Siły Zbrojne Mjanmy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tatmadaw
Ilustracja
Państwo

 Mjanma

Data sformowania

1948

Dane podstawowe
Liczebność

492 000

Budżet wojskowy
Kwota

1,8 bln MMK (2,04 mld USD)

% PKB

4,75%

Siły Zbrojne Mjanmy (bir. တပ်မတော, Tatmadaw) – siły zbrojne Republiki Związku Mjanmy (Birmy) obejmujące wojska lądowe, marynarkę, lotnictwo, a także policję. Siły zbrojne liczą około pół miliona ludzi i w teorii są armią ochotniczą, co nie wyklucza jednak powołań. Nieregularne oddziały paramilitarne liczą dalsze 72 000 ludzi.

Historia[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Birmańska Armia Narodowa.
Propaganda wojskowa

Armia Królestwa Birmy istniała przez setki lat, od XVII wieku kontrolę nad Birmą próbowało przejąć portugalskie imperium kolonialne, a następnie Francuska Kompania Wschodnioindyjska, dopiero w XIX wieku, po serii trzech wojen z imperium brytyjskim w latach 1824-1885 instytucja armii przestała istnieć, a Birma znalazła się w granicach Indii Brytyjskich. W momencie powstania w 1948 siły zbrojne wywodziły się z wojska Birmy Brytyjskiej oraz Armii Narodowej. W tym czasie zwalczała zbrojne powstania etniczne, dysydentów politycznych i narkobiznes.

W 1948 roku Birma stała się niepodległym krajem, po puczu w 1962 roku armia przejęła władzę (oficjalnie kraj był rządzony nie przez juntę, a Birmańską Partię Socjalistyczną), utrzymała się przy niej do 1988, kiedy wybuchł społeczny bunt. Zamiast wprowadzenia demokracji w kraju, armia przeprowadziła kolejny zamach stanu, a władzę przejęła Partia Rozwoju i Odbudowy. Od 2011 roku wprowadzono jednak instytucję prezydenta Mjanmy oraz przeprowadzono wybory.

Od 1962 północny stan Kaczin dążył do utworzenia państwa niepodległego od Birmy. W wyniku ofensywy w 1994 siły rządowe doprowadziły do uznania władzy centralnej. W 2011 wojsko wznowiło walki z rebeliantami, pod koniec 2012 rozpoczęto ofensywę z wykorzystaniem lotnictwa[1].

Wojsko lądowe[edytuj | edytuj kod]

Tatmadaw Kyee
Godło
Państwo

 Mjanma

Data utworzenia

1945

Struktura dowodzenia sił zbrojnych

Wojska lądowe stanowią zdecydowaną większość sił zbrojnych, licząc 350 tysięcy ludzi są zgrupowane w 337 batalionów piechoty i 37 pułków artylerii, otrzymują większość budżetu obronnego. Od 1948 armia zwalczała ponad 40 bojówek lub grup powstańczych. Dawne brytyjskie uzbrojenie, jak czołgi Comet zastąpiło w większości sprzęt pancerny pochodzący z ChRL, także używany sprzęt sprowadzany z Ukrainy, bardziej zaawansowane systemy przeciwlotnicze sprowadzono bezpośrednio z ZSRR. Armia dzieli się na 13 regionalnych dowództw odpowiadającym w większości prowincjom kraju, te podlegają pod 6 dowództw geograficznych. Oprócz nich występują dowództwa operacyjne, w tym 10 pancernych: 6 batalionów czołgów i 4 bataliony piechoty zmotoryzowanej, 10 dowództw operacji artyleryjskich: 113 batalionów artylerii, 10 dywizji obrony przeciwlotniczej z 9 batalionami/bateriami SAM lub artylerii.

Czołgi podstawowe:[2]

Transportery:

Artyleria:

Systemy przeciwlotnicze:

Przeciwpancerne:

Siły powietrzne[edytuj | edytuj kod]

Tatmadaw Lei
Godło
Państwo

 Mjanma

Data utworzenia

1947

Znak rozpoznawczy

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Źródło: [3][4]

Samolot Producent Typ Wersja Liczba sztuk Uwagi
Samoloty myśliwskie

MiG-29
 Rosja myśliwiec przewagi powietrznej MiG-29 9.12B
MiG-29 9.13SE
MiG-29UB 9.51
20
6
5
Prawdopodobnie używane lub niedostarczone do innego klienta, zakupione w 2001 za 130 mln USD[5], w 2011 zakupiono 10 MiG-29B, 6 MiG-29SE i 4 MiG-29UB za 570 mln USD[6]. Z samolotami zakupiono R-27 i R-73.
JF-17 Thunder  Chiny
 Pakistan
Lekki myśliwiec wielozadaniowy Block 2 7 Kontrakt na dostawę 16 sztuk podpisano w 2015 roku[7].

Chengdu F-7 Airguard
 Chiny myśliwiec przechwytujący F-7M 21 Od 1990 dostarczono 30 F-7M, uzbrojone w PL-2 i PL-5B.
Shenyang F-6 Farmer  Chiny myśliwiec przechwytujący FT-6 1
Samoloty sztumowe

Nanchang A-5 Fantan
 Chiny samolot szturmowy A-5C
FT-6
20
1
Od 1994 dostarczono 24 A-5.
Specjalnego przeznaczenia
Britten-Norman BN-2  Wielka Brytania patrol morski BN-2 5
Samoloty szkolno-bojowe
Chengdu F-7 Airguard  Chiny szkolenie podstawowe FT-7 6
Jak-130  Rosja szkolenie zaawansowane 18 W kwietniu 2016 zamówiono 16. W lutym 2017 dostarczono trzy[8][9]. 15 grudnia 2021 odebrano 6 kolejnych maszyn.[10]
K-8 Karakorum  Chiny szkolenie zaawansowane/samolot wsparcia K-8E 12 12 dostarczono w 1999. Dalszych 50 ma być zmontowanych lokalnie na licencji.
Mig-29  Rosja szkolenie podstawowe MIG-29B 5
SOKO G-4 Super Galeb  Serbia szkolenie zaawansowane/samolot wsparcia 3 W latach 1991-1992 dostarczono 6 z 20 z powodu zniszczenia fabryki.
Grob G-120A  Niemcy szkolenie wstępne G120TP 20
Pilatus PC-9  Szwajcaria szkolenie podstawowe 10
Pilatus PC-7  Szwajcaria szkolenie podstawowe PC-7 16 W latach 1979-1981 dostarczono 16.
Samoloty transportowe
ATR 42  Francja transportwiec ATR42/72 6

Shaanxi Y-8
 Chiny transportowiec Y-8D2 5 Dostarczono 4 sztuki w 1994.

Fokker F27
 Holandia
 Stany Zjednoczone
transportowiec F-27
Fairchild FH-227
2
2
Jeden dla VIP, 6 sprowadzone z USA od 1978.
Beechcraft 1900  Stany Zjednoczone transportowiec 1900D 7
Pilatus PC-6  Szwajcaria użytkowy PC-6 5 W latach 1976-1978 dostarczono 7.
Harbin Y-12  Chiny użytkowy Y-12-IV 2 2 w 1992.
Śmigłowce
Mi-8  Rosja śmigłowiec transportowy Mi-8MT 12 Dostarczono 7 w 1995, 5 w 1997.
Mi-24  Rosja śmigłowiec szturmowy Mi-35P 9 Dostawy 2010-2011, jeden utracono w 2013.
PZL W-3 Sokół  Polska śmigłowiec wielozadaniowy W-3 12 Dostarczono 13 w 1991 (lub od 1990), 2 W-3S dla VIP.
Mi-2  Polska śmigłowiec użytkowy 22 Dostarczono 22 w latach 1990-1992, w tym uzbrojone.
Eurocoptera EC120 Colibri  Francja Chiny treningowy H120 3
Aérospatiale Alouette III  Francja treningowy SA316

SE3160

13
Bell 205  Stany Zjednoczone śmigłowiec użytkowy 2 Ex-USA, policyjne, pomoc do walki z przestępczością narkotykową, 18 sztuk w 1975.
Bell 206  Stany Zjednoczone śmigłowiec użytkowy 206A 4 Ex-USA, policyjne, pomoc do walki z przestępczością narkotykową, 9 sztuk w 1975.
Bell 212  Stany Zjednoczone śmigłowiec użytkowy 1

Wycofane[edytuj | edytuj kod]

Marynarka wojenna[edytuj | edytuj kod]

Tatmadaw Yay
Państwo

 Mjanma

Data utworzenia

1940

Prefiks

UMS

Bandera

Najmniejsze w siłach zbrojnych, liczące 19 000 ludzi, wykorzystują głównie rodzime, jugosłowiańskie i amerykańskie (przestarzałe) jednostki tj. trałowce, ścigacze i patrolowce. Sformowana po raz pierwszy w 1940 do działania przeciw Japonii, po uzyskaniu niepodległości w 1948 jej największym okrętem była fregata typu River - UBS Mayu oraz cztery małe kanonierki przekazane przez Royal Navy. Aktualna bandera została wprowadzona w 1974 roku (wraz ze zmianą flagi Birmy), wcześniejsza z 1948, wzorowana na brytyjskiej, miała czerwony krzyż na białym tle oraz białe gwiazdy na niebieskim tle w kantonie.

Okręty:

  • 2 fregaty typu Kyan Sittha F12 Kyan Sittha i F14 Sin Phyushin (8 pocisków C-802), rodzime okręty z 2014 i 2015 roku
  • 1 fregata F11 Aung Zeya (8 pocisków Ch-35 Uran), rodzimy okręt z 2010 roku
  • 2 fregaty rakietowe typu 053H1 : F21 Mahar Bandula i F23 Mahar Thiha Thura (4 pociski C-802), ex-chińskie od 2012
  • 3 korwety typu Anawratha: 771 UMS Anawratha, 772 UMS Bayinnaung i 773 UMS Tabinshwehti (4 pociski C-802), rodzime z 1996, 2007 i 2016

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Katastrofa Mi-35 w Mjanmie.
  2. Stockholm International Peace Research Institute: Transfers of major conventional weapons. 1950 to 2016. sipri.org. [dostęp 2016-09-10]. (ang.).
  3. Myanmar Air Force (2023) [online], www.wdmma.org [dostęp 2023-09-18] (ang.).
  4. In association with Embraer, 2023 World Air Forces directory [online], Flight Global [dostęp 2023-09-18] (ang.).
  5. Myanmar order ends MiG-29 sales drought. flightglobal.com, 21 czerwca 2001. [dostęp 2017-02-03]. (ang.).
  6. Myanmar to receive new batch of MiG-29s from March. flightglobal.com, 2 marca 2011. [dostęp 2017-02-03]. (ang.).
  7. Łukasz Golowanow: Mjanma chce produkować JF-17 na licencji. konflikty.pl, 3 lutego 2017. [dostęp 2017-02-03].
  8. Mjanma odebrała pierwsze trzy Jaki-130. altair.com.pl, 18 lutego 2017. [dostęp 2017-02-21].
  9. Łukasz Golowanow: Pierwsze Jaki-130 dla Mjanmy. konflikty.pl, 18 lutego 2017. [dostęp 2017-02-21].
  10. 6 kolejnych Jak-130 dla Mjanmy

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]