Kokoszki (Gdańsk)
54°21′35″N 18°29′37″E/54,359722 18,493611| Dzielnica Gdańska | |
.jpg) Panorama Kokoszek | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Gdańska |
1 stycznia 1973[1] |
| Zarządzający |
Edyta Peplińska (przewodnicząca Zarządu Dzielnicy) |
| Powierzchnia |
19,94 km² |
| Populacja (2019) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
486 os./km² |
Plan
| |
Położenie na mapie Gdańska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
| 54°21′35″N 18°29′37″E/54,359722 18,493611
| |
| Strona internetowa | |
Kokoszki (kaszb. Kòkòszczi, niem. Kokoschken, dawniej Kokoszkowy)[3] – dzielnica administracyjna w Gdańsku, położona na zachodzie miasta. Ma charakter mieszkaniowo-przemysłowy.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Kokoszki są zachodnią dzielnicą Gdańska. Od północy graniczą z Matarnią, od wschodu z Jasieniem, od południa z gminą wiejską Kolbudy, od zachodu z gminą miejsko-wiejską Żukowo. Dzielnica leży na Pojezierzu Kaszubskim. Zachodnie i południowe obrzeża dzielnicy zajmują moreny czołowe Wysoczyzny Żukowsko-Przywidzkiej, które w bezimiennym wzgórzu na terenie historycznego Bysewa osiągają 172,1 m n.p.m., dzięki czemu Kokoszki są drugą najwyższą dzielnicą Gdańska, oraz piątą pod tym względem w Trójmieście[4].
Obszarem dzielnicy prowadzą turystyczne szlaki Wzgórz Szymbarskich i Kartuski.
Przy ul. Smęgorzyńskiej rośnie powołany na pomnik przyrody w 2011 roku dąb szypułkowy o obwodzie 405 cm[5]. W lesie pomiędzy ul. Gostyńską/Goplańską a ul. Tuchomską rośnie buk zwyczajny o obwodzie 368 cm objęty ochroną w 2018 roku[6].
Podjednostki[edytuj | edytuj kod]
Do dzielnicy Kokoszki należą następujące jednostki terytorialne:
- Bysewo
- Kokoszki
- Karczemki
- Kiełpino Górne
- Las Sulmiński
- Rębiechowo (częściowo)
- Smęgorzyno
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kokoszki są notowane w źródłach dopiero w XVI wieku, z właścicielami Werdenami. Najpierw jako Kokoszka, Burggrafin, od XVII wieku w dzisiejszej postaci Kokoszki. Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie gdańskim województwa pomorskiego[7]. Pod koniec XIX wieku pojawia się forma Kokoszkowy, Niemcy pisali Kokoschken[8].
Przy ulicy Stokłosy został ulokowany folwark i szkoła[8].
W latach 1920–1939 Kokoszki znajdowały się na granicy Polski z Wolnym Miastem Gdańsk. Dla upamiętnienia tego faktu rondo na skrzyżowaniu ulicy Kartuskiej i Otomińskiej od 2016 roku nosi nazwę Rondo Graniczne Wolne Miasto Gdańsk – Rzeczpospolita Polska (1920–1939)[9].
Podczas niemieckiej okupacji od 1941 wprowadzona została sztuczna nazwa (bez powiązania historycznego) – Klein Bessa. Kokoschken miała słowiańskie korzenie.
Od połowy 1942 istniała tu filia obozu koncentracyjnego Stutthof. Obóz znajdował się naprzeciw dworca kolejowego Gdańsk Kokoszki[8].
W 1945 miejsce walk niemiecko-radzieckich. W ich toku zestrzelone zostały samoloty Ił-2 i He-111, wydobyte z 2018[10][11].
W 1988 został założony niewielki cmentarz przy miejscowej parafii katolickiej. Na jego terenie zostały pochowane ludzkie szczątki, odnalezione przy pracach ziemnych na terenie przyległym do obozu koncentracyjnego w Kokoszkach[12].
Od początku XXI wieku następuje wzrost roli Kokoszek jako centrum przemysłowo-logistycznego. Znajdują się tutaj m.in. Park Przemysłowo-Technologiczny Maszynowa, centra dystrybucyjne Jeronimo Martins i International Paper (wcześniej pod nazwą Weyerhaueser) oraz firmy wytwarzające prefabrykaty, baterie, akumulatory, puzzle i artykuły dla zwierząt[13].
W 2021 ogłoszono przetarg na budowę w rejonie ulic Kartuskiej, Stokłosy i Bysewskiej zbiornika retencyjnego "Kartuska" wraz z odpływem do potoku Strzelniczka[14].
Katastrofa autobusu[edytuj | edytuj kod]
2 maja 1994 roku, w Kokoszkach, wydarzyła się największa katastrofa drogowa w historii polskiej komunikacji. W autobusie, który uderzył w drzewo, zginęły 32 osoby, a 43 zostały ranne.
Komunikacja i transport[edytuj | edytuj kod]
Drogi krajowe[edytuj | edytuj kod]
Przez Kokoszki biegnie Obwodnica Trójmiasta, która jest fragmentem drogi ekspresowej nr 6 oraz ulica Kartuska, która jest częścią drogi krajowej nr 7[15].
Ulice te krzyżują się na węźle Karczemki znajdującym się na terenie dzielnicy[15].
Kolej[edytuj | edytuj kod]
Na terenie dzielnicy znajduje się stacja węzłowa Gdańsk Kokoszki, odbudowana w ramach inwestycji PKP PLK[16][17]. Przechodziły przez nią dwie normalnotorowe linie kolejowe: linia kolejowa Gdańsk Wrzeszcz - Stara Piła i linia kolejowa Kokoszki – Gdańsk Osowa. Na stacji znajdowała się lokomotywownia[18].
Autobusy[edytuj | edytuj kod]
Ulicą Kartuską przejeżdża większość autobusów regionalnych kursujących z Gdańska w kierunku powiatów: kartuskiego, kościerskiego, chojnickiego i bytowskiego[19].
Przez Kokoszki kursują autobusy miejskie[20].
Rada Dzielnicy[edytuj | edytuj kod]
Kadencja 2019–2024[21][22][edytuj | edytuj kod]
W Radzie Dzielnicy zasiada 15 radnych.
- Przewodnicząca Zarządu Dzielnicy – Edyta Peplińska
- Przewodnicząca Rady Dzielnicy – Elżbieta Pogońska
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325
- ↑ BIP - Urząd Miejski w Gdańsku [online], bip.gdansk.pl [dostęp 2020-04-28].
- ↑ Dr F. Lorentz "Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem" (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
- ↑ Tomasz Larczyński, 10 szczytów najwyższych dzielnic Trójmiasta. Korona Trójmiasta cz. 6, „Trojmiasto.pl”, 15 października 2022 [dostęp 2022-11-20].
- ↑ Uchwała nr XIV/194/11 Rady Miasta Gdańska z dnia 30 czerwca 2011r. w sprawie uznania drzewa za pomnik przyrody. [dostęp 2014-06-15].
- ↑ Uchwała nr LI/1509/18 Rady Miasta Gdańska z dnia 23 kwietnia 2018 r. w sprawie ustanowienia pomnika przyrody.. [dostęp 2018-05-31].
- ↑ Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 90.
- ↑ a b c Historia: Kokoszki. [dostęp 2012-05-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-02)].
- ↑ Katarzyna Moritz: Wolne Miasto Gdańsk będzie miało swoje rondo. 2016-11-08. [dostęp 2016-11-09].
- ↑ Szczątki niemieckiego samolotu z okresu wojny w stawie w Kokoszkach
- ↑ W Gdańsku odnaleziono szczątki niemieckiego bombowca
- ↑ Cmentarz Parafialny w Kokoszkach. zdiz.gda.pl.
- ↑ Kokoszki. Dawne wsie i park przemysłowy
- ↑ Gdańsk szykuje kolejny zbiornik retencyjny. Ruszył przetarg na zaprojektowanie obiektu w Kokoszkach
- ↑ a b Mapa: podział Gdańska na dzelnice
- ↑ Bajpas Kartuski czyli kolejowa oferta dobrych podróży z Kaszub do Gdańska. plk-sa.pl. [dostęp 2023-01-20].
- ↑ Przystanek Gdańsk Kokoszki - reaktywacja. Kiedy koniec budowy tzw. bajpasa kartuskiego?. gdansk.pl, 2023-08-22. [dostęp 2023-08-22].
- ↑ Kokoszki [online], www.kolej.one.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
- ↑ Rozkład jazdy pks na przystanku Gdańsk, gm. M. Gdańsk rozkład jazdy » e-podroznik.pl, tel.: 703 402 802 [online], www.e-podroznik.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2010-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-05)].
- ↑ Składy Rady Dzielnicy [online], kokoszki.org [dostęp 2019-07-10] (pol.).
- ↑ Składy Rady Dzielnicy [online], gdansk.pl [dostęp 2019-12-15] (pol.).
