Insurekcjonizm
Insurekcjonizm – nurt i teoria anarchistyczna krytyczna wobec legalnych form działalności ruchu anarchistycznego. Silnie związana z innym nurtem, znanym jako illegalizm. Mająca wielu zwolenników wśród anarchokomunistów. W opozycji do legalnych form działalności stawia na propagandę czynem, akcję bezpośrednią, która ma doprowadzić do rewolucyjnej walki klasowej. Podstawą działalności mają być niewielkie grupy aktywistów, które po zainicjowaniu rewolucji miałyby przekształcić się w większe formacje polityczno-militarne. Innym zadaniem tych grup miało być podtrzymywanie permanentnego stanu rewolucyjnego poprzez ekspropriację, akcje bezpośrednie będące częścią propagandy czynem.
Wśród teoretyków tego nurtu można spotkać zarówno anarchoindywidualistów, jak i anarchokomunistów, anarchokolektywistów, m.in. Giuseppe Ciancabilla, Alfredo M. Bonanno, Johann Most, Luigi Galleani, Victor Serge, Errico Malatesta.
Obecnie, jak i w przeszłości, taka taktyka działania miała i ma zwolenników poza anarchizmem, np. wśród autonomistów czy maksymalistów.
Najbardziej znanym wschodnioeuropejskim insurekcjonistą był anarchokomunista Nestor Machno.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jarosław Tomasiewicz, „Partyzanci przyjemności”. Insurekcjonizm: anarchizm wobec kryzysu czy kryzys anarchizmu? /w:/ Europa XX-XXI wieku. Społeczno-polityczne konsekwencje kryzysów, Marcela Gruszczyk, Lech Krzyżanowski. Miłosz Skrzypek (red.), Katowice 2017, ISBN 978-83-226-3043-3
- Jarosław Tomasiewicz, Mgławica rebelii. Terroryzm w społeczeństwie informacyjnym na przykładzie insurekcjonizmu, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” 2016, t. 10, nr 2, s. 51-66
