237–252, 2015. DOI: 10.1016/bs.pbr.2014.11.029. [dostęp 2016-11-12]. (ang.). 
  16. ↑ Han JW, Lee H, Hong JW et al. Multimodal Cognitive Enhancement Therapy for Patients with Mild Cognitive Impairment and Mild Dementia: A Multi- Center, Randomized, Controlled, Double-Blind, Crossover Trial. „Journal of Alzheimer’s Disease”, 2016. DOI: 10.3233/JAD-160619. PMID: 27802233. (ang.). 
  17. ↑ Anna Maratos, Christian Gold, Xu Wang et al.. Music therapy for depression. „Cochrane Database of Systematic Reviews”, s. 1059–1066, 23 January 2008. DOI: 10.1002/14651858.CD004517.pub2. 
  18. ↑ Ehud Bodner, Iulian Iancu, Avi Gilboa et al.. Finding words for emotions: The reactions of patients with major depressive disorder towards various musical excerpts. „The Arts in Psychotherapy”. 34 (2), s. 142–150, 2007. DOI: 10.1016/j.aip.2006.12.002. 
  19. ↑ Moshe Bensimon, Dorit Amir, Yuval Wolf. Drumming through trauma: Music therapy with post-traumatic soldiers. „The Arts in Psychotherapy”. 35 (1), s. 34–48, 2008. DOI: 10.1016/j.aip.2007.09.002. 
  20. ↑ admin: Polskie Stowarzyszenie Muzykoterapeutów. [w:] Strona internetowa Terapia przez Sztukę [on-line]. Polskie Stowarzyszenie Terapii Przez Sztukę. [dostęp 2015-10-17]. (pol.).
  21. ↑ World Federation of Music Therapy (WFMT). [w:] Strona internetowa WFTM [on-line]. www.musictherapyworld.net. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  22. ↑ Education and training. [w:] European Commission [on-line]. ec.europa.eu. [dostęp 2015-10-18].
  23. ↑ admin: Regulamin przyznawania Certyfikatu Muzykoterapeuty Polskiego Stowarzyszenia Muzykoterapeutów. [w:] Strona internetowa Terapia przez Sztukę [on-line]. Polskie Stowarzyszenie Terapii Przez Sztukę. [dostęp 2015-10-17]. (pol.).

Bibliografia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Muzykoterapia&oldid=67433623”