Ulica Aleksandra Hercena we Wrocławiu
| Przedmieście Oławskie | |||||||||||||
 z południa w kierunku północnym | |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||
| Długość |
159 m | ||||||||||||
| Poprzednie nazwy |
Forckenbeckstrasse | ||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Wrocławia  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||||||||||||
| 51°06′09,830″N 17°02′28,941″E/51,102731 17,041373 | |||||||||||||
Ulica Aleksandra Hercena – ulica położona we Wrocławiu, łącząca ulicę Komuny Paryskiej z ulicą gen. Karola Kniaziewicza, na osiedlu Przedmieście Oławskie, a wcześniej w dzielnicy Krzyki. Ulica należy do kategorii dróg gminnych i ma 159 m długości. Przebiega przez obszar zabudowy śródmiejskiej, który jako obszar objęty jest ochroną i wpisany jest do rejestru zabytków. Projekt założenia ulicy powstał w 1873 r., a sama ulica została urządzona w 1879 r. Przy ulicy zachowały się budynki ujęte w gminnej ewidencji zabytków, a jeden z nich został wpisany także do rejestru zabytków.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Ulica przebiega przez teren stanowiący niegdyś przedpole dla fortyfikacji miejskich[1][2][3] (Ohlauer Vorstadt[2]). Gdy fortyfikacje zostały rozebrane w 1807 r., obszar ten włączony został do miasta w 1808 r.[2].
W 1873 r. powstał projekt założenia ulicy biegnącej od dzisiejszej ulicy Komuny Paryskiej do dzisiejszej ulicy gen. Karola Kniaziewicza. W szybkiej jej budowie na przeszkodzie stanęły jednak trudności jakie napotkano przy niezbędnym wykupie nieruchomości położonych przy wymienionych wyżej ulicach. Z tego względu zaplanowana ulica powstała dopiero w 1879 r. i otrzymała wówczas imię Maxa von Forckenbecka[4].
Podobnie jak w całej okolicy, podczas oblężenia Wrocławia w 1945 r., w wyniku prowadzonych działań wojennych zniszczeniu uległa pewna część zabudowy[4][5][6][7][8][9], także przy tej ulicy, a mianowicie dotyczy to posesji po numerami 3 i 5 po stronie zachodniej i 4 po stronie wschodniej[4].
Po wojnie przez pewien czas przy ulicy mieścił się oddział Centrali Przemysłu Naftowego. Pod numerami 3-5 w na przełomie lat 60. i 70. XX wieku zbudowano siedzibę Wojewódzkiego Biura Projektów[4].
Nazwy[edytuj | edytuj kod]
W swojej historii ulica nosiła następujące nazwy:
- Forckenbeckstrasse, od 1879 r. do 1945 r.[4][10][11][12]
- Aleksandra Hercena, od 1945 r.[4][12][13][14].
Przedwojenna, niemiecka nazwa ulicy upamiętniała Maxa von Forckenbecka (urodzonego 21.10.1821 r. w Monastyrze, zmarłego 26.05.1892 r. w Berlinie), który pełnił między innymi funkcję nadburmistrza Wrocławia w latach 1872-1878 i Berlina w latach 1878-1892[4][12]. Współczesna nazwa ulicy została nadana przez Zarząd Wrocławia i ogłoszona w okólniku nr 94 z 20.12.1945 r.[14]. Upamiętnia ona Aleksandra Hercena, pseudonim Iskander (urodzonego 6.04.1812 r. w Moskwie, zmarłego 21.01.1870 r. w Paryżu), rosyjskiego pisarza, myśliciela społecznego, działacza politycznego, który między innymi popierał powstanie styczniowe w Polsce[4][15].
Układ drogowy[edytuj | edytuj kod]
Ulica łączy się z następującymi drogami publicznymi, kołowymi oraz innymi drogami[16]:
| powiązanie | droga | foto | opis |
|---|---|---|---|
| skrzyżowanie | ulica Komuny Paryskiej[14][16][17] lokalna[18] |
|
w lewo i w prawo |
| skrzyżowanie | ulica gen. Karola Kniaziewicza[14][19][20] dojazdowa[21] |
|
z prawej i na wprost |
Droga[edytuj | edytuj kod]
Ulica Aleksandra Hercena przebiega przez osiedle Przedmieście Oławskie[22], a wcześniej dawnej dzielnicy Krzyki[14]. Droga przypisana do ulicy jest drogą publiczną, której przypisano kategorię drogową jako gminną[a][14] (numer drogi: 105483D[b][14][23], numer ewidencyjny drogi: G1054830264011[14]). Jest drogą klasy dojazdowej[24]. Ma 159 m długości[14], a położona jest na działce gruntu o powierzchni 2 077 m2[14][25] (2 079 m2[26]). Łączy ulicę Komuny Paryskiej z ulicą gen. Karola Kniaziewicza[c][4][14].
Pod względem technicznym i organizacji ruchu jest do droga o jednej jezdni z możliwością jazdy w obu kierunkach. Ulica w całości objęta jest strefą ograniczenia prędkości do 30 km/h. Przy ulicy znajdują się obustronne chodniki. Nawierzchnię ulicy wykonano z granitowej kostki kamiennej z wyłączeniem rejonu skrzyżowania z ulicą Komuny Paryskiej[27][28][29][30].
Zabudowa i zagospodarowanie[edytuj | edytuj kod]
Ulica Aleksandra Hercena przebiega przez obszar zabudowy śródmiejskiej[31][32][33], w strefie centralnej[34], gęsto wypełniony tkanką miejską[35], charakteryzującej się przemieszaniem zabudowy o podstawowej funkcji mieszkaniowej z zabudową także o innym przeznaczeniu[36], przede wszystkim zabudową mieszkalno-usługową[31][37]. Obszar ten określany jest jako wielofunkcyjny obszar centrum miasta[38]. Jest to teren o zdefiniowanym układzie kompozycyjnym, z liniowymi i kwartałowymi elementami go tworzącymi[39][40]. W układzie urbanistycznym dominuje ukształtowanie bloków urbanistycznych w postaci kwartałów zabudowy, w ramach których umiejscowiono funkcje reprezentacyjne na zewnątrz kwartału, a funkcje użytkowe do wewnątrz. Dominuje tu pierzejowa, zwarta zabudowa wzdłuż ulic[31][36][40], ale z występującymi zaburzeniami w postaci luk w zabudowie[31]. Przy ulicy Aleksandra Hercen takie zaburzenia i luki w zabudowie występują w następujących miejscach: pomiędzy budynkiem przy ulicy Komuny Paryskiej 3, a oficyną pod tym samym numerem oraz między numerem 13, a budynkiem przy ulicy gen. Karola Kniaziewicza 8 po stronie zachodniej[28][39]. Wskazuje się ponadto na gęstą sieć uliczną i linii transportu publicznego[41][42]. Ulica przebiega przez obszar zabudowy średniowysokiej do 25 m, przy czym w ramach tej strefy wyznaczono tu śródmiejski obszar podwyższenia wysokości zabudowy[43]. Przy samej ulicy położone są budynki, w tym zachowane kamienice, o funkcji mieszkalnej, z wyjątkiem następujących budynków[28][44]:
- ulica Aleksandra Hercena 3-5 – budynek biurowy, pierwotnie siedziba Wojewódzkiego Biura Projektów[4][45]
- ulica Aleksandra Hercena 9 – dawna kamienica, budynek biurowy[44][46]
- ulica Aleksandra Hercena 11 – dawna kamienica, Izba Celna[44][47]
- ulica Aleksandra Hercena 13 – kamienica mieszkalna, Miejska Biblioteka Publiczna[44][48].
Ochrona i zabytki[edytuj | edytuj kod]
Ulica przebiega na terenie Przedmieścia Oławskiego wpisanego jako obszar do rejestru zabytków dnia 20.06.2005 r. decyzją o wpisie nr 538/A/05[49][50][51][52][53]. W ramach wskazanego obszaru ochronie podlega przede wszystkim układ przestrzenny kształtowany od XIII do XIX wieku[52][40][54].
Przy ulicy i w najbliższym sąsiedztwie znajdują się następujące zabytki ujęte w gminnej ewidencji zabytków (według stanu na kwiecień 2022 r.)[44]:
| obiekt[d], położenie | powstanie, rodzaj ochrony[e] | fotografia |
|---|---|---|
| strona zachodnia | ||
| Kamienica ulica Komuny Paryskiej 3[44][55][56], kolejność obiektu w zespole: 1[55][56] |
około 1895 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44] |
|
| Oficyna mieszkalna, obecnie budynek mieszkalny ulica Komuny Paryskiej 3[44][57][58], kolejność obiektu w zespole: 2[57][58] |
około 1895 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44] |
|
| Kamienica ulica Aleksandra Hercena 7[44][59][60][61][62] |
1883 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44][62] |
|
| Kamienica ulica Aleksandra Hercena 9[44][63][64][65][66] |
1879 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44][66] |
|
 Kamienica, obecnie Izba Celnaulica Aleksandra Hercena 11[44][67][68][69][70][71] |
1880 r. rodzaj ochrony: rejestr zabytków nr A/2377/421/Wm z dnia 31.03.1983 r.[44][67][68][69] (decyzja o wpisie do rejestru nr 421/Wm z 31.03.1983 r.; zmiana nr rejestru decyzji nr A/2377/421/Wm z 14.06.2010 r.[70]) (Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków; Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.93050, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171446[71]) |
.jpg)
|
| Kamienica, obecnie Miejska Biblioteka Publiczna ulica Aleksandra Hercena 13[44][72][73][74][75] |
1884 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44][75] |
|
| Kamienica ulica gen. Karola Kniaziewicza 8[44][76][77] |
około 1890 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44] |
|
| strona wschodnia | ||
| Kamienica ulica Komuny Paryskiej 5[44][78][79][79] |
około 1890 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44] |
|
| Kamienica ulica Aleksandra Hercena 6[44][80][81][82][83] |
około 1885 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44][83] |
|
| Kamienica ulica Aleksandra Hercena 8[44][84][85][86][87] |
lata 1880-1885 rodzaj ochrony: gez, mpzp[44][87] |
|
| Kamienica ulica Aleksandra Hercena 10[44][88][89][90][91] |
1884 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44][91] |
|
| Kamienica ulica Aleksandra Hercena 12[44][92][93][94][95] |
1884 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44][95] |
.jpg)
|
| Kamienica ulica Aleksandra Hercena 14[44][96][97][98][99] |
1908 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44][99] |
.jpg)
|
| Kamienica ulica Aleksandra Hercena 16[44][100][101][102][103] |
około 1908 r. rodzaj ochrony: gez, mpzp[44][103] |
|
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Ulica przebiega przez obszar objęty jednym rejonem statystycznym numer 931130 o wykazanej gęstości zaludnienia i ilości zameldowanych osób, przy czym dane pochodzą z 31.12.2021 r. – ilość osób zameldowanych: 706, gęstość zaludnienia: 26 908 osób/km²[104].
Baza TERYT[edytuj | edytuj kod]
Dane Głównego Urzędu Statystycznego z bazy TERYT, spis ulic (ULIC)[105]:
- województwo: DOLNOŚLĄSKIE (02)
- powiat: Wrocław (0264)
- gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) gmina miejska; Wrocław-Krzyki (0264039) delegatura
- Miejscowość podstawowa: Wrocław (0986283) miasto; Wrocław-Krzyki (0986544) delegatura
- kategoria/rodzaj: ulica
- Nazwa ulicy: ul. Aleksandra Hercena (06618)[16][106].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nadanie ulicy Aleksandra Hercena kategorii drogi gminnej nastąpiło uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej z 14.05.1987 r. nr XVII/107/87[14].
- ↑ Nadanie numeru drodze gminnej, ulicy Aleksandra Hercena, nastąpiło uchwałą Zarządu Województwa Dolnośląskiego z 25.06.2003 r. nr 351/II/03[14].
- ↑ Podany tu przebieg ulicy Aleksandra Hercena, jako łączący ulicę Komuny Paryskiej z ulicą gen. Karola Kniaziewicza, zgody jest z numeracją adresową położonych przy ulicy posesji, która zarówno po stronie zachodniej (numery nieparzyste) jak i wschodniej (numery parzyste) rozpoczyna się niskimi numerami przy ulicy Komuny Paryskiej, a kolejne numery nadano rosnąco w kierunku południowym; najwyższe numery adresowe przypisane do ulicy Aleksandra Hercena znajdują się w rejonie ulicy gen. Karola Kniaziewicza[16]. Takie też określenie przebiegu ulicy można znaleźć u niektórych autorów publikacji[4]. Inaczej jednak określono przebieg tej ulicy w zestawieniu udostępnianym przez zarządcę drogi – Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta (ZDiUM) – a mianowicie wskazano jej przebieg od ulicy gen. Karola Kniaziewicza do ulicy Komuny Paryskiej[14].
- ↑ Uwaga, część informacji o aktualnym stanie budynku i sposobie jego użytkowania zapodana na wrocławskim geoportalu, mapie gminnej ewidencji zabytków, a uwidoczniona w niniejszym zestawieniu zabytków, może być nieaktualna.
- ↑ Rodzaj ochrony: gez – gminna ewidencja zabytków, mpzp – miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, inny lub rejestr zabytków.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 723 (Przedmieście Świdnickie.
- ↑ a b c Harasimowicz 2006 ↓, s. 722 (Przedmieście Oławskie).
- ↑ UMWD 2022 ↓, Mapy historyczne: 1807.
- ↑ a b c d e f g h i j k Antkowiak 1970 ↓, s. 68-69 (Hercena).
- ↑ Antkowiak 1970 ↓, s. 121-122 (Krasińskiego).
- ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 433-434 (Kościuszki Tadeusza).
- ↑ Antkowiak 1970 ↓, s. 101-102 (Kniaziewicza).
- ↑ Antkowiak 1970 ↓, s. 110-112 (Kościuszki).
- ↑ Antkowiak 1970 ↓, s. 44-46 (Dworcowa).
- ↑ UMWD 2022 ↓, Mapy historyczne: 1901.
- ↑ UMWD 2022 ↓, Mapy historyczne: 1926-37.
- ↑ a b c Heyduk 2012 ↓, s. 46 (Forckenbeckstr.).
- ↑ UMWD 2022 ↓, Mapy historyczne: 1948.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n ZDiUM drogi 2022 ↓, poz. 1612 (Hercena Aleksandra).
- ↑ PWN 2022 ↓.
- ↑ a b c d UMWr SIP EMUiA 2022 ↓, UiA nr 269 (ul. Aleksandra Hercena).
- ↑ ZDiUM drogi 2022 ↓, 2316-2317 (Komuny Paryskiej).
- ↑ RMWr 2004 ↓, § 50 ust. 1.
- ↑ UMWr SIP EMUiA 2022 ↓, UiA nr 1834 (ul. Komuny Paryskiej).
- ↑ ZDiUM drogi 2022 ↓, poz. 2190 (Kniaziewicza Karola).
- ↑ RMWr 2004 ↓, § 55 ust. 1.
- ↑ UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Osiedla Wrocławia.
- ↑ UMWD 2022 ↓, BDOT10k.
- ↑ RMWr 2004 ↓, § 56 ust. 1.
- ↑ UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Mapa własności: działka Południe, AR_8, 12.
- ↑ ZGKiKM 2022 ↓, EGiB G5 026401_1.0022.AR_8.12.
- ↑ GUGiK 2022 ↓, Geoportal krajowy, obiekty topograficzne.
- ↑ a b c ZGKiKM 2022 ↓, BDOT500.
- ↑ UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Komunikacja i transport.
- ↑ RMWr 2004 ↓, § 56 ust. 2 pkt 2.
- ↑ a b c d UMWr SIP Studium 2018 ↓, s. Karta jednostki urbanistycznej A8.
- ↑ Mironowicz 2016 ↓, s. 33 (Ryc. 13).
- ↑ UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Studium 2018, Rys. 8.
- ↑ UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Studium 2018, Rys. 14.
- ↑ Mironowicz 2016 ↓, s. 32.
- ↑ a b Mironowicz 2016 ↓, s. 34.
- ↑ UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Studium 2018, Rys. 6.
- ↑ UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Studium 2018, Rys. 17.
- ↑ a b UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Studium 2018, Rys. 4.
- ↑ a b c RMWr LIV 2010 ↓, § 8 ust. 3, 4.
- ↑ UMWr SKM 2022 ↓.
- ↑ UMWr SIP Studium 2018 ↓, s. 25-26.
- ↑ UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Studium 2018, Rys. 7a.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Gminna Ewidencja Zabytków.
- ↑ ZGKiKM 2022 ↓, EGiB G5 026401_1.0022.AR_8.5/2.1_BUD.
- ↑ ZGKiKM 2022 ↓, EGiB G5 026401_1.0022.AR_8.8/5.1_BUD.
- ↑ ZGKiKM 2022 ↓, EGiB G5 026401_1.0022.AR_8.9.1_BUD.
- ↑ ZGKiKM 2022 ↓, EGiB G5 026401_1.0022.AR_8.8/11.3_BUD.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, GEZ poz. 51.
- ↑ WUOZ 2022 ↓, poz. 10411.
- ↑ NID geoportal 2022 ↓, rejestr zabytków Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_UU.11798.
- ↑ a b NID 2022 ↓, s. 210.
- ↑ UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Studium 2018, Rys. 12.
- ↑ NID zabytek.pl 2022 ↓, Przedmieście Oławskie.
- ↑ a b UMWr ZW 2021 ↓, poz. 3346.
- ↑ a b WUOZ 2022 ↓, poz. 3201.
- ↑ a b UMWr ZW 2021 ↓, poz. 3347.
- ↑ a b WUOZ 2022 ↓, poz. 3202.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, poz. 2162.
- ↑ WUOZ 2022 ↓, poz. 2110.
- ↑ NID geoportal 2022 ↓, ewidencja zabytków Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171432.
- ↑ a b NID zabytek.pl 2022 ↓, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171432.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, poz. 2164.
- ↑ WUOZ 2022 ↓, poz. 2112.
- ↑ NID geoportal 2022 ↓, ewidencja zabytków Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171440.
- ↑ a b NID zabytek.pl 2022 ↓, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171440.
- ↑ a b UMWr ZW 2021 ↓, poz. 2166.
- ↑ a b WUOZ 2022 ↓, poz. 2114.
- ↑ a b NID 2022 ↓, s. 223.
- ↑ a b NID geoportal 2022 ↓, rejestr zabytków Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.93050.
- ↑ a b NID zabytek.pl 2022 ↓, PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.93050.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, poz. 2168.
- ↑ WUOZ 2022 ↓, poz. 2116.
- ↑ NID geoportal 2022 ↓, ewidencja zabytków Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171450.
- ↑ a b NID zabytek.pl 2022 ↓, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171450.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, GEZ poz. 3211.
- ↑ WUOZ 2022 ↓, poz. 3067.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, poz. 3348.
- ↑ a b WUOZ 2022 ↓, poz. 3203.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, poz. 2161.
- ↑ WUOZ 2022 ↓, poz. 2109.
- ↑ NID geoportal 2022 ↓, ewidencja zabytków Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171430.
- ↑ a b NID zabytek.pl 2022 ↓, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171430.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, poz. 2163.
- ↑ WUOZ 2022 ↓, poz. 2111.
- ↑ NID geoportal 2022 ↓, ewidencja zabytków Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171434.
- ↑ a b NID zabytek.pl 2022 ↓, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171434.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, poz. 2165.
- ↑ WUOZ 2022 ↓, poz. 2113.
- ↑ NID geoportal 2022 ↓, ewidencja zabytków Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171443.
- ↑ a b NID zabytek.pl 2022 ↓, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171443.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, poz. 2167.
- ↑ WUOZ 2022 ↓, poz. 2115.
- ↑ NID geoportal 2022 ↓, ewidencja zabytków Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171448.
- ↑ a b NID zabytek.pl 2022 ↓, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171448.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, poz. 2169.
- ↑ WUOZ 2022 ↓, poz. 2117.
- ↑ NID geoportal 2022 ↓, ewidencja zabytków Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171454.
- ↑ a b NID zabytek.pl 2022 ↓, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171454.
- ↑ UMWr ZW 2021 ↓, GEZ poz. 2170.
- ↑ WUOZ 2022 ↓, poz. 2118.
- ↑ NID geoportal 2022 ↓, ewidencja zabytków Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171457.
- ↑ a b NID zabytek.pl 2022 ↓, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.171457.
- ↑ UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Demografia.
- ↑ GUS 2022 ↓, ULIC.
- ↑ GUS 2022 ↓, ULIC: 06618.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zygmunt Antkowiak, Ulice i place Wrocławia, Wrocław-Warszawa-Kraków, seria: Biblioteka Wrocławska, tom 11, Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – Wydawnictwo, 1970, Zam nr A/185/70 (C-9) (pol.).
- Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Geoportal Krajowy, GUGiK – Geoportal Krajowy [dostęp 2022-09-07] (pol.).
- Główny Urząd Statystyczny, Rejestr TERYT [online], GUS [dostęp 2022-09-05] (pol.).
- Jan Harasimowicz (red.), Encyklopedia Wrocławia, wyd. III poprawione i uzupełnione, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, ISBN 83-7384-561-5, ISBN 978-83-7384-561-9 (pol.).
- Hercen Aleksandr I., [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-09-02].
- Andrzej Heyduk, Niemiecko-polski słownik nazw ulic, Wratislavia.net, 2012 [dostęp 2022-05-04] (pol.).
- Izabela Mironowicz, Analiza funkcjonalna osiedli Wrocławia, AFO, Badanie i publikacja współfinansowana przez miasto Wrocław (www.wroclaw.pl), Wrocław: Fundacja Dom Pokoju, 2016, ISBN 978-83-941467-3-3 (pol.).
- Narodowy Instytut Dziedzictwa, Geoportal o zabytkach, NID [dostęp 2022-09-07] (pol.).
- Narodowy Instytut Dziedzictwa, Portal zabytek.pl, NID [dostęp 2022-09-07] (pol.).
- Narodowy Instytut Dziedzictwa, Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, Województwo dolnośląskie [online], NID, 31 marca 2022 [dostęp 2022-09-07] (pol.).
- Rada Miejska Wrocławia, Uchwała LIV/1606/10 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 9 września 2010 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w rejonie ulic Komuny Paryskiej i gen. Kazimierza Pułaskiego we Wrocławiu, „uchwały RMWr.”, Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego Wrocławia / Urząd Miejski Wrocławia, Baza Aktów Własnych / Biuletyn Urzędowy RMW z 16 września 2010 r. Nr 8, poz.263; Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego z 21 grudnia 2010 r. Nr 242, poz.4092, Wrocław, 9 września 2010 [dostęp 2022-05-11] (pol.).
- Rada Miejska Wrocławia, Uchwała XX/578/04 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 19 lutego 2004 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru ograniczonego: ul. Romualda Traugutta, ul. Podwale, ul. Dworcowa, ul. Tadeusza Kościuszki i ul. Kazimierza Pułaskiego (z późniejszymi zmianami), „uchwały RMWr.”, Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego Wrocławia / Urząd Miejski Wrocławia, Baza Aktów Własnych / Biuletyn Urzędowy RMW z 17 marca 2004 r. Nr 2, poz.76. Tekst jednolity z 2015 r., w formacie PDF - Obwieszczenie Rady Miejskiej Wrocławia z 9 lipca 2015 r. (Biuletyn Urzędowy RMW z 2015 r. poz.239); Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego z 27 kwietnia 2004 r. Nr 75, poz. 1467, TEKST JEDNOLITY z 2015 r. - Obwieszczenie Rady Miejskiej Wrocławia z 9 lipca 2015 r. (Dz.Urz.Woj.Doln. z 2015 r. poz.3223), Wrocław, 19 lutego 2004 [dostęp 2022-09-07] (pol.).
- Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, Geoportal Dolny Śląsk, UMWD Wydział Geodezji i Kartografii; Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej [dostęp 2022-05-09] (pol.).
- Urząd Miejski Wrocławia, Schematy komunikacji zbiorowej, Oficjalny portal internetowy Wrocławia, Centrum Informacji Urzędu Miejskiego, Wrocław, 8 lutego 2022 [dostęp 2022-08-19] (pol.).
- Urząd Miejski Wrocławia, Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego, „geoportal.wroclaw.pl”, Jadwiga Brzuchowska, Wydział Planowania Przestrzennego Urzędu Miejskiego Wrocławia, Wrocław [dostęp 2022-06-01] (pol.).
- Urząd Miejski Wrocławia, System Informacji Przestrzennej Wrocławia – Ewidencja Miejscowości, Ulic i Adresów Wrocławia, „geoportal.wroclaw.pl”, Jadwiga Brzuchowska, Zespół ds. Nazewnictwa Ulic i Adresów w ramach Wydziału Planowania Przestrzennego Urzędu Miejskiego Wrocławia, Wrocław [dostęp 2022-09-02] (pol.).
- Urząd Miejski Wrocławia, System Informacji Przestrzennej Wrocławia – Mapy, „geoportal.wroclaw.pl”, Jadwiga Brzuchowska, Wydział Planowania Przestrzennego Urzędu Miejskiego Wrocławia, Wrocław [dostęp 2022-09-07] (pol.).
- Urząd Miejski Wrocławia, Zabytki Wrocławia, Magdalena Wankowska, Monika Florczak, Marta Kolibska, Data ostatniej aktualizacji: 22.06.2021 r. g. 13:45, Urząd Miejski Wrocławia, Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków, 22 czerwca 2021 [dostęp 2022-05-09] (pol.).
- Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu, Wykazy zabytków, dawne województwo wrocławskie, miasto Wrocław, Piotr Jędrzejewski, Anna Olech, Biuletyn Informacji Publicznej - Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu, 21 marca 2022 [dostęp 2022-05-09] (pol.).
- Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta, Wykaz dróg w Zarządzie Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu, „ZDiUM/Infrastruktura/Drogi”, ZDJOGA/NOXE/, ZDiUM, Wrocław, 26 kwietnia 2022 [dostęp 2022-05-16] (pol.).
- Zarząd Geodezji, Kartografii i Katastru Miejskiego we Wrocławiu, Geoinfo Portal (GIPortal2), ZGKiKM we Wrocławiu [dostęp 2022-09-07] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ulica Hercena Aleksandra, [w:] Wrocław, Przedmieście Oławskie [online], fotopolska.eu, ID: u150574 [dostęp 2022-08-29] (pol.).
- ul. Hercena Aleksandra, [w:] Wrocław, Przedmieście Oławskie [online], dolny-slask.org.pl (Wratislaviae Amici), ID: 587749 [dostęp 2022-08-29] (pol.).
- ul. Aleksandra Hercena [online], wikimapia.org [dostęp 2022-08-29] (pol.).