Emil Gruszecki
| ||
![]() rotmistrz Emil Gruszecki w 1927 | ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 30 czerwca 1897 Nowy Sącz, Austro-Węgry | |
Data i miejsce śmierci | 6 lipca 1944 Loreto | |
Przebieg służby | ||
Lata służby | 1914-1944 | |
Siły zbrojne | ![]() ![]() ![]() | |
Jednostki | 5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej | |
Stanowiska | dowódca pułku artylerii przeciwpancernej | |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa II wojna światowa kampania wrześniowa bitwa o Monte Cassino | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Emil Gruszecki (ur. 30 czerwca 1897 w Nowym Sączu, zm. 6 lipca 1944 w Loreto we Włoszech) – podpułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego.
Spis treści
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 30 czerwca 1897 w Nowym Sączu[1]. w rodzinie Stanisława Gruszeckiego i Heleny ze Styczyńskich Gruszeckiej. Gimnazjum ukończył w Nowym Targu, gdzie jego ojciec został służbowo oddelegowany (był maszynistą kolejowym na trasie Nowy Sącz–Zakopane).
W 1914 roku ochotniczo wstąpił do 3 pułku piechoty. Od 1915 w 1 pułku ułanów Legionów Polskich pod dowództwem rotmistrza Władysława Beliny–Prażmowskiego. 28 stycznia 1916, podczas urlopu zdał egzamin dojrzałości w C.K. Gimnazjum w Nowym Targu. Od 6 lutego do 1 kwietnia 1917 roku był słuchaczem kawaleryjskiego kursu podoficerskiego przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce. Kurs ukończył z wynikiem dobrym. Posiadał wówczas stopień ułana[2]. Latem tego roku, po kryzysie przysięgowym, jako poddany austriacki został przeniesiony do Polskiego Korpusu Posiłkowego, a następnie zwolniony ze służby w drodze superrewizji.
Od 1918 roku w 7 pułku Ułanów Lubelskich. Po I wojnie światowej, w związku z tragiczną śmiercią ojca przeniósł się do Nowego Targu, gdzie służył w 5 pułku ptrzelców konnych przy Brygadzie Podhalańskiej. W 1921 został przydzielony do 3 pułku Szwoleżerów Mazowieckich w Suwałkach.
W 1924 ukończył kurs dowódców szwadronu w Centralnej Szkole Kawalerii w Grudziądzu. Z dniem 2 listopada 1927 roku został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza kursu normalnego 1927-1929. 23 sierpnia 1929 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, został przeniesiony służbowo do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie. 20 lutego 1930 roku został przeniesiony do 5 Samodzielnej Brygady Kawalerii w Krakowie na stanowisko szefa sztabu[3]. W latach 1932-1937 był szefem Wydziału Studiów, a następnie szefem Wydziału Wyszkolenia w Departamencie Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[4]. Publikował w periodykach wojskowych m.in. w „Przeglądzie Kawaleryjskim” i „Polsce Zbrojnej”. Do 31 sierpnia 1939 roku był zastępcą dowódcy 26 pułku Ułanów Wielkopolskich im. Jana Karola Chodkiewicza w Baranowiczach.
Od 1 września 1939 objął stanowisko szefa Oddziału IV w Sztabie Armii „Karpaty”. Na rozkaz szefa sztabu 19 września opuścił Polskę i przez Węgry dostał się do Francji, a następnie do Szkocji, gdzie był dowódcą 1 dywizjonu rozpoznawczego. W marcu 1942 roku, w następstwie układu Sikorski–Majski, wyjechał do ZSRR by zasilić kadrę oficerską Polskich Sił Zbrojnych. Od 1942 dowodził 5 Kresowym pułkiem artylerii przeciwpancernej. Uczestniczył w walkach 2 Korpusu w kampanii włoskiej 1944 między innymi pod Monte Cassino. Zginął w wyniku bombardowania budynku mieszczącego sztab 3 Dywizji Strzelców Karpackich w Loreto 6 lipca 1944. Został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Loreto[1][5].
Awanse[edytuj | edytuj kod]
- porucznik – 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 217 lokatą w korpusie oficerów jazdy
- rotmistrz – 12 kwietnia 1927 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 8 lokatą w korpusie oficerów kawalerii
- major – 12 marca 1933 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 i 16 lokatą w korpusie oficerów kawalerii
- podpułkownik – 19 marca 1939
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Niepodległości - 12 maja 1931 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”[6]
- Krzyż Walecznych – dwukrotnie
- Złoty Krzyż Zasługi (1937)[7]
- Srebrny Krzyż Zasługi - 17 marca 1930 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”[8]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej – Łotwa (zezwolenie w 1933)[9]
- Łotewski Krzyż Wojenny
Pośmiertnie
- Medal Wojska (1945)
- Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino (1945)
- Gwiazda za wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania)
- Gwiazda Włoch (Wielka Brytania)
- Defence Medal (Wielka Brytania)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939-1945. Londyn: Instytut Historyczny im. Gen. Sikorskiego, 1952, s. 187.
- ↑ CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 7.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 20 lutego 1930 roku, s. 69.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 150, 438.
- ↑ Emil Gruszecki. polskiecmentarzewewloszech.eu. [dostęp 2018-05-18].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”, s. 1, Nr 1 z 19 marca 1937. Ministerstwo Spraw Wojskowych.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 144.
- ↑ Zarządzenia Prezesa Rady Ministrów. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 298, 11 listopada 1933.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego). Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2017-11-07].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Szczurowski M., Artyleria PSZ na Zachodzie w II wojnie światowej, Piotrków Trybunalski-Warszawa 2000. ISBN 83-87050-91-1
- Emil Gruszecki: Zarys historii wojennej 3–go Pułku Szwoleżerów Mazowieckich imienia pułkownika Kozietulskiego. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Archiwum rodzinne Heleny Styczyńskiej
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Pamiątkowym Monte Cassino
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Medalem Wojska
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Loreto
- Podpułkownicy kawalerii Polskich Sił Zbrojnych
- Podpułkownicy kawalerii II Rzeczypospolitej
- Polacy – uczestnicy kampanii włoskiej 1943–1945
- Polacy odznaczeni Gwiazdą za Wojnę 1939–45
- Polacy odznaczeni Gwiazdą Italii
- Polacy odznaczeni Medalem Obrony
- Polacy odznaczeni Medalem 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy bitwy o Monte Cassino 1944
- Ułani Legionów Polskich
- Żołnierze Polskiego Korpusu Posiłkowego
- Urodzeni w 1897
- Zmarli w 1944