Portal:Poznań/Wybrany artykuł - archiwum

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
  Artykuł miesiąca - Archiwum  

Grudzień[edytuj | edytuj kod]

Stary Browar - Centrum Sztuki i Biznesu – centrum handlu i sztuki otwarte 5 listopada 2003 roku, położone w centrum Poznania przy ulicy Półwiejskiej 42, którego właścicielem od 2015 jest fundusz Deutsche Asset & Wealth Management[1].

Jest połączeniem obiektu handlowego oraz galerii artystycznej. Sąsiaduje z kompleksem wieżowców klasy A. Łączna powierzchnia całkowita to ok. 130 000 m². W Starym Browarze znajduje się około 210 punktów handlowych i gastronomicznych. Budynek został zaprojektowany na bazie poprzemysłowego zabytku – dawnego Browaru Huggerów – przez Studio ADS, inwestorem była firma Fortis należąca do Grażyny Kulczyk. Wystrój pasaży zaprojektował scenograf Ryszard Kaja[2].

czytaj dalej...

Listopad[edytuj | edytuj kod]

Pomnik po zmianach z 2006 roku

Pomnik Poznańskiego Czerwca 1956 (Poznańskie Krzyże) – pomnik na placu Adama Mickiewicza w Dzielnicy Cesarskiej w Poznaniu, upamiętniający wydarzenia Poznańskiego Czerwca 56, oraz późniejszych wystąpień w PRL, który stanął 19 czerwca, a został oficjalnie odsłonięty 28 czerwca 1981 roku, w 25. rocznicę wydarzeń czerwcowych.

Pomnik składa się z dwóch stalowych krzyży: 19,5- oraz 21-metrowego (symbole śmierci i zmartwychwstania) połączonych razem ze sobą, oraz monumentu z głową orła. Na lewym krzyżu widnieje data 1956, nawiązująca do Poznańskiego Czerwca 56, na prawym zaś umieszczone są daty 1968, 1970, 1976, 1980 i 1981 Data ta została dopiero umieszczona w 1991 przy okazji remontu pomnika. Po prawej stronie pomnika znajdują się główne hasła protestujących robotników: "O Boga, To hasło zostało dodane w 2006., Za wolność, prawo i chleb." oraz podpis: "Czerwiec 1956".

czytaj dalej...

Październik[edytuj | edytuj kod]

Budynek kina „Bałtyk” (1973)
(lewy dolny róg fotografii)

Kino „Bałtyk” w Poznaniu – budynek z kinem istniejący w latach 1929–2002, zlokalizowany w Poznaniu na Jeżycach, położony w bezpośrednim sąsiedztwie Międzynarodowych Targów Poznańskich, w kwartale obecnej ul. Bukowskiej, Franklina Roosevelta i Zwierzynieckiej, przy rondzie Kaponiera.

Budynek[edytuj | edytuj kod]

Czterokondygnacyjny budynek, w którym mieściło się kino powstał na Powszechną Wystawę Krajową. Został wybudowany w latach 1928–1929 według projektu Sylwestra Pajzderskiego, jako budynek mieszkalno-usługowy z salą teatralną (kinową) dla Towarzystwa Czytelni Ludowych. Składał się z dwóch położonych prostopadle skrzydeł – od strony ul. Bukowskiej, naprzeciwko Hali Reprezentacyjnej Międzynarodowych Targów Poznańskich, oraz od strony ul. Franklina Roosevelta – pomiędzy którymi znajdowała się sala kina. W budynku prócz kina mieściła się również restauracja, księgarnia oraz 37 mieszkań dla pracowników PKO. Lokale na pierwszym piętrze miały charakterystyczne półokrągłe okna.

W pobliżu budynku znajdowała się zbudowana w 1910 drukarnia Concordia, Osiedle Vesty z lat 1936–1937 zbudowane dla pracowników Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych Vesta oraz oddany do użytku w 1964 Dom Studencki Jowita, nazywany potocznie „Akumulatorami”.

Początkowo w budynku znajdowała się reprezentacyjna restauracja „Bałtycka”, zamieniona później w bar „Uniwersalny”. W ostatnim okresie lokal funkcjonował jako bar mleczny „Przysmak”. W budynku mieściła się również księgarnia i sklep Cepelii.

Rozbiórka budynku rozpoczęła się w listopadzie 2003. Na jego miejscu od strony ul. Bukowskiej zbudowany został pierwszy w Poznaniu hotel 5-gwiazdkowy – hotel Sheraton Poznań (otwarty w 2006), natomiast od strony ul. Roosevelta powstaje Centrum Obsługi Biznesu „Bałtyk”, w którym planowane jest otwarcie małej sali projekcyjnej pod historyczną nazwą.

Pomimo zburzenia obiektu, nazwa „Bałtyk” jest nadal obecna w przestrzeni Poznania – nazwę taką mają przystanki tramwajowe i autobusowe na ul. Bukowskiej. Przy przystankach znajduje się również tablica Systemu Informacji Miejskiej upamiętniająca budynek.

czytaj dalej...

Wrzesień[edytuj | edytuj kod]

Rataje – dzielnica miasta Poznania i osiedle administracyjne (od 1 stycznia 2011), leżące na prawym brzegu Warty.

W 2015 roku Rataje liczyły 36 903 mieszkańców, choć według pierwotnych planów miało to być 110-120 tys. (obliczenia oparte były na zasadzie jednostek mieszkaniowych obsługujących szkołę 7-klasową, 27 jednostek po 4700 mieszkańców). Większość mieszkańców Rataj jest członkami Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle Młodych”, której siedziba Zarządu mieści się na os. Piastowskim.

Pierwsza wzmianka o wsi Rataje pochodzi z przywileju lokacyjnego Poznania z 1253 roku. Leżała ona w miejscu dzisiejszego osiedla Piastowskiego. Poznań w XVI wieku korzystał zwyczajowo z lasku ratajskiego, który rósł w okolicy młyna Topolnego, celem pozyskiwania chrustu i gałęzi do umacniania grobli miejskich. W 1561 doszło nawet do sporu sądowego o korzystanie z tego lasu między miastem, a właścicielami terenu. Wieś szlachecka Rataie położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego. Teren Rataj oraz wsi Chartowo i Żegrze, stanowiących część dzielnicy Nowe Miasto, włączono w granice Poznania w 1925 roku. Idea przekształcenia, zachowującej do tego czasu swój wiejski charakter części miasta zrodziła się w latach 1950-1952, gdy rozpisano konkurs urbanistyczny na zagospodarowanie tych terenów o powierzchni około 2100 ha. Plan zagospodarowania przestrzennego został w 1962 roku zatwierdzony przez Radę Narodową Poznania. Pracami nad kształtem nowego kompleksu osiedli zajmować się miała specjalna pracownia „Rataje” w obrębie poznańskiego „Miastoprojektu” kierowana przez J. Wellengera.

Rataje w latach 1954–1990 należały do dzielnicy Nowe Miasto.

W 1996 roku utworzono 2 jednostki pomocnicze miasta: Osiedle Rataje nad Wartą oraz Rataje Południowe. W 2001 roku utworzono kolejną jednostkę Osiedle Zielone Rataje.

1 stycznia 2011 roku połączono osiedla administracyjne Rataje nad Wartą, Rataje Południowe oraz Zielone Rataje w jedno Osiedle Rataje.

czytaj dalej...

Sierpień[edytuj | edytuj kod]

Tramwaje w Poznaniu (z gwary poznańskiej bimby, lp. – bimba) – system komunikacji tramwajowej działający w Poznaniu i należący do Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego działającego na zlecenie Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu.

Obecnie system składa się z 20 linii dziennych i jednej nocnej oraz jednej linii turystycznej obsługiwanej przez historyczny tabor kursujący w weekendy od maja do października. Tramwaje poruszają się po torach o rozstawie 1435 mm i łącznej długości torowiska 157,695 km (tor pojedynczy z torami zajezdniowymi i na pętlach)[3].

Pomysł budowy sieci tramwajowej w Poznaniu zrealizowało dwóch berlińskich przedsiębiorców: Otto Reymer i Otto Masch, którzy po otrzymaniu koncesji od miasta zainaugurowali 30 lipca 1880 przejazdy tramwaju konnego. Pierwsza regularna linia ruszyła 31 lipca 1880, przewożąc pasażerów spod Dworca Głównego, Świętym Marcinem, Rycerską (dziś Ratajczaka), Pl. Wilhelmowskim (dziś pl. Wolności) na Stary Rynek. W dość krótkim czasie trasę tę wydłużono prowadząc tory przez Butelską (dziś Woźną), Garbarami przez Chwaliszewo na Ostrów Tumski. Powstała też odnoga biegnąca przez ul. Wiktorii (dziś Gwarna i Mielżyńskiego), pl. Królewski (dziś pl. Cyryla Ratajskiego), Fryderykowską (dziś 23 Lutego), Al. Wilhelmowskimi (dziś Al. Marcinkowskiego), Seekta (dziś ul. Solna) następnie Wolnicą, Małymi Garbarami, Szewską, Szeroką (dziś Wielka) do Wielkich Garbar (dziś Garbar), gdzie łączyła się z linią główną.

czytaj dalej...

Lipiec[edytuj | edytuj kod]

INEA Stadion

INEA Stadionstadion piłkarski w Poznaniu na osiedlu administracyjnym Grunwald Południe [4] przy ul. Bułgarskiej 17. Stadion jest własnością miasta Poznań. Obecnie użytkuje go klub piłkarski Lech Poznań, wcześniej także Warta Poznań. W 2012 roku był areną rozgrywek Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej, rozegrane na nim zostały 3 mecze fazy grupowej. Począwszy od 14 czerwca 2013 roku stadion nosi nazwę INEA Stadion, za sprawą sponsora - lokalnego operatora telekomunikacyjnego INEA. 20 września 2010 odbyło się oficjalne otwarcie stadionu (pierwszej w Polsce oddanej do użytku areny mistrzostw) koncert Stinga z orkiestrą London Royal Philharmonic Orchestra w ramach światowej trasy „Symphonicities”.

Prace przy budowie Stadionu Miejskiego rozpoczęły się w 1968 roku. Jak większość stadionów epoki PRL-u został wybudowany na podstawie usypanego wału ziemnego, na którym później ukształtowano betonowe miejsca na ławki i koronę stadionu. Obiekt ten składał się z 3 trybun (w charakterystycznym kształcie podkowy), zaś w miejscu czwartej miała powstać pływalnia i sale gimnastyczne, jednak planu tego nigdy nie zrealizowano. Pierwszy mecz poznańska drużyna Lech rozegrała na tym stadionie 23 sierpnia 1980 roku przy 18-tysięcznej publiczności, po przeprowadzce ze Stadionu przy ulicy 28 Czerwca (Dębiec). Mecz z Motorem Lublin zakończył z wynikiem remisowym 1:1, a strzelcem pierwszej bramki dla Lecha na nowym stadionie był Marek Skurczyński.

W niedługim czasie wybudowano stanowisko dla centralnej obsługi stadionu – „Kogut”, a po sześciu latach wybudowano najbardziej specyficzny element Stadionu Miejskiego – cztery 56-metrowe maszty z zamontowanymi jupiterami o łącznej mocy oświetleniowej 1890 luksów, po raz pierwszy zostały użyte 15 października 1986 roku podczas meczu eliminacyjnego Mistrzostw Europy PolskaGrecja (2:1). Rekord frekwencji padł 8 kwietnia 1984 roku, gdy na stadionie przebywało ok. 45 tysięcy osób, podczas gdy pojemność stadionu wynosiła w tamtym czasie 40 tys. Wtedy odbyło się spotkanie LechWidzew zakończone zwycięstwem gości 1:0. Parę lat później Stadion Miejski został wyposażony w elektroniczny zegar z tablicą wyników, który został umieszczony za 8 sektorem (stąd wzięła się nazwa sektor pod zegarem). Przez wiele lat nie prowadzono żadnych prac modernizacyjnych poza zainstalowaniem plastikowych krzesełek na całości obiektu na początku lat 90.

Na obiekcie przy Bułgarskiej drużyna Lecha Poznań rozpoczęła swoją „złotą erę”. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX w. zdobywając sześć tytułów mistrzowskich (1983, 1984, 1990, 1992, 1993, 2010, 2015), pięć Pucharów Polski (1982, 1984, 1988, 2004, 2009) oraz cztery Superpuchary Polski (1990, 1992, 2004, 2009, 2015). Jednak ten stadion nie jest aż tak szczęśliwy dla Reprezentacji Polski (3 zwycięstwa, 4 remisy, 4 porażki, bramki 13-21), która rozegrała tu 11 spotkań. Stadion Miejski był również finałową areną rozgrywek Pucharu Polski w 1998 Amica Wronki – Aluminium Konin 5:3 (pd.) i 1999 Amica Wronki – GKS Bełchatów 1:0. W sezonie 2010/2011 był to największy obiekt ligowy w Polsce. Na mocy umowy pomiędzy firmą operatorem telekomunikacyjnym a konsorcjum Lecha Poznań stadionowi nadano nazwę marketingową "Inea Stadion" (czas trwania kontraktu wynosi pięć lat)[5].

czytaj dalej...

[2016]][edytuj | edytuj kod]

Czerwiec[edytuj | edytuj kod]

Malta Ski i Kopiec Wolności

Malta – dzielnica Poznania, w obrębie czterech osiedli samorządowych: Warszawskie-Pomet-Maltańskie[6], Ostrów Tumski-Śródka-Zawady-Komandoria[7], Rataje[8] i Chartowo[9], leżąca na północnym i południowym brzegu Jeziora Maltańskiego.

Nazwa pochodzi od joannitów, którzy osiedlili się na pobliskiej Komandorii w 1187 roku przy kościele św. Jana Jerozolimskiego za murami, zaś tereny dzisiejszej Malty zostały im nadane przez Przemysła I i biskupa Radwana.

Południową część Malty zajmuje sztuczne Jezioro Maltańskie powstałe poprzez spiętrzenie wód Cybiny oraz las komunalny, zaś wschodnia część zajęta jest przez tereny Nowego Zoo na Białej Górze. Jedynie północną część stanowi osiedle domków jednorodzinnych - Osiedle Maltańskie. Na zachód od osiedla znajduje się gorzelnia (dawniej Polmos Poznań, obecnie Wyborowa SA) oraz Park Tysiąclecia.

czytaj dalej...

Maj[edytuj | edytuj kod]

Ulica Święty Marcin – ulica w Poznaniu w obrębie osiedla samorządowego Stare Miasto. Przebiega w przybliżeniu równoleżnikowo pomiędzy pl. Wiosny Ludów na wschodzie i Mostem Uniwersyteckim na zachodzie. W przebiegu ulicy zaznaczają się dwa wyraźnie odrębne odcinki: wschodni który jest węższy oraz szeroki (dwujezdniowy) i reprezentacyjny zachodni. Granicę między nimi wyznacza kościół św. Marcina.

Na odcinku między Mostem Uniwersyteckim a ul. Gwarną ulicą biegnie dwutorowa trasa tramwajowa, zaś na odcinku między ul. Gwarną a Al. Marcinkowskiego jednotorowa (ruch w kierunku z zachodu na wschód), którą uzupełnia jednotorowa trasa na placu Wolności.

czytaj dalej...

  1. poznan.wyborcza.pl: Stary Browar w Poznaniu sprzedany! Grażyna Kulczyk i fundusz z Niemiec z umową za 290 mln euro. [dostęp 25 listopada 2015]. (pol.).
  2. Przekrój: Madame Browary. [dostęp 25 stycznia 2009]. (pol.).
  3. MPK Poznań – Raport roczny 2008
  4. http://www.poznan.pl/mim/osiedla/list/osiedla.html?co=osiedle&sa_id=1182 Mapa osiedla Grunwald Południe
  5. INEA sponsorem tytularnym stadionu. lechpoznan.pl, 2013-06-14. [dostęp 2013-06-14]. (pol.).
  6. http://www.poznan.pl/mim/osiedla/list/osiedla.html?co=osiedle&sa_id=1192 Mapa osiedla Warszawskie-Pomet-Maltańskie
  7. http://www.poznan.pl/mim/osiedla/list/osiedla.html?co=osiedle&sa_id=1189 Mapa osiedla Ostrów Tumski-Środka-Zawady-Komandoria
  8. http://www.poznan.pl/mim/osiedla/list/osiedla.html?co=osiedle&sa_id=1190 Mapa osiedla Rataje
  9. http://www.poznan.pl/mim/osiedla/list/osiedla.html?co=osiedle&sa_id=172 Mapa osiedla Chartowo