Ciochowice
{{{rodzaj miejscowości}}} | |
Ciochowice – Kapliczka pod wezwaniem Św. Marii Magdaleny | |
Państwo | śląskie |
---|---|
Powiat | |
Gmina | |
Sołectwo | |
Wysokość |
223 m n.p.m. |
Liczba ludności (2013) |
374 |
Strefa numeracyjna |
32 |
Kod pocztowy |
44-180[1] |
Tablice rejestracyjne |
SGL |
SIMC |
0222462 |
Położenie na mapie brak | |
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} |
Ciochowice (niem. Ciochowitz[2] lub Stillenort[potrzebny przypis]) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Toszek.
Miejscowość należy do rzymskokatolickiej parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Toszku.
W okresie II wojny światowej w granicach III Rzeszy. Jako ziemie odzyskane przyłączone do Polski w 1945. W latach 1945-1950 w granicach województwa śląskiego, w latach 1950–1975 w granicach tzw. dużego województwa katowickiego (w latach 1953-56 przemianowanego na stalinogrodzkie), a w latach 1975-1998 w granicach tzw. małego województwa katowickiego. W latach 1946-1954 wchodziły w skład Gminy Pławniowice, do reformy wprowadzającej gromady, natomiast od 1 stycznia 1973 stały się częścią Gminy Toszek.
Części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0222479 | Gajówka | część wsi |
Informacje ogólne
Ciochowice leżą około 3 km na południe od Toszka, w dolinie strumyka będącego dopływem Potoku Toszeckiego.
Najbliższymi miejscowościami są: Pisarzowice, Boguszyce, Słupsko, Bycina oraz Toszek.
We wsi znajduje się remiza Ochotniczej Straży Pożarnej, powstała w 1888 roku, przy której działa Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza – MDP Ciochowice, znajduje się również przystanek autobusowy, sala sportowo-taneczna oraz leśniczówka nadleśnictwa Rudziniec.
Władze
Miejscowość stanowi samodzielne sołectwo, które obejmuje obszar o powierzchni 439,8513 ha. W wyborach do Rady Miejskiej w Toszku Ciochowice należy do okręgu wyborczego nr 3, któremu przysługuje 1 mandat. Okręg ten współtworzy również sołectwo Pisarzowice.
Nazwa
Dawne zapisy nazwy Ciochowice świadczą, że nazwa przez stulecia niewiele się zmieniła:
- Shzouitz (1302)
- Tiachowicze (1537) (czyt. Ciachowice)
- Tiachowice (1539) (czyt. Ciachowice)
- Tiachowitz (1540) (czyt. Ciachowic)
- Chiechowic (1679)
- Scheihowitz (1782)
- Ciochowitz (przed 1936)
- Stillenort (12.02.1936 – 1945)
- Ciochowice (od 1946)[5]
Historia
Średniowiecze
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 16 lutego 1302 roku, z bulli papieża Bonifacego VIII, w której zatwierdza on wszystkie posiadłości, jakie kiedykolwiek otrzymał klasztor cystersów z Jemielnicy. Pierwotnie należała do tego klasztoru, na rzecz którego, musiała płacić dziesięcinę, następnie przeszła do klucza dóbr toszecko-pyskowickich. Występują słabo widoczne ślady grodziska z XII-XIV wieku. Krążą legendy o istniejącym tu niegdyś zamku, o zamurowanych w jego lochach Krzyżakach i ogromnym skarbie.
Nowożytność
W 1539 należały do Jana Starzimskiego. W 1790 hrabia Henryk Leopold von Seherr-Thoss zakupił Ciochowice za 300 000 talarów, włączając je do dominium bycińskiego. Za 280 000 talarów przeszły w 1838 pod panowanie rodziny Hohenlohe-Öhringen. Od 1780 roku dzieci z Ciochowic uczęszczały do szkoły w sąsiedniej Bycinie, aż do 1876, czyli powstania szkoły podstawowej w samych Ciochowicach.
Historia najnowsza
W drugiej połowie XIX wieku we wsi znajdował się młyn, który według legendy został pochłonięty przez bagno. 20 marca 1888 roku założona została Ochotnicza Straż Pożarna, działająca nieformalnie od 1883. W 1906 roku w ogrodzie szkolnym wykopano młot kamienny pochodzący z neolitu. Znalezisko liczy ponad 3000 lat. Miejscowy nauczyciel przekazał je do Muzeum w Gliwicach. Przed II wojną światową wieś należała administracyjnie do Niemiec. W plebiscycie w 1921 roku za Polską opowiedziało się 80%, a za Niemcami 20% uprawnionych do głosowania. W 1946 roku nazwa wsi dostosowana została do wymowy ludowej – Ciochowice. W latach 1946-1954 wchodziły w skład Gminy Pławniowice, natomiast od 1 stycznia 1973 stały się częścią Gminy Toszek. W 2001 roku zlikwidowano szkołę podstawową, będącą filią szkoły w Toszku. 22 lipca 2009 roku z okazji 200-lecia powstania kapliczki wieś odwiedził biskup Jan Wieczorek.
Rozwój demograficzny wsi:
- 1910: 394 mieszkańców
- 1933: 670 mieszkańców
- 1939: 698 mieszkańców
- 2000: 539 mieszkańców
- wrzesień 2013: 374 mieszkańców (163 mężczyzn, 211 kobiet)
Zabytki
- Kapliczka Św. Marii Magdaleny – kapliczka z 1809 roku, w szczycie przyczółek z sygnaturką, zwieńczona kutym krzyżem. Na szczycie kapliczki data jej odnowienia, rok 1909, wewnątrz polichromowana ludowa rzeźba św. Jana Nepomucena z 1800 roku i obraz Matki Boskiej Częstochowskiej na szkle z pierwszej połowy XIX wieku. Pierwotnie pod wezwaniem św. Jana Nepomucena.
- Tablica pamiątkowa – tablica pamiątkowa poświęcona mieszkańcom Ciochowic poległym w czasie I wojny światowej. Na tablicy znajduje się napis: Gefallen fürs Vaterland! 1914-1918 i 19 nazwisk.
- Krzyż drewniany – przydrożny krzyż.
- Krzyż kamienny – neogotycki krzyż z 1901 roku. U podstawy krzyża znajduje się napis: Es ist vollbracht! czyli: Dokonało się!.
- Grodzisko średniowieczne – grodzisko z XII-XIV wieku, owalne o średnicach 31 m i 36 m, wysokości 1,5 m. W 1968 roku wpisane do rejestru zabytków, stanowisko archeologiczne. Położone w zachodniej części wsi, na łąkach, po wschodniej stronie strumyka.
Turystyka
Przez wieś przebiega szlak turystyczny:
Edukacja
W latach 1876-2001 we wsi funkcjonowała szkoła podstawowa, będąca filią Szkoły Podstawowej nr 1 w Toszku, kształcąca, w ostatnich latach funkcjonowania, klasy I-III. Po roku 2001 nauczanie przeniesione zostało do Szkoły Podstawowej im. Gustawa Morcinka w Toszku.
Sport
W Ciochowicach działa Ludowy Klub Sportowy Przyszłość Ciochowice, grający obecnie w IV lidze, gr. śląskiej I.
- Barwy: niebiesko-żółte
- Prezes: Rainhard Morawiec (od 1985)
- Trener: Andrzej Orzeszek (od 2013)
- Stadion: Stadion w Ciochowicach, 450 miejsc
- Adres: ul. Szkolna 19, Ciochowice, 44-180 Toszek
Kalendarium:
- 1948 – założenie Klubu, jako LZS Przyszłość
- 1952 – pierwsze rozgrywki w D-klasie
- 1955 – awans do C-klasy
- 1964 – awans do B-klasy
- 1980 – awans do A-klasy
- 1985 – awans do klasy okręgowej
- 2009 – awans do IV ligi
Ostatni sezon:
Sezon | Pozycja | Pkt. | M | Mecze | Bramki | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
zwy. | rem. | por. | zdob. | stra. | różn. | |||||
2013/14 | 4 | 49 | 30 | 14 | 7 | 9 | 38 | 24 | +14 |
We wsi znajduje się kompleks sportowy przy LKS Przyszłość Ciochowice, wybudowany w latach 1992-1998, przy czynnym udziale mieszkańców wsi. W latach 1999-2001 zmodernizowano boisko sportowe. W 2010 zamontowano stałe miejsca siedzące.
Transport
- Wieś graniczy z drogą wojewódzką 907 oraz drogą krajową 94.
- Przez północne krańce wsi przebiega linia kolejowa Gliwice-Opole Główne.
- Najbliższy wjazd na autostradę: A4 Łany (284) – 9 km
- Najbliższe lotnisko: Katowice-Pyrzowice – 50 km
Znani Ciochowiczanie
- Krzysztof z Tiachowicz – kanclerz księstwa raciborskiego w latach 1488-1499
- Ks. Ignacy Dobiasz (1880-1941) – salezjanin męczennik, zamordowany w KL Auschwitz.
Religia
Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi kościół rzymskokatolicki. Miejscowość należy do Parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Toszku. Kilka razy w roku odprawiane są msze św. przy Kaplicy Św. Marii Magdaleny.
Ciekawostki
- 7 września 2008 roku Ochotnicza Straż Pożarna Ciochowice otrzymała „Złotą Odznakę Honorową Za Zasługi Dla Województwa Śląskiego” z okazji jubileuszu 120-lecia
- 11 czerwca 2006 roku Ochotnicza Straż Pożarna z Ciochowic została uhonorowana Złotym Medalem Związku OSP RP
- Corocznie na terenie wsi organizowana jest biesiada śląska oraz dożynki.
- W nomenklaturze regionalnej wieś określana jest jako "Egipt".
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. s. według wyboru. [dostęp 2014–03–09].
- ↑ Na mapach wojskowych WIG z lat 30. XX pojawia się nazwa Ciochowitz.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014–03–09].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 18.11.2015].
- ↑ W wyniku działania przy Ministrze Administracji Publicznej Komisji Ustalania Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjokratycznych, z lat 1946-1950
Linki zewnętrzne
- Ciochowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 703 .