Niski Jesionik
 Widok na pasmo Niskiego Jesionika | |
 Zasięg regionu Niskiego Jesionika w obrębie państwa czeskiego | |
| Megaregion | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Podprowincja | |
| Makroregion | |
| Mezoregion |
Niski Jesionik |
| Zajmowane jednostki administracyjne |
|
Niski Jesionik (cz. Nízký Jeseník, niem. Niederes Gesenke) – według podziału fizycznogeograficznego profesorów: Jerzego Kondrackiego i Wojciecha Walczaka mezoregion wchodzący w skład Sudetów Wschodnich i pasma Jesioników (cz. Jeseníky). Znajduje się całkowicie w Czechach – na pograniczu Moraw i Śląska. Graniczy od północnego wschodu z Płaskowyżem Głubczyckim (cz. Opavská pahorkatina) na Nizinie Śląskiej, od północnego zachodu z Górami Opawskimi (cz. Zlatohorská vrchovina), Wysokim Jesionikiem (cz. Hrubý Jeseník) i Hanušovicką vrchoviną, od zachodu z Obniżeniem Górnomorawskim (cz. Hornomoravský úval), od południowego wschodu z Bramą Morawską (cz. Moravská brána), a od wschodu z Kotliną Ostrawską (cz. Ostravská pánev). Za jego południowo-wschodnią część bywają uważane Góry Odrzańskie (cz. Oderské vrchy).
Budowa geologiczna
[edytuj | edytuj kod]Masyw Niskiego Jesionika zbudowany jest ze skał metamorficznych, tzw. kulmu wschodniosudeckiego: łupków serycytowych, fyllitów, zieleńców i osadowych: piaskowców, łupków ilastych, mułowców, iłowców, zlepieńców, z wkładkami wapieni, łupków kwarcowych i łupków grafitowych. Stopień metamorfizmu skał maleje stopniowo ku wschodowi tak, że trudne jest postawienie granicy między skałami metamorficznymi a osadowymi.
Rzeźba terenu
[edytuj | edytuj kod]Szczyty
[edytuj | edytuj kod]
.svg){kind=icon} Ważniejsze szczyty Niskiego Jesionika
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wody
[edytuj | edytuj kod]Przez Niski Jesionik przebiega główny europejski dział wodny; północna część, odwadniana przede wszystkim przez Opawę i jej dopływ Moravice, należy do dorzecza Odry (wypływającej w Górach Odrzańskich) w zlewisku Morza Bałtyckiego, wody z pozostałego obszaru są odprowadzane przez Morawę do Dunaju i należą do zlewiska Morza Czarnego.
Miejscowości
[edytuj | edytuj kod]Na obszarze Niskiego Jesionika znajdują się miejscowości:
- Bílovec
- Břidličná
- Bruntál
- Budišov nad Budišovkou
- Fulnek
- Hradec nad Moravicí
- Karniów (cz. Krnov)
- Město Albrechtice
- Moravský Beroun
- Opawa (cz. Opava)
- Ostrawa (cz. Ostrava)
- Rýmařov
- Studénka
- Šternberk
- Vítkov
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bruntálský slovník naučný. Encyklopedie Nízkého Jeseníku. Wyd. 1. Bruntál: Moravská expedice, 2004, seria: Do nitra Askiburgionu, nr 32-33.. ISBN 80-86511-18-9. OCLC 85160682. (cz.).
- Bruntálsko, Krnovsko, Osoblažsko. Turistická mapa 1:40 000. Zádveřice: SHOCart, 2016. ISBN 978-80-7224-737-0. OCLC 1103905105. (cz.).
- Horní Pomoraví, Nízký Jeseník. Turistická mapa 1:40 000. Wyd. 2. Zádveřice: SHOCart, 2017. ISBN 978-80-7224-738-7. OCLC 1027035784. (cz.).
- Nízký Jeseník (Turistická mapa) 1:350 000. mapy.cz. [dostęp 2020-04-23]. (cz.).
- Opavsko, Slezská Harta. Turistická mapa 1:40 000. Wyd. 3. Zádveřice: SHOCart, 2017. ISBN 978-80-7224-744-8. OCLC 1027035372. (cz.).
- Zbyněk Hradílek: Materiály ke květeně Nízkého Jeseníku a přilehlých území. Floristický kurz ČSBS v Bruntále (1989). Olomouc: Sagittaria, 1999. ISBN 80-238-4872-0. OCLC 43807799. (cz.).
- Martin Janoška: Nízký Jeseník očima geologa. Wyd. 1. Olomouc: Univerzita Palackého, 2002. ISBN 80-244-0252-1. OCLC 51188398. (cz.).
- Jaroslav Vlach: Nízký Jeseník a Oderské vrchy. Wyd. 1. Praha: Olympia, 1968, seria: Turistický průvodce ČSSR, nr 28. OCLC 42149189. (cz.).
- Jaroslav Vlach: Nízký Jeseník a přilehlé oblasti. Praha: Sportovní a Turistické Nakladatelství, 1958, seria: Řada oblastních turistických průvodců, nr 36. OCLC 180004776. (cz.).
- Základní mapa (ČÚZK). [w:] Český Úřad Zeměměřický a Katastrální [on-line]. geoportal.cuzk.cz. (cz.).