Adolf Łojkiewicz

Adolf Łojkiewicz

Kaczmarek

„Ryś 2”, „Wilk 2”

Adolf Łojkiewicz (ze zbiorów NAC)
major uzbrojenia
Data i miejsce urodzenia	8 stycznia 1895 Buciły
Data i miejsce śmierci	17 maja 1952 Katowice
Przebieg służby
Lata służby	1914–1922 i 1939–1945
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne w ZSRR (1941–1942) Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie Armia Krajowa
Jednostki	I Korpus Polski w Rosji 57 pułk piechoty 18 Dywizja Piechoty 42 pułk piechoty 7 Dywizja Piechoty (PSZ) Oddział IV Kwatermistrzowski KG AK Zgrupowanie „Leśnik”
Stanowiska	dowódca kompanii dowódca batalionu szef uzbrojenia Armii oficer uzbrojenia KG AK szef sztabu zgrupowania AK szef zgrupowania AK
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa powstanie warszawskie
Późniejsza praca	główny technolog, dyrektor techniczny
Odznaczenia

Adolf Łojkiewicz vel Kaczmarek ps. „Ryś 2”, „Wilk 2” (ur. 27 grudnia 1894^?/8 stycznia 1895 w Buciłach, zm. 17 maja 1952 w Katowicach) – polski chemik, żołnierz armii Imperium Rosyjskiego, uczestnik wojny polsko - bolszewickiej, oficer Wojska Polskiego, Armii Andersa, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, więzień sowieckich łagrów, major uzbrojenia, cichociemny. Zwykły Znak Spadochronowy nr 4429, Bojowy Znak Spadochronowy nr 1989.

Życiorys

Urodził się 8 stycznia 1895 roku w Buciłach, w powiecie szczuczyńskim, w rodzinie Wincentego, robotnika kolejowego i Ludwiki z domu Wyszyńskiej. Od 1905 do 1908 uczył się w tajnej ochronce polskiej w Wilnie, następnie od 1914 w 2 szkole Miejskiej. W 1915 powołany do służby w armii carskiej. skierowany do szkoły chorążych w Peterhofie, po jej ukończeniu awansowany na stopień chorążego (praporszczyk). W 1916 awansowany na stopień podporucznika, za udział w walkach z Niemcami odznaczony Krzyżem Świętego Jerzego.

W styczniu 1918 wstąpił do I Korpusu Polskiego w Rosji gen. Dowbor-Muśnickiego, wskutek niemieckich żądań przymusowo zdemobilizowany. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej od 7 marca 1919 jako dowódca kompanii 3 Pułku Strzelców Wielkopolskich (późniejszego 57 Pułku Piechoty Wielkopolskiej). Od lipca 1919 na froncie litewsko – białoruskim, ranny 4 oraz 31 lipca 1920. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari i dwukrotnie Krzyżem Walecznych. Awansowany na stopień kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919. Po 20 maja 1922 dowódca pociągu pancernego oraz w zastępstwie dowódca batalionu.  Od maja 1922 oficer Sądu Rejonowego w Poznaniu, od 1 stycznia 1924 do 1 września 1925 referent Komendy Obozu Warownego Poznań.

W 1923 zdał egzamin dojrzałości w Wilnie, w 1926 podjął studia na Wydziale Matematyczno – Przyrodniczym, w 1928 obronił dyplom magistra filozofii w zakresie chemii. Ukończył kurs dla oficerów młodszych w Chełmnie, następnie dowódca kompanii 41 Suwalskiego Pułku Piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego 29 Dywizji Piechoty. Od grudnia 1928 na praktyce w Warsztatach Naprawy Sprzętu Przeciwgazowego w Warszawie, od stycznia 1930 rzeczoznawca Centrali Odbioru Materiałów Uzbrojenia w Fabryce Sprzętu Przeciwgazowego w Radomiu. Od 1931 referent w Wydziale Broni Małokalibrowej Instytutu Badań Materiałów Uzbrojenia. Od 1933 na emeryturze, w 1934 roku, ukończył kurs inspektorów Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Warszawie, od 1935 zastępca inspektora LOPiP w Katowicach, od grudnia 1936 inspektor LOPiP w Białymstoku. Jako kapitan w stanie spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”.

W kampanii wrześniowej 1939 zmobilizowany, przydzielony jako dowódca batalionu marszowego Ośrodka Zapasowego 18 Dywizji Piechoty. Od 3 do 14 września w obronie Białegostoku jako szef sztabu Pododcinka. 18 września przekroczył granicę polsko-litewską, internowany w obozie oficerskim w Kownie, następnie w Kalwarii. Po zajęciu Litwy przez ZSRR zesłany do łagru, od 13 lipca 1940 osadzony w obozie w Kozielsku (Kałuska oblast), następnie od 2 lipca 1941 w obozie w Griazowcu (Wołogodzka oblast) na Syberii.

Po układzie Sikorski-Majski zwolniony, 3 września 1941 w Tockoje wstąpił do Armii Andersa. Przydzielony jako szef uzbrojenia w Ośrodku Zapasowym, następnie jako p.o. szefa uzbrojenia 7 Dywizji Piechoty. Od stycznia 1943 szef Służby Warsztatowej 7 Dywizji Piechoty, późniejszej Służby Warsztatowej Elektryczno – Mechanicznej 7 DP. Od 5 listopada 1943 przydzielony do Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza.

Zgłosił się do służby w kraju. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji na kursach specjalnych dla kandydatów na cichociemnych, m.in. m.in.  spadochronowym, odprawowym (Baza nr 10, Ostuni) i in. Zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK 14 lutego 1944 w Ostuni, awansowany na stopień majora 31 maja 1944.

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 30/ 31 maja 1944 w sezonie operacyjnym „Riposta”, w operacji lotniczej „Weller 30” dowodzonej przez mjr. naw. Eugeniusza Arciuszkiewicza na placówkę odbiorczą „Paszkot-1” 106 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), w okolicach miejscowości Żołynia, 7 km od Łańcuta. Razem z nim skoczyli: ppor. Maksymilian Klinicki ps. Wierzba 2, por. Karol Pentz ps. Skała 2, ppor. Feliks Perekładowski ps. Przyjaciel 2, ppor. Tadeusz Tomaszewski ps. Wąwóz, mjr Stanisław Trondowski ps. Grzmot 2.

Po skoku aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie, po aklimatyzacji przydzielony jako oficer Szefostwa Służby Uzbrojenia „Leśnictwo” Oddziału IV Kwatermistrzowskiego Komendy Głównej AK.

W Powstaniu Warszawskim od 8 sierpnia jako szef sztabu i zastępca dowódcy Zgrupowania „Leśnik”. Walczył w rejonie ul. Chmielnej, Ogrodowej, uczestniczył w zdobyciu gmachu Sądów Grodzkich przy ul. Leszno, koszar policji granatowej (Policja Polska Generalnego Gubernatorstwa) przy ul. Ciepłej. Do 21 sierpnia w obronie Muranowa, następnie do 28 sierpnia w obronie kompleksu gmachów Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych przy ul. Sanguszki. Wobec ciężkiego zranienia płk. Jerzego Szypowskiego, od 18 sierpnia przejął dowodzenie Zgrupowaniem. 28 sierpnia ranny na ul. Wójtowskiej, podczas wycofywania się z PWPW (w czasie walk o PWPW Zgrupowanie straciło 80% swojego składu). Po upadku Starego Miasta w nocy 1/2 września przeszedł kanałami do Śródmieścia. Po kapitulacji Powstania, od 2 października w niewoli niemieckiej, osadzony oflagu w Woldenbergu (Dobiegniewo). Uwolniony przez żołnierzy Armii Czerwonej.

Po wojnie pozostał w kraju. Od kwietnia 1945 pracował jako główny technolog w Państwowym Zjednoczeniu Przemysłu Olejarskiego w Zabrzu, od 1946 w Śląskich Zakładach Przemysłu Tłuszczowego i Chemicznego w Katowicach, następnie jako dyrektor techniczny w Szopienicach. Zmarł 17 maja 1952 w Katowicach.

Dwukrotnie żonaty: pierwszą żoną była Helena z domu Sieg. Miał z nią dwie córki: Halinę (ur. 1921) i Ligię (ur. 1923) zamężną Plichtę. Po śmierci żony w 1931 zawarł związek małżeński z Henryką Borowską (ur. 1910), z którą miał także dwie córki: Annę zamężną Skoldę (ur. 1932) i Bogumiłę (ur. 1937) zamężną Wolińską.

Awanse

• podporucznik – 1916
• porucznik –
• kapitan – ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 roku
• major – 31 maja 1944

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)
• Krzyż Walecznych – dwukrotnie (1921)
• Krzyż Zasługi Wojskowego Orderu Świętego Jerzego.

Bibliografia

• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 1. Oleśnica: Firma „Kasperowicz – Meble”, 1994, s. 82–83. ISBN 83-902499-0-1.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 358. ISBN 83-211-0537-8.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 236–237.

Linki zewnętrzne

• biogram na stronie elitadywersji.org – kompendium wiedzy o 316 Cichociemnych spadochroniarzach Armii Krajowej