Derby sportowe
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Derby – w sporcie: mecz z udziałem drużyn z jednego miasta lub regionu[1]. Nazwa „derby” najprawdopodobniej pochodzi od meczu piłkarskiego rozgrywanego w angielskim mieście Derby (w jednej drużynie grali zawodnicy z jednej części miasta, a w przeciwnej drużynie z drugiej).
Derby w Polsce[edytuj | edytuj kod]

66. Derby Łodzi w 2007.
W Polsce największą popularnością ciesza się derby piłkarskie i żużlowe. Do najsłynniejszych derbów piłkarskich można zaliczyć:
- Derby Krakowa, tzw. Święta Wojna – jedne z najstarszych i najczęściej rozgrywanych derbów, sięgające 1908 roku[2], rozgrywane pomiędzy najstarszymi wciąż istniejącymi polskimi klubami: Cracovią i Wisłą Kraków
- Derby Górnego Śląska, zwłaszcza tzw. Wielkie Derby Śląska pomiędzy najbardziej utytułowanymi polskimi klubami: Górnikiem Zabrze i Ruchem Chorzów – najczęściej rozgrywane derby w oficjalnych polskich rozgrywkach (120 meczów) i największe polskie derby aglomeracyjne
- Derby Warszawy – pojedynki dwóch najbardziej utytułowanych klubów stolicy, rozgrywane od 1921 r.
- Derby Łodzi – pojedynki dwóch najbardziej utytułowanych klubów Łodzi, rozgrywane od 1926 r.[3], cieszące się popularnością od lat 70.
- Wielkie derby Lwowa – prawdopodobnie najstarsze polskie derby (1907[4]), w których brały udział najstarsze polskie kluby, powstałe we Lwowie w latach 1903-1904, cieszące się popularnością w II Rzeczypospolitej
- Derby Trójmiasta – rozgrywane od lat 60. mecze najsilniejszych drużyn Trójmiasta: Lechii Gdańsk i Arki Gdynia
- Derby Poznania – rozgrywane od lat 40 XX wieku mecze rozgrywane między Lechem Poznań i Wartą Poznań oraz Olimpią Poznań, która przestała istnieć jako sekcja piłkarska w latach 90.
- Derby Rzeszowa – jedne z najczęściej rozgrywanych derbów w Polsce, obejmujące ponad 80 oficjalnych spotkań[5] i jedne z najsłynniejszych derbów, spośród nigdy nierozgrywanych w polskiej Ekstraklasie

88. Derby Ziemi Lubuskiej w 2015 r.
W żużlu derby mają wymiar regionalny, najsłynniejsze to:
- Derby Ziemi Lubuskiej – spotkania najpopularniejszych klubów sportowych z województwa lubuskiego: Stali Gorzów i Falubazu Zielona Góra
- Derby Pomorza – spotkania najsilniejszych i najbardziej utytułowanych klubów żużlowych północnej Polski: Polonii Bydgoszcz i KS Toruń.
- Derby Małopolski – spotkania najsilniejszych i najbardziej utytułowanych klubów żużlowych południowo-wschodniej Polski: Stali Rzeszów i Unii Tarnów
Inne dyscypliny:
- Derby Trójmiasta w rugby – derby czołowych polskich klubów rugby union: Lechii Gdańsk i Arki Gdynia
- Derby Małopolski w hokeju na lodzie – mecze najbardziej utytułowanych małopolskich klubów hokejowych: Cracovii i Podhala Nowy Targ[6]
- Derby Warszawy w koszykówce – spotkania koszykarskich zespołów Polonii i Legii[7]
- Koszykarskie derby Trójmiasta - spotkania koszykarskich zespołów Trefla Sopot i Suzuki Arki Gdynia.
Derby w Europie[edytuj | edytuj kod]
Old Firm Derby w 2008.
Do najsłynniejszych derbów w Europie należą:
- Derby Mediolanu w piłce nożnej – jedyne w Europie derby miasta pomiędzy dwoma triumfatorami piłkarskiej Ligi Mistrzów: Interem Mediolan i A.C. Milan
- Wieczne derby Serbii pomiędzy najsłynniejszymi i najbardziej utytułowanymi drużynami w Belgradzie i wśród Serbii: Crveną zvezdą i Partizanem. Są to także jedne z najsłynniejszych derbów całego Półwyspu Bałkańskiego. Rywalizacja odbywa się w większości sportów zespołowych, z czego najsłynniejsze są derby w piłce nożnej i koszykówce.
- El Derbi Madrileño – derby Madrytu pomiędzy Realem a Atlético
- Derby Manchesteru pomiędzy zespołami Manchester City F.C. i Manchester United F.C.
- Old Firm Derby – derby Glasgow z udziałem największych szkockich klubów: Celtic F.C. i Rangers F.C.
- Derby wiecznych wrogów(gr.) – derby aglomeracji ateńskiej z udziałem najbardziej utytułowanych greckich klubów: Olympiakos SFP i Panathinaikos AO. Poza piłką nożną rozgrywane także w koszykówce[8].
- Wieczne derby (Rumunia)(rum.) – derby Bukaresztu pomiędzy najbardziej utytułowanymi rumuńskimi klubami: Steauą i Dinamo
- Derby della Capitale – derby Rzymu pomiędzy S.S. Lazio i Romą
- Derby Turynu w piłce nożnej pomiędzy Juventusem a Torino FC
- Derby północno-zachodniej Anglii(ang.) – derby regionalne pomiędzy najbardziej utytułowanymi angielskimi klubami: Manchester United F.C. i Liverpool F.C.
- Derby północnego Londynu pomiędzy Arsenalem i Tottenhamem Hotspur
- Derby Moskwy (CSKA–Spartak) – derby najbardziej utytułowanych moskiewskich klubów: CSKA i Spartaka. Rywalizacja odbywa się w większości sportów zespołowych.
- Wieczne derby (Bułgaria)(bułg.) – derby Sofii pomiędzy najbardziej utytułowanymi bułgarskimi klubami: Lewskim i CSKA. Rywalizacja odbywa się w większości sportów zespołowych.
Derby na świecie[edytuj | edytuj kod]

Superclásico w 1943.
- Superclásico – derby Buenos Aires pomiędzy najbardziej utytułowanymi klubami miasta, Boca Juniors i River Plate, nazywane niekiedy największymi derbami świata[9][10].
- Urugwajski Klasyk(hiszp.) – derby Montevideo z udziałem najbardziej utytułowanych urugwajskich klubów: Club Nacional de Football i CA Peñarol.
- Klasyk Milionów(port.) – derby Rio de Janeiro pomiędzy CR Flamengo i CR Vasco da Gama.
- Derby Teheranu(pers.) – derby Teheranu pomiędzy najbardziej utytułowanymi irańskimi klubami: Esteghlal i Persepolis.
Ponadregionalne rywalizacje klubowe[edytuj | edytuj kod]
Mianem derbów niekiedy określa się także rywalizację najsilniejszych lub najpopularniejszych klubów poszczególnych krajów, np.:
- El Clásico pomiędzy FC Barcelona a Realem Madryt w Hiszpanii,
- Derby d’Italia pomiędzy Juventusem a Interem Mediolan we Włoszech,
- Derby Westfalii pomiędzy Borussią Dortmund a FC Schalke 04 w Niemczech,
- Der Klassiker pomiędzy Borussią Dortmund a Bayernem Monachium w Niemczech,
- Wieczne derby Chorwacji(chorw.) pomiędzy Dinamo Zagrzeb a Hajdukiem Split[11]
- De Klassieker(niderl.) pomiędzy Ajaksem i Feyenoordem w Holandii,
- O Clássico(port.) pomiędzy FC Porto i SL Benfica w Portugalii,
- Le Classique pomiędzy Olympique Marsylia i Paris Saint-Germain we Francji,
- Derby Ukrainy pomiędzy Dynamem Kijów i Szachtarem Donieck na Ukrainie.
- Mianem Derby Polski nazywano, w zależności od układu sił w polskiej piłce nożnej, np. starcia Legii Warszawa z Górnikiem Zabrze[12], Wisłą Kraków[13], Lechem Poznań[14] i Widzewem Łódź[15].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑
derby [w:] Słownik języka polskiego PWN [online].
- ↑ Święta Wojna (historia) – WikiPasy.pl - Encyklopedia KS Cracovia, www.wikipasy.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ WIDZEWIAK.PL: Zapomniane derby! Ile było spotkań z ŁKS?, www.widzewiak.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ Derby (24). Czarni Lwów – Pogoń Lwów - SlowFoot - O piłce z wolnej stopy, slowfoot.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ resovia, www.stalrzeszow.pl [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-08] .
- ↑ Hokej.net - Reklama hokeja. Derby Małopolski dla Podhala!, www.hokej.net [dostęp 2017-11-22] (ang.).
- ↑ Kibice przerywali mecz Legii z Polonią - Koszykówka, www.przegladsportowy.pl [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-08] (pol.).
- ↑ Great rivalries in European basketball: Panathinaikos vs. Olympiakos - BallinEuropeBallinEurope, ballineurope.com [dostęp 2017-11-22] (ang.).
- ↑ Boca Juniors v River Plate | The 25 biggest club rivalries in world football - where does Real Madrid vs Atletico rank? - Football, www.telegraph.co.uk [dostęp 2017-11-22] (ang.).
- ↑ FourFourTwo's 50 Biggest Derbies in the World, No.1: Boca Juniors vs River Plate | FourFourTwo, www.fourfourtwo.com [dostęp 2017-11-22] (ang.).
- ↑ THE LIST: The greatest rivalries in club football, Nos 20-11 | Daily Mail Online, www.dailymail.co.uk [dostęp 2017-11-22] (ang.).
- ↑ "Derby Polski", czyli jak Legia z Górnikiem grała, TVN24.pl [dostęp 2021-03-07] (pol.).
- ↑ Derby Polski: Wisła vs Legia, www.ligapolska.pl [dostęp 2018-02-17] (pol.).
- ↑ To były prawdziwe derby Polski - WP SportoweFakty, sportowefakty.wp.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ Telewizja Polska S.A , Wracają dawne derby Polski. Takiego starcia nie było od lat, sport.tvp.pl, 11 sierpnia 2022 [dostęp 2022-08-12] (pol.).