Portal:Biologia/Kynologia/Rasa miesiąca/Archiwum
Rasa miesiąca - Maj 2006
Łajka jakucka (ros. Якутская лайка, ang. Yakutian Laika) - jedna z ras psów, należąca do szpiców, zaliczana do grupy łajek.
Jest to pies w typie pierwotnym, pochodzący z Jakucji na terenie Rosji. Pies średniej wielkości, o mocnej budowie. Wykorzystywany przede wszystkim do zaprzęgów oraz jako pies myśliwski.
Rasa miesiąca - Czerwiec - Wrzesień 2006
Posokowiec bawarski - jest to jedna z ras psów należąca do grupy psów gończych, posokowców i ras pokrewnych.
Rasa wywodzi się od posokowców hanowerskich, a powstała w XIX wieku w wyniku krzyżówek z psami gończymi z Bawarii i Tyrolu - głównie gończym tyrolskim, gończym alpejskim, jamnikogończym. Szczególnie przydatny przy tropieniu dzika, sarny, jelenia, muflona i kozicy.
Rasa miesiąca - Październik 2006 - Styczeń 2007
Chart afrykański - Azawakh - rasa psów należąca do grupy chartów w sekcji chartów krótkowłosych.
Historia tej rasy nie jest do końca wyjaśniona - wiadomo, że psy te towarzyszyły plemionom nomadzkim południowej Sahary w polowaniach (m.in. Tuaregom). Dzięki swojej czujności były wykorzystywane także jako psy stróżujące. Charty afrykańskie były bardzo szanowane przez owe plemiona, miały wstęp do namiotów i były częstymi prezentami lub posagami.
Rasa miesiąca - Luty 2007 - Październik 2007
Mastif tybetański- jedna z ras psów należąca do molosowatych w typie górskim.
Starożytni autorzy (Arystoteles, Megasthenes) przytaczają opisy "psów indyjskich" odpowiadające dogowi tybetańskiemu, który z górzystych rejonów Tybetu trafił do Indii. Stąd rozprzestrzenił się na tereny Persów i Asyryjczyków. Według opinii takich badaczy jak Croxton-Smith, Hauck lub Hancock nazwa mastif jest myląca, a oni sami nazwaliby go jako "tybetańskiego psa pasterskiego i owczarskiego".
Rasa roku - Październik 2007 - Październik 2008
Norsk Lundehund - jedna z ras psów, należąca do grupy szpiców i psów pierwotnych, zaklasyfikowana do sekcji północnych szpiców myśliwskich.
Słowo Lunde jest norweską nazwą maskonurów, stąd lundehund oznacza psa przeznaczonego do polowań na te ptaki. Norweski lundehund wywodzi się z rejonów miasta Maastad na Værøy i przodkami jego były mniejsze psy służące do pilnowania stad owiec i kóz na tej wyspie. Norsk Lundehund jest psem o nietypowej budowie anatomicznej. Przedstawiciele tej rasy mają po co najmniej 6 palców na każdej stopie (polidaktylia). Potrafią także tak zamknąć uszy, aby kanał słuchowy i wnętrze ucha było zamknięte dla zimna, wody oraz brudu. Ich stawy w ramionach pozwalają rozchylić przednie łapy całkowicie na boki, a budowa kręgów szyjnych umożliwia takie obracanie głową, że pies może ją położyć sobie na grzbiecie.
Rasa miesięcy Październik 2008/Luty 2009
Czeski fousek (cz. Český fousek) - rasa wszechstronnie użytkowych psów myśliwskich z grupy wyżłów, znana też pod nazwą wyżeł czeski szorstkowłosy, pochodząca z Czech.
Pierwszy zapis mówiący o czeskim psie canis bohemicus pochodzi z roku 1348, z czasów panowania Karola IV Luksemburskiego, a wzmianka dotyczy podarku króla dla margrabiego brandenburskiego Ludwika, którym było kilka psów myśliwskich. Pierwsze wizerunki ówczesnego czeskiego psa myśliwskiego pochodzą już z roku 1520.
Do roku 1882 odmiana nosiła nazwę czeski pies, w latach 1882-1896 czeski wyżeł, zaś po roku 1896 czeski fousek. Właśnie w 1896 powstaje w Písku stowarzyszenie hodowców rasy, działające do czasów I wojny światowej. Po raz pierwszy wystawiono fouska w roku 1905 na wystawie w Wiedniu i otrzymał tam on tytuł championa.
Rasa miesięcy luty 2009/marzec 2009
Polski owczarek nizinny - jedna z ras psów, należąca do grupy psów pasterskich i zaganiających, zaklasyfikowana do sekcji psów pasterskich (owczarskich).
Pierwszą pisemną wzmianką mówiącą o istnieniu psów owczarskich, pochodzących z nizinnych rejonów środkowej Europy, była wzmianka dokumentacyjna z XVI wieku. Na podstawie średniowiecznych dokumentów powstała praca pod tytułem The Bearded Collie autorstwa G. O. Willisen, wydana w roku 1971. W pracy tej znajdują się jednoznaczne informacje o tym, że w 1514 roku na statku handlowym kupca gdańskiego, Kazimierza Grabskiego, znajdowało się sześć owczarków nizinnych. Grabski chciał za zboże nabyć stado 20 owiec, więc zabrał w podróż do Szkocji psy, których zadaniem było oddzielenie od większego, skupionego stada owiec dwudziestu sztuk, a następnie zapędzenie ich na pokład statku. Z powierzonego im zadania psy wywiązały się na tyle sprawnie, że właściciel stada owiec nabył parę psów. W późniejszym czasie otrzymał dodatkowo także dwie suki i psa. Osobniki te miały swój udział w powstaniu rasy Bearded Collie.
Rasa miesięcy kwiecień 2009/maj 2009
Mudi - jedna z ras psów należących do psów pasterskich i zaganiających, zaklasyfikowana do sekcji psów pasterskich (owczarskich). Rasa ta nie poddawana jest próbom pracy.
Hans Räber podaje (za Sárkánim i Ócsagą), że Mudi jest rasą powstałą w okolicach przełomu XIX i XX wieku. W latach trzydziestych profesor Dezsö Fényes zainteresował się psami, będącymi trzecią odmianą (po Puli i Pumi) węgierskich psów zaganiających oraz owczarskich. Zaprezentował on rasę Mudi (jako Canis familiaris ovilis Fényesi Anghi) po raz pierwszy na wystawie psów w Budapeszcie w roku 1936. Wyglądem psy tej rasy zbliżone były do dawnego szpica pasterskiego, posiadały stojące, spiczaste uszy i kosmaty włos, krótki na głowie i na przedniej stronie kończyn. Współcześnie, bądź do niedawna Mudi nie był rasą całkowicie ujednoliconą - w latach 90. Hans Räber wspominał, że do księgi rodowodowej były wpisywane osobniki o nieznanym pochodzeniu, jednak musiały być psami pracującymi.
Rasa miesięcy czerwiec 2009/lipiec 2010
Wilczarz irlandzki – jedna z ras psów, należąca do grupy chartów, zaklasyfikowana do sekcji chartów szorstkowłosych.
Irlandzkie Muzeum Narodowe w Dublinie na przełomie XIX i XX wieku było w posiadaniu czaszek psów pochodzących z epoki kamienia i brązu, a odkrytych w Crannoges niedaleko Dunshaughlin. Stały się one tematem badań berneńskiego zoologa Theophila Strudera. Jedna z grup prehistorycznych czaszek prezentowała odmianę psa zwanego dużym psem w typie Canis Familiaris Leineri. Struder stwierdził, że te pozostałości szkieletowe są analogiczne w budowie do czaszek wilczarzy irlandzkich przechowywanych w muzeach szwajcarskim i brytyjskim. W latach 30. XX wieku także grupa naukowców z Uniwersytetu Harvarda dokonała odkryć związanych z okolicami Dunshaughlin. Potwierdziły one, że znalezione tam kości (w tym czaszki) wskazują na ślady obecności w tamtych rejonach psów w typie wilczarza irlandzkiego. Pozostałości te datowano na okres VII-VIII wiek p.n.e. Prace te wskazywały na obecność psów będących przodkami wilczarza irlandzkiego zanim na terenach Irlandii pojawili się Celtowie (400 p.n.e.).
Rasa miesięcy sierpień 2010/grudzień 2010
Mały gończy gaskoński – to jedna z ras psów, należąca do grupy psów gończych, zaklasyfikowana do sekcji średnich psów gończych. Według klasyfikacji FCI podlega próbom pracy.
Mały gończy gaskoński to stara rasa, wywodząca się od dużych gończych gaskońskich. Rasa ta długo pozostawała w ukryciu, ponieważ gończe z Gaskonii były hodowane jedynie przez myśliwych i tylko jako psy użytkowe. Hodowcy przeważnie nie rejestrowali miotów w organizacjach kynologicznych, a tym bardziej nie pokazywali ich na wystawach.
Historia zarówno małych, jak i dużych gończych gaskońskich zaczęła się we Francji i sięga wieku XIV, kiedy to Gaston Phoebus – hrabia de Foix i autor „Księgi Łowów” – wyhodował słynną wówczas sforę „błękitnych psów”, które radziły sobie z wilkami, a także polowały na niedźwiedzie i dziki. Przez kolejne stulecia, poprzez starannie ukierunkowaną hodowlę, stworzono dwie odmiany gończego gaskońskiego – małą i dużą, także odmiana mniejsza jest wynikiem celowej redukcji wzrostu dużego gończego gaskońskiego, bezpośrednio związanej z jej użytkowością. Mniejszy gończy był potrzebny do polowania na zające i inną drobną zwierzynę.
Rasa roku 2011
Retriever z Nowej Szkocji to rasa, która pochodzi ze wschodnich wybrzeży (Nowa Szkocja) Kanady, co jest związane także z jej nazwą. Drugi jej człon wziął się od angielskiego czasownika "to retrieve" – "przynosić" od zadań, jakie spełniają te psy w myślistwie. Retrievery z Nowej Szkocji były używane do polowania na kaczki. Myśliwy zachęcał psa do zabawy na brzegu jeziora, a kiedy zaciekawione ptaki podpływały bliżej, wtedy padał strzał. Zestrzelone kaczki pies aportował z wody na brzeg.
Rasa miesięcy kwiecień/czerwiec 2012
Jack Russell terrier to rasa, która powstała z angielskiej rasy parson Jack Russell terrier, podzielonej na dwie rasy: wysokonożnego parsona i niskonożnego Jack Russell terriera. Obie odmiany były kształtowane przez tego samego człowieka – zapalonego myśliwego-pastora Johna Russella. Suka Trump była dla niego wzorem przyszłej rasy, a nazwa parson Russell została ustalona przez American Kennel Club (AKC), zaś cała rasa Jack Russell terrier uformowała się już w Australii.
Jack Russell terrier jest psem niewielkich rozmiarów o sylwetce średniej wielkości oraz zwinnej. Ogon jest osadzony wysoko, lędźwie są lekko łukowate. Żuchwa i szczęki tego teriera są mocne, zgryz nożycowy, trufla nosowa czarna, płytki stop, oczy w kształcie migdałów, a uszy – płatków róż i ściśle przylegające do głowy.
Rasa miesięcy lipiec/listopad 2012
Papillon – jedna z ras psów, łącząca cechy spaniela i szpica, wraz z phalene uznawana przez Międzynarodową Federację Kynologiczną (FCI) za odmiany spaniela kontynentalnego (Epagneul nain continental). Papillon uznawany jest za odmianę ze stojącymi uszami. Wielu kynologów oraz organizacji kynologicznych traktuje pappillona i phalene za odrębne rasy, przy czym ich pochodzenie jest różnie wyjaśniane. Zgodnie z klasyfikacją amerykańską, należy do grupy psów ozdobnych i do towarzystwa. Nazwa rasy – wywodzona jest od francuskiego słowa papillon oznaczającego "motyl" – nawiązuje do kształtu uszu przypominających skrzydła motyla. Rasa uznawana jest za jedną z najstarszych europejskich ras, znana była już co najmniej w XVI wieku.