Piotr Dunin: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 16:25, 20 paź 2017

Piotr Dunin z Prawkowic (ur. ok. 1415, zm. 1484) – starosta malborski 1478-1484, kasztelan sieradzki od 1478, wojewoda brzeskokujawski od 1479.

Życiorys

Piotr Dunin pochodził ze starego rodu Łabędziów. Był synem Krystyna ze Skrzyńska, Pratkowic i Śmiłowa oraz bratankiem podkanclerzego koronnego Dominika ze Skrzyńska zwanego Dominem. To właśnie po tym współpracującym z królem duchownym ród przyjął przydomek Donin lub Dunin. Po ojcu Piotr odziedziczył Prawkowice i Śmiłów, otrzymał też Morawiany. Karierę wojskową zaczął dość późno, bo dopiero w 1455 roku, kiedy to jako dworzanin królewski wziął udział w wyprawie na Łasin.

Nie wiadomo gdzie spędził młodość, wydaje się jednak, że musiał pobierać nauki poza granicami kraju, ewentualnie brał udział w zagranicznych wojnach, skoro posiadł w przyszłości tak wysokie umiejętności taktyczne. W 1456 roku został wojskim większym sieradzkim i stał się dworzaninem Kazimierza Jagiellończyka, a trzy lata później burgrabią krakowskim i marszałkiem nadwornym. Ta ostatnia godność wiązała się z objęciem dowództwa nad chorągwiami dworskimi. W tym charakterze towarzyszył królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi w wyprawie do Prus. Otrzymał wówczas urząd podkanclerzego sandomierskiego.

Piotr Dunin był naczelnym dowódcą wojsk królewskich w wojnie trzynastoletniej. Jego talent taktyczny i konsekwencja, z jaką dążył do odcięcia zakonu od pozyskiwania posiłków z Niemiec, niewątpliwie przyczyniły się do zwycięstwa Polski. Triumfował w bitwie pod Świecinem (17 września 1462), zdobył Gniew i Chojnice. Był wodzem o dużym autorytecie, ale też człowiekiem bezwzględnym, twardą ręką utrzymującym dyscyplinę w swych oddziałach zaciężnych. Kiedy po zajęciu miasta Rybaki na Sambii wybuchł zatarg o podział łupów, rozkazał spalić miasto, likwidując przedmiot sporu. W 1472 roku towarzyszył królewiczowi Kazimierzowi w nieudanej wyprawie po tron węgierski która dotarła przez Eger jedynie do Nitry, a w 1477 roku dowodził wraz z synem Janem Białym wojskami polskimi podczas tzw. wojny popiej z biskupem warmińskim Mikołajem Tungenem.

W 1476 r. Dunin zakupił miasto Ujazd wraz z zamkiem oraz przynależnymi wsiami od Stanisława Warszyckiego za 8 tysięcy florenów węgierskich i część wsi Święte w powiecie brzesko-kujawskim^[1].

Do końca życia pozostał zaufanym doradcą króla Kazimierza Jagiellończyka i jego przedstawicielem w Prusach Królewskich. Wbrew miejscowej szlachcie został mianowany w 1478 roku starostą malborskim, zarządcą najbogatszej królewszczyzny w Polsce. Dał się tu poznać jako sprawny i sprawiedliwy dla poddanych administrator. W 1478 roku został kasztelanem sieradzkim, a pod koniec życia w 1479 roku powierzono mu urząd wojewody brzesko - kujawskiego.

Zobacz też

↑ T. Nowak, Dzieje Ujazdu do końca Rzeczypospolitej Szlacheckiej, w: Z dziejów Ujazdu, s. 27

[1] T. Nowak, Dzieje Ujazdu do końca Rzeczypospolitej Szlacheckiej, w: Z dziejów Ujazdu, s. 27

[1]

@@ Linia 7: / Linia 7: @@
 Nie wiadomo gdzie spędził młodość, wydaje się jednak, że musiał pobierać nauki poza granicami kraju, ewentualnie brał udział w zagranicznych wojnach, skoro posiadł w przyszłości tak wysokie umiejętności taktyczne. W [[1456]] roku został wojskim większym sieradzkim i stał się dworzaninem [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierza Jagiellończyka]], a trzy lata później [[burgrabia krakowski|burgrabią krakowskim]] i [[marszałek nadworny koronny|marszałkiem nadwornym]]. Ta ostatnia godność wiązała się z objęciem dowództwa nad chorągwiami dworskimi. W tym charakterze towarzyszył królowi [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierzowi Jagiellończykowi]] w wyprawie do [[Prusy (kraina historyczna)|Prus]]. Otrzymał wówczas urząd [[podkanclerzy|podkanclerzego]] sandomierskiego.
-Piotr Dunin był naczelnym dowódcą wojsk królewskich w [[wojna trzynastoletnia|wojnie trzynastoletniej]]. Jego talent taktyczny i konsekwencja, z jaką dążył do odcięcia zakonu od pozyskiwania posiłków z Niemiec, niewątpliwie przyczyniły się do zwycięstwa Polski. Triumfował w [[bitwa pod Świecinem|bitwie pod Świecinem]] ([[17 września]] [[1462]]), zdobył [[Gniew (miasto)|Gniew]] i [[Chojnice]]. Był wodzem o dużym autorytecie, ale też człowiekiem bezwzględnym, twardą ręką utrzymującym dyscyplinę w swych oddziałach zaciężnych. Kiedy po zajęciu miasta Rybaki na [[Sambia|Sambii]] wybuchł zatarg o podział łupów, rozkazał spalić miasto, likwidując przedmiot sporu. W [[1472]] roku towarzyszył [[Święty Kazimierz|królewiczowi Kazimierzowi]] w nieudanej wyprawie po tron węgierski która dotarła przez Eger jedynie do Nitry, a w [[1477]] roku dowodził wraz z synem Janem Białym wojskami polskimi podczas tzw. [[wojna popia|wojny popiej]] z biskupem warmińskim [[Mikołaj Tungen|Mikołajem Tungenem]].
+Piotr Dunin był naczelnym dowódcą wojsk królewskich w [[wojna trzynastoletnia|wojnie trzynastoletniej]]. Jego talent taktyczny i konsekwencja, z jaką dążył do odcięcia zakonu od pozyskiwania posiłków z Niemiec, niewątpliwie przyczyniły się do zwycięstwa Polski. Triumfował w [[bitwa pod Świecinem|bitwie pod Świecinem]] ([[17 września]] [[1462]]), zdobył [[Gniew (miasto)|Gniew]] i [[Chojnice]]. Był wodzem o dużym autorytecie, ale też człowiekiem bezwzględnym, twardą ręką utrzymującym dyscyplinę w swych oddziałach zaciężnych. Kiedy po zajęciu miasta Rybaki na [[Sambia|Sambii]] wybuchł zatarg o podział łupów, rozkazał spalić miasto, likwidując przedmiot sporu. W [[1472]] roku towarzyszył [[Święty Kazimierz|królewiczowi Kazimierzowi]] w nieudanej wyprawie po tron węgierski która dotarła przez [[Eger]] jedynie do Nitry, a w [[1477]] roku dowodził wraz z synem Janem Białym wojskami polskimi podczas tzw. [[wojna popia|wojny popiej]] z biskupem warmińskim [[Mikołaj Tungen|Mikołajem Tungenem]].
+W 1476 r. Dunin zakupił miasto [[Ujazd (gmina w województwie łódzkim)|Ujazd]] wraz z zamkiem oraz przynależnymi wsiami od Stanisława Warszyckiego za 8 tysięcy [[Floren|florenów węgierskich]] i część wsi Święte w powiecie brzesko-kujawskim<ref>T. Nowak, ''Dzieje Ujazdu do końca Rzeczypospolitej Szlacheckiej'', w: Z dziejów Ujazdu, s. 27</ref>.
 Do końca życia pozostał zaufanym doradcą króla [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierza Jagiellończyka]] i jego przedstawicielem w [[Prusy Królewskie|Prusach Królewskich]]. Wbrew miejscowej szlachcie został mianowany w [[1478]] roku starostą malborskim, zarządcą najbogatszej [[królewszczyzna|królewszczyzny]] w Polsce. Dał się tu poznać jako sprawny i sprawiedliwy dla poddanych administrator. W 1478 roku został [[kasztelan]]em sieradzkim, a pod koniec życia w 1479 roku powierzono mu urząd wojewody brzesko - kujawskiego.