Przejdź do zawartości

Jan Mydlarski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Tadeusz Mydlarski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 października 1892
Pilzno

Data i miejsce śmierci

1 kwietnia 1956
Wrocław

profesor nauk przyrodniczych
Specjalność: zoologia, antropologia
Alma Mater

Uniwersytet Lwowski

Doktorat

1924

Habilitacja

1931

Profesura

1945

Polska Akademia Nauk
Status

członek korespondent

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Wyższa Szkoła Wojenna
Uniwersytet Warszawski
Centralny Instytut Wychowania Fizycznego
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
Uniwersytet Wrocławski

(2) Rektor UWr
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Złoty Krzyż Zasługi Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Medal Waleczności (Austro-Węgry) Krzyż Wojskowy Karola

Jan Tadeusz Mydlarski (ur. 14 października 1892 w Pilźnie, zm. 1 kwietnia 1956[1] we Wrocławiu) − polski antropolog, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego (1951−1953).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Władysława i Adeli z Szumskich[2]. Ukończył Szkołę Ludową w Pilźnie. Świadectwo dojrzałości otrzymał 1 czerwca 1911 w Prywatnym Gimnazjum im. Adama Mickiewicza we Lwowie[3]. Studiował zoologię, antropologię i etnologię na ówczesnym Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie[4]. W latach 1911−1914 był członkiem Związku Strzeleckiego[2]. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach c. i k. armii. Jego oddziałem macierzystym był 5 pułk artylerii fortecznej. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 sierpnia 1916 w korpusie oficerów rezerwy artylerii fortecznej[5]. Następnie w latach 1918−1921 służył w Wojsku Polskim. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 411. lokatą w korpusie oficerów rezerwy artylerii. Posiadał przydział w rezerwie do 8 pułku artylerii lekkiej w Płocku[6][7].

Po uzyskaniu w 1924 doktoratu został wykładowcą w Wyższej Szkole Wojennej, a po habilitacji podjął pracę na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1931 był kierownikiem Zakładu Antropologii Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego. Swoje artykuły publikował m.in. w miesięczniku „Wychowanie Fizyczne”, organie prasowym wychowawców fizycznych, instruktorów i kierowników sportowych[8].

W czasie II wojny światowej był wykładowcą tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich[4].

W PRL pracował na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i na Uniwersytecie Wrocławskim, którego w latach 1951−1953 był rektorem. Był członkiem Międzynarodowego Instytutu Antropologii w Paryżu, a od 1950 prezesem Polskiego Towarzystwa Antropologicznego. Był też założycielem i pierwszym kierownikiem (1953−1956) Zakładu Antropologii PAN we Wrocławiu[9]. W 1952 r. został członkiem korespondentem PAN[10].

Był specjalistą w dziedzinie genetyki populacyjnej, ewolucjonizmu oraz serologii. Przedstawił koncepcję dziedziczenia grup krwi oraz wykazał modyfikowanie współczynników podobieństwa dzieci do rodziców przez procesy selekcyjne[11].

Od 1918 był mężem Janiny Drozdowskiej[2].

  • Tabele miernika sprawności fizycznej dla młodzieży szkolnej (1935)
  • Mechanizm ewolucji w odniesieniu do filogenezy człowieka (1946−1947)
  • Mapa antropologiczna ludności Karpat (1947)
  • Pochodzenie człowieka (1948)
  • Drogi i bezdroża rozwoju człowieka (1951)

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jan Czekanowski, Jan Mydlarski, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 1/1956, s.167
  2. a b c d e f Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 206. [dostęp 2021-08-18].
  3. Sprawozdanie 1911 ↓, s. 34, 37.
  4. a b Sylwetki rektorów UW – Jan Mydlarski
  5. Ranglisten 1918 ↓, s. 1350, 1384.
  6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 830, 841.
  7. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 134, 620.
  8. Jan Mydlarski. Jaką jest nasza młodzież?. „Wychowanie Fizyczne. Miesięcznik poświęcony sprawom kultury fizycznej”. I, s. 194, 1938. Warszawa: Kultura Fizyczna. 
  9. Historia Zakładu Antropologii Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2015-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-25)].
  10. Mydlarski, Jan, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-09-10].
  11. Gazeta Wyborcza Wrocław: Poczet byłych rektorów Uniwersytetu Wrocławskiego
  12. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1589 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”.
  13. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 297 „za zasługi w służbie państwowej”.
  14. M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 162 „w uznaniu zasług położonych na polu naukowym oraz przy organizacji Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie”.
  15. M.P. z 1937 r. nr 93, poz. 128 za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  16. M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 - Uchwała Rady Państwa z dnia 14 stycznia 1955 r. nr 0/126 - na wniosek Prezesa Polskiej Akademii Nauk.
  17. a b Ranglisten 1918 ↓, s. 1384.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Trzecie Sprawozdanie Dyrekcyi Gimnazyum im. Mickiewicza we Lwowie za rok szkolny 1910/11. Lwów: Drukarnia i Litografia Piller-Neumann, 1911.
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.