Przejdź do zawartości

Laureaci Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych − nagroda przyznawana przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk.

Nagroda ta nie została wymieniona w testamencie Alfreda Nobla[1]. Jest fundowana od 1969 roku przez szwedzki bank centralny − Bank Szwedzki − czyli nie pochodzi z funduszy z których jest finansowanych pięć Nagród Nobla.

Lista laureatów

[edytuj | edytuj kod]

Do 2024 roku przyznano 56 nagród, którymi wyróżniono 96 laureatów[2]. Najwięcej laureatów (15) pochodziło z Uniwersytetu Chicagowskiego[3]. Do 2007 r. najwięcej nagród (8) przyznano w dziedzinie makroekonomii[4].

Rok Wyróżniony Dziedzina Osiągnięcia
1969 Ragnar Frisch Ekonometria za rozwój i zastosowanie modeli dynamicznych do analizy procesów ekonomicznych[5]
Jan Tinbergen
1970 Paul Samuelson Teoria równowagi ogólnej i teoria równowag cząstkowych za pracę naukową, poprzez którą rozwinął statyczną i dynamiczną teorię ekonomii i aktywnie przyczynił się do podniesienia poziomu analizy w naukach ekonomicznych[6]
1971 Simon Kuznets Wzrost gospodarczy i historia gospodarcza za opartą na badaniach empirycznych interpretację wzrostu gospodarczego, która dała nowe i pogłębiła istniejące zrozumienie ekonomiczne struktur społecznych i procesów rozwoju[7]
1972 John Hicks Teoria równowagi ogólnej za pionierski wkład w ekonomiczną teorię równowagi ogólnej oraz ekonomii dobrobytu[8]
Kenneth Arrow
1973 Wassily Leontief Analiza nakładów i wyników za rozwój metody nakładów i wyników i jej zastosowanie do ważnych problemów ekonomicznych[9]
1974 Gunnar Myrdal Makroekonomia i ekonomia instytucjonalna za pionierską pracę w dziedzinie teorii pieniądza i wahań gospodarczych oraz za pogłębioną analizę współzależności zjawisk ekonomicznych, społecznych i instytucjonalnych[10]
Friedrich Hayek
1975 Leonid Kantorowicz Teoria optymalnej alokacji zasobów za wkład w teorię optymalnej alokacji zasobów[11]
Tjalling Koopmans
1976 Milton Friedman Makroekonomia za osiągnięcia w dziedzinie analizy konsumpcji, historii i teorii monetarnej oraz za przedstawienie złożoności polityki stabilizacyjnej[12]
1977 Bertil Ohlin Międzynarodowe stosunki gospodarcze za przełomowy wkład w teorię handlu międzynarodowego i międzynarodowych przepływów kapitałowych[13]
James Meade
1978 Herbert Simon Badania operacyjne (zarządzanie) za pionierskie badania procesów podejmowania decyzji wewnątrz organizacji gospodarczych[14]
1979 Theodore Schultz Ekonomia rozwoju za pionierski wkład w badania rozwoju gospodarczego ze szczególnym uwzględnieniem problemów krajów rozwijających się[15]
Arthur Lewis
1980 Lawrence Klein Makroekonometria za stworzenie modeli ekonometrycznych i ich zastosowanie do analizy wahań ekonomicznych i polityki ekonomicznej[16]
1981 James Tobin Makroekonomia za analizę rynków finansowych i ich związków z decyzjami o wydatkach, zatrudnieniem, produkcją i cenami[17]
1982 George Stigler Organizacja przemysłu za nowatorskie badania nad strukturami przemysłu, funkcjonowaniem rynków oraz przyczynami i skutkami regulacji publicznej[18]
1983 Gérard Debreu Teoria równowagi ogólnej za wdrożenie do teorii ekonomii nowych metod analitycznych oraz za nowe ścisłe sformułowanie teorii równowagi ogólnej[19]
1984 Richard Stone Pomiar produktu narodowego za zasadniczy wkład w rozwój systemów rachunku narodowego, a tym samym ogromne usprawnienie podstaw empirycznej analizy ekonomicznej[20]
1985 Franco Modigliani Makroekonomia za pionierskie analizy oszczędzania i rynków finansowych[21]
1986 James M. Buchanan Jr. Finanse publiczne za rozwój kontraktowych i konstytucyjnych podstaw teorii podejmowania decyzji ekonomicznych i politycznych[22]
1987 Robert M. Solow Teoria wzrostu gospodarczego za wkład w teorię wzrostu gospodarczego[23]
1988 Maurice Allais Teoria równowagi ogólnej i teoria równowag cząstkowych za pionierski wkład w teorię rynków i efektywnego wykorzystywania zasobów[24]
1989 Trygve Haavelmo Ekonometria za wyjaśnienie podstaw ekonometrii w oparciu o rachunek prawdopodobieństwa i analizę równoczesnych struktur ekonomicznych[25]
1990 Harry Markowitz Ekonomia finansowa za pionierskie prace w teorii ekonomii finansowej[26]
Merton Miller
William Sharpe
1991 Ronald Coase Teoria instytucji za odkrycie i wyjaśnienie wpływu kosztów transakcyjnych i praw własności na strukturę instytucjonalną i funkcjonowanie gospodarki[27]
1992 Gary Becker Mikroekonomia i socjologia ekonomiczna za rozszerzenie zakresu analizy mikroekonomicznej na szeroki zakres ludzkich zachowań i interakcji, włączając zachowania pozarynkowe[28]
1993 Robert Fogel Historia gospodarcza za wkład w odnowę historii gospodarczej poprzez zastosowanie teorii ekonomii i metod ilościowych do objaśnienia zmian gospodarczych i instytucjonalnych[29]
Douglass North
1994 Reinhard Selten Teoria gier za pionierską analizę równowagi w teorii gier niekooperacyjnych[30]
John Forbes Nash
John Harsanyi
1995 Robert Lucas Jr. Makroekonomia za rozwój i zastosowanie hipotezy racjonalnych oczekiwań, a tym samym przekształcenie analizy makroekonomicznej i głębsze zrozumienie polityki gospodarczej[31]
1996 James Mirrlees Ekonomia informacji za fundamentalny wkład w ekonomiczną teorię bodźców w warunkach asymetrii informacji[32]
William Vickrey
1997 Robert Merton Ekonomia finansowa za nowatorską metodę wyznaczania wartości instrumentów pochodnych[33]
Myron Scholes
1998 Amartya Sen Ekonomia dobrobytu za wkład w ekonomię dobrobytu[34]
1999 Robert Mundell Makroekonomia międzynarodowa za analizę polityki pieniężnej i fiskalnej w warunkach różnych reżimów kursów wymiany oraz analizę optymalnych obszarów walutowych[35]
2000 James Heckman Ekonometria za rozwój teorii i metod analizowania prób selektywnych[36]
Daniel McFadden za rozwój teorii i metod analizowania wyborów dyskretnych[36]
2001 George A. Akerlof Ekonomia informacji za analizę rynków z asymetrią informacji[37]
Michael Spence
Joseph E. Stiglitz
2002 Daniel Kahneman Psychologia ekonomiczna i ekonomia eksperymentalna za zintegrowanie wniosków z badań psychologicznych do nauk ekonomicznych, szczególnie dotyczących ludzkich osądów i podejmowania decyzji w warunkach niepewności[38]
Vernon Smith za ustanowienie eksperymentów laboratoryjnych narzędziem empirycznej analizy ekonomicznej, szczególnie do badania alternatywnych mechanizmów rynkowych[38]
2003 Robert Engle Ekonometria za metody analizy ekonomicznych szeregów czasowych ze zmienną w czasie wariancją (model ARCH)[39]
Clive Granger za metody analizy ekonomicznych szeregów czasowych ze wspólnymi trendami (kointegrację)[39]
2004 Finn E. Kydland Makroekonomia za wkład w makroekonomię dynamiczną: spójność polityki gospodarczej w czasie oraz przyczyny leżące u podstaw cykli koniunkturalnych[40]
Edward C. Prescott
2005 Robert J. Aumann Teoria gier za poszerzenie naszego rozumienia konfliktu i kooperacji poprzez analizę z użyciem teorii gier[41]
Thomas C. Schelling
2006 Edmund S. Phelps Makroekonomia za analizę zależności międzyokresowych w polityce makroekonomicznej[42]
2007 Leonid Hurwicz Mikroekonomia za położenie podwalin pod teorię mechanism design[43]
Eric S. Maskin
Roger B. Myerson
2008 Paul Krugman Ekonomia międzynarodowa za analizę wzorców handlu i lokalizacji działalności gospodarczej[44]
2009 Elinor Ostrom Zarządzanie za analizę ekonomicznych aspektów zarządzania[45]
Oliver E. Williamson
2010 Peter Diamond Mikroekonomia za analizę rynków z frykcjami poszukiwań[46]
Dale Mortensen
Christopher Pissarides
2011 Thomas Sargent Makroekonomia za empiryczne badania nad przyczynami i skutkami w makroekonomii[47]
Christopher Sims
2012 Alvin E. Roth Teoria gier za teorię stabilnych alokacji i wykorzystanie projektowania rynku[48]
Lloyd Shapley
2013 Robert J. Shiller Ekonomia finansowa za empiryczne badania cen aktywów[49]
Eugene Fama
Lars Peter Hansen
2014 Jean Tirole Organizacja przemysłu i mikroekonomia za analizę siły rynkowej i regulacji[50]
2015 Angus Deaton mikroekonomia za analizę konsumpcji, ubóstwa i dobrobytu[51]
2016 Oliver Hart Teoria ekonomii, teoria kontraktu za ich wkład w teorię kontraktów[52]
Bengt Holmström
2017 Richard Thaler finanse behawioralne za wkład w ekonomię behawioralną[53]
2018 William Nordhaus makroekonomia za włączenie zmian klimatu do długookresowych analiz makro-ekonomicznych[54]
Paul Romer za włączenie innowacji technologicznych do długookresowych analiz makro-ekonomicznych[54]
2019 Abhijit Banerjee walka z ubóstwem za ich eksperymentalne podejście do łagodzenia światowego ubóstwa[55]
Esther Duflo
Michael Kremer
2020 Paul Milgrom aukcje za ulepszenie teorii aukcji i wynalezienie nowych formatów aukcji[56]
Robert B. Wilson
2021 David Card eksperyment w warunkach naturalnych za empiryczny wkład w ekonomikę pracy[57]
Joshua Angrist za ich metodologiczny wkład w analizę związków przyczynowych[57]
Guido Imbens
2022 Ben Bernanke bankowość za badania bankowości i kryzysów finansowych[58]
Douglas Diamond
Philip Dybvig
2023 Claudia Goldin Rynek pracy za pogłębienie naszej wiedzy na temat sytuacji kobiet na rynku pracy[59]
2024 Daron Acemoğlu Makroekonomia za badania nad tym, jak powstają instytucje i jak wpływają na dobrobyt[60]
Simon Johnson
James Alan Robinson

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Matthew Bishop: Essential economics: an A−Z guide. New York: Bloomberg Press, 2009, s. 228. ISBN 978-1-57660-351-2.
  2. ↑ All prizes in economic sciences [online], NobelPrize.org [dostęp 2023-10-26] (ang.).
  3. ↑ Nobel Laureates and research affiliations [online], NobelPrize.org, 1 kwietnia 2020 [dostęp 2023-10-26] (ang.).
  4. ↑ Table listing the Prize in Economics Sciences 1969–2006 [online], NobelPrize.org [dostęp 2023-10-26] (ang.).
  5. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1969 (ang.).
  6. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1970 (ang.).
  7. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1971 (ang.).
  8. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1972 (ang.).
  9. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1973 (ang.).
  10. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1974 (ang.).
  11. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1975 (ang.).
  12. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1976 (ang.).
  13. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1977 (ang.).
  14. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1978 (ang.).
  15. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1979 (ang.).
  16. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1980 (ang.).
  17. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1981 (ang.).
  18. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1982 (ang.).
  19. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1983 (ang.).
  20. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1984 (ang.).
  21. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1985 (ang.).
  22. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1986 (ang.).
  23. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1987 (ang.).
  24. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1988 (ang.).
  25. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1989 (ang.).
  26. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1990 (ang.).
  27. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1991 (ang.).
  28. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1992 (ang.).
  29. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1993. nobelprize.org. [dostęp 2023-10-26]. (ang.).
  30. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1994. nobelprize.org. [dostęp 2023-10-26]. (ang.).
  31. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1995 (ang.).
  32. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1996 (ang.).
  33. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1997 (ang.).
  34. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1998 (ang.).
  35. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1999 (ang.).
  36. ↑ a b The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2000 (ang.).
  37. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2001 (ang.).
  38. ↑ a b The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2002 (ang.).
  39. ↑ a b The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2003 (ang.).
  40. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2004 (ang.).
  41. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2005 (ang.).
  42. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2006 (ang.).
  43. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2007 (ang.).
  44. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2008 (ang.).
  45. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2009 (ang.).
  46. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2010 (ang.).
  47. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2011 (ang.).
  48. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2012 (ang.).
  49. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2013 (ang.).
  50. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2014 (ang.).
  51. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2015 (ang.).
  52. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2016 (ang.).
  53. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2017. Nobel Media AB. [dostęp 2023-10-26]. (ang.).
  54. ↑ a b The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2018. Nobel Media AB. [dostęp 2018-10-08]. (ang.).
  55. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2019. Nobel Media AB. [dostęp 2019-10-14]. (ang.).
  56. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2020. Nobel Media AB. [dostęp 2020-10-12]. (ang.).
  57. ↑ a b The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2021. Nobel Media AB. [dostęp 2021-10-11]. (ang.).
  58. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2022. Nobel Media AB. [dostęp 2022-10-10]. (ang.).
  59. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2023. Nobel Prize Outreach AB. [dostęp 2023-10-09]. (ang.).
  60. ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2024 [online], NobelPrize.org [dostęp 2024-10-14] (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Nagrody Nobla
Laureaci Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii
XX wiek
XXI wiek

Nobel

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Laureaci_Nagrody_Banku_Szwecji_im._Alfreda_Nobla_w_dziedzinie_ekonomii&oldid=75823976”