Rewolwer Nagant wz. 1895

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nagant wz. 1895
Ilustracja
Państwo

 Belgia
 Imperium Rosyjskie
 ZSRR

Projektant

Émile Nagant

Rodzaj

rewolwer

Historia
Produkcja

1895–1933
1941–1945

Wyprodukowano

2,5 mln

Dane techniczne
Kaliber

7,62 mm[1]

Nabój

7,62 mm × 38 mm R

Magazynek

bęben, 7 nabojów[1]

Wymiary
Długość

220 mm[1]

Wysokość

140 mm

Długość lufy

115 mm[1]

Długość linii celowniczej

153 mm

Masa
broni

880 g (załadowany)
795 g (pusty)[1]

Inne
Prędkość pocz. pocisku

272 m/s[1]

Szybkostrzelność praktyczna

14 strz./min.[1]

Zasięg maks.

700 m

Zasięg skuteczny

50 m[1]

Nagant wz. 1895belgijski rewolwer kalibru 7,62 mm, potocznie zwany nagan od jego rosyjskiej pisowni i wymowy fonetycznej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Nazwa broni pochodzi od nazwiska belgijskiego konstruktora inżyniera Émile’a Naganta[1]. Był to jedyny szerzej znany typ rewolweru gazoszczelnego (to znaczy takiego, w którym nie dochodzi do przedmuchów gazów prochowych pomiędzy bębenkiem a lufą). Do jego zasilania używano nabojów o specjalnej konstrukcji (pocisk był całkowicie schowany w łusce). Odpowiedni mechanizm powodował dosuwanie bębenka do wlotu lufy. Krawędź łuski była wsuwana do lufy i w rezultacie następowało uszczelnienie połączenia. Wersja rewolweru przeznaczona dla podoficerów wymagała napinania kurka przed każdym strzałem. Odmiana przeznaczona dla oficerów miała mechanizm samonapinania kurka. Działał on podczas naciskania na język spustowy. W późniejszym czasie zrezygnowano z wytwarzania wersji podoficerskiej: w produkcji pozostał jedynie wariant z samonapinaniem.

Broń była bardzo popularna w Rosji w okresie przed I wojną światową oraz w okresie międzywojennym. Początkowo była dostarczana przez zakłady „Fabrique d’Arms Nagant Frères” w Liège, a następnie produkowana przez zakłady zbrojeniowe w Tule[1]. Została przyjęta jako przepisowa broń krótka Cesarskiej Armii Rosyjskiej. Naganty używane były następnie w Armii Czerwonej oraz sowieckich organach bezpieczeństwa (Czeka, NKWD), aż do wyparcia ich przez pistolety TT i Makarow. Na potrzeby funkcjonariuszy bezpieczeństwa opracowano specjalne odmiany rewolweru. Jedną z nich była broń o zmniejszonych gabarytach, lepiej nadająca się do skrytego przenoszenia. Zmniejszenie wymiarów osiągnięto poprzez skrócenie lufy oraz chwytu. Produkowano także odmianę rewolweru wyposażoną w tłumik dźwięku skonstruowany w 1929 przez braci Mitinów. Wszedł on na wyposażenie agentów NKWD pod nazwą Bramit.

Rewolwery Nagant wz. 1895 pozostawały w uzbrojeniu Armii Radzieckiej jeszcze długo po 1945 roku. Proces ich wymiany na pistolety przebiegał bardzo powoli. Można je było spotkać w niektórych pododdziałach jeszcze w połowie lat 80. XX wieku.

Rosyjskie i radzieckie Naganty wz. 1895 w niewielkiej liczbie były też używane w Wojsku Polskim w latach 1918–1923[1]. W późniejszym czasie produkowano w Polsce nieco lżejszy wariant rewolweru na potrzeby Policji Państwowej. Wytwarzano go w Fabryce Broni w Radomiu na linii zakupionej w Belgii, jako Nagant wz. 30 (lub Ng 30) do początku 1937. W większej liczbie rewolwer pojawił się w uzbrojeniu ludowego Wojska Polskiego od 1943 do lat 50. XX wieku.

Po II wojnie światowej w Związku Radzieckim opracowano sportową wersję rewolweru, która miała pogrubioną lufę, regulowane przyrządy celownicze i wygodniejszy chwyt[1].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej, s. 159.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994. ISBN 83-86028-01-7.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]