Honorowi obywatele Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dyplom nadania honorowego obywatelstwa miasta Sanoka dr. Władysławowi Skalskiemu (1874)
Dyplom nadania tytułu przyznanego ks. Zdzisławowi Peszkowskiemu w 1995
Przedruk dyplomu nadania honorowego obywatelstwa miasta Sanoka Janowi Pawłowi II z 1998, wywieszony w kancelarii parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku

Tytuł Honorowego Obywatelstwa Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka – honorowe obywatelstwo Sanoka przyznawane przez władze miasta osobom szczególnie zasłużonym dla Sanoka oraz wybitnym osobistościom.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Tytuł przyznawano od XIX wieku do 1939, po czym reaktywowano po 1990 roku. Wnioski o nadanie tytułu ma prawo wysuwać Rada Miasta Sanoka, radni i każdorazowo burmistrz Sanoka[1]. Decyzja o nadaniu tytułu jest kompetencją Rady Miasta Sanoka. W niektórych przypadkach wnioski o nadanie tego tytułu były oddalane decyzją tego gremium[1]. Wyróżnienie było przyznawane za wkład pracy na rzecz miasta Sanoka lub kraju, za konkretną działalność, dzieło i pracę[1].

Początkowo wyróżniano honorowym obywatelstwem Sanoka w XIX wieku w trakcie zaboru austriackiego. Pierwszy przypadek nadania miał miejsce w 1848[2][3]. Po wprowadzeniu autonomii galicyjskiej, tj. 1867, pierwszym honorowym obywatelem Sanoka został w tymże roku Agenor Gołuchowski, przy czym w protokole z posiedzenia Rady Miejskiej z 30 grudnia 1867 dotyczącym spawy przygotowania fizycznego („wygotowania”) dyplomu podano określenie „mieszczaństwo honorowe”[4]. 17 lutego 1868 uchwalono, by „sprawić księgę do zapisywania honorowych obywateli”[5]. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę tytuły honorowego obywatelstwa Sanoka przyznawano w latach II Rzeczypospolitej (do 1939) oraz III Rzeczypospolitej (od 1989)[2].

W większości przypadków wręczenie tytułu odbywało się podczas uroczystości w Sanoku, lecz w kilku przypadkach – osobistości ogólnopaństwowych – delegacja władz miasta udawała się do innego miasta (Lwów, Wiedeń), ażeby wręczyć wyróżnienie[1]. Osoba uhonorowana tytułem otrzymywała dyplom nadania, uprzednio wykonany w sanockiej drukarni Karola Pollaka[1].

W latach od 1939 do 1989 tytuł honorowego obywatelstwa sanocka nie był przyznawany[6]. W 1984 Miejska Rada Narodowa (MRN) w Sanoku podjęła uchwałę o ustanowieniu Księgi Honorowego Obywatelstwa Miasta Sanoka[7][8]. Decyzją Rady Miejskiej w 1989 przywrócono wyróżnienie[2]

Uhonorowani[edytuj | edytuj kod]

Podstawowym materiałem źródłowym do ułożenia listy honorowych obywateli Sanoka jest dokument w formie księgi pod nazwą Obywatele honorowi królewskiego wolnego miasta Sanoka[a], przechowywanej w zbiorach Muzeum Historycznego w Sanoku[9]. Na jej podstawie Edward Zając podał w 2002, iż w okresie 1867–1939 wyróżniono tytułem 24 osoby, a zaliczając do tego okres lat 1990–2002 łącznie uhonorowano 32 osoby[1][10]. Bazując na tym samym źródle historyk tegoż muzeum Andrzej Romaniak wskazał listę 21 osób wyróżnionych tytułem do 1934[11] (listy sporządzone przez E. Zająca i A. Romaniaka częściowo pokrywają się, zaś w kilku przypadkach wymieniają inne osoby). Według Franciszka Oberca lista uhonorowanych zapisana w ww. księdze nie stanowi faktycznie pełnego wykazu wyróżnionych w okresie do 1939[6]. Świadczy o tym np. brak adnotacji w księdze o wyróżnieniu tytułem czterech wysokich dostojników II Rzeczypospolitej w styczniu 1939, co potwierdziły inne źródła[6][12]. Przy okazji oficjalnego wręczenia tytułu Stanisławowi Kułakowskiemu w 2013 poinformowano, że jest to 35. z kolei wyróżnienie w historii[13].

Ponadto inne publikacje (np. wydania corocznych Szematyzmów Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim) podawały przypadki przyznania tytułu osobom, nieustalone przez wymienionych wyżej badaczy.

Honorowy Obywatel Lata życia Data nadania Uzasadnienie wyróżnienia oraz uwagi
Teofil Wojciech Ostaszewski (1807-1889) 1848[11][2] Za działalność przy tworzeniu pierwszej szkoły ludowej na ziemi sanockiej (we Wzdowie)[2]
Feliks (Szczęsny) Gorazdowski (1814-1903) ? W Sanoku zasiadł w komitecie Kasyna Narodowego, w prezydium Obwodowej Rady Narodowej, w okresie Wiosny Ludów 1848 jako reprezentant tejże przystąpił do Centralnej Rady Narodowej we Lwowie oraz pełnił mandat posła ziemi sanockiej na Sejm Ustawodawczy w Kromieryżu[14][15][16][17][b]
Kacper Kostecki (1785-1864) około 1856[18][11] Od 1841 do końca życia pracował jako lekarz powiatowy / obwodowy w Sanoku[19][20][21][22]
Apolinar Mauthner około 1862[23] Od 1857 do około 1860 pełnił urząd zwierzchnika cyrkułu sanockiego; inicjator założenia otwartego 1 sierpnia 1857 szpitala dla chorych[24][25].
Grzegorz Ławrowski około 1862[26] Od około 1855 sprawował stanowisko adjunkta w urzędzie obwodowym w Sanoku w ramach cyrkułu sanockiego (Kreis).
Maksymilian Siemianowski (1810-1878) około 1865[27] Decyzją Rady Gminnej w Sanoku za zasługi w umacnianiu jedności społeczeństwa, w krzewieniu patriotyzmu, w gospodarczym rozwoju Sanoka[28][29][30].
Karl Kranzberg 1865[11] Od około 1855 do około 1865 sprawował urząd zwierzchnika okręgowego (wzgl. naczelnika powiatowego; niem. Bezirkvorsteher) w Sanoku w ramach cyrkułu (obwodu) sanockiego[31][32][33].
Agenor Gołuchowski (1812-1875) 13 listopada 1867[34] Zasługi dla Galicji i Sanoka[35]. Dyplom wręczono we Lwowie[36].
Erazm Łobaczewski (1867-1868) 23 grudnia 1868[37] Uhonorowanie pracy na stanowisku burmistrza Sanoka 1867-1868 (uchwalenie j. polskiego jako urzędowego dla Sanoka, wprowadzenie porządku w mieście, rozwój przestrzenny, powstawanie nowych ulic, samorządności, inicjatywy społeczne i gospodarcze)[38][11].
Roman Zdankiewicz (-1884) 10 stycznia 1872[39] Prawość obywatelska i szczególne zasługi dla miasta[40][11].
Leon Studziński 24 sierpnia 1874[41] Prawość obywatelska, przychylność miastu, zasługi dla oświaty ludowej[42][11].
Władysław Skalski (-1901) Działalność w służbie lekarza powiatowego, poprawa warunków szpitala w Sanoku[43][11].
Zenon Słonecki (1831-1912) 4 października 1877[44] Przychylność dla spraw miasta jako Prezes Rady Powiatowej i Poseł na Sejm Krajowy[45][11].
Florian Ziemiałkowski (1817-1900) 29 stycznia 1880[46] Prawość obywatelska, liczne dowody przychylności miastu, zasługi dla oświaty ludowej w tym utworzenie w Sanoku C. K: Gimnazjum Męskiego w 1880[47].
Edward Gniewosz (1822-1906) 1 września 1880[48] Starania skutkujące otwarciem 1 września 1880 C. K. Gimnazjum w Sanoku, jak też działalność na polu konstytucyjnym jako poseł do Rady Państwa, życzliwość i przychylność miastu[49][11].
Józef Schenk (1813-1891) 11 listopada 1880[50] Uznanie za zasługi na stanowisku C. K. Prezydenta Sądu Krajowego Wyższego, życzliwości dla Sanoka, służby w kraju, działalności w dziedzinie sprawiedliwości[51][11].
Kazimierz Grocholski (1815-1888) 8 lutego 1882[52] Zasługi dla kraju i państwa, uznanie cnót obywatelskich i działalności dla spraw narodowych[53][54][11].
Marceli Tarnawiecki (1808-1886) 14 lipca 1882[55][56][11] Położone w kraju zasługi i znakomite cnoty obywatelskie[55].
Jan Towarnicki (-1902) 11 listopada 1884[57] Położone dla miasta zasługi, a w szczególności przy ustanowieniu C. K. Sądu Obwodowego w Sanoku[57][58][11].
Henryk Kieszkowski (1821-1905) 10 maja 1886[59] Zasługi na stanowisku dyrektora Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie[60][11]. Dyplom wręczono w Lisku[60]. Wybór stał się kontrowersyjny z racji ujawnienia defraudacji finansowej dokonanej przez wyróżnionego[61].
Feliks Gniewosz (1836-1901) 29 października 1891[62] Zasługi dla miasta, m.in. na stanowisku prezesa Rady Powiatowej w Sanoku[63][11].
Stanisław Gniewosz (1834-1906) Zasługi dla miasta i kraju[64][11].
Kazimierz Badeni (1846-1909) 29 października 1894[65] Znakomite zasługi dla państwa, kraju i miasta Sanoka[66]; wobec miasta Sanoka zasługi w związku z wystawą krajową[67][68]. Wręczenie dyplomu miało miejsce 10 marca 1895[69].
Adam Stanisław Sapieha (1828-1903) 29 listopada 1894[70] Zasługi, trudy, zabiegi i pracę dla kraju i ojczyzny[71]; wobec miasta Sanoka zasługi w związku z wystawą krajową[67][72][73]. Wręczenie dyplomu miało miejsce wiosną 1895[74].
Cyryl Jaksa Ładyżyński (1830-1897) 1895[c] Zasługi dla miasta: starania na rzecz założenia C. K. Gimnazjum Męskiego w 1880 roku, powstania Sądu Obwodowego, Dyrekcji Skarbu, kolei, koszar, kościoła farnego, pomnika Tadeusza Kościuszki na Placu św. Jana[75]. W nagrodę otrzymał dom przy ul. Sanowej[76].
ks. Franciszek Salezy Czaszyński (1811-1898) 5 sierpnia 1895[77] Zasługi dla miasta, w szczególności wybudowanie Kościoła Przemienienia Pańskiego, założenie cmentarza przy ulicy Rymanowskiej[78][79][11]. Uroczystość wręczenia dyplomu odbyła się 16 marca 1896[80][81].
Aleksander Mniszek-Tchorznicki (1851-1916) 16 września 1902[82] Skuteczna obrona polskich interesów – wygranie procesu z Węgrami w sporze o Morskie Oko[83][84][11][d].
Oswald Balzer (1858-1933)
Stanisław Badeni (1850-1912) 26 czerwca 1912[85] Podczas pierwszego posiedzenia nowej Rady Miejskiej Wielkiego Sanoka (po przyłączeniu do Posady Sanockiej), nowa rada – stosownie do uchwały 30 większych miast Galicji – przyznała przez aklamację hr. Stanisławowi Badeniemu w uznaniu jego wielkich zasług dla kraju tytuł honorowego obywatelstwa Sanoka[86][87].
Feliks Giela (1859-1936) 19 lutego 1914[88] Działalność na rzecz miasta na stanowiskach wiceburmistrza (w okresie powodzi) i burmistrza (włącznie do miasta Posady Sanockiej). Następnie jego imieniem nazwano ulicę w centrum Sanoka[89][90][11].
Władysław Beksiński (1850-1929) 5 stycznia 1928 W uznaniu zasług dla Sanoka; uhonorowany w dniu rezygnacji ze stanowiska inżyniera architekta miejskiego i przejścia na emeryturę po 38 latach pracy[91][11].
Józef Piłsudski (1867-1935) 11 listopada 1934 Wskrzeszenie Państwa Polskiego[92][11].
Ignacy Mościcki (1867-1946) 15 stycznia 1939
Edward Śmigły-Rydz (1886-1941)
Felicjan Sławoj Składkowski (1885-1962)
Eugeniusz Kwiatkowski (1888-1974)
Józef Agaton Morawski (1893-1969) 17 stycznia 1939 Zasługi dla miasta na stanowisku posła do Sejmu RP, w tym skuteczne interwencje w sprawie utworzenia w Sanoku oddziałów sądów i innych, wsparcie włączenia Sanoka do COP, utworzenia Fabryki Gumy, Fabryki Akumulatorów i Fabryki Obrabiarek (broni)[93].
ks. Adam Sudoł (1920-2012) 26 lipca 1994 W uznaniu zasług oddanych dla Miasta poprzez długoletnią pracę duszpasterską i wychowawczą na rzecz mieszkańców Sanoka, a w szczególności za tworzenie zrębów demokracji na szczeblu samorządu lokalnego w III Rzeczypospolitej Polskiej[94]. Uroczystość wręczenia tytułu odbyła się 10 listopada 1994[95][96][97].
ks. Antoni Wołek Wacławski (1900-1995) 4 lipca 1995 W uznaniu zasług oddanych dla Miasta w czasie długoletniej pracy duszpasterskiej i wychowawczej na rzecz mieszkańców, a w szczególności za prowadzenie w latach 1928-1948 Katolickiego Związku Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku oraz wybudowanie kościoła parafialnego pw. Najświętszego Serca Jezusowego[98][99][e].
ks. Zdzisław Peszkowski (1918-2007) 24 października 1995 Zasługi dla upamiętnienia osób pomordowanych na wschodzie i ukazanie prawdy o zbrodni katyńskiej, polskiej Golgocie Wschodu jako Synowi Ziemi Sanockiej[100][101].
Stefan Stefański (1914-1998) 27 czerwca 1996 Długoletnia i twórcza praca w sanockim muzealnictwie[102][103][104]. Symboliczne wręczenie tytułu odbyło się 11 listopada 1996 bez uczestnictwa uhonorowanego (z uwagi na chorobę odebrał dyplom wcześniej w swoim domu)[2].
Marian Pankowski (1919-2011) 30 kwietnia 1998 Twórczość literacka i naukowa oraz popularyzacja polskiej kultury na Zachodzie, w tym miasta Sanoka[105][106][107].
papież Jan Paweł II (1920-2005) 9 czerwca 1998 Ogrom zasług dla Ojczyzny. Akt nadania tytułu został wręczony papieżowi podczas audiencji generalnej w Watykanie 29 listopada 2000[108][109][110][111][112][113].
Franciszek Ziejka (1940-2020) 11 września 2001 Jako rektorowi Uniwersytetu Jagiellońskiego za pracę i trud poniesiony przy powoływaniu i organizacji Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jana Grodka w Sanoku[114][115][116].
Jerzy Zdrada (ur. 1936) Jako Podsekretarzowi Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej za orędownictwo zmierzające do powstania Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jana Grodka w Sanoku, dzięki czemu Sanok stał się miastem akademickim[117][118].
ks. Feliks Kwaśny (ur. 1941) 25 listopada 2008[119] W dowód wdzięczności i uznania zasług, wniesionych w rozwój miasta w czasie długoletniej pracy duszpasterskiej, a w szczególności za utworzenie parafii Chrystusa Króla i wybudowanie kościoła w dzielnicy Wójtostwo; uroczystość wręczenia wyróżnienia odbyła się 8 stycznia 2009[120][121][119][122][123][124].
Elżbieta Dzikowska (ur. 1937) 30 grudnia 2008 Uznanie społeczności Sanoka dla wybitnych osiągnięć filmowych, pisarskich, publicystycznych, a zarazem forma podziękowania za wieloletnie rozsławianie Sanoka oraz Ziemi Sanockiej w kraju oraz poza jego granicami[125][126][122][118].
Feliks Kiryk (1933-2022) 9 listopada 2010[122][127]
Stanisław Kułakowski (ur. 1946) 26 września 2013 Całokształt pracy zawodowej lekarza w szpitalu sanockim od 1970 do 2012, w tym od 2001 na stanowisku Ordynatora Oddziału Kardiologii; uroczystość wręczenia tytułu odbyła się 24 października 2013[128][129][13].
Danuta Przystasz (1920-2019) 28 marca 2017 Odwaga i poświęcenie, zaangażowanie w działalność konspiracyjną w latach II wojny światowej na terenie Sanoka, a potem w Warszawie, cierpienia w kazamatach UB, ofiarna praca na rzecz kultury polskiej i nieustanna troska o prawdę i pamięć o zbrodni katyńskiej[130][131]. Uroczystość wręczenia tytułu odbyła się 20 kwietnia 2017[132].
Janusz Szuber (1947-2020) 7 listopada 2017[133] Uroczystość wręczenia tytułu odbyła się 8 grudnia 2017[134].
ks. Andrzej Skiba (ur. 1948) 20 lutego 2018[135][136][137] Uroczystość wręczenia tytułu odbyła się 5 kwietnia 2018[138].
Krystyna Chowaniec (ur. 1953)
Janina Szombara (1919–2022) 27 czerwca 2019[139][140] Uroczystość wręczenia tytułu odbyła się 25 lipca 2019[141].
Wiesław Banach (ur. 1953) 29 października 2019[142] Uroczystość wręczenia tytułu odbyła się 3 grudnia 2019[143].
Jerzy Ginalski (ur. 1957) 25 czerwca 2020[144] Inicjatywa przyznania tytułu po raz pierwszy w historii została złożona przez mieszkańców miasta; uroczystość wręczenia tytułu odbyła się 3 grudnia 2021[145][146].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Dosłownie: Obywatele honorowi k. w. miasta Sanoka.
  2. ↑ Informację o honorowym obywatelstwie Sanoka potwierdza także treść inskrypcji nagrobnej Szczęsnego Gorazdowskiego na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.
  3. ↑ Rok nadania tytułu (1895) podał Edward Zając, zob. Zając 2002 ↓, s. 59. W księdze uchwał Rady Miejskiej w okresie roku 1895 nie ma wpisu o przyznaniu przez radę honorowego obywatelstwa Cyrylowi Ładyżyńskiego, a ponadto nie wspomniano o tym wyróżnieniu na posiedzeniu Rady Miejskiej z 7 listopada 1897 tj. nazajutrz po jego śmierci, zob. Księga uchwał Rady miejskiej od 1893 do 25 X 1900. T. XI. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 96-158, 253. [dostęp 2022-02-07].
  4. ↑ Andrzej Romaniak wymienił wyróżnienie w 1902 tytułem Tchorznickiego, ale nie Balzera.
  5. ↑ Kilka dni po nadaniu tytułu 94-letni ksiądz Wołek Wacławski zmarł w Człuchowie. Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 1995-2000. „Rocznik Sanocki”. Tom X, s. 321, 2001. ISSN 0557-2096. 
  6. ↑ Nie potwierdziły tego coroczne Szematyzmy, w których przy osobie Jacka Jabłońskiego brak jest adnotacji o honorowym obywatelstwie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f Zając 2002 ↓, s. 7.
  2. ↑ a b c d e f Korzeniowski 1996 ↓, s. 8.
  3. ↑ Honorowe obywatelstwo miasta Krakowa (1818-2021). O honorowym obywatelstwie Krakowa. Historia podgórska. W: Honorowi obywatele miasta Krakowa (1818-2021) i laureaci medalu „Cracoviae Merenti” (1993-2021). Kraków: Urząd Miasta Krakowa, 2022, s. 159. ISBN 978-83-955588-2-5.
  4. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej Sanockiej 14.3.1867-31.7.1868. T. I. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 128. [dostęp 2022-02-03].
  5. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej Sanockiej 14.3.1867-31.7.1868. T. I. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 140. [dostęp 2022-02-03].
  6. ↑ a b c Oberc 2014 ↓, s. 524.
  7. ↑ Bogumiła Koszela. Podsumowanie dorobku MRN i miasta w okresie kończącej się kadencji rad narodowych. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 10 (301), s. 2, 1-10 kwietnia 1984. 
  8. ↑ Władysław Stachowicz. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950-1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 289, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  9. ↑ Zając 2002 ↓, s. 6-7.
  10. ↑ Oberc 2014 ↓, s. 523.
  11. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Lista uhonorowanych tytułem sporządzona przez Andrzeja Romaniaka, w: Franciszek Oberc. Samorząd miejski Sanoka a wybitni sanoczanie. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 523, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  12. ↑ Andrzej Romaniak: Pamiątki po 2 Pułku Strzelców Podhalańskich z Sanoka. Katalog zbiorów. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2003, s. 59. ISBN 83-919305-0-5.
  13. ↑ a b Marian Struś. Dr Stanisław Kułakowski Honorowym Obywatelem Sanoka. „Tygodnik Sanocki”. Nr 43 (1142), s. 8, 31 października 2013. 
  14. ↑ Działalność Lwowskiej Centralnej Rady Narodowej w świetle źródeł polskich. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, 1994, s. 91, 97, 99.
  15. ↑ Kronika. Zmarli. „Kurjer Lwowski”. Nr 136, s. 4, 17 maja 1903. 
  16. ↑ Kronika. Zmarli. „Gazeta Lwowska”. Nr 113, s. 4, 17 maja 1903. 
  17. ↑ Józef Białynia Chołodecki: Cmentarz Stryjski we Lwowie. Lwów: Towarzystwo Miłośników Przeszłości Lwowa, 1913, s. 61.
  18. ↑ Handbuch des Lemberger Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1857. Lwów: 1857, s. 35.
  19. ↑ Handbuch des Statthalterei-gebietes in Galizien für das Jahr 1859. Lwów: 1859, s. 31, 254.
  20. ↑ Handbuch des Statthalterei-gebietes in Galizien für das Jahr 1862. Lwów: 1862, s. 33.
  21. ↑ Kronika. Dokument dot. budowy magazynu augmentacyjnego w Sanoku z 1 maja 1862. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 8, s. 3, 15 lutego 1914. 
  22. ↑ Stefan Stefański: Kartki z przeszłości Sanoka. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku, 2005, s. 34. ISBN 83-919470-9-2.
  23. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1863. Lwów: 1863, s. 56.
  24. ↑ Inländische Nachrichten. Lemberg. „Neue Zeit”. Nr 298, s. 1, 25 grudnia 1856. (niem.). 
  25. ↑ Nadesłane. Sanok, 20 sierpnia. „Czas”. Nr 206, s. 4, 11 września 1857. 
  26. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1863. Lwów: 1863, s. 33, 33.
  27. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1866. Lwów: 1866, s. 36.
  28. ↑ Róża Biernacka: Maksymilian Siemianowski. ipsb.pl. [dostęp 2016-10-18].
  29. ↑ Andrzej Brzoza. Niezwykli z Podkarpacia. Matejko z Sanoka. „Podkarpacie”. Nr 46, s. 13, 13 listopada 1980. 
  30. ↑ Kronika. † Maksymilian Siemianowski. „Gazeta Lwowska”. Nr 98, s. 3, 10 kwietnia 1878. 
  31. ↑ Handbuch des Lemberger Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1856. Lwów: 1856, s. 43.
  32. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1865. Lwów: 1865, s. 36.
  33. ↑ Tomasz Opas: W czasach zaborów i niewoli. Zagadnienia ustrojowe. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 341. ISBN 83-86077-57-3.
  34. ↑ Wnioskującym był ks. Franciszek Salezy Czaszyński. Księga uchwał Rady miejskiej Sanockiej 14.3.1867-31.7.1868. T. I. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 112-113, 128, 177. [dostęp 2022-02-03].
  35. ↑ Zając 2002 ↓, s. 11-13.
  36. ↑ Zając 2002 ↓, s. 12.
  37. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej w Sanoku 31.07.1868-14.11.1870. T. II. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 41-42. [dostęp 2022-02-03].
  38. ↑ Zając 2002 ↓, s. 15-17.
  39. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej Sanockiej 14.11.1870-17.09.1872. T. III. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 112. [dostęp 2022-02-05].
  40. ↑ Zając 2002 ↓, s. 19.
  41. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od lutego 1874 do stycznia 1876. T.V. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 71. [dostęp 2022-02-05].
  42. ↑ Zając 2002 ↓, s. 21.
  43. ↑ Zając 2002 ↓, s. 23.
  44. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od lutego 1876 do maja 1878. T.VI. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 213. [dostęp 2022-02-05].
  45. ↑ Zając 2002 ↓, s. 25-26.
  46. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od maja 1878 do czerwca 1881. T. VII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 199-200. [dostęp 2022-02-05].
  47. ↑ Zając 2002 ↓, s. 29-30.
  48. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od maja 1878 do czerwca 1881. T. VII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 283. [dostęp 2022-02-05].
  49. ↑ Zając 2002 ↓, s. 33.
  50. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od maja 1878 do czerwca 1881. T. VII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 301. [dostęp 2022-02-05].
  51. ↑ Zając 2002 ↓, s. 35.
  52. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od czerwca 1881 do sierpnia 1883. T. VIII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 70. [dostęp 2022-02-05].
  53. ↑ Kronika. „Gazeta Lwowska”. Nr 32, s. 3, 9 lutego 1882. 
  54. ↑ Zając 2002 ↓, s. 37-38.
  55. ↑ a b Księga uchwał Rady miejskiej od czerwca 1881 do sierpnia 1883. T. VIII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 123. [dostęp 2022-02-05].
  56. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1883. Lwów: 1883, s. 528.
  57. ↑ a b Księga uchwał Rady miejskiej od sierpnia 1883 do grudnia 1887. T. IX. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 117-118. [dostęp 2022-02-05].
  58. ↑ Zając 2002 ↓, s. 41.
  59. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od sierpnia 1883 do grudnia 1887. T. IX. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 236-237. [dostęp 2022-02-05].
  60. ↑ a b Zając 2002 ↓, s. 43.
  61. ↑ Zając 2002 ↓, s. 43-44.
  62. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od 1887 do stycznia 1892. T. X. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 298. [dostęp 2022-02-05].
  63. ↑ Zając 2002 ↓, s. 47.
  64. ↑ Zając 2002 ↓, s. 49.
  65. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od 1893 do 25 X 1900. T. XI. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 82. [dostęp 2022-02-07].
  66. ↑ Protokoły posiedzeń Rady Miejskiej miasta Sanoka od 17.01.1894 - 17.10.1895 roku. szukajwarchiwach.gov.pl. s. 64. [dostęp 2021-12-10].
  67. ↑ a b Kronika. „Gazeta Sanocka”. Numer okazowy, s. 3, 16 grudnia 1894. 
  68. ↑ Zając 2002 ↓, s. 51-52.
  69. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 6, s. 4, 17 marca 1895. 
  70. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od 1893 do 25 X 1900. T. XI. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 87. [dostęp 2022-02-07].
  71. ↑ Protokoły posiedzeń Rady Miejskiej miasta Sanoka od 17.01.1894 - 17.10.1895 roku. szukajwarchiwach.gov.pl. s. 73. [dostęp 2021-12-10].
  72. ↑ Zając 2002 ↓, s. 55-56.
  73. ↑ Kronika. „Kurjer Lwowski”. Nr 333, s. 4, 1 grudnia 1894. 
  74. ↑ Rada miejska. „Gazeta Sanocka”. Nr 10, s. 3, 12 maja 1895. 
  75. ↑ Zając 2002 ↓, s. 59-60.
  76. ↑ Zając 2002 ↓, s. 59.
  77. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od 1893 do 25 X 1900. T. XI. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 127. [dostęp 2022-02-07].
  78. ↑ Kronika. Obchód jubileuszowy. „Gazeta Sanocka”. Nr 19, s. 3, 11 sierpnia 1895. 
  79. ↑ Zając 2002 ↓, s. 63-64.
  80. ↑ Kronika. Wręczenie dyplomu. „Gazeta Sanocka”. Nr 51, s. 3, 22 marca 1896. 
  81. ↑ Według Edwarda zająca tytuł wręczono 30 listopada 1895. Zając 2002 ↓, s. 63
  82. ↑ Protokoły posiedzeń Rady Miejskiej Rok 1900 (5.2), 1901 i 1902 (18.12) oraz 1895. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 286. [dostęp 2021-12-13]. Księga uchwał Rady Miejskiej w Sanoku od 22.11.1900 - 4.02.1907 roku. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 103. [dostęp 2021-12-13].
  83. ↑ Zając 2002 ↓, s. 67-69, 71-72.
  84. ↑ Telegramy „Kurjera Warszawskiego”. „Kurier Warszawski”. Nr 258, s. 4, 18 września 1902. 
  85. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej w Sanoku od 18 kwietnia 1907-1914. T. XIII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 212-213. [dostęp 2021-12-13].
  86. ↑ Z Rady Miejskiej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 26, s. 1, 30 czerwca 1912. 
  87. ↑ Kronika. Z kraju. Sanok, 1 lipca 1912. „Glos Mieszczański”. Nr 27, s. 5, 7 lipca 1912. 
  88. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej w Sanoku od 18 kwietnia 1907-1914. T. XIII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 306. [dostęp 2021-12-13].
  89. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 9, s. 3, 22 lutego 1914. 
  90. ↑ Zając 2002 ↓, s. 75-77.
  91. ↑ Zając 2002 ↓, s. 79-80.
  92. ↑ Zając 2002 ↓, s. 83-85.
  93. ↑ Zając 2002 ↓, s. 87-88.
  94. ↑ Zając 2002 ↓, s. 91-95.
  95. ↑ Ogłoszenie. „Maria Dom”. Nr 7, s. 3, 1994. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
  96. ↑ Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 22, 132-135.
  97. ↑ Oberc 2014 ↓, s. 524-525.
  98. ↑ Kolejny Honorowy Obywatel. „Tygodnik Sanocki”. Nr 27, s. 3, 7 lipca 1995. 
  99. ↑ Zając 2002 ↓, s. 97-101.
  100. ↑ Zając 2002 ↓, s. 103-107.
  101. ↑ Oberc 2014 ↓, s. 525-526.
  102. ↑ Pan Stefański – Honorowy Obywatel. „Tygodnik Sanocki”. Nr 27, s. 1, 5 lipca 1996. 
  103. ↑ Zając 2002 ↓, s. 109-113.
  104. ↑ Oberc 2014 ↓, s. 526.
  105. ↑ Honorowe obywatelstwo. „Tygodnik Sanocki”. Nr 19, s. 5, 8 maja 1998. 
  106. ↑ Zając 2002 ↓, s. 115-117.
  107. ↑ Oberc 2014 ↓, s. 526-527.
  108. ↑ Papież honorowym obywatelem Sanoka. „Tygodnik Sanocki”. Nr 24, s. 1, 12 czerwca 1998. 
  109. ↑ Sanoczanie w Stolicy Piotrowej. „Tygodnik Sanocki”. Nr 47, s. 1, 24 listopada 2000. 
  110. ↑ Bartosz Błażewicz. Pozdrówcie ode mnie sanoczan. „Tygodnik Sanocki”. Nr 49, s. 1, 3, 8 grudnia 2000. 
  111. ↑ Akt nadania. „Głos Ziemi Sanockiej”. Nr 39-40, s. 4, 24-31 grudnia 2000. ISSN 1640-8004. 
  112. ↑ Zając 2002 ↓, s. 119-121.
  113. ↑ Oberc 2014 ↓, s. 527-528.
  114. ↑ Czesław Skrobała. Gaudeamus w grodzie Grzegorza. „Tygodnik Sanocki”. Nr 41, s. 1, 12 października 2001. 
  115. ↑ Zając 2002 ↓, s. 123-125.
  116. ↑ Oberc 2014 ↓, s. 528.
  117. ↑ Zając 2002 ↓, s. 127-129.
  118. ↑ a b Oberc 2014 ↓, s. 529.
  119. ↑ a b Księża i Siostry. chrystuskrol.przemyska.pl. [dostęp 2022-08-08].
  120. ↑ Protokół nr XXXVIII/09 z XXXVIII uroczystej Sesji Rady Miasta Sanoka V kadencji, która odbyła się w dniu 8.01. 2009 r. od godz. 17,00 do godz. 18,25 w Klubie Górnika przy ul. Grzegorza 2 w Sanoku pod przewodnictwem Pana Jana Pawlika Przewodniczącego Rady Miasta Sanoka. bip.um.sanok.pl, 2009. s. 1-11. [dostęp 2022-08-08].
  121. ↑ Marian Struś. Pięknie wpisał się w Sanok. „Tygodnik Sanocki”. Nr 3, s. 6, 16 stycznia 2009. 
  122. ↑ a b c Franciszek Oberc. Dwie kadencje – Rada Miasta 2002-2010. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 298, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  123. ↑ A.Jarosz: Ks. Feliks Kwaśny Honorowym Obywatelem Sanoka. sanok24.pl, 2009-01-12. [dostęp 2022-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)].
  124. ↑ Oberc 2014 ↓, s. 529-530.
  125. ↑ Elżbieta Dzikowska Honorowym Obywatelem Sanoka. sanok24.pl, 2008-12-31. [dostęp 2013-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)]. (pol.).
  126. ↑ Waldemar Och. Kalendarium sanockie 2005-2010. „Rocznik Sanocki”. Tom X, s. 274, 2011. ISSN 0557-2096. 
  127. ↑ Dorota Mękarska: „Historyk małych ojczyzn” prof. Feliks Kiryk honorowym obywatelem Sanoka. Nowiny, 2010-11-10. [dostęp 2015-07-24]. Profesor Feliks Kiryk honorowym obywatelem Sanoka. esanok.pl, 2010-11-10. [dostęp 2015-07-24]. Aneta Wielgosz: Honorowy Obywatel Miasta Sanoka. isanok.pl, 2010-11-10. [dostęp 2015-07-24].
  128. ↑ Uchwała Nr XLVII/398/13 Rady Miasta Sanoka z dnia 26.09.2013r. w sprawie nadania honorowego obywatelstwa. bip.um.sanok.pl, 2013-10-09. [dostęp 2018-04-09].
  129. ↑ Twórca sanockiej kardiologii honorowym obywatelem miasta. Mieszkańcy podziękowali Stanisławowi Kułakowskiemu. esanok.pl, 2013-10-30. [dostęp 2018-04-09].
  130. ↑ Uchwała Nr XXXII/298/17 Rady Miasta Sanoka z dnia 28 marca 2017r. w sprawie nadania honorowego obywatelstwa. bip.um.sanok.pl, 2017-04-05. [dostęp 2018-04-10].
  131. ↑ 28 marca: Sesja Rady Miasta Sanoka VII Kadencji. Porządek obrad. sanok.pl, 2017-03-27. [dostęp 2017-04-22].
  132. ↑ „Jej odwaga, poświęcenie i zaangażowanie zasługują na najwyższe uznanie i szacunek”. Danuta Przystasz Honorową Obywatelką Miasta Sanoka. esanok.pl, 2017-04-21. [dostęp 2017-04-22].
  133. ↑ Uchwała Nr XLIII/380/17 Rady Miasta Sanoka z dnia 7 listopada 2017r. w sprawie nadania honorowego obywatelstwa. bip.um.sanok.pl, 2017-11-14. [dostęp 2018-04-09].
  134. ↑ Janusz Szuber Honorowym Obywatelem Miasta Sanoka. sanok.pl, 2017-12-11. [dostęp 2018-04-09].
  135. ↑ Wtorek, 20 II – XLIX Sesja Rady Miasta Sanoka. sanok.pl, 2018-02-19. [dostęp 2018-04-09].
  136. ↑ Uchwała Nr XLIX/422/18 Rady Miasta Sanoka z dnia 20.02.2018r. w sprawie nadania honorowego obywatelstwa. bip.um.sanok.pl, 2018-02-27. [dostęp 2018-06-29].
  137. ↑ Uchwała Nr XLIX/421/18 Rady Miasta Sanoka z dnia 20.02.2018r. w sprawie nadania honorowego obywatelstwa. bip.um.sanok.pl, 2018-02-27. [dostęp 2018-06-29].
  138. ↑ Sanok ma nowych Honorowych Obywateli Miasta. sanok.pl, 2018-04-06. [dostęp 2018-04-09].
  139. ↑ Uchwała Nr XII/84/19 Rady Miasta Sanoka z dnia 27 czerwca 2019r. w sprawie nadania Honorowego Obywatelstwa. bip.um.sanok.pl, 2019-07-08. [dostęp 2019-08-04].
  140. ↑ Honorowe Obywatelstwo dla Janiny Szombary. sanok.pl, 2019-06-28. [dostęp 2019-07-07].
  141. ↑ Uroczysta sesja w Państwowej Szkole Muzycznej im. Wandy Kossakowej. sanok.pl, 2019-07-29. [dostęp 2019-08-04].
  142. ↑ Uchwała Nr XIX/129/19 Rady Miasta Sanoka z dnia 29 października 2019r. w sprawie nadania Honorowego Obywatelstwa. bip.um.sanok.pl, 2019-11-06. [dostęp 2020-01-24].
  143. ↑ Wiesław Banach Honorowym Obywatelem Sanoka. sanok.pl, 2019-12-04. [dostęp 2020-01-24].
  144. ↑ Uchwała Nr XXIX/225/20 Rady Miasta Sanoka z dnia 25 czerwca 2020r. w sprawie nadania Honorowego Obywatelstwa Miasta Sanoka. bip.um.sanok.pl, 2020-06-04. [dostęp 2020-07-27].
  145. ↑ Jerzy Ginalski Honorowym Obywatelem Miasta Sanoka. sanok.pl, 2021-12-03. [dostęp 2023-01-12].
  146. ↑ Marian Struś: Smutne chwile pożegnań. Jerzy Ginalski od nowego roku przestaje być dyrektorem Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. korsosanockie.pl, 2022-12-17. [dostęp 2023-01-12].
  147. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej w Sanoku 31.07.1868-14.11.1870. T. II. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 145. [dostęp 2022-02-03].
  148. ↑ Alojzy Zielecki: W epoce autonomii galicyjskiej. Opieka społeczna i zdrowotna. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 341. ISBN 83-86077-57-3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Honorowi_obywatele_Królewskiego_Wolnego_Miasta_Sanoka&oldid=71904890”