54°22′55″N 18°36′19″E/54,381944 18,605278Gdańsk Wrzeszcz
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
| Data otwarcia |
1870 |
| Poprzednie nazwy |
Danzig Langfuhr (do 1945) |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów |
4 |
| Liczba krawędzi peronowych |
7 |
| Kasy |
|
| Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Trójmiasta  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
| 54°22′55″N 18°36′19″E/54,381944 18,605278
| |
Portal  Transport szynowy
| |
Gdańsk Wrzeszcz – stacja kolejowa na granicy dzielnic Wrzeszcz Dolny i Wrzeszcz Górny w Gdańsku, w województwie pomorskim, w Polsce na wysokości ok. 17 m n.p.m.[1].
Wymiana pasażerska[edytuj | edytuj kod]
W roku 2017 wymiana pasażerska na stacji wyniosła 5,7 mln osób (15,6 tys. dziennie), co dało jej 12. miejsce w Polsce[2].
W roku 2018 wymiana pasażerska na stacji wyniosła 7,8 mln osób (21,5 tys. dziennie), co dało jej 11. miejsce w Polsce[2].
W roku 2019 wymiana pasażerska na stacji wyniosła 8,8 mln osób (24,1 tys. dziennie), co dało jej 10. miejsce w Polsce[2].
W roku 2020 wymiana pasażerska na stacji wyniosła 5,7 mln osób (15,7 tys. dziennie), co dało jej 11. miejsce w Polsce[2].
W roku 2021 stacja obsługiwała 18,9 tys. pasażerów na dobę (łącznie 6,9 mln osób), co dawało jej 10. miejsce w kraju[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
.JPG)
Dworzec został otwarty w 1870, jako część nowej linii kolejowej ze Szczecina do Gdańska[5].
Na początku XX wieku (około 1913[6]) na wzmocnionym murem, wysokim nasypie kolejowym w Gdańsku Wrzeszczu zbudowana została nastawnia bramowa Wr1 – jedyna tego typu w Polsce północnej. Architekci wkomponowali ją w eklektyczny styl dzielnicy, ozdabiając galeryjkami, pomostem przypominającym mostek statku i wieżyczką[7].
W maju 2015, w obliczu zamiaru rozbiórki tego unikatowego obiektu przez PKP (w całym kraju znajduje się tylko 5 takich nastawni, wszystkie pozostałe zlokalizowane są na Górnym Śląsku), konserwator zabytków podjął decyzję o jego wpisie do rejestru zabytków[8].
8 marca 1969 oddano do użytku obecny budynek dworca[9], który na przełomie 2014 i 2015 został poddany remontowi.
Linie kolejowe[edytuj | edytuj kod]
Na stacji zatrzymują się pociągi wszystkich kategorii: SKM, osobowy, Regio, TLK, IC, EIC (Express Intercity) oraz EIP (Express Intercity Premium, czyli pociągi Pendolino).
Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]
Stacja posiada obecnie cztery perony: dwa dla pociągów dalekobieżnych i dwa dla pociągów SKM. Dworzec z peronami łączą dwa przejścia podziemne. Jedno z nich znajduje się bezpośrednio w budynku dworca, drugie zaś w tunelu dla pieszych łączącym plac przed stacją z ul. Kilińskiego po drugiej stronie torów kolejowych. Istniejący przed remontem peron dalekobieżny (wówczas peron 1) w toku modernizacji stacji został podwyższony i wyremontowany; ponadto zamontowano na nim wiatę zbliżoną stylistycznie do wiaty znajdującej się na peronie SKM. 9 grudnia 2014 oddano do użytku nowy, drugi peron dalekobieżny o długości 300 m i wysokości 76 cm, który otrzymał numer I (pozostałe perony zostały przenumerowane)[10].
Zakończenie przebudowy stacji, planowane na 30 maja 2015, nastąpiło z niewielkim poślizgiem w czerwcu 2015. Koszt modernizacji miał się zamknąć w kwocie 150 mln zł[11].
Na zmodernizowanej stacji zainstalowano pięć wind - dwie na każdym z peronów dalekobieżnych i jedna w budynku dworca. Przeprowadzono remont przejść podziemnych, a ponadto w tunelu łączącym ul. Dmowskiego z ul. Wajdeloty powstały bezpośrednie wyjścia na perony dalekobieżne.
Na stacji położono 11 km torów i 28 rozjazdów. Ponadto zainstalowano nowy system sterowania ruchem kolejowym[12].
22 października 2016 roku oddano do użytku drugi peron SKM. Jest to peron jednokrawędziowy stykający się bezpośrednio z otwartą tego samego dnia Galerią Metropolia. Dzięki jego otwarciu pociągi SKM jadące w kierunku Sopotu i Gdyni obsługują dwie krawędzie peronowe jednocześnie[13].
W latach 2021-22 PKP SA przewiduje przebudowę budynku dworcowego[14][15]. W ogłoszonym przetargu złożono 7 ofert o wartości od 13 do 22 mln zł, przy szacowanej wartości zamówienia w wysokości 14,5 mln zł. Prace mają potrwać 18 miesięcy[16]. Wykonawcą została firma TYM-BUD za kwotę 13 190 000 zł[17]; umowę na realizację podpisano w lipcu 2021, a rozpoczęte w sierpniu 2021 prace budowlane mają zostać zrealizowane do końca 2022[18]. W pierwszej kolejności nastąpiła rozbiórka dawnego budynku dworca, a w jego miejscu powstanie nowy obiekt o szarej elewacji z płyt stalowych, z licznymi przeszkleniami. 4 marca 2022 obsługę pasażerów przejął dworzec tymczasowy[19][20].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Arkusz 1677 Danzig (Gdańsk). W: Topografische Karten (Meßtischblätter) 1:25 000. Das Reichsamt für Landesaufnahme, 1944
- ↑ a b c d Urząd Transportu Kolejowego, Przewozy pasażerskie, Portal statystyczny UTK [dostęp 2023-02-20] (pol.).
- ↑ https://dane.utk.gov.pl/sts/przewozy-pasazerskie/wymiana-pasazerska-na-s/18886,Przewozy-pasazerskie.html#PLIK
- ↑ Zabytkowa nastawnia bez schodów, bo ZDiZ się nie zgadza. trojmiasto.gazeta.pl, 6 sierpnia 2011. [dostęp 2011-08-06].
- ↑ Gdzie był dworzec Brama Oliwska (Am Olivaer Tor)?. rzygacz.webd.pl.
- ↑ Nowy projekt dla nastawni - muzeum modeli kolejek. trojmiasto.gazeta.pl, 19 kwietnia 2011. [dostęp 2011-04-19].
- ↑ Gdańsk. Warto ratować wrzeszczańską nastawnię. trojmiasto.gazeta.pl, 19 marca 2010. [dostęp 2010-03-19].
- ↑ Nastawnia we Wrzeszczu trafi do rejestru zabytków. www.gdansk.gazeta.pl, 09.02.2015.
- ↑ Wydarzyło się w Gdańsku. gdansk.pl.
- ↑ Gotowy pierwszy peron dalekobieżny na stacji we Wrzeszczu
- ↑ Paweł Durkiewicz Zbliża się koniec remontu stacji PKP Gdańsk Wrzeszcz
- ↑ Wyborcza.pl, trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-23].
- ↑ Gdańsk Wrzeszcz z „prywatnym” peronem SKM. Wyjście z dwóch stron. transport-publiczny.pl, 2016-12-10. [dostęp 2016-12-17].
- ↑ Wrzeszcz, Oliwa i Gdańsk Główny do remontu. Grube miliony na modernizację dworców w Gdańsku
- ↑ Wiadomo już jak będzie wyglądał nowy dworzec we Wrzeszczu. Ten projekt nie wszystkich zachwyca
- ↑ Remont dworca PKP we Wrzeszczu. Zgłosiło się siedem firm, pięć zmieściło się w budżecie inwestycji
- ↑ Przebudowa dworca PKP we Wrzeszczu będzie kosztowała 13 mln zł. Wybrano wykonawcę
- ↑ Jeden z najważniejszych dworców w Polsce przestanie szpecić. Tak ma wyglądać dworzec Gdańsk Wrzeszcz
- ↑ Zaczęła się budowa nowego dworca PKP Gdańsk Wrzeszcz. Na początek - rozbiórka
- ↑ W Gdańsku Wrzeszczu otwarto tymczasowy dworzec PKP. Główny gmach wchodzi w kolejną fazę remontu
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Gdańsk Wrzeszcz w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Sensacyjna pocztówka z wrzeszczańskim dworcem
- Wrzeszczańskie dworce kolejowe
| Gdańsk Wrzeszcz | ||
| Linia 202 Gdańsk Główny – Stargard (4,180 km) | ||
  odległość: 4,180 km
|
|
odległość: 3,900 km
|
| Linia 248 Gdańsk Wrzeszcz – Gdańsk Osowa (0,000 km) | ||
|
|
odległość: 2,193 km
| |
| Linia 250 Gdańsk Śródmieście – Rumia (4,180 km) | ||
 odległość: 1,660 km
|
|
odległość: 1,210 km
|
| czynne |
| ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| nieczynne |
|
