Lech Zabierek

Lech Zabierek

Jerzy Wański
Janusz Moczulski

Wulkan, Wrak, Ulewa, Sokół

porucznik
Data i miejsce urodzenia	3 listopada 1918 Niedarzyn (województwo mazowieckie)
Data i miejsce śmierci	17 listopada 2003 Konstancin
Przebieg służby
Lata służby	1939–1945
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne Armia Krajowa Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość
Jednostki	65 Starogardzki Pułk Piechoty, 63 Toruński Pułk Piechoty, oddział dywersyjny mjra Jana Mielczarskiego „Sana” działający w ramach Kedywu Obszaru Zachodniego AK, Pułk „Palmiry-Młociny”
Stanowiska	dowódca drużyny, zastępca dowódcy plutonu, zastępca dowódcy kompanii, oficer do specjalnych poruczeń
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, kampania wrześniowa, bitwa nad Bzurą, obrona Warszawy (1939), powstanie warszawskie, działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce
Odznaczenia

Lech Zabierek vel Jerzy Wański vel Janusz Moczulski pseud.: „Wulkan”, „Wrak”, „Ulewa”, „Sokół” (ur. 3 listopada 1918 w Niedarzynie, zm. 17 listopada 2003 w Konstancinie) – żołnierz Wojska Polskiego we wrześniu 1939 roku i Polskich Sił Zbrojnych, oficer Armii Krajowej, porucznik piechoty, uczestnik Powstania Warszawskiego, cichociemny. Znajomość języków: niemiecki, francuski. Zwykły Znak Spadochronowy nr 1663..

Życiorys

Uczył się w szkole powszechnej, następnie w Gimnazjum Państwowym im M. Kopernika w Toruniu, w 1938 zdał egzamin dojrzałości. Działał w Związku Harcerstwa Polskiego, uprawiał wioślarstwo, myślistwo, ukończył kurs szybowcowy, balonów wodnych, należał do Aeroklubu Pomorskiego. Dostał się na studia na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej, które miał rozpocząć w 1939. Od 1938 w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty 65 Pułku Piechoty 4 Dywizji Piechoty w Brodnicy, po jej ukończeniu w sierpniu 1939 awansowany na stopień plutonowego podchorążego.

W kampanii wrześniowej jako dowódca drużyny oraz zastępca dowódcy plutonu batalionu zapasowego 63 Toruńskiego Pułku Piechoty, wraz z jednostką uczestniczył w bitwie nad Bzurą. Po demobilizacji batalionu sformował z grupy ochotników oddział w sile kompanii, z którym przedarł się do Warszawy, od 21 września aktywnie uczestniczył w jej obronie, m.in. w rejonie CIWF na Bielanach, następnie w obronie Wytwórni Papierów Wartościowych w przy ul. Zakroczymskiej, później dowódca punktu oporu na skraju lotniska bielańskiego oraz Powązek. 27 września ranny w głowę, przeniesiony do szpitala na ul. Mokotowskiej.

Od 7 października w niewoli, w oflagach: w Błoniu, Monachium, Eistedt, Oflagu VII A Murnau, Elsenborn oraz w stalagu VI A Oberlangen. 2 sierpnia 1941 uciekł, pieszo przeszedł przez Ardeny oraz granice: niemiecko – belgijską, następnie belgijsko – francuską, dotarł do Sedanu, Lille, 25 sierpnia do Arras, Besançon, 11 października do Auch, wreszcie do polskiego obozu w Montemiraill k. Awinionu (Francja). Po upadku Francji 18 maja 1942 z portu Wandr statkiem rybackim dotarł do Majorki, następnie do Gibraltaru, stamtąd transportowcem „Nargunde” 12 sierpnia do Glasgow, później do Aberdeen (Wielka Brytania), od 26 września na stażu w oddziałach brytyjskich.

Zgłosił się do służby w kraju. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji na kursach specjalnych dla kandydatów na cichociemnych, m.in. na kursie dywersyjno – strzeleckim (STS 25, Garramour), sabotażu przemysłowego (STS 17, Brickendonbury Manor), spadochronowym, walki konspiracyjnej, odprawowym (STS 43, Audley End). Zaprzysiężony 31 stycznia 1943 na rotę Armii Krajowej w Audley End przez szefa Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza. Awansowany na stopień podporucznika ze starszeństwem od 14 marca 1943.

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 13/14 marca 1943 w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji lotniczej „Door”, na placówkę odbiorczą „Kra” 602 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), 8 km od Zwolenia, w Puszczy Kozienickiej. Razem z nim skoczyli: por. Stanisław Kolasiński ps. Ulewa, ppor. Adam Riedl ps. Rodak oraz Węgier (radiotelegrafista) Ivan Szabo ps. Hun.

Po aklimatyzacji do realiów okupacyjnych w Warszawie przydzielony do Kedywu Obszaru Zachodniego AK. do oddziału dywersyjnego mjr Jana Mielczarskiego ps. „San”. Uczestniczył w wielu akcjach dywersyjnych, m.in.:

• wysadzenie pociągu towarowego między Błoniem a Bożą Wolą (w nocy z 15 na 16 lutego 1944 roku),
• cięcie torów w pobliżu Łubna (w nocy z 8 na 9 marca); w obu tych akcjach wyróżnił się odwagą i przewidywaniem, za co został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami.

Został zaskoczony w Milanówku przez wybuch powstania warszawskiego. Po przedostaniu się 11 sierpnia do Puszczy Kampinoskiej przyłączył się do Pułku „Palmiry-Młociny”, w którym pełnił funkcję zastępcy dowódcy kompanii i oficera do specjalnych poruczeń. Uczestniczył w wielu akcjach bojowych, m.in.:

• akcja na Zaborów Leśny i tamtejszy tartak (22 sierpnia, zginęło ok. 160 żołnierzy nieprzyjaciela),
• wypad na Truskaw (w nocy z 1 na 2 września, zginęło ok. 250 żołnierzy nieprzyjaciela, straty własne – 7),
• akcja na tartak w Piaskach Królewskich (w nocy z 6 na 7 września, zginęło 30 Niemców, przy stratach własnych – 3).

Od 28 września w składzie Grupy „Kampinos”, w marszu w kierunku Bieliny – Zamczysko – Czarnów, jako dowódca oddziału rozpoznawczego na szpicy, wziął do niewoli 8 Niemców. Ciężko ranny po trafieniu serią z rkm, podczas przeprowadzania z patrolem rozpoznania w rejonie Budy – Zosiny. Na jego rozkaz żołnierze patrolu pozostawili go, zamaskowanego gałęziami. Po odzyskaniu przytomności dotarł do majątku w Chlewni, gdzie udzielono Mu pomocy. Leczony w Milanówku następnie w Częstochowie.

Po wyleczeniu zamieszkał w Warszawie, gdzie przez półtora roku studiował na Politechnice Warszawskiej. Do listopada 1945 działał w DSZnK i WiN, m.in. jako kurier do Krakowa, w komórce łączności kurierskiej kierowanej przez jego żonę.

Był represjonowany po wojnie, podejmował wiele zajęć, m.in.:

• był kierownikiem budowy w Spółdzielni Mieszkaniowej „Zimowe Leże” w Warszawie (1945–1946),
• prowadził własne Biuro Handlu Nieruchomościami (do 1948 roku),
• prowadził prywatne budowy (w latach 1948–1951),
• pracował jako kierownik budowy w Spółdzielni Pracy w Otwocku,
• pełnił funkcję kierownika sekcji kwaterunkowo-budowlanej w Instytucie Naukowo-Badawczym Broni Pancernej i Motoryzacji (od 1953 roku),
• był kierownikiem Spółdzielni Pracy Aparatury Oświetleniowej w Warszawie (1957–1964),
• prowadził zakład elektromechaniczny w Grodzisku Mazowieckim,
• pracował jako kierownik produkcji pomocniczej w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Opocznie (1968–1971),
• był galwanizerem w Zakładzie Powłok Ochronnych Usługowej Spółdzielni Pracy w Legionowie (1972–1975),
• prowadził sklep spożywczy w Konstancinie-Jeziornie (1976–1989).

Wskutek szykan SB nie otrzymał emerytury, także po 1989.

W ostatnich latach życia mieszkał w Konstancinie Jeziornie, tam zmarł 17 listopada 2003. Pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie - kw. D18 rz. PO1 gr. 8.

Awanse

• plutonowy podchorąży – sierpień 1939 roku
• podporucznik – ze starszeństwem z dniem 14 marca 1943 roku
• porucznik –

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Krzyż Walecznych
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami

Życie rodzinne

Był synem Antoniego, przemysłowca, i Zofii z domu Szczepankiewicz. Był dwukrotnie żonaty. W 1943 roku ożenił się z Zinajdą z domu Mamcziwicz (1° voto Truszkowską, 1909–1996). Mieli 2 synów: Jerzego (ur. w 1948 roku) i Krzysztofa (ur. w 1949 roku). Drugą żoną Zabierka była Grażyna Waniek (ur. w 1946 roku), z którą miał troje dzieci: Artura (ur. w 1969 roku), Katarzynę (ur. w 1973 roku) i Emilię Zofię (ur. w 1980 roku).

Bibliografia

• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 119–122. ISBN 83-902499-5-2.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 444. ISBN 83-211-0537-8.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, 1984, s. 146.

Linki zewnętrzne

• biogram na stronie elitadywersji.org