Zdzisław Nurkiewicz

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 18 sty 2018, była oparta na tej wersji.

Zdzisław Nurkiewicz ps. „Noc”, „Nieczaj”, „Bator”, „Błyskawica” (ur. 10 lutego 1901 we Włocławku, zm. 12 września^[1] 1980 w Czatkowicach) – podporucznik kawalerii Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

W latach 1918-1919 służył jako ochotnik w 31 Pułku Strzelców Kaniowskich, a kampanię wrześniową 1939 odbył w szeregach 27 Pułku Ułanów im. Króla Stefana Batorego w Nieświeżu. Został ciężko ranny. Dowódca Nowogródzkiej Brygady Kawalerii, gen. bryg. Władysław Anders awansował go na chorążego i wnioskował o odznaczenie Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

W czasie II wojny światowej aktywnie działał w konspiracji ZWZ – AK. W latach 1941-1942 w Obwodzie AK w Nieświeżu, kryp. „Strażnica”, „Niedźwiedzica”, a później w Obwodzie AK Stołpce.

W latach 1942-1944 działał w grupie ppor. K. Miłaszewskiego i organizował w Puszczy Nalibockiej Dywizjon 27 Pułku Ułanów (nazywany przez miejscową ludność „Legionem Nurkiewicza” lub „Królem Nocy”)^[2].

Od lipca 1944 do stycznia 1945 walczył w Puszczy Kampinoskiej, powstaniu warszawskim i w lasach opoczyńskich. Rozbudował dywizjon i był jego ostatnim dowódcą. W czasie walk był dwukrotnie ranny. Ostatnie boje toczył wspólnie z 25 Pułkiem Piechoty AK Ziemi Piotrkowskiej.

Po wojnie w 1959 został aresztowany przez funkcjonariuszy SB, a następnie skazany przez sąd w Zielonej Górze na karę śmierci, później zamienioną na 15 lat ciężkiego więzienia. Dopiero w marcu 2005 został całkowicie zrehabilitowany. Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Krzeszowicach obok Krzyża Katyńskiego. Miał siedmioro synów i córkę.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 2010)^[3]
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari^[4]
Krzyż Walecznych – trzykrotnie
Krzyż Zasługi
Krzyż Armii Krajowej
Warszawski Krzyż Powstańczy
Medal Wojska – czterokrotnie

oraz wiele innych odznaczeń, medali i odznak oraz sportowych wyróżnień II RP.

Przypisy

↑ Maciej Zapolski [online], www.nieczaj.republika.pl [dostęp 2017-11-28] .
↑ Obszernie na temat tego okresu pisze: A.Pilch, Partyzanci trzech puszcz, Wydawnictwo Mireki 2013
↑ M.P. z 2010 r. nr 98, poz. 1146
↑ Janusz Stankiewicz: Kawalerowie Orderu VIRTUTI MILITARI. [dostęp 6 stycznia 2010]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Tablica nagrobna Zdzisława Nurkiewicza

[1] Maciej Zapolski [online], www.nieczaj.republika.pl [dostęp 2017-11-28] .

[2] Obszernie na temat tego okresu pisze: A.Pilch, Partyzanci trzech puszcz, Wydawnictwo Mireki 2013

[3] M.P. z 2010 r. nr 98, poz. 1146

[4] Janusz Stankiewicz: Kawalerowie Orderu VIRTUTI MILITARI. [dostęp 6 stycznia 2010]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

Komenda Główna	Biuro Finansów i Kontroli Biuro Informacji i Propagandy Biuro Inspekcji Kedyw Oddział I Oddział II Oddział III Oddział IV Oddział V Wojskowa Służba Kobiet Szefostwo Biur Wojskowych Szefostwo Komunikacji Wojskowych
Obszary	Białostocki Lwowski Warszawski Zachodni Południowy
Okręgi	Białystok Kraków Lublin Lwów Łódź Nowogródek Polesie Pomorze Poznań Radom-Kielce Stanisławów Śląsk Tarnopol Warszawa Wilno Wołyń
Korpusy	Kielecki Warszawski
Dywizje piechoty	2 DP 3 DP 5 DP 6 DP 7 DP 8 DP 9 DP 10 DP 11 DP 12 DP 21 DP 22 DP 24 DP 25 DP 26 DP 27 DP 28 DP 29 DP 30 DP 106 DP
Brygady	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 23 24 36 Gozdawa Kielecka KBKZ Zagłębiowska
Pułki piechoty	1 pspodh. 2 pp Leg. 3 pp Leg. 4 pp Leg. 5 pspodh. 6 psp 7 pp Leg. 8 pp Leg. 9 pp Leg. 10 pp 12 pp 13 pp 15 pp 15 pp 16 pp 17 pp 18 pp 19 pp 21 pp 22 pp 23 pp 24 pp 26 pp 27 pp 28 pp 30 pp 31 pp 32 pp 33 pp 34 pp 35 pp 36 pp 38 pp 39 pp 40 pp 41 pp 42 pp 43 pp 45 pp 48 pp 49 pp 50 pp 51 pp 52 pp 53 pp 72 pp 74 pp 77 pp 78 pp 82 pp 84 pp 112 pp 116 pp 120 pp
Pułki kawalerii	1 pszw 7 puł 8 pal 8 puł 8 psk 10 pal 10 kpa 14 puł 19 puł 21 puł 23 puł 27 puł
Akcje i operacje	Akcja Antyk Akcja „Burza” Akcja Getto Akcja Góral Akcja w Lidzie Akcja N Akcja Nieszpory Akcja Pensjonat Akcja w Pińsku Akcja pod Arsenałem Akcja Taśma Akcja w Końskich Akcja w Celestynowie Akcja Wilanów Akcja Wieniec Akcja Wiśnicz Operacja Hermann Operacja Memel Operacja „Ostra Brama” Powstanie iwienieckie Powstanie warszawskie Powstanie zamojskie Rozbicie więzienia w Kielcach Rozbicie więzienia w Pułtusku
Dywersja i sabotaż	Akcja Bielany Akcja Bollwerk Akcja na tartak w Piaskach Królewskich Akcja Nieszpory Akcja Nowy Rok Akcja Wieniec Mały sabotaż Wysadzenie pociągu w Choszczówce (1943) Wysadzenie pociągu w Piasecznie (1943) Zatopienie statku Tannenberg Zamach bombowy na dworcu kolejowym Friedrichstraße w Berlinie Zamach bombowy na kolej S-Bahn w Berlinie
Zamachy	Akcja Braun Akcja Bürkl Akcja „C” Akcja Durrfeld Akcja Europejska Akcja Główki Akcja Komitet Ukraiński Akcja Koppe Akcja Kośba Akcja Kretschmann Akcja Krüger Akcja „Kutschera” Akcja Leitgeber Akcja Milke Akcja Panienka Akcja Rodewald Akcja Stamm Akcja Topiel Akcja Za Kotarą Likwidacja Heinricha Krafta Likwidacja Hugo Dietza Likwidacja Nadwywiadu Rządu Londyńskiego Zamach na Hansa Franka Zamach na Kurta Hoffmanna Zamach na Maksa Petersa
Bitwy i potyczki	Bitwa o Skalbmierz Bitwa o Surkonty Bitwa w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej Bitwa na Porytowym Wzgórzu Bitwa pod Jaksicami (1944) Bitwa pod Kałużówką Bitwa pod Lasowcami Bitwa pod Murowaną Oszmianką Bitwa pod Mikuliszkami Bitwa pod Graużyszkami Bitwa pod Skorzowem Bitwa pod Wojdą Bój pod Pęcicami Potyczka pod Skroniowem Starcie pod Sucharami Starcie w Kamieniu Stołpeckim Wypad na Marianów Walki o Kowel i Włodzimierz Wołyński (1944) Wypad na Truskaw
Wywiad	Most I Most II Most III Operacja Synteza
Organizacje	AKO Cichociemni Polskie Państwo Podziemne Szare Szeregi ŚZŻ AK Grupy Szturmowe Republika Pińczowska Rzeczpospolita Iwonicka Rzeczpospolita Turgielska
Odznaczenia	Krzyż Armii Krajowej Odznaka „Krzyż Powstania Warszawskiego” Warszawski Krzyż Powstańczy