SM UB-47

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
SM UB-47
Ilustracja
Jednostka bliźniacza UB-47 – SM UB-45 z załogą na Morzu Czarnym w 1916 roku
Klasa

okręt podwodny

Typ

UB II

Historia
Stocznia

AG Weser, Brema (Werk 249)

Początek budowy

31 lipca 1915

Położenie stępki

4 września 1915

Wodowanie

17 czerwca 1916

 Kaiserliche Marine
Wejście do służby

4 lipca 1916

Wycofanie ze służby

31 lipca 1917

 K.u.K. Kriegsmarine
Nazwa

SM U-47

Wejście do służby

30 lipca 1917

Wycofanie ze służby

30 października 1918

Los okrętu

przekazany w 1920 roku Francji

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


263 tony
287 ton

Długość

36,13 metra

Szerokość

3,2 metra

Zanurzenie

3,7 metra

Zanurzenie testowe

50 metrów

Rodzaj kadłuba

jednokadłubowy

Napęd
2 x silnik Diesla (284 KM)
2 x silnik elektryczny (180 KM)
2 wały napędowe, 2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


9,15 węzła
5,81 węzła

Zasięg

6650 Mm przy 5 węzłach (pow.)
45 Mm przy 4 węzłach (zan.)

Uzbrojenie
działo kal. 5 cm SK L/40, 4 (potem 6) torped
Wyrzutnie torpedowe

2 x 500 mm (dziób)

Załoga

23 osoby

SM UB-47 – niemiecki jednokadłubowy okręt podwodny typu UB II zbudowany w stoczni AG Weser (Werk 249) w Bremie w roku 1916. Zwodowany 17 czerwca 1916 roku, wszedł do służby w Kaiserliche Marine 4 lipca tego roku. Odbył 7 patroli, w czasie których zatopił 20 statków o łącznej pojemności 76 195 BRT, trzy uszkodził (16 967 BRT) oraz zatopił dwa okręty o wyporności 11 450 ton. 30 lipca 1917 roku okręt został odsprzedany Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine, w której służył do końca wojny. W służbie w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine zatopił dwa statki o łącznej pojemności 6201 BRT oraz jeden okręt o wyporności 350 ton.

Budowa[edytuj | edytuj kod]

SM UB-47[a] był dwudziestym siódmym i ostatnim z typu UB II, który był następcą typu UB I[1]. Był średnim jednokadłubowym okrętem przeznaczonym do działań przybrzeżnych, o prostej konstrukcji, długości 36,13 metra, wyporności w zanurzeniu 263 ton, zasięgu 6450 Mm przy prędkości 5 węzłów na powierzchni oraz 45 Mm przy prędkości 4 węzłów w zanurzeniu[2]. W typie II poprawiono i zmodernizowano wiele rozwiązań, które były uważane za wadliwe w typie I. Zwiększono moc silników, pojedynczy wał zastąpiono dwoma[3].

Służba[edytuj | edytuj kod]

Służba w Cesarskiej Marynarce Wojennej[edytuj | edytuj kod]

4 lipca 1916 roku (w dniu przyjęcia okrętu do służby) dowódcą jednostki został mianowany kapitan marynarki (niem. Kapitänleutnant) Wolfgang Steinbauer, który następnie był dowódcą okrętu SM UB-48[4]. Jednostka rozpoczęła służbę we Flotylli Pula (niem. Deutsche U-Halbflotille Pola), w której składzie pozostawała do 21 lipca 1917 roku[1].

W czasie swojej służby w Cesarskiej Marynarce Wojennej SM UB-47 odbył 7 patroli, w czasie których zatopił 20 statków o łącznej pojemności 76 195 BRT, trzy uszkodził (16 967 BRT) oraz zatopił dwa okręty o wyporności 11 450 ton[5]. Pierwszym z nich był włoski parowy statek pasażerski „Stampalia” o pojemności 9000 BRT. Statek był zbudowany w 1909 roku w stoczni Cantieri Navali Riuniti w La Spezia. Należący od 1912 roku do La Veloce Navigazione Italiana pływał na trasie transatlantyckiej Genua – Neapol – Palermo – Nowy Jork. Został storpedowany i zatopiony w dniu 17 sierpnia 1916 roku, 30 mil na południe od Matapanu[6][7]. 8 września 1916 roku około 50-60 mil na południowy zachód od przylądka Matapan UB-47 zatopił trzy statki. Pierwszym był brytyjski parowiec „Butetown” o pojemności 3789 BRT, który płynął z ładunkiem drobnicowym oraz węgla z Malty do Mudro. Statek został zatopiony na pozycji 36°00′N 21°15′E/36,000000 21,250000[8]. Drugim statkiem był także brytyjski parowiec „Llangorse” (3841 BRT). Zbudowany w 1900 roku w Richardson, Duck & Co. w Stockton, płynął z ładunkiem owsa z Montrealu do Salonik. Został storpedowany i zatonął na pozycji 36°00′N 21°55′E/36,000000 21,916667[9]. Ostatnim zatopionym przez UB-47 w tym dniu statkiem był grecki parowiec „Spetzai” (3841 BRT). Zbudowany w 1891 roku w W. Gray & Co., Ltd. w West Hartlepool statek, który płynął z Cypru do Liverpoolu, został zatopiony na pozycji 36°00′N 21°12′E/36,000000 21,200000[10]. Nikt z załóg trzech zatopionych statków nie zginął.

RMS „Franconia”

Największym zatopionym przez UB-47 statkiem był RMS „Franconia”[b]. Zbudowany w 1911 roku jako transatlantyk w Swan, Hunter & Wigham Richardson w Wallsend należał do Cunard Steam-Ship Co. Ltd. z Liverpoolu. W lutym 1915 roku został zaadaptowany przez Royal Navy na transportowiec wojska. 4 października 1916 roku w czasie podróży z Aleksandrii do Marsylii na pozycji 36°00′N 18°30′E/36,000000 18,500000 został storpedowany i zatonął. Z 324 członków załogi 302 zostało uratowanych przez statek szpitalny HMHS „Dover Castle”[c][11][12]. 11 października na pozycji 36°11′N 12°53′E/36,183333 12,883333, 60 mil na zachód od Malty, UB-47 storpedował i zatopił brytyjski statek „Crosshill” (5002 BRT). W wyniku ataku śmierć poniosło 4 członków załogi[13]. 12 października 9 mil na południowy wschód od Gozo UB-47 storpedował i uszkodził brytyjski statek „Sebek” (4601 BRT). Zbudowany w 1909 roku w W. Gray & Co. Ltd. w West Hartlepool statek płynął z Liverpoolu do Aleksandrii z ładunkiem drobnicowym. W wyniku ataku statek został uszkodzony i doprowadzony do brzegu wyspy. Po naprawie wrócił do służby. 21 kwietnia 1917 roku został zatopiony przez inny niemiecki okręt podwodny SM U-70[14]. 14 października 1916 roku w okolicach portu w Syrakuzach UB-47 zatrzymał i zatopił pięć włoskich kutrów żaglowych[5]. 27 grudnia na pozycji 36°30′N 23°45′E/36,500000 23,750000 UB-47 storpedował i zatopił należący do Marine nationale przeddrednot „Gaulois” (11 100 ton)[15]. Zbudowany w 1896 roku w stoczni Arsenal de Brest pancernik typu Charlemagne, płynął z francuskiej bazy na Korfu do Salonik. W wyniku ataku śmierć poniosło 4 członków załogi. 631 osób zostało uratowanych przez okręty eskorty[16].

SS „Ivernia” około 1900 roku.

1 stycznia 1917 roku na pozycji 35°30′N 22°53′E/35,500000 22,883333 UB-47 zatopił brytyjski transatlantyk „Ivernia” (14 278 BRT)[17]. Na należącym do Cunard Line statku, który płynął z Marsylii do Aleksandrii z transportem wojsk brytyjskich, znajdowali się żołnierze m.in. z pułków Argyll and Sutherland Highlanders, Royal Scots Fusiliers, Rifle Brigade (The Prince Consort's Own). W wyniku ataku śmierć poniosło 121 osób – trzech oficerów i 83 żołnierzy oraz chirurg okrętowy, główny inżynier i 34 członków załogi[18]. 3 stycznia na pozycji 35°43′N 22°19′E/35,716667 22,316667 UB-47 storpedował i uszkodził brytyjski statek pasażerski „Huntsend” (8826 BRT), zarekwirowany na potrzeby Royal Navy[19]. 1 marca w zatoce przy mieście Suda na Krecie UB-47 uszkodził zbudowany w 1901 roku w Middlesbrough brytyjski parowiec „Euterpe” (3540 BRT). W wyniku ataku torpedowego śmierć poniosło dwóch członków załogi[20]. 8 marca 52 mile na północ od półwyspu Kyriamadi na Krecie dowodzony przez Wolfganga Steinbauera okręt zatopił brytyjski parowiec „Georgian” (5088 BRT)[21]. Był to ostatni zatopiony przez UB-47 pod dowództwem Steinbauera statek. 1 kwietnia 1917 roku nowym dowódcą okrętu został mianowany Hans Hermann Wendlandt[22]. Wendlandt dowodził okrętem do momentu jego przekazania Cesarsko-Królewskiej Marynarce Wojennej w dniu 21 czerwca 1917 roku. Pierwszym statkiem zatopionym przez UB-47 pod dowództwem Hansa Hermanna Wendlandta był grecki parowiec „Livatho” (2922 BRT)[23]. Zbudowany w 1891 roku w stoczni Ropner & Son w Stockton statek płynął z Salonik do Stanów Zjednoczonych pod balastem. 8 kwietnia został zatopiony na pozycji 36°24′N 20°56′E/36,400000 20,933333. Tego samego dnia łupem UB-47 padł inny grecki parowiec – zbudowany w 1914 roku „Nestos” (2922 BRT)[24]. Statek płynął z ładunkiem zboża z Nowego Jorku do Pireusu. Został zatopiony około 50 mil na południowy zachód od wyspy Sapientza przy południowym brzegu Peloponezu[24]. Trzy dni później 32 mile na południowy zachód od greckiej wyspy Andikitira UB-47 zatopił brytyjski statek handlowy „Cyfarthfa” (3014 BRT), który płynął z ładunkiem drobnicowym z Oranu do Salonik. Nikt z załogi nie zginął, ale kapitan statku dostał się do niemieckiej niewoli[25]. 27 czerwca 1917 roku w czasie kolejnego patrolu UB-47 storpedował i zatopił grecki niszczyciel „Doxa”. Okręt został zamówiony przez Polemiko Naftiko i zbudowany w 1906 roku w niemieckiej stoczni AG Vulcan Stettin. Okręt został przejęty przez Marine nationale i pływał z francuską załogą. Zatonął w Cieśninie Mesyńskiej na pozycji 38°08′N 15°35′E/38,133333 15,583333. Śmierć poniosło 29 z 58 członków załogi[26][27]. 30 czerwca 1917 roku na wschód od Sycylii UB-47 zatrzymał i zatopił dwa niewielkie włoskie żaglowce. Ostatnim statkiem, jaki zatopił UB-47 w służbie Cesarskiej Marynarce Wojennej, był japoński statek handlowy „Shinsan Maru” (3312 BRT). Statek płynął z ładunkiem zboża z Karaczi do Włoch. Został zatopiony pomiędzy Kretą a Sycylią na pozycji 36°07′N 18°18′E/36,116667 18,300000[28]. 21 czerwca 1917 roku okręt został wycofany ze służby w Cesarskiej Marynarce Wojennej.

Służba w Cesarsko-Królewskiej Marynarce Wojennej[edytuj | edytuj kod]

21 czerwca 1917 roku UB-47 oraz siostrzana jednostka UB-43 zostały sprzedane Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine[29]. SM UB-47 w służbie austro-węgierskiej został przemianowany na U-47 i operował na Morzu Śródziemnym oraz Adriatyku[30]. W czasie służby w Cesarsko-Królewskiej Marynarce Wojennej okręt zatopił dwa statki o łącznej pojemności 6201 BRT oraz jeden okręt o wyporności 350 ton[31]. Pierwszym dowódcą jednostki w służbie w Cesarsko-Królewskiej Marynarce Wojennej został mianowany Linienschiffsleutnant Otto Molitor[32]. Pod jego dowództwem U-47 zatopił francuski parowiec „Mica” (998 BRT). Statek płynął z Sajgonu do Aleksandrii, a następnie do Marsylii z ładunkiem ryżu. 12 stycznia 1918 roku został storpedowany 7 mil na zachód od Milos. W wyniku ataku śmierć poniosło 6 marynarzy[33]. 4 kwietnia 1918 roku nowym dowódcą U-47 został Linienschiffsleutnant Reichsfreiherr Hugo von Seyffertitz, który dowodził okrętem do 30 października 1918 roku[34]. Pod jego dowództwem U-47 zatopił dwie jednostki: 10 maja na pozycji 32°24′N 21°48′E/32,400000 21,800000, około 40 mil na północ od wybrzeży Libii, brytyjski parowiec „Itinda” (5203 BRT)[35], 20 września zaś na pozycji 41°39′N 19°25′E/41,650000 19,416667 francuski okręt podwodny „Circé”[36]. W wyniku ataku zginęła prawie cała załoga okrętu. Przeżył i dostał się do niewoli tylko jego kapitan, który wówczas przebywał na mostku[36]. Po zakończeniu działań wojennych okręt został przekazany w ramach reparacji wojennych Francji i zezłomowany w 1920 roku[29].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ SM – Seiner Majestät.
  2. ↑ RMS – Royal Mail Ship – statek, który przewozi pocztę na podstawie umowy z Royal Mail.
  3. ↑ HMHS – His/Her Majesty's Hospital Ship – statek szpitalny.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Guðmundur Helgason: WWI U-boats UB 47. [w:] The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  2. ↑ R. Gardiner, Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906-1921, s. 181.
  3. ↑ Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, marzec 2007, s. 102. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  4. ↑ Wolfgang Steinbauer, Kapitänleutnant (Crew 4/08). [w:] The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  5. ↑ a b Guðmundur Helgason: Ships hit by UB 47. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  6. ↑ SS Stampalia (+1916). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  7. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Stampalia. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  8. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Butetown. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  9. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Llangorse. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  10. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Spetzai. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  11. ↑ SS Franconia (+1916). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
  12. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Franconia. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
  13. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Crosshill. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
  14. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Sebek. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
  15. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Gaulois. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
  16. ↑ Gaulois (+1916). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
  17. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Ivernia. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
  18. ↑ RMS Ivernia (+1917). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
  19. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Huntsend. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25]. (ang.).
  20. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Euterpe. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25]. (ang.).
  21. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Georgian. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25]. (ang.).
  22. ↑ Hans Hermann Wendlandt, Oberleutnant zur See (Crew 10/10). [w:] The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25]. (ang.).
  23. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Livatho. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25]. (ang.).
  24. ↑ a b Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Nestos. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-25]. (ang.).
  25. ↑ SS Cyfarthfa (+1917). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  26. ↑ Doxa (+1917). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  27. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Doxa. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  28. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Shinsan Maru. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  29. ↑ a b Robert Gardiner (red.): Conway’s All the World Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 344. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  30. ↑ Guðmundur Helgason: WWI U-boats k.u.k. U47. [w:] The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  31. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit by k.u.k. U47. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  32. ↑ Otto Molitor Linenschiffleutnant (Crew 1907). [w:] The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  33. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Mica. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  34. ↑ Reichsfreiherr Hugo von Seyffertitz Linenschiffleutnant (Crew 1907). [w:] The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  35. ↑ Guðmundur Helgason: Ships hit during WWI - Itinda. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. uboat.net. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  36. ↑ a b Circé (Q47) (Circe) (+1918). www.wrecksite.eu. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Eberhard Moller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present. Londyn: Greenhill Books Lionel Leventhal Ltd., 2004, s. 43. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner (red.): Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 180. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, marzec 2007, s. 99. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
Okręty podwodne typu UB II
Kaiserliche Marine
K.u.K. Kriegsmarine
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=SM_UB-47&oldid=61845920”