Pepin Krótki: Różnice pomiędzy wersjami

Pepin Krótki
	król Franków
Okres	od 751; do 768
Poprzednik	Childeryk III
Następca	Karol Wielki
	Dane biograficzne
Dynastia	Karolingowie
Data urodzenia	714
Data śmierci	24 września 768
Ojciec	Karol Młot
Matka	Chrotruda
Żona	Bertrada z Laonu
Dzieci	Karol Wielki, Karloman
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 09:53, 31 maj 2018

Pepin Krótki zwany też Pepinem Małym, Pepinem Młodszym i Pepinem III, fr. Pepin le Bref (ur. 714 prawdopodobnie w Jupille koło Liège, zm. 24 września 768 w Saint-Denis) – król Franków od roku 751, majordom Neustrii i Burgundii (741–751) oraz Austrazji (747–751); majordom Childeryka III, ostatniego króla Franków z dynastii Merowingów. Był synem Karola Młota i Chrotrudy (Rotrudy) oraz ojcem Karola Wielkiego.

Życiorys

Pepin dorastał w klasztorze w Saint-Denis^[1]. Po śmierci ojca został majordomem królestwa wraz z bratem Karlomanem. Objął Neustrię i Burgundię. Przeciwko władzy obu braci wystąpił trzeci syn Karola Młota Griffo, syn Swanhildy bawarskiej. Obaj bracia zamknęli jednak Griffa w zamku Chévremont w pobliżu Liége^[2]. 15 sierpnia 747 roku Karloman zrezygnował z władzy i został mnichem w klasztorze na Monte Cassino. Pepin przejął faktycznie całą władzę w królestwie Franków.

Pepin dokonał zamachu stanu, detronizując króla Childeryka III i został konsekrowany na króla Franków przez świętego Bonifacego (w listopadzie lub podczas Bożego Narodzenia w 751 roku) jako pierwszy władca z dynastii Karolingów^[3]^[4]. Wcześniej od papieża Zachariasza otrzymał poparcie w formie rozporządzenia, by tytuły królewskie nadawano tym, którzy realnie sprawują władzę^[4]. Jego prawo do władzy pozostawało jednak wciąż dyskusyjne, dlatego zawarł sojusz z papiestwem, zaproponowany przez kolejnego papieża, Stefana II. Zalegalizował on jego władzę przez namaszczenie w bazylice Saint-Denis pod Paryżem^[4].

Był to akt niezwykłej wagi dla losów państwa papieskiego i stosunków państwo–kościół w następnych wiekach. Kościelne powiązania Karolingów sprzyjały formułowaniu idei o szczególnym posłannictwie Franków jako ludu bożego. Jednocześnie spotkanie Pepina ze Stefanem II dało początek rytualnym formom kontaktów wzajemnych, które z różnym nasileniem obowiązywały w Europie przez resztę średniowiecza^[5].

Latem 754 roku w pierwszej wyprawie na Longobardów pokonał ich króla Aistulfa i zmusił do ustępstw na rzecz papieża. Jednak już w 756 roku Aistulf złamał pokój i napadł na papiestwo. Pepin po raz drugi przekroczył Alpy i pokonał Longobardów. Wsparł jednocześnie ideę utworzenia nowego państwa kościelnego – Patrimonium Sancti Petri (Ojcowizna Świętego Piotra) – które przetrwało aż do 1870 roku. Od tej chwili Karolingowie zajęli miejsce cesarzy bizantyńskich jako opiekunów Kościoła i wiary^[6].

W latach 752–760, korzystając z przejściowej słabości Umajjadów i al-Andalus, prowadził kampanię przeciw Maurom, pozyskując dla Franków tereny po północnej stronie Pirenejów (Septymanię), w tym Narbonę (w 759 roku) oraz tereny obecnego Roussillon (760).

W 740 roku poślubił swoją kuzynkę Bertradę z Laonu córkę hrabiego Laon Heriberta (Chariberta). Pepin Krótki i Bertrada byli rodzicami Karola Wielkiego i Karlomana, którzy – zgodnie z jego wolą – podzielili państwo między siebie po jego śmierci. Ze związku tego przyszła na świat również córka Gizela (została ona zakonnicą).

Miał dziewiętnaścioro dzieci: dziesięcioro z czterech małżeństw oraz dziewięcioro nieślubnych.

Przypisy

↑ Riché 1997 ↓, s. 51.
↑ Riché 1997 ↓, s. 53.
↑ Fałkowski 2011 ↓, s. 70.
↑ ^a ^b ^c Weinfurter 2013 ↓, s. 20.
↑ Gerd Althoff: Symbolika władzy w średniowieczu. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.
↑ Jan Baszkiewicz: Historia Francji. Ossolineum, 1978, s. 25.

Bibliografia

Pierre Riché: Karolingowie: Ród który stworzył Europę. Warszawa: Dom Wydawniczy Volumen, 1997. ISBN 83-86857-13-7.
Rozdział I. Państwo Franków. W: Stefan Weinfurter: Niemcy w średniowieczu 500–1500. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013. ISBN 978-83-01-17326-5.
Wojciech Fałkowski: Wielki Król. Ideologiczne podstawy władzy Karola Wielkiego. Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana, 2011. ISBN 978-83-933736-0-4.

[CITEREFRiché199751-1] Riché 1997 ↓, s. 51.

[CITEREFRiché199753-2] Riché 1997 ↓, s. 53.

[CITEREFFałkowski201170-3] Fałkowski 2011 ↓, s. 70.

[CITEREFWeinfurter201320-4] Weinfurter 2013 ↓, s. 20.

[5] Gerd Althoff: Symbolika władzy w średniowieczu. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.

[6] Jan Baszkiewicz: Historia Francji. Ossolineum, 1978, s. 25.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+{{dopracować|więcej przypisów}}
 {{Władca infobox
  |władca            = Pepin Krótki
@@ Linia 39: / Linia 40: @@
 == Życiorys ==
+Pepin dorastał w klasztorze w [[Saint-Denis (Seine-Saint-Denis)|Saint-Denis]]{{odn|Riché|1997|s=51}}. Po śmierci ojca został majordomem królestwa wraz z bratem [[Karloman (syn Karola Młota)|Karlomanem]]. Objął Neustrię i Burgundię. Przeciwko władzy obu braci wystąpił trzeci syn Karola Młota [[Griffo]], syn Swanhildy bawarskiej. Obaj bracia zamknęli jednak Griffa w zamku Chévremont w pobliżu Liége{{odn|Riché|1997|s=53}}. 15 sierpnia 747 roku Karloman zrezygnował z władzy i został mnichem w klasztorze na [[Monte Cassino]]. Pepin przejął faktycznie całą władzę w królestwie Franków.
-Pepin dorastał w klasztorze w [[Saint-Denis (Seine-Saint-Denis)|Saint-Denis]]<ref>P. Riché, ''Karolingowie'', s. 51.</ref>.
-Po śmierci ojca został majordomem królestwa wraz z bratem [[Karloman (syn Karola Młota)|Karlomanem]]. Objął Neustrię i Burgundię. Przeciwko władzy obu braci wystąpił trzeci syn Karola Młota [[Griffo]], syn Swanhildy bawarskiej. Obaj bracia zamknęli jednak Griffa w zamku Chévremont w pobliżu Liége<ref>P. Riché, ''Karolingowie'', s. 53.</ref>. 15 sierpnia 747 roku Karloman zrezygnował z władzy i został mnichem w klasztorze na [[Monte Cassino]]. Pepin przejął faktycznie całą władzę w królestwie Franków.
-Pepin dokonał zamachu stanu, detronizując króla Childeryka III i został konsekrowany na króla Franków przez [[Bonifacy-Winfrid|świętego Bonifacego]] w październiku 751 roku (lub w marcu 752) jako pierwszy władca z dynastii [[Karolingowie|Karolingów]]. Wcześniej od [[Zachariasz (papież)|papieża Zachariasza]] otrzymał poparcie w formie rozporządzenia, by tytuły królewskie nadawano tym, którzy realnie sprawują władzę. Jego prawo do władzy pozostawało jednak wciąż dyskusyjne, dlatego zawarł sojusz z papiestwem, zaproponowany przez kolejnego papieża, [[Stefan II (papież)|Stefana II]]. Zalegalizował on jego władzę przez namaszczenie w dniu 28&nbsp;lipca 754 roku w bazylice [[Bazylika Saint-Denis|Saint-Denis]] pod Paryżem, a tym samym zobowiązał go do obrony Rzymu przed [[Longobardowie|Longobardami]].
+Pepin dokonał zamachu stanu, detronizując króla Childeryka III i został konsekrowany na króla Franków przez [[Bonifacy-Winfrid|świętego Bonifacego]] (w listopadzie lub podczas Bożego Narodzenia w 751 roku) jako pierwszy władca z dynastii [[Karolingowie|Karolingów]]{{odn|Fałkowski|2011|s=70}}{{odn|Weinfurter|2013|s=20}}. Wcześniej od [[Zachariasz (papież)|papieża Zachariasza]] otrzymał poparcie w formie rozporządzenia, by tytuły królewskie nadawano tym, którzy realnie sprawują władzę{{odn|Weinfurter|2013|s=20}}. Jego prawo do władzy pozostawało jednak wciąż dyskusyjne, dlatego zawarł sojusz z papiestwem, zaproponowany przez kolejnego papieża, [[Stefan II (papież)|Stefana II]]. Zalegalizował on jego władzę przez namaszczenie w bazylice [[Bazylika Saint-Denis|Saint-Denis]] pod Paryżem{{odn|Weinfurter|2013|s=20}}.
-Był to akt niezwykłej wagi dla losów [[Państwo Kościelne|państwa papieskiego]] i stosunków państwo–kościół w następnych wiekach. Kościelne powiązania Karolingów sprzyjały formułowaniu idei o szczególnym posłannictwie Franków jako ludu bożego. Jednocześnie spotkanie Pepina ze Stefanem II dało początek rytualnym formom kontaktów wzajemnych, które z różnym nasileniem obowiązywały w Europie przez resztę średniowiecza<ref>Gerd Althoff, ''Potęga Rytuału. Symbolika władzy w średniowieczu'', Wydawnictwo Naukowej PWN, 2011.</ref>.
+Był to akt niezwykłej wagi dla losów [[Państwo Kościelne|państwa papieskiego]] i stosunków państwo–kościół w następnych wiekach. Kościelne powiązania Karolingów sprzyjały formułowaniu idei o szczególnym posłannictwie Franków jako ludu bożego. Jednocześnie spotkanie Pepina ze Stefanem II dało początek rytualnym formom kontaktów wzajemnych, które z różnym nasileniem obowiązywały w Europie przez resztę średniowiecza<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Althoff | imię = Gerd | tytuł = Symbolika władzy w średniowieczu | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | data = 2011}}</ref>.
-Latem 754 roku w pierwszej wyprawie na Longobardów pokonał ich króla [[Aistulf]]a i zmusił do ustępstw na rzecz papieża. Jednak już w 756 roku Aistulf złamał pokój i napadł na papiestwo. Pepin po raz drugi przekroczył Alpy i pokonał Longobardów. Wsparł jednocześnie ideę utworzenia nowego państwa kościelnego – ''Patrimonium Sancti Petri''<ref>Ojcowizna Świętego Piotra.</ref> – które&nbsp;przetrwało aż do 1870 roku. Od tej chwili Karolingowie zajęli miejsce [[Cesarstwo Bizantyńskie|cesarzy bizantyńskich]] jako opiekunów Kościoła i wiary<ref>Jan Baszkiewicz, ''Historia Francji'', Ossolineum 1978, s. 25.</ref>.
+Latem 754 roku w pierwszej wyprawie na Longobardów pokonał ich króla [[Aistulf]]a i zmusił do ustępstw na rzecz papieża. Jednak już w 756 roku Aistulf złamał pokój i napadł na papiestwo. Pepin po raz drugi przekroczył Alpy i pokonał Longobardów. Wsparł jednocześnie ideę utworzenia nowego państwa kościelnego – ''Patrimonium Sancti Petri'' (Ojcowizna Świętego Piotra) – które przetrwało aż do 1870 roku. Od tej chwili Karolingowie zajęli miejsce [[Cesarstwo Bizantyńskie|cesarzy bizantyńskich]] jako opiekunów Kościoła i wiary<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Baszkiewicz | imię = Jan | tytuł = Historia Francji | wydawca = Ossolineum | data = 1978 | strony = 25}}</ref>.
-W latach 752-760, korzystając z przejściowej słabości [[Umajjadzi|Umajjadów]] i [[al-Andalus]], prowadził  kampanię przeciw [[Maurowie|Maurom]], pozyskując dla Franków tereny po północnej stronie Pirenejów ([[Septymania|Septymanię]]), w tym [[Narbona|Narbonę]] (w [[759]]) oraz tereny obecnego [[Roussillon (Francja)|Roussillon]] (760).
+W latach 752–760, korzystając z przejściowej słabości [[Umajjadzi|Umajjadów]] i [[al-Andalus]], prowadził  kampanię przeciw [[Maurowie|Maurom]], pozyskując dla Franków tereny po północnej stronie Pirenejów ([[Septymania|Septymanię]]), w tym [[Narbona|Narbonę]] (w 759 roku) oraz tereny obecnego [[Roussillon (Francja)|Roussillon]] (760).
 W 740 roku poślubił swoją kuzynkę [[Bertrada z Laonu|Bertradę z Laonu]] córkę hrabiego Laon [[Herybert z Laonu|Heriberta]] (Chariberta). Pepin Krótki i Bertrada byli rodzicami [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]] i [[Karloman I (król Franków)|Karlomana]], którzy – zgodnie z jego wolą – podzielili państwo między siebie po jego śmierci. Ze związku tego przyszła na świat również córka [[Gizela (córka Pepina Krótkiego)|Gizela]] (została ona zakonnicą).
@@ Linia 58: / Linia 58: @@
 == Bibliografia ==
-* {{cytuj książkę |autor=Pierre Riché |tytuł=Karolingowie: Ród który stworzył Europę |miejsce=Warszawa |rok=1997 |wydawca=Dom Wydawniczy Volumen |isbn=83-86857-13-7}}
+* {{cytuj książkę | odn = tak | nazwisko = Riché | imię = Pierre | tytuł = Karolingowie: Ród który stworzył Europę | miejsce = Warszawa | rok = 1997 | wydawca = Dom Wydawniczy Volumen | isbn = 83-86857-13-7}}
+* {{Cytuj książkę | odn = tak | nazwisko = Weinfurter | imię = Stefan | tytuł = Niemcy w średniowieczu 500–1500 | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 2013 | isbn = 978-83-01-17326-5 | rozdział = Rozdział I. Państwo Franków}}
+* {{Cytuj książkę | odn = tak | nazwisko = Fałkowski | imię = Wojciech | tytuł = Wielki Król. Ideologiczne podstawy władzy Karola Wielkiego | wydawca = Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana | data = 2011 | isbn = 978-83-933736-0-4}}
 {{Królowie frankijscy}}