Wojciech Królikowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wojciech Królikowski
Data i miejsce urodzenia

16 lipca 1926
Warszawa

Data i miejsce śmierci

29 kwietnia 2019
Warszawa

Profesor nauk fizycznych
Specjalność: teoria cząstek elementarnych
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Profesura

1965

Polska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Okres zatrudn.

od 1950

Instytut

Instytut Badań Jądrowych

Okres zatrudn.

1958–1970

Kierownik
Katedra

Teorii Cząstek Elementarnych
Instytutu Fizyki Teoret. UW

Okres spraw.

1960–1996

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Wojciech Jan Królikowski (ur. 16 lipca 1926 w Warszawie, zm. 29 kwietnia 2019 tamże[1][2]) – polski fizyk teoretyk (specjalność: teoria cząstek elementarnych i kwantowa teoria pola), profesor emerytowany Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk (od 1980)[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Stefana (1894–1945) i Kazimiery z Tabaczyńskich (1892–1975)[4]. Pradziadem Wojciecha był Jan Walery Królikowski[5] – polski aktor i reżyser. W 1952 otrzymał stopień doktora (promotorem jego pracy doktorskiej był profesor Wojciech Rubinowicz), po czym w latach 1956–1957 odbył staż naukowy pod kierunkiem Wolfganga Pauliego na Politechnice Federalnej w Zurychu. W 1957 uzyskał habilitację[6], a w 1965 tytuł profesora.

Rok 1961 spędził w Instytucie Studiów Zaawansowanych (IAS) w Princeton. Pracował również w Europejskim Laboratorium Fizyki Cząstek (CERN) w Genewie i w Międzynarodowym Instytucie Fizyki Teoretycznej (ICTP) w Trieście[6].

Zainicjował badania w zakresie teorii cząstek elementarnych w Uniwersytecie Warszawskim. W 1960 utworzył Zakład Teorii Cząstek Elementarnych, którym kierował aż do przejścia na emeryturę[6]. Z Janem Rzewuskim podał sformułowanie relatywistycznej teorii kwantowej kilku ciał. Zaproponował hipotezę kwarków złożonych. Był jednym z pierwszych teoretyków, który do opisu oddziaływań silnych wprowadził nową liczbę kwantową[6]. Jest autorem modelu trzech generacji leptonów i kwarków.

Wspólnie z Wojciechem Rubinowiczem opracował podręcznik akademicki Mechanika teoretyczna (pierwsze wydanie 1955, łącznie 9 wydań).

Wojciech Królikowski był mężem Zofii z Zienkiewiczów (ur. 1928)[4], ojcem:

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 51-3-19)[7].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stanisław Mrówczyński, Zmarł prof. dr hab. Wojciech Królikowski [online], Narodowe Centrum Badań Jądrowych [dostęp 2020-06-02].
  2. Stanisław Mrówczyński, Nie żyje prof. Wojciech Królikowski, wybitny fizyk [online], wyborcza.pl, 1 maja 2019 [dostęp 2020-05-02].
  3. KRÓLIKOWSKI, Wojciech [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-03] (pol.).
  4. a b Wojciech Królikowski M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-02-23].
  5. Królikowski Wojciech, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-02-18].
  6. a b c d Odnowienie doktoratu profesora Wojciecha Królikowskiego w dniu 21 listopada 2001 r. [online], Wydział Fizyki UW [dostęp 2020-06-02].
  7. Cmentarz Stare Powązki: AMELIA KRÓLIKOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-02-23].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]