Nowa Praga: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot przeniósł strony z Kategoria:Osiedla Warszawy do Kategoria:Osiedla w Warszawie
Konarski (dyskusja | edycje)
Linia 48: Linia 48:


== Położenie ==
== Położenie ==
'''Historyczną Nową Pragę''' stanowi obszar położony na wschód od [[Ulica Targowa w Warszawie|ulicy Targowej]] i [[Ulica Jagiellońska w Warszawie|Jagiellońskiej]] oraz na północ od [[Dworzec Wileński|Dworca Petersburskiego]] i [[Kolej Warszawsko-Petersburska|linii Kolei Warszawsko-Petersburskiej]].
'''Historyczną Nową Pragę''' stanowi obszar położony na wschód od [[Ulica Targowa w Warszawie|ulicy Targowej]] i [[Ulica Jagiellońska w Warszawie|Jagiellońskiej]] oraz na północ od [[Dworzec Wileński|Dworca Wileńskiego]] i prowadzącej do niego [[Kolej Warszawsko-Petersburska|linii Kolei Warszawsko-Petersburskiej]].


'''Obszar MSI''' ma nieco większy zasięg niż historyczna Nowa Praga - obejmuje on także [[Ogród Zoologiczny w Warszawie|Ogród zoologiczny]] oraz [[Park Praski]]. W rejonie obecnego ZOO i parku znajdowało się dawniej centrum całej Pragi i określenie ich nazwą ''Nowa Praga'' jest nieco mylące, tym bardziej, że część ZOO leży już na terenie dawnego [[Golędzinów (jurydyka)|Golędzinowa]].
'''Obszar MSI''' ma nieco większy zasięg niż historyczna Nowa Praga - obejmuje on także [[Ogród Zoologiczny w Warszawie|Ogród zoologiczny]] oraz [[Park Praski]]. W rejonie obecnego ZOO i parku znajdowało się dawniej centrum całej Pragi i określenie ich nazwą ''Nowa Praga'' jest nieco mylące, tym bardziej, że część ZOO leży już na terenie dawnego [[Golędzinów (jurydyka)|Golędzinowa]].
Linia 61: Linia 61:


== Historia ==
== Historia ==
W [[XVII wiek|XVII w.]] w zachodniej części obecnego obszaru MSI Nowa Praga znajdowało się centrum miasta Praga – przy ul. Ratuszowej wznosił się zarówno ratusz praski, jak i kaplica Matki Boskiej Loretańskiej z [[1643]]. Zabudowania te zostały zniszczone podczas [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]], [[rzeź Pragi|rzezi Pragi]] i w okresie [[wojny napoleońskie|wojen napoleońskich]] i, z wyjątkiem kaplicy, nie zachowały się do czasów współczesnych. W związku z budową [[Fort Śliwickiego Cytadeli Warszawskiej|Fortu Śliwickiego]] w 1 poł. XIX w na Golędzinowie ograniczono tu wznoszenie zabudowań murowanych, mogły powstawać tu jedynie budynki o znaczeniu militarnym (zabudowania koszarowe i magazynowe) i drewniane niskie domy mieszkalne.
W [[XVII wiek|XVII w.]] w zachodniej części obecnego obszaru MSI Nowa Praga znajdowało się centrum miasta Praga – przy ul. Ratuszowej wznosił się zarówno ratusz praski oraz [[Kościół Najświętszej Matki Bożej Loretańskiej w Warszawie|kaplica Matki Boskiej Loretańskiej]] z [[1643]] wraz z barokowym kościołem i klasztorem bernardynów. Zabudowania te zostały zniszczone podczas [[potop szwedzki|Potopu szwedzkiego]], [[rzeź Pragi|rzezi Pragi]] i ostatecznie w 1811 roku podczas [[wojny napoleońskie|wojen napoleońskich]] i, z wyjątkiem kaplicy, nie zachowały się do czasów współczesnych. W związku z budową w 1 poł. XIX wieku [[Fort Śliwickiego Cytadeli Warszawskiej|Fortu Śliwickiego]] na Golędzinowie ograniczono tu wznoszenie zabudowań murowanych, w związku z czym mogły powstawać tu jedynie budynki o znaczeniu militarnym (zabudowania koszarowe i magazynowe) i drewniane niskie domy mieszkalne.


Od 2 połowy XIX w., po wybudowaniu [[Most Kierbedzia|Mostu Kierbedzia]] i linii kolejowych wartość terenów na Pradze znacznie wzrosła - stały się one lepiej skomunikowane zarówno z centrum Warszawy, jak i koleją z innymi miastami.
Od 2 połowy XIX w., po wybudowaniu [[Most Kierbedzia|Mostu Kierbedzia]] i linii kolejowych wartość terenów na Pradze znacznie wzrosła - stały się one lepiej skomunikowane zarówno z centrum Warszawy, jak i koleją z innymi miastami.

Wersja z 12:52, 5 kwi 2016

[[Plik:{{{herb miasta}}}| 30x40px| link=| alt=]]
Nowa Praga
{{{nazwa oryginalna}}}
osiedle {{{dopełniacz nazwy miasta}}}
Ilustracja
{{{opis zdjęcia}}}
[[Plik:{{{herb}}}|100px| Herb]] [[Plik:{{{flaga}}}|100px| border|Flaga]]
[[Herb {{{dopełniacz nazwy}}}|Herb]] [[Flaga {{{dopełniacz nazwy}}}|Flaga]]
Państwo

 Polska

Miasto

Warszawa

Populacja 
• liczba ludności


{{{liczba ludności}}}

• gęstość

{{{gęstość zaludnienia}}} os./km²

Strefa numeracyjna

{{{numer kierunkowy}}}

Kod pocztowy

{{{kod pocztowy}}}

Tablice rejestracyjne

{{{tablice rejestracyjne}}}

Plan {{{dopełniacz nazwy}}}
[[Plik:{{{plan}}}|240x240px|alt=Plan {{{dopełniacz nazwy}}}|]]
Położenie na mapie {{{dopełniacz nazwy miasta}}}
[[Plik:{{{mapa}}}|240x240px|alt=Położenie na mapie|]]
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Nowa Praga”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Nowa Praga”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowa Praga”
52,26333°N 21,02833°E/52,263333 21,028333

Nowa Praga – historyczna część Pragi (dzielnicy Warszawy) leżąca na północny wschód od Starej Pragi i oddzielona od niej linią kolei petersburskiej, zabudowywana od II połowy XIX w.

Nazwę tę przyjął obszar MSI w dzielnicy Praga-Północ.

Dom Ksawerego Konopackiego, właściciela Nowej Pragi - rycina z "Tygodnika Ilustrowanego", 26 stycznia 1867
Dworzec Kolei Petersburskiej w Warszawie przy ul. Wileńskiej, przed 1915
Budynki mieszkalne na Nowej Pradze, rejon dawnego bazaru Pachulskiego

Położenie

Historyczną Nową Pragę stanowi obszar położony na wschód od ulicy Targowej i Jagiellońskiej oraz na północ od Dworca Wileńskiego i prowadzącej do niego linii Kolei Warszawsko-Petersburskiej.

Obszar MSI ma nieco większy zasięg niż historyczna Nowa Praga - obejmuje on także Ogród zoologiczny oraz Park Praski. W rejonie obecnego ZOO i parku znajdowało się dawniej centrum całej Pragi i określenie ich nazwą Nowa Praga jest nieco mylące, tym bardziej, że część ZOO leży już na terenie dawnego Golędzinowa.

Według MSI granice Nowej Pragi wyznacza:

Nazwa

Większą część Nowej Pragi włączono do Warszawy w 1891, nazywając je tak, by odróżnić je od starszej części, leżącej bardziej na południe - Starej Pragi.

Historia

W XVII w. w zachodniej części obecnego obszaru MSI Nowa Praga znajdowało się centrum miasta Praga – przy ul. Ratuszowej wznosił się zarówno ratusz praski oraz kaplica Matki Boskiej Loretańskiej z 1643 wraz z barokowym kościołem i klasztorem bernardynów. Zabudowania te zostały zniszczone podczas Potopu szwedzkiego, rzezi Pragi i ostatecznie w 1811 roku podczas wojen napoleońskich i, z wyjątkiem kaplicy, nie zachowały się do czasów współczesnych. W związku z budową w 1 poł. XIX wieku Fortu Śliwickiego na Golędzinowie ograniczono tu wznoszenie zabudowań murowanych, w związku z czym mogły powstawać tu jedynie budynki o znaczeniu militarnym (zabudowania koszarowe i magazynowe) i drewniane niskie domy mieszkalne.

Od 2 połowy XIX w., po wybudowaniu Mostu Kierbedzia i linii kolejowych wartość terenów na Pradze znacznie wzrosła - stały się one lepiej skomunikowane zarówno z centrum Warszawy, jak i koleją z innymi miastami.

W trójkącie wyznaczonym obecnymi ulicami 11 Listopada – al. „Solidarności” i nasypem torów kolejowych do Olszynki Grochowskiej, właściciel tych terenów Ksawery Konopacki rozpoczął parcelację terenu pod budowę domów i kamienic czynszowych. Powstawały tu też liczne zakłady przemysłowe, w tym olbrzymia Warszawska Fabryka Stali przy ul. Stalowej, jedna z największych w ówczesnym Cesarstwie Rosyjskim.

Jeszcze do II wojny światowej znaczną część terenów Nowej Pragi na północ i zachód od ul. 11 Listopada oraz na wschód od ul. Szwedzkiej zajmowało wojsko. Istniała tu m.in. jedna z czterech strategicznych zbrojowni wojskowych - Zbrojownia nr 2. W okresie międzywojennym na terenach bliżej Wisły, opuszczonych przez carskie wojsko, utworzono Ogród Zoologiczny i Park Praski z teatrem letnim przy Ratuszowej.

W latach 1944-1956 w rejonie ulic 11 Listopada i Namysłowskiej funkcjonowało Więzienie karno-śledcze nr III (tzw. Toledo) - jeden z najcięższych aresztów śledczych NKWD i Urzędu Bezpieczeństwa, do którego trafiali uczestnicy zbrojnego podziemia niepodległościowego, żołnierze Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i członkowie konspiracyjnych organizacji młodzieżowych.

Po wojnie na Nowej Pradze powstawały kolejno osiedla:

Zabytki

Znaczna część obszaru Nowej Pragi objęta jest ochroną konserwatora zabytków. Do rejestru zabytków wpisanych jest 11 obiektów, 2 zespoły budowlane, zespół koszarowy przy ul. 11 Listopada, 2 zespoły przemysłowe oraz układ urbanistyczny ul. Małej. W gminnej ewidencji zabytków figuruje ponad 150 obiektów z obszaru Nowej Pragi.

 Osobny artykuł: Zabytki Warszawy.

W 2008 stołeczny konserwator zabytków Ewa Nekanda-Trepka zaproponowała, by Nową Pragę objąć ochroną w formie parku kulturowego[1].

Obecnie trwa opracowanie projektów planów miejscowych obejmujących obszar Nowej Pragi.

Ważniejsze obiekty

  1. Nowe życie dla Nowej Pragi. „Nowa Gazeta Praska”. 4 (377), s. 2, 2008-02-20. ISSN 1234-6365. 

Linki zewnętrzne