Bonifacy-Winfrid
biskup męczennik apostoł Niemców/Germanii | |
Ilustracja z rękopisu średniowiecznego (XI w.) przedstawiająca św. Bonifacego w roli chrzciciela jak i jego męczeństwo | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
5 czerwca 754 |
Czczony przez | |
Wspomnienie | |
Atrybuty |
mitra, krzyż, kruk, lis, księga Ewangelii przebita mieczem[1] |
Patron | |
Szczególne miejsca kultu |
Fulda, Niemcy, Holandia |
Bonifacy Winfrid, Święty Bonifacy, właśc. Wynfryd, cs. Swiaszczennomuczenik Wonifatij, archijepiskop Kreditonskij (ur. między 672 a 675 prawdopodobnie w Crediton[2] w hrabstwie Devon, w ówczesnym Wessex, zm. 5 czerwca 754 w Dokkum) – biskup obrządku łacińskiego, benedyktyn, misjonarz, męczennik i święty Kościoła katolickiego.
Żywot świętego
[edytuj | edytuj kod]Dokładna data urodzenia Bonifacego nie jest znana – przyjmuje się, że urodził się między 672 a 675 rokiem. Wychowywał się w klasztorach w Exeter i Nursling, później został kierownikiem szkoły klasztornej w tym ostatnim. W 716 roku bez efektów próbował prowadzić działalność misyjną w Fryzji u boku Wilibrorda. Po powrocie na Wyspy Brytyjskie został wybrany opatem Nersling. Nie przyjął godności i w 718 roku wyruszył z pielgrzymką do Rzymu. Otrzymawszy błogosławieństwo papieża Grzegorza II rozpoczął działalność misyjną.
Był jednym z najważniejszych misjonarzy i reformatorów Kościoła katolickiego w północno-zachodniej części Królestwa Franków na początku VIII. w. W Niemczech nazywany jest także apostołem Niemców, chociaż jego działania koncentrowały się bardziej na tworzeniu organizacji kościelnej na w dużej mierze schrystianizowanych już terenach, a mniej na pracy misjonarskiej. W roku 732[3] został mianowany arcybiskupem Germanii. Założył wtedy 4 biskupstwa w Bawarii, w tym biskupstwo misyjne dla Słowian w Salzburgu, a także opactwo w Fuldzie. W 753 zdecydował się kontynuować misję Wilibrorda w Fryzji, gdzie zginął rok później śmiercią męczeńską. Pochowany został w Fuldzie.
W sprawie antypodów toczył spór z Wirgiliuszem z Salzburga[4].
W 751 r. na polecenie papieża namaścił na króla Franków Pepina III.
Kult
[edytuj | edytuj kod]- Relikwie
Jego relikwie przechowywane są w sarkofagu znajdującym się w kaplicy-krypcie św. Bonifacego w katedrze w Fuldzie (Niemcy).
- Dzień obchodów
Wspomnienie liturgiczne św. Bonifacego, w Kościele katolickim, obchodzone jest 5 czerwca. W diecezjach polskich wspomnienie jest obowiązkowe.
Jego kult w Cerkwi prawosławnej (jak i w Anglii) jest niewielki. Wyznawcy prawosławia wspominają metropolitę (biskupa) i męczennika 5/18 czerwca[5], tj. 18 czerwca według kalendarza gregoriańskiego.
- Patronat
Uznany jest za patrona Niemiec i Holandii oraz Anglii, krawców, księgarzy, kasjerów i piwowarów.
- Ikonografia
W ikonografii Święty Bonifacy przedstawiany jest w biskupim stroju, mitrze, z krzyżem męczeńskim w dłoni. W tradycji zachodniej bywa ukazywany w paliuszu lub w szatach mnicha benedyktyńskiego.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ liturgia katolicka oraz prawosławna według kalendarza juliańskiego
- ↑ prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wiesław Aleksander Niewęgłowski: Leksykon świętych. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 91. ISBN 978-83-247-0574-0.
- ↑ Crediton, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-03] (ang.).
- ↑ Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona, 2005, Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza, Oficyna Wydawnicza Fogra, s. 246, ISBN 83-85719-85-7.
- ↑ Jerzy Strzelczyk, Iroszkocki biskup w Salzburgu, problem Antypodów i "Kosmografia Aethicusa z Istni"
- ↑ podwójne datowanie
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Fros H., Sowa F., Księga imion i świętych, t. 1, Kraków 1997, kolumna 489-491.
- Święty Bonifacy, biskup i męczennik na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 08.06.2009]
- Jarosław Charkiewicz , męcz. Bonifacy z Crediton [online], cerkiew.pl [zarchiwizowane z adresu] .
- ISNI: 0000000110219813
- VIAF: 18013220, 752159234463303371838
- LCCN: n50043120
- GND: 118513249
- LIBRIS: wt7bfggf2ztqsjh
- BnF: 12024642d
- SUDOC: 028404912
- SBN: MILV045868
- NLA: 49513911
- NKC: jn19990000926
- DBNL: boni004
- NTA: 068284071
- BIBSYS: 95006532
- Open Library: OL1168713A
- PLWABN: 9810539354005606
- NUKAT: n96002025
- OBIN: 2843
- J9U: 987007309567205171
- CANTIC: a11134033
- LNB: 000197378
- CONOR: 151081827
- BNC: 000273322
- ΕΒΕ: 97475
- LIH: LNB:cKF;=BK