Powiat zambrowski
| powiat | |||||||
| |||||||
| |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||
| TERYT |
3.20.27.14.00.0 | ||||||
| Siedziba | |||||||
| Starosta | |||||||
| Powierzchnia |
733,11 km² | ||||||
| Populacja (31.12.2019) • liczba ludności |
| ||||||
| • gęstość |
59,3 os./km² | ||||||
| Urbanizacja |
50,35% | ||||||
| Tablice rejestracyjne |
BZA | ||||||
Adres urzędu: ul. Fabryczna 318-300 Zambrów | |||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie województwa
| |||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||
| 52°59′N 22°15′E/52,983333 22,250000 | |||||||
| Strona internetowa | |||||||
Portal  Polska
| |||||||
Powiat zambrowski – powiat w Polsce (województwo podlaskie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Zambrów.
Powiat graniczy z powiatem łomżyńskim, białostockim, wysokomazowieckim w województwie podlaskim i powiatem ostrowskim w województwie mazowieckim.
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 43 505 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 43 390 osób[3].
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
W skład powiatu wchodzą:
- gmina miejska (miasto): Zambrów
- gminy wiejskie: Kołaki Kościelne, Rutki, Szumowo, Zambrów
Historia[edytuj | edytuj kod]
Powiat zambrowski istniał już w I połowie XV wieku.
W czasach powojennych został reaktywowany dnia 13 listopada 1954 roku w województwie białostockim, jako jeden z pierwszych powiatów utworzonych tuż po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat zambrowski złożyły się 1 miasto i 28 gromad, które wyłączono z powiatu łomżyńskiego[4]:
- miasto Zambrów
- gromady Chlebiotki Nowe, Cibory Gołeckie, Długobórz II, Gniazdowo, Gosie Małe, Kalinówka-Basie, Kołaki Kościelne, Laskowiec Stary, Lubotyń Stary, Łady Polne, Pęchratka, Pniewo, Podbiele, Poryte-Jabłoń, Pruszki, Puchały, Rutki, Sędziwuje, Śliwowo-Łopienite, Srebrna, Szczodruchy, Szlasy-Lipno, Szumowo, Turobin Stary, Wiśniewo, Wygoda, Zambrzyce-Króle i Zawady
1 stycznia 1957 roku z powiatu zambrowskiego wyłączono gromady Gniazdowo, Lubotyń Stary i Podbiele i włączono je do powiatu ostrowskiego w województwie warszawskim, natomiast z powiatu ostrowskiego wyłączono gromady Paproć Duża, Przeździecko-Mroczki, Skarżyn Stary i Zaręby-Bolędy i włączono je w skład powiatu zambrowskiego[5]. 1 stycznia 1958 roku do Zambrowa przyłączono wieś Nagórki z gromady Poryte-Jabłoń[6].
Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat zambrowski podzielono na 1 miasto i 6 gmin[7]:
Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu zambrowskiego zostało włączone do nowo powstałego województwa łomżyńskiego[9].
Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku przywrócono w województwie podlaskim powiat zambrowski o kształcie przybliżonym do granic z 1975 roku; jedynie gmina Zawady znalazła się w powiecie białostockim[10]. Porównując obszar dzisiejszego powiatu zambrowskiego z obszarem z 1954 roku można zauważyć że niektóre tereny znajdują się obecnie w powiecie ostrowskim w województwie mazowieckim (m.in. gmina Stary Lubotyń) oraz w powiatach łomżyńskim i białostockim.
Transport[edytuj | edytuj kod]
Drogi krajowe i wojewódzkie[edytuj | edytuj kod]
Drogi krajowe:
Drogi wojewódzkie:
Obwodnice na terenie powiatu[edytuj | edytuj kod]
.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2012):
| Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| osób | % | osób | % | osób | % | |
| Ogółem | 44 990 | 100 | 22 708 | 50,47 | 22 282 | 49,53 |
| Miasto | 22 653 | 50,35 | 11 768 | 26,16 | 10 885 | 24,19 |
| Wieś | 22 337 | 49,65 | 10 940 | 24,32 | 11 397 | 25,33 |
- Piramida wieku mieszkańców powiatu zambrowskiego w 2014 roku[11].
Stopa bezrobocia[edytuj | edytuj kod]
We wrześniu 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych wynosiła 1 100 osób, a stopa bezrobocia 6,2%[12].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
- ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 233.
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 8, poz. 29.
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 57, poz. 285.
- ↑ Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974.
- ↑ 2 lipca 1976 roku gmina Gać została zniesiona a jej tereny włączone do gmin Łomża, Rutki i Zambrów – Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143.
- ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92.
- ↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652.
- ↑ Powiat zambrowski w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r., stat.gov.pl [dostęp 2019-11-27] (pol.).
